İçeriğe atla

Eşleşik

Eşleşik şekillere örnek. Soldaki iki şekil eşleşiktir, üçüncüsü ise ilk ikisine benzerdir. Dördüncü şekil ise ne benzer, ne eşleşiktir.

Geometride, iki nokta kümesi eğer eşölçer dönüşüm yoluyla, yani öteleme, dönme ve yansıma işlemlerinin herhangi bir kombinasyonu ile, birbirine dönüşebilirse eşleşiktir. Daha basit bir anlatımla, iki şekil eğer farklı konumda ama aynı şekil ve büyüklüğe sahipseler eşleşiktir. Eşliğin sembolü 'dir.

Bir boyutlu cisimlerde

Bir boyutlu cisimlerde tek ölçü vardır: uzunluk. Yani iki doğru parçasının aynı uzunlukta olması yeter. Hangi yöne dönük olursa olsun.

Not: bütün noktalar eştir.

Eş altıgenler

İki boyutlu cisimlerde

İki boyutlu cisimlerin en ve boy olmak üzere iki ölçüleri vardır. Yani bir dikdörtgeni ele alırsak bu dikdörtgenin iki farklı uzunluğunun aynı olması ona eş dememize yetecektir.

İki adet eş üçgen Görüldüğü üzere bütün kenarları aynı

Üç boyutlu cisimlerde

Üç boyutlu cisimlerde durum biraz daha değişir çünkü en ve boyun yanına yükseklik denilen kavram da eklenmiştir ki diğer tüm cisimlerde olduğu gibi üç boyutlu cisimlerde de bu ölçüler aynı yerdeyse (yani aynı ölçüler aynı doğru parçasındaysa ) cisimler eştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üçgen</span> üçgen düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşimi

Bir üçgen düzlemde birbirine doğrusal olmayan üç noktayı birleştiren üç doğru parçasının birleşimidir. Üçgene müselles ve üçbucak da denir.

<span class="mw-page-title-main">Öklid geometrisi</span> Öklide atfedilen matematiksel-geometrik sistem

Öklid geometrisi, İskenderiyeli Yunan matematikçi Öklid’e atfedilen matematiksel bir sistemdir ve onun Elemanlar adlı geometri üzerine ders kitabında tarif edilmektedir. Öklid'in yöntemi, sezgisel olarak çekici küçük bir aksiyom seti varsaymaktan ve bu aksiyomlara dayanarak birçok başka önermeyi (teoremleri) çıkarmaktan ibarettir. Öklid'in sonuçlarının çoğu daha önceki matematikçiler tarafından ifade edilmiş olsa da, Öklid, bu önermelerin kapsamlı bir tümdengelimli ve mantıksal sisteme nasıl uyabileceğini gösteren ilk kişi oldu. Elemanlar, ilk aksiyomatik sistem ve resmi ispatın ilk örnekleri olarak ortaokulda (lise) hala öğretilen düzlem geometrisi ile başlar. Üç boyutlu katı geometrisi ile devam ediyor. Elemanlar’ın çoğu, geometrik dilde açıklanan, şimdi cebir ve sayı teorisi olarak adlandırılan şeyin sonuçlarını belirtir.

Altın oran, matematikte iki miktardan büyük olanın küçüğe oranı, miktarların toplamının miktarları büyük olanına oranı ile aynı ise altın orandır. Altın oran aynı zamanda antik çağdan bu yana sanat ve mimaride en iyi uyum ve oranları veren düzen bağıntısı olarak kabul edilmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Çember</span>

Çember ya da dönge, düzlemde sabit bir noktaya eşit uzaklıkta bulunan noktaların kümesinin oluşturduğu yuvarlak, geometrik şekil. Çemberin çevrelediği 2 boyutlu alana daire denir.

<span class="mw-page-title-main">Ağırlık merkezi</span>

Bir cismin moleküllerine etki eden yerçekimi kuvvetlerinin bileşkesinin uygulama noktasına ağırlık merkezi denir. Fizikte ve mühendislik hesaplarında işlemlerin basitleştirilmesi için yaygın olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Pergel</span>

Pergel, birbirine üstten eklenmiş iki koldan meydana gelen, çember çizmeye ve küçük mesafeleri ölçmeye yarayan alet. Pergel, geometri şekillerinin çiziminde kullanıldığı gibi çeşitli meslek dallarında da ölçü aleti olarak kullanılmaktadır. Küçük doğru parçaları ve açılar arasındaki mesafeler de pergellerle ölçülür.

Çokgen, düzlemde herhangi ardışık üçü doğrusal olmayan n tane noktayı ikişer ikişer birleştiren doğru parçalarının oluşturduğu kapalı şekillerdir.

<span class="mw-page-title-main">Üç boyutlu uzay</span>

Üç boyutlu uzay (3D); en, boy ve derinlik algılarının hepsinin birden var olduğu ortam. Cisimler; uzunluk, genişlik ve derinliği ile gösterebiliyorsa bu durumda üç boyuttan bahsedilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Veter hattı</span>

Veter hattı, veter çizgisi veya kord hattı. Kord hattı, arka kenar ile kordun önde gelen kenara kesiştiği nokta arasındaki mesafedir. Kordun tanımlanmasında kullanılan öndeki nokta, en küçük yarıçaplı yüzey noktası olabilir. Bir türbin kanadı için kord, konveks tarafı yukarıya doğru bakacak şekilde düz bir yüzeye yatırıldığında, iki boyutlu kanat kesitinin ön ve arka noktalarının bir düz yüzeye değdiği noktalar arasındaki çizgi ile tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dikdörtgen</span> Şekil

Dikdörtgen, karşılıklı kenarları birbirine eşit, dik ve paralel olan dörtgene denir.

<span class="mw-page-title-main">Pentomino</span>

Bir pentomino, dikgen bağıntısıyla beş eşleşik kareden ibaret bir polyomino'dur. Zeka ve strateji oyunudur. Pentominonun en eskiye dayanan tam set hali 1907'de Henry Dudeney'in kitabı olan The Canterbury Puzzles'da yayımlandı. Amaç bu 12 farklı parçayı kullanarak 6x10, 5x12, 4x15, 3x20'luk dikdörtgen platformları tam olarak doldurmaktır. ABD de yaşayan Solomon w. Golomb tarafından bulunmuştur. Bu oyunda amaç kareleri birleştirmektir. Katamino görsel algı, uzaysal algı, dikkat-konsantrasyon ve azmetme becerilerini geliştirir. 3-99 yaş arası tüm oyuncuların keyifle oynayabileceği bu oyunda 36057 kombinasyon vardır. Ömür boyu oynanabilmesi için ahşap malzemeden yapılmıştır. 5 adet karenin birleştirilmesiyle oluşturulabilecek farklı şekillerin hepsine pentomino denir. Bir pentominonun döndürülmesi ve/veya ters çevrilmesi ile elde edilen şekiller de aynı pentominodur ve birden fazla sayılmaz. Toplam 12 adet pentomino elde edilebilir. Her pentomino bir harfle gösterilir: F, I, L, P, N, T, U, V, W, X, Y, Z.dir.

Yıldız günü, Dünya’nın kendi çevresinde tam bir dönüş yaptığı süredir. Bu süre 23 saat 56 dakikadır.

<span class="mw-page-title-main">Eşkenar dörtgen</span>

Matematiğin bir alt dalı olan Geometride bir eşkenar dörtgen, dört kenarlı ve tüm kenar uzunlukları birbirine eşit bir dörtgendir. Oyun kâğıtlarında görülen eşkenar dörtgene karo, bu şekle sahip olan haplara lozanj, bu şekle sahip olan beyzbol oyun sahasına diamond (elmas) denir.

Prizma ya da biçme, genelde en boy ve yükseklik kavramlarına sahip cisimler olarak adlandırılır. Ancak bazı cisimlerin (küre) en ve boyu tam olarak ifade edilememekle çap ve çevre de bu nicelikleri belirtmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Benzerlik (geometri)</span> geometride fikir

Benzerlik iki ya da daha fazla cismin, ölçülerinin oranının aynı olmasına denir ve sembolüyle gösterilir. Benzerlikte de eşlikte olduğu gibi karşılaştırılan cisimlerin birbirlerine göre konumları ve yönleri oranı bozmaz.

Gerilme, fizikte, ip, kablo, zincir veya demir çubuk, kafes kiriş gibi üç boyutlu cisimlere her iki uçtan uygulanan çekme kuvveti olarak tanımlanmaktadır. Atomik seviyede, atom veya moleküller birbirinden ayrılıp elektromanyetik potansiyel enerji kazandığında, gerilme oluşur. Gerilmiş olan çubuk veya ip eski konumlarına gelebilmek için uçlarına bağlanıp germe uygulayan objeleri ters bir kuvvetle çekecektir. Sıkıştırmanın tersi gerilmedir. Fizikte, gerilme bir kuvvet olmamasına rağmen, Newton veya pound-kuvvet birimleriyle tanımlanmaktadır. İp veya tel gibi objeler, uçlarına bağlanıp gerilmelerini sağlayan objelere tersi yönde kuvvet uygularlar. Gerginlikten dolayı oluşan bu kuvvetlere germe kuvveti denilmektedir. İp veya tellerin bağlı olduğu objelerde; ivmenin sıfır olduğu dengede olan veya ivmelenmenin ve kuvvetin olduğu iki olası sistem vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kil tablet</span> özellikle çivi yazısıyla yazmak için kullanılan yazma ortamı

Antik Yakın Doğu'da kil tablet özellikle Tunç Çağı ve Demir Çağı boyunca çivi yazısıyla yazmak için kullanılan bir yazı aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Romboid</span>

Romboid veya baklava şekli, geleneksel iki boyutlu geometride, bitişik kenarların eşit olmayan uzunluklarda ve açıların dik açılı olmadığı bir paralelkenardır.

<span class="mw-page-title-main">Gnomon teoremi</span> Bir gnomonda meydana gelen belirli paralelkenarlar eşit büyüklükte alanlara sahiptir.

Gnomon teoremi, bir gnomon'da meydana gelen belirli paralelkenarların eşit büyüklükte alanlara sahip olduğunu belirtir. Gnomon, geometride benzer bir paralelkenarı daha büyük bir paralelkenarın bir köşesinden çıkararak oluşturulan bir düzlem şeklidir; veya daha genel olarak, belirli bir şekle eklendiğinde, aynı şekle sahip daha büyük bir şekil oluşturan bir şekildir.

<span class="mw-page-title-main">Geometrik ortalama teoremi</span> Dik üçgenler hakkında bir teorem

Dik üçgen yükseklik teoremi veya geometrik ortalama teoremi, bir dik üçgendeki hipotenüs üzerindeki yükseklik uzunluğu ile hipotenüs üzerinde oluşturduğu iki doğru parçası arasındaki ilişkiyi tanımlayan temel geometrinin bir sonucudur. İki doğru parçasının geometrik ortalamasının yüksekliğe eşit olduğunu belirtir.