İçeriğe atla

Eşgüdümlü Evrensel Zaman

Şimdiki UTC
Çarşamba, 16 Ekim 2024 02:10:28 (UTC) – Yenile
UTC zaman dilimlerinin dünya haritası

Eşgüdümlü Evrensel Zaman ya da özgün kısaltmasıyla UTC, dünya genelinde saatleri ve zamanı düzenlemek için kullanılan temel zaman standardıdır. Mevcut zaman için bir referans noktası oluşturarak günlük zaman ve zaman dilimlerinin temelini oluşturur. UTC, uluslararası iletişimi, navigasyonu, bilimsel araştırmaları ve ticareti kolaylaştırır.

UTC, çoğu ülke tarafından yaygın olarak benimsenmiştir, günlük kullanımda ve yaygın uygulamalarda Greenwich Ortalama Zamanı'nın (GMT) fiili halefidir.[a] Bilimsel araştırma, navigasyon ve zaman ölçme gibi özel alanlarda, UTC ile birlikte UT1 ve Uluslararası Atom Saati (TAI) gibi diğer standartlar da kullanılır.

Dünya çapında yüzlerce atom saatinden elde edilen ağırlıklı bir ortalama olan TAI'ye dayanır. UTC, şu anda kullanılan başlangıç meridyeni olan 0° boylamda ortalama güneş zamanına yaklaşık bir saniye kadar yakındır ve yaz saati uygulamasına göre ayarlanmaz.

Dünya genelinde zaman ve frekans iletimlerinin koordinasyonu 1 Ocak 1960 tarihinde başlamıştır. UTC ilk olarak 1963 yılında resmi bir standart olarak benimsendi ve 1967 yılında "UTC" kısaltması Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ın resmi kısaltması oldu.[2] UTC'nin mevcut versiyonu, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından tanımlanmaktadır.

UTC'nin kabul edilmesinden bu yana, özellikle 1972'de eklenen artık saniyelerle çeşitli ayarlamalar yapılmıştır. Son yıllarda, özellikle artık saniyelerin zaman zaman dünya çapındaki zaman ölçme sistemlerini bozması ve bu nedenle de zaman ölçme sisteminden tamamen kaldırılması tartışmalarıyla beraber, UTC alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı (CGPM) 2035 yılına kadar, artık saniyeleri ortadan kaldıracak yeni bir sistemi UTC'ye uyarlamak için bir karar almıştır.[3]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ "Pip" sinyalleri artık Greenwich'ten değil, Teddington, Surrey'de bulunan Ulusal Fizik Laboratuvarı'ndan yayınlanmaktadır. Bu laboratuvar, ölçümlerinde GMT'nin halefi olan Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ı (UTC) kullanmaktadır.[1]

Kaynakça

  1. ^ Evers, Liz (2013). It's About Time: From Calendars and Clocks to Moon Cycles and Light Years - A History. Michael O'Mara. ISBN 978-1-78243-087-2. 28 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2024. 
  2. ^ McCarthy, Dennis D.; Seidelmann, P. Kenneth (2009). TIME From Earth Rotation to Atomic Physics. Weinheim: Wiley VCH. ISBN 978-3-527-40780-4. 
  3. ^ "Resolutions of the General Conference on Weights and Measures (27th Meeting)". Bureau International des Poids et Mesures. 19 Kasım 2022. 19 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Greenwich Ortalama Zamanı, Greenwich Saati veya kısaltmasıyla GMT, başlangıç meridyeni üzerinde ortalama güneş zamanı. GMT, Britanya Adaları'nın standart zaman dilimidir. Adını Londra'nın güneydoğusundaki Greenwich banliyösünden alır. Burada bulunan rasathanenin üzerinde bulunduğu kabul edilen meridyen, baş meridyen (0°) kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Artık saniye</span>

Artık saniye, Dünya'nın Güneş etrafındaki turunu çeşitli nedenlerle yavaş ya da hızlı gerçekleştirmesi sonucu yıl sonunda meydana gelen fazlalık.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Yaz Saati</span>

Avrupa Yaz Saati, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla, Mart ayının son pazar günü başlayıp, Ekim ayının son pazar günü biten bir uygulamadır.

<span class="mw-page-title-main">Zaman dilimi</span> Dünya üzerinde yasal, ticari ve sosyal amaçlar için tek tip bir standart zamana sahip bölge

Zaman dilimi; hukukî, ticarî ve sosyal gerekçelerle dünyanın bölündüğü dikey zaman şeritlerinden her birine verilen ad. Her bir zaman dilimi yaklaşık 15 derecelik boylama göre dizilmiştir. Zaman dilimleri Greenwich, İngiltere'deki 0 derece boylamından başlar ve doğuya doğru artarak, batıya doğru azalarak devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Atom saati</span> Atomların rezonans frekanslarını sayarak zamanı ölçen saat çeşidi

Atom saati, atomların rezonans frekanslarını sayarak zamanı ölçen bir saat çeşididir. 3 milyon yılda 1 saniye hata yapmalarının ihtimali sadece % 22,522'dir.

Zamanın ölçülmesi, kullandığımız zaman sistemi Dünya'nın kendi ekseni çevresindeki hareketini esas almaktadır. Gezegenin kendi etrafındaki bir tam dönüşü bir gün;Güneşin yörüngesindeki bir tam dönüşü ise bir yıldır. Dünya dönerken güneş gökyüzünde yükselmeye başlar, en tepeye tırmanır ve gözden kaybolana dek alçalır.

<span class="mw-page-title-main">Ülkelere göre yaz saati uygulaması</span> Vikimedya liste maddesi

Dünya çapında yaz saati uygulaması kullanan ülkelerin listesi.

<span class="mw-page-title-main">UTC±00.00</span>

UTC±00.00, Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) hesaplamaları için referans noktası olan İngiltere, Greenwich’teki 0° başlangıç meridyeni üzerindeki zaman dilimi. GMT ile aynı anlamda kullanılır.

Yerel saat ya da askerî terminolojiyle mahalli vasati zaman, herhangi bir meridyen üzerindeki gözlemcinin gözlediği güneş zamanı. İngilizce local mean time kavramı "yerel ortalama zaman" anlamına gelir. LMT herhangi bir meridyen boyunca aynıdır.

Pyongyang Zamanı, Eşgüdümlü Evrensel Zaman'dan (UTC) 9 saat öndedir (UTC+9) ve 5 Mayıs 2018 tarihinden beri Kuzey Kore'nin standart zaman dilimidir. Kuzey Kore, Güney Kore gibi yaz saati uygulamasından yararlanmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş zamanı</span>

Güneş zamanı, Güneş’in gökyüzündeki konumunu temel alan zamanın yolunun bir hesaplamasıdır. Güneş zamanının temel birimi gündür. Görünen güneş zamanı ve ortalama güneş zamanı güneş zamanının iki tipidir.

<span class="mw-page-title-main">Uzak Doğu Avrupa Saati</span>

Uzak Doğu Avrupa Saati (UDAS), Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ın üç saat ilerisinde olan zaman dilimi. Belarus, Rusya'nın batısı ve Türkiye yaz saati uygulamasını kaldırarak tüm yıl boyunca bu zaman diliminde bulunduğundan ötürü üç ülkenin başkentinin adları ile de bilinir.

<span class="mw-page-title-main">UTC farkı</span>

UTC farkı, belirli bir yer ve tarih için Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) ile yerel saat arasında olan farktır. Ülkelerin coğrafi konumlarına göre bu fark değişir. Örneğin Kâbil için fark +04.30 iken Berlin için UTC farkı +01:00, +0100 veya +01'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de zaman</span>

Çin'in coğrafi açıdan beş farklı zaman dilimini kapsamasına rağmen ülkenin tümünde resmî olarak Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ın 8 saat ilerisindeki UTC+08.00 zaman dilimi izlenir. Ülkede izlenen resmî ulusal standart zaman, ülke içerisinde Pekin Zamanı, uluslararası olarak ise Çin Standart Zamanı olarak bilinir. 1991 yılından beri yaz saati uygulaması uygulanmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Saati</span> saat dilimi

Orta Afrika Zaman Dilimi veya CAT, orta ve güney Afrika'da kullanılan bir saat dilimidir. Eşgüdümlü Evrensel Zaman Diliminden (UTC+02.00) iki saat ileridedir.

Evrensel zaman, Dünya'nın dönüşünün ortalama hızını yansıtan bir zaman standardı.

Uluslararası Atom Saati, Dünya'nın geoid şekli üzerindeki uygun zamanın kavramsal geçişine dayanan yüksek hassasiyetli bir atomik koordinat zaman standardı.

Uluslararası Yer Dönme ve Referans Sistemleri Servisi,, özellikle Dünya Yönlendirme Parametresi (EOP) ve Uluslararası Göksel Referans Sistemi (ICRS) grupları aracılığıyla evrensel zaman ve referans çerçeve standartlarını sürdürmekten sorumlu organdır.

Sivil zamanı; modern kullanımda, sivil otoriteler tarafından belirlenen yasal zaman ölçekleri veya saatler tarafından belirtilen yerel zaman.

<span class="mw-page-title-main">Standart zaman</span> bir coğrafi alan veya bölge içindeki saatlerin senkronizasyonu

Standart zaman, bir yerel ortalama zaman standardı oluşturmak için güneş zamanı veya yerel olarak seçilen bir meridyen kullanmak yerine, bir coğrafi alan veya bölgedeki saatlerin tek bir zaman standardıyla senkronize edilmesi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.