İçeriğe atla

Eş-Şifa fabrikası

Amerikan keşif uydularının 1998'de, fabrika imha edilmeden önce elde ettiği uydu görüntüsü.

Eş-Şifa (Arapçaالشفاء, Türkçe karşılığı "iyileşme"), Sudan'ın başkenti Hartum'da bulunan eski bir ilaç fabrikası. 1992'de başlanan inşası 1996'da tamamlandı ve resmî açılışı 12 Temmuz 1997'de gerçekleştirildi.[1] 7 Ağustos 1998'de, Usame bin Ladin'in önderliğindeki el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı kişiler tarafından, Amerika Birleşik Devletleri'nin Darüsselam ve Nairobi'deki konsolosluklarına bombalı saldırılar düzenlendi. 20 Ağustos'ta, bin Ladin'in fabrikada kimyasal silah ürettiği gerekçesiyle Amerikan kuvvetleri tarafından düzenlenen füze saldırısıyla fabrika imha edildi.[2] Saldırıda bir bekçi ölürken 10 Sudanlı yaralandı.[3][4] Daha sonra yapılan incelemeler ve Amerikalı hükûmet yetkililerinin açıklamalarıyla fabrikada böyle bir üretimin gerçekleşmediği ve yalnızca ilaç üretimi yapıldığı, bin Ladin ile fabrika arasında herhangi bir bağlantı olmadığı tespit edildi.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ "An Exclusive FAV Interview with Ahmad Salem, the Builder and Manager of the Shifa Sudanese Pharmaceutical Factory" (İngilizce). Free Arab Voice. 2 Eylül 1998. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016. 
  2. ^ Coll, Steve (2004). Ghost Wars: The Secret History of the CIA, Afghanistan, and Bin Laden, from the Soviet Invasion to September 10, 2001 (İngilizce). Penguin Press. ss. 278-279. ISBN 0141935790. 
  3. ^ Wright, Lawrence (2006). The Looming Tower (İngilizce). Alfred A. Knopf. s. 282. ISBN 1-4000-3084-6. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016. 
  4. ^ Barletta, Michael (Sonbahar 1998). "Chemical Weapons in the Sudan: Allegations and Evidence" (PDF). The Nonproliferation Review (İngilizce). 6 (1). s. 116. doi:10.1080/10736709808436741. 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016. 
  5. ^ Astill, James (2 Ekim 2001). "Strike one" (İngilizce). The Guardian. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016. 
  6. ^ "Dubious Decisions on the Sudan" (İngilizce). The New York Times. 23 Eylül 1998. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">11 Eylül saldırıları</span> 2001de Amerika Birleşik Devletlerine yapılan terör saldırıları

11 Eylül saldırıları, radikal İslamcı silahlı grup El-Kaide'nin 11 Eylül 2001 Salı günü sabah saatlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı düzenlediği dört koordineli bir terör saldırısı dizisidir. O sabah 19 terörist, ABD'nin kuzeydoğu eyaletlerinden Kaliforniya'ya seyahat etmesi planlanan dört yolcu uçağını kaçırdı. Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin "İkiz Kuleler" olarak anılan 110 katlı 2 ofis binalarına, üçüncü uçağı ise Pentagon'a çarptırdılar. Dördüncü uçağın Washington, DC'deki bir federal hükûmet binasını vurması planlanmıştı; ancak uçak, bir yolcu isyanının ardından Pensilvanya'da bir tarlaya düştü. Saldırılarda, hava korsanlarıyla birlikte 2.996 kişi öldü ve terörizme karşı savaş başladı.

<span class="mw-page-title-main">Nestlé</span> İsviçreli gıda ve içecek şirketi

Nestlé S.A. ya da Société des Produits Nestlé S.A., merkezi Vevey, İsviçre'de bulunan, dünyanın en büyük yiyecek ve içecek üreticisidir. Nestlé'nin ürün gamı bebek maması, kahve, şişelenmiş su, kahvaltılık tahıllar, kahve ve çay, şekerleme, süt ürünleri, eczacılık ürünleri, dondurma, tıbbi gıda, dondurulmuş gıda, evcil hayvan maması ve atıştırmalıklara kadar uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TOFAŞ</span> Türk Otomotiv Firması

TOFAŞ , 1968 yılında Koç Topluluğu’nun kurucusu Vehbi Koç tarafından kuruldu. Üretim fabrikası Demirtaş, Osmangazi’de yer alan, Koç Holding ve Stellantis'in eşit hissedar olduğu kuruluş, bugün %37,8 Stellantis, %37,8 Koç Holding ve %24,3 diğer ortaklara ait ortaklık yapısıyla faaliyetlerine devam etmektedir. Tofaş, hem binek hem de hafif ticari araç üretebilen bir otomotiv şirketidir. Türk otomotiv sanayisinin büyük üreticilerinden biri olan Tofaş, yılda 450 bin araçlık üretim kapasitesine ve 10.000'den fazla çalışana sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Taliban</span> Afganistan merkezli İslamcı hareket

Taliban, Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği demekte olup ülke içinde bir savaş sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir. Grup; eroin gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir. Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin</span> El-Kaidenin Suudi Arabistanlı kurucusu (1957–2011)

Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, İslamcı silahlı örgüt el-Kaide'nin kurucu lideriydi. 1994 yılında vatandaşlıktan çıkarılıp vatansız kalıncaya kadar Suudi Arabistan vatandaşı olan bin Ladin, bin Ladin ailesine mensuptu.

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fabrika</span>

Fabrika veya üretimevi, içerisinde işlenmemiş veya yarı işlenmiş ürünün işçiler tarafından, makine, araç ve aygıtlar yardımıyla işlenerek tüketime hazır duruma getirildiği sanayi kuruluşu. Fabrika terimi, söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği, belli bir büyüklüğe sahip endüstriyel yapılar için de kullanılmaktadır. Fabrikalar gerekli işgücü, ana para ve tesis kaynaklarının bir araya gelmesi ile oluşur ve etkinlik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Savaşı</span>

Kosova Savaşı veya 1998-1999 Kosova Savaşı, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ordusunun, bağımsızlık isteyen Kosova Kurtuluş Ordusu’na ve bu örgüt yanında yer alan milis güçlerine karşı yürüttüğü operasyon ve buna karşı NATO'nun başlattığı müdahaledir.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in röportajları</span>

1990'lerin başından beri çeşitli basın organlarında, Usame bin Ladin ile yapılan röportajlar yer almaya başladı. Aşağıda, yayımlandığı tarihe göre bin Ladin ile yapılan röportajlar verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları</span>

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları, 7 Ağustos 1998'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tanzanya'nın başkenti Darüsselam ile Kenya'nın başkenti Nairobi'deki büyükelçiliklerine birkaç dakika arayla bomba yüklü kamyonetlerle düzenlenen saldırılar. Saldırılar sonucunda 224 kişi öldü, 4.000'den fazla kişi yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirenlerin el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı olduğu saptandı. Saldırılar sonrasında el-Kaide lideri Usame bin Ladin, FBI'ın Ten Most Wanted Fugitives listesine dahil edildi. Fazıl Abdullah Muhammed ile Abdullah Ahmed Abdullah'ın saldırı fikrini ortaya atanlar ve saldırılarının hazırlayıcıları olduğu belirtilmektedir.

Mohammed Loay Bayazid veya takma adıyla Ebu Nida el-Suri, el-Kaide'nin kurucularından biri olan Suriye doğumlu Amerikan vatandaşı. Daha sonraları Amerikalı yetkililerle iş birliği yapmış ve örgütün kurulmasındaki rolünün önemli olmadığını belirtmiştir.

Volkswagen Ticari Araç, Volkswagen AG'ye bağlı olarak ticari taşıtların üretimi konusunda faaliyet gösteren ve merkezi Almanya'nın Hannover şehrinde bulunan şirket. Daha önceleri Volkswagen'e bağlı olan ve ilk ticari araç üretimini 1947'de gerçekleştiren Volkswagen Ticari Araç, 1995'te ayrı bir marka hâlini almıştır. Günümüzde Transporter, Caddy, California, Caravelle, Crafter ve Amarok modellerini üretmektedir.

Saad bin Usame bin Muhammed bin Avad bin Ladin, Suudi Arabistanlı el-Kaide üyesi. Usame bin Ladin'in oğludur.

1995 Riyad saldırısı, 13 Kasım 1995'te Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bulunan ve Amerikan güçlerinin kontrolündeki Suudi Arabistan Ulusal Muhafızları eğitim merkezine bomba yüklü araçlarla düzenlenen saldırı. Yerel saatle 11:20 (UTC+03.30) civarında gerçekleşen patlamada 5'i Amerikalı 2'si Hint olmak üzere 7 kişi hayatını kaybederken, 60 civarında kişi yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirenler arasında olduğu öne sürülen üçü Arap kökenli Afgan olan dört kişi, Nisan 1995'te televizyonda yayınlanan itiraflarında Usame bin Ladin, Ebu Muhammed el-Makdisi ve Saad el-Fakih'ten etkilendiklerini ifade etti. Bin Ladin ise verdiği röportajlarda bu saldırıyla herhangi bir ilgisi olmadığını ancak saldırıdan memnuniyet duyduğunu dile getirdi. Saldırıyı, Değişim için İslam Hareketi ve Körfezin Kaplanları adlı iki farklı örgüt üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Usame bin Ladin'in ses kayıtları ve videoları</span> Vikimedya liste maddesi

11 Eylül saldırıları sonrasında halka açık alanlarda görünmeyen Usame bin Ladin'in, farklı kanallar aracılığıyla birtakım ses kayıtları ve videoları yayınladı. Bu ses kayıtları ve videolar, yayınlandığı tarihe göre şu şekildedir:

Usame bin Ladin, özellikle 11 Eylül saldırıları sonrasında çeşitli popüler kültür ürünlerine konu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Nasır el-Vuheyşi</span>

Nasır Abdulkerim Abdullah el-Vuheyşi, diğer bilinen adlarıyla Ebu Beşir veya Ebu Beşir el-Yemeni, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin kurucusu ve ilk lideri olan Yemenli İslamcı.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.