İçeriğe atla

Eş-Şebab

Eş-Şebab
الشباب
Kuruluş2006-günümüz
BağlılıkEl-Kaide
Lider(ler)Ahmed Ömer (6 Eylül 2014-günümüz)[1]
Muhtar Ebu Zübeyr (Aralık 2007-Eylül 2014)[2]
Merkez(ler)Kismayo (22 Ağustos 2008-29 Eylül 2012)
Barawe[3] (29 Eylül 2012-5 Ekim 2014)
Etkin bölgelerGüney Somali
Yemen[4]
İdeoloji
Siyasi yelpazeAşırı sağ
MüttefiklerArap Yarımadası el-Kaidesi
Yabancı mücahitler
Müttefik Demokratik Kuvvetleri
Rakip(ler)
Eş-Şebap'ın elindeki yerler (29 Mart 2015)
Eş-Şebab'in yönetim bayrağı

Hareket eş-Şebab el-Mücahidin (Arapça: حركة الشباب المجاهدين‎; Mücahit Gençlik Hareketi) veya kısaca eş-Şebab (Arapça: الشباب; Gençlik), Somali'de Federal Geçiş Hükûmeti'ni ortadan kaldırmak için savaşan bir silahlı örgüt. 2011 yılı itibarıyla ülkenin güneyinin çoğunu kontrol etmektedir.[10] Bu bölgelerde sıkı bir şeriat uyguladığı bildirilmektedir.[11] Mayıs 2011 itibarıyla gücü 14,426 militan olarak tahmin edilmektedir.[12] Örgütün şu anki lideri Ahmed Ömer'dir.

Örgüt, 2006 yılında Etiyopya kuvvetleri tarafından dağıtılıp parçalara ayrılan İslami Mahkemeler Birliği kaynaklıdır.[13] "İslam'ın düşmanları"na karşı cihat ettiğini öne sürmekte ve Federal Geçiş Hükûmeti (FGH) ile Afrika Birliği Somali Görevi'ne karşı savaşmaktadır. Eş-Şebab üyeleri yardım için çalışanları korkutmuş, kaçırmış ve öldürmüştür, bu da yardım örgütlerinin bölgeden çekilmesiyle sonuçlanmıştır.[14] Örgüt pek çok batılı devlet ve kuruluş tarafından terörist olarak tanımlanmaktadır.[15][16] Örgüt, Şubat 2012'de yayınlanan bir video mesajla el-Kaide'ye bağlandığını ilan etti.[17]

4 örgüt üyesi 21 Eylül 2013'te, Nairobi'deki bir alışveriş merkezine düzenlediği saldırıda 67 kişiyi öldürdü.[18] 2 Nisan 2015'te, yine 4 örgüt üyesinin, Kenya'nın Garissa şehrindeki Garissa Üniversitesi'ne düzenlediği saldırıda 148 kişi öldürüldü.[19]

Kaynakça

  1. ^ "Somalia Extremist Group Names New Leader". The New York Times. Associated Press. 6 Eylül 2014. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2015. 
  2. ^ Mohamed Sheikh Nor (2 Eylül 2014). "U.S. Targets Al-Shabaab Leader in Somalia in Air Attack". Bloomberg.com. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016. 
  3. ^ BBC News – Somalia's al-Shabab militants in 'deadly feud' 18 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bbc.co.uk (2013-06-20). Retrieved on 2013-10-29.
  4. ^ Muaad Al-Maqtari (22 Mart 2012). "Conflicting reports on Al-Shabab fighters entering Yemen". yementimes.com. 12 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2014. 
  5. ^ "Sayyid Qutb's Legacy". 23 Ocak 2016. 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Shabaab claims US is 'Satan of our time,' praises al Qaeda's leadership". Longwar Journal. 30 Mayıs 2017. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "The Muslim Brotherhood's Past and Present". MFA Egypt.org. 15 Aralık 2015. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Al-Shaabab Response to US. Recognition of Jerusalem as Capital of the Israel". vatescorp.com. 30 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Eş Şebab'ın hedefi Türkiye'de eylem!". Milliyet. 15 Aralık 2015. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2020. 
  10. ^ "UPDATE 3-Somali government declares Islamist rebellion defeated". 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011. 
  11. ^ Jon Lee Anderson, Letter from Mogadishu, “The Most Failed State,” The New Yorker, December 14, 2009, s. 64 abstract 5 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  12. ^ "» Sunatimes.com | Sunatimes - News, Sports, Videos and Music". 28 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011. 
  13. ^ Abdisaid M. Ali 2008, 'The Al-Shabaab Al-Mujahidiin: A profile of the first Somali terrorist organisation', Institut für Strategie Politik Sicherheits und Wirtschaftsberatung (ISPSW), Berlin, Germany, June. Retrieved on 26 August 2008.
  14. ^ "Somalia's Al-Shabaab Rebels Ban Some Aid Groups From Territories". 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2011. 
  15. ^ "Designation of Al-Shabaab". United States Department of State. 18 Mart 2008. 15 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2008. 
  16. ^ "Alan Johnson bans Somali 'terrorist' group Al-Shabaab". BBC World News. 1 Mart 2010. 4 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2010. 
  17. ^ "Somalia's al-Shabab join al-Qaeda" (İngilizce). BBC News. 10 Şubat 2012. 28 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2016. 
  18. ^ Straziuso, Jason (13 Aralık 2013). "NYPD report on Kenya attack isn't US gov't view" (İngilizce). Associated Press. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2016. 
  19. ^ "Kenya al-Shabab attack: Security questions as dead mourned" (İngilizce). BBC News. 4 Nisan 2015. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">El-Kaide</span> 1988de kurulmuş radikal İslamcı ve Selefî cihatçı terör örgütü

El-Kaide, dünya çapında faaliyet gösteren radikal İslamcı ve Selefî silahlı örgüt. Kökenleri Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalede bulunduğu döneme dayanan örgüt, 1988 yılında kuruldu. BMGK, NATO, Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşlar ile birçok ülke tarafından terör örgütü olarak tanımlanmaktadır. Aralarında 11 Eylül ve 2002 Bali saldırılarının da bulunduğu, bir kısmı sivilleri hedef alan çeşitli saldırıların sorumluluğunu üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">El-Griba sinagogu saldırısı</span>

El-Griba sinagogu saldırısı, Tunus'taki El-Griba Sinagogu'na Niser bin Muhammad Nasar Navar tarafından gerçekleştirilen bombalı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları</span>

1998 Amerika Birleşik Devletleri büyükelçilikleri saldırıları, 7 Ağustos 1998'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tanzanya'nın başkenti Darüsselam ile Kenya'nın başkenti Nairobi'deki büyükelçiliklerine birkaç dakika arayla bomba yüklü kamyonetlerle düzenlenen saldırılar. Saldırılar sonucunda 224 kişi öldü, 4.000'den fazla kişi yaralandı. Saldırıyı gerçekleştirenlerin el-Kaide ve Mısır İslam Cihadı ile bağlantılı olduğu saptandı. Saldırılar sonrasında el-Kaide lideri Usame bin Ladin, FBI'ın Ten Most Wanted Fugitives listesine dahil edildi. Fazıl Abdullah Muhammed ile Abdullah Ahmed Abdullah'ın saldırı fikrini ortaya atanlar ve saldırılarının hazırlayıcıları olduğu belirtilmektedir.

Abdullah Azzam Tugayları ya da Lübnan El-Kaidesi, El-Kaide’nin Lübnan kolu. Örgüt 2009 yılında Suudi Salih el-Karavi ve Mısır, Irak, Ürdün, Suriye, Gazze Şeridi ve Lübnan’da onunla bağlantılı olan yerel gruplar tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Cevher, Somali</span>

Cevher, Somali'nin Orta Şabel ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir başkent Mogadişu'nun 90 km kuzeyinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 62,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Irak el-Kaidesi</span> İslamcı terör örgütü

Irak el-Kaidesi veya diğer kullanımıyla Tanzim Kaide el-Cihad fi Bilad er-Rafideyn, el-Kaide'ye bağlı olarak Irak'ta faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi grup.

<span class="mw-page-title-main">Yemen'deki el-Kaide ayaklanması</span> Vikimedya liste maddesi

Yemen'deki el-Kaide ayaklanması, el-Kaide'ye bağlı olarak faaliyet gösteren Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin, Yemen'deki hükûmetine karşı ayaklanması ve taraflar arasında yaşanan silahlı çatışmalar. 1998 yılında başlaya ayaklanmaya Aralık 2014'te üçüncü bir taraf olarak Irak ve Şam İslam Devleti de dahil oldu. Mart 2015'te ise çatışmalar büyüyerek iç savaşa dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Nasır el-Vuheyşi</span>

Nasır Abdulkerim Abdullah el-Vuheyşi, diğer bilinen adlarıyla Ebu Beşir veya Ebu Beşir el-Yemeni, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin kurucusu ve ilk lideri olan Yemenli İslamcı.

Kasım Muhammed Mehdi er-Rimi, tanınan diğer adlarıyla Ebu Hüreyre veya Ebu Hüreyre el-Sanai, silahlı İslamcı örgüt Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin lideri olan Yemenli İslamcı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar</span> Suriye iç savaşındaki hükümet ve halkın çatışmaları

Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar, Suriye İç Savaşı'nda hükûmete karşı silahlı savaş veren isyancı gruplar arasındaki çatışmaları ifade eder. Özgür Suriye Ordusu ile müttefikleri, el-Kaide'ye bağlı gruplar ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin başını çektiği bu gruplar, Ocak 2013 başlarından itibaren birbirleriyle çatışmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">2017 Mogadişu saldırısı</span> 2017de Mogadişuda toplu taşıma araçlarının kullandığı istasyon yakınlarında bomba yüklü kamyonla düzenlenen saldırı

2017 Mogadişu saldırısı, 14 Ekim 2017'de, Somali'nin başkenti Mogadişu'da toplu taşıma araçlarının kullandığı istasyon yakınlarında bomba yüklü kamyonla düzenlenen ve 512 kişinin ölümü, 316 kişinin yaralanması ve 62 kişinin kaybolması ile sonuçlanan saldırı.

<span class="mw-page-title-main">Bulo Marer</span>

Bulo Marer, Somali'nin güneybatı bölgesinde bulunan Aşağı Şabel'e bağlı bir kenttir. El Şebab bölgede güçlü bir taban oluşturmuş durumdadır. Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü 2013 yılında bu bölgede rehine kurtarma girişiminde bulunmuş ve çok sayıda sivil ölmüştü. Somali hükûmet güçleri 30 Ağustos 2014'te kasabayı AMISOM yardımıyla ele geçirdi. El Şebab 2018 yılında AMISOM ve Somali hükûmet güçlerine karşı bir saldırı gerçekleştirdi.

2018 Bulo Marer Afrika Birliği üssüne yapılan saldırı, 1 Nisan 2018 tarihinde Eş-Şebab savaşçılarının Somali'deki Afrika Birliği Misyonu'nun (AMISOM) Bulo Marer'de bulunan üssüne gerçekleştirilmiş saldırıdır.

Seyfül Adil, gerçek adıyla Muhammed İbrahim Mekkevi ya da bilinen diğer adıyla İbrahim el-Medeni, çeşitli İslamcı örgütler çatısı altında faaliyet göstermiş Mısırlı İslamcıdır. Mısır Kara Kuvvetlerine bağlı eski subaylardan olup önce Mısır İslam Cihadı mensubu olmuş ve 1980'lerin sonunda el-Kaide'ye katılmıştır. Günümüzde ise el-Kaide'nin askerî başkomutanıdır. Bir zamanlar, bizzat Usame bin Ladin'in kişisel korumalarının lideri olan Adl; 1998 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Nairobi, Kenya ve Darüsselam, Tanzanya'daki büyükelçiliklerine gerçekleştirilen bombalı saldırılarının faillerinden biri olduğu gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri tarafından aranmaktadır. Eymen ez-Zevahiri'nin ölümünden sonra el-Kaide'nin başına geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jubaland</span>

Jubaland, Juba Vadisi veya Azania, Güney Somali'de bir Federal Üye Devlettir. Doğu sınırı, Jubba Nehri'nin 40–60 km doğusunda, Gedo'dan Hint Okyanusu'na kadar uzanırken, batı tarafı, sömürge döneminde Jubaland'dan oyulmuş olan Kenya'daki Kuzey Doğu Eyaletini çevreliyor.

<span class="mw-page-title-main">Amina Mohamed Abdi</span>

Amina Mohamed Abdi, Somalili kadın siyasetçi. 2012 ile 2022 yılları arasında ölümüne kadar Barış ve Kalkınma için Birlik Partisi'nden Somali Federal Parlamentosu'nda delege olarak görev aldı.

29 Ekim 2022 tarihinde Somali’nin başkenti Mogadişu’da yaşanan iki arabalı bombalı saldırıda 121 kişi hayatını kaybederken 300 kişi de yaralandı. Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud saldırı için Sunni cihatçı Eş-Şebab grubunu suçladı. Açıklamadan kısa bir süre sonra Eş-Şebab saldırıyı üstlendi. Bu saldırı 14 Ekim 2017’de Mogadişu’da aynı kavşakta gerçekleşen saldırıdan sonraki en çok ölümün yaşandığı saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">İkran Tahlil Farah'ın ortadan kaybolması</span>

İkran Tahlil Farah uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası ilişkiler üzerine çalışmalar yürüten ve Somali Milli İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı'nda çalışan bir Somali vatandaşıydı. Haziran 2021'de kaybolan İkran SMİGT'nin siber güvenlik departmanında çalışıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Baydabo Kuşatması</span>

Baydabo Kuşatması, Somali İç Savaşı'nda Temmuz 2008 ve Ocak 2009 arasında gerçekleşen, Eş-Şebab milislerinin Somali Federal Geçiş Hükümeti'nin (FGH) başkentini kuşattığı bir silahlı eylemdi.