İçeriğe atla

Eğriboz

Koordinatlar: 35°11′N 24°49′E / 35.18°K 24.82°D / 35.18; 24.82
Eğriboz
YunancaΕύβοια
Harita
Coğrafya
Koordinatlar35°11′N 24°49′E / 35.18°K 24.82°D / 35.18; 24.82
DeniziAkdeniz
Yüzölçümü&0000000000004003.0000004.003 km2
Zirve 1740
Siyasi
Adadaki ülke(ler)
Periferi Eğriboz
Demografi
Nüfus&0000000000000191.206000191,206

Eğriboz (YunancaΕύβοια-Euboia), Yunanistan'ın Girit'ten sonra en büyük adasıdır. Yüzölçümü 3,657 km², Nüfusu 218,302'dir. (2005).

Coğrafya

Boeotia'yı Eğriboz adasından ayıran (aşağıda) Eğriboz (Euripus) boğazı.
Euboea'nın topografyası ve Yunan anakarasının bazı bölümleri.
Eretria yakınlarından bir manzara
Kantili dağı.

Ege Denizinde yer alır. Kuzeydogusundaki Skiros Adasıyla birlikte, merkezi Halkis olan Evvoia ilini oluşturur. Coğrafi olarak bir parçası sayıldığı Yunanistan anakarasından Eğriboz Boğazı (Euripus) ile ayrılır. Bu boğaz antik yunan döneminden beri bilim adamlarının ilgisini çeken özelliklere sahiptir. Akdeniz ve Ege de alışılagelmedik yüksekliklerde gelgit olayları ve günde yedi kez yönünü değiştiren hızlı akıntıları ile tanınır. Büyük İskender'in ölümünden sonra Eğriboz adasına yerleşen Antik Yunan filozofu Aristo'nun bu anlaşılması zor doğal olayları anlamak uğruna kendisini akıntıya attıği söylenir.[1]

Ada uzun ve dar, Denizatı biçimindedir. Yaklaşık 150 km uzunluğundadır ve genişliği 50 km ile 6 km arasında değişir. Genel uzanımı kuzeybatıdan güneydoğuya doğrudur, boyluboyunca adayı kaplayan sıradağlar yakın adalar Andros, Tinos ve Mykonos'a devam eder.

Tarih

Adanın Türkçe adı, adayı Halkis şehrinin bulunduğu yerde anakaradan ayıran dar boğazın eski Yunanca adının (Εὔριπος, Evripos) yüzyıllar boyunca uğradığı değişikliklerin ürünüdür. Boğazın adı Orta Çağ'da tüm adanın adı haline gelmiş ve zamanla Egripos olarak değişmiştir.[2][3] Adanın Venedik boyunduruğu altında olduğu 200 yılı aşkın dönemde bu isim geçici olarak Egriponte[4] ve Negroponte olarak değişmişse de, 1463 - 1478 savaşının ardından Osmanlı İmparatorluğuna geçen adanın ismi yeniden Egripos ve daha sonraları Eğribos, Eğriboz olarak yerleşmiştir. Bazı kaynaklarda Agriboz ve Ağrıboz formları da bulunur. 1830 Yunan Bağımsızlık Savaşı çerçevesinde ada yeni kurulan Yunan Krallığı'nın bir parçası haline gelmiştir (1832).

Ekonomi

Kymi

Mantoudi ve Limni'de magnezit, Aliveri'de linyit Dirfi'de demir ve nikel maden sahaları vardır. Okhi dağındaki Carystus'un kuzeydoğu kısmında asbest ve Marmor Chalcidicum içeren Eretria'nın 3 km (2 mi) kuzeyindeyse mermer çıkarılır. Kestane ağaçları vardır.

Kaynakça

  1. ^ The odes of Pindar, literally tr. into Engl. prose by D.W. Turner
  2. ^ "Encyclopedia Brittanica: Euripus". 28 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. 
  3. ^ "Wikipedia: Euboea". 27 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. 
  4. ^ "Wikipedia: Eubea". 21 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2007. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Girit</span> Yunanistanın en büyük, Akdenizin 5. büyük adası

Girit, Yunanistan'ın en büyük, Akdeniz'in beşinci büyük adasıdır. Ege Denizi'nin güneyinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ege Denizi</span> Akdenizin parçası olan deniz

Ege Denizi veya Türkçe diğer adı ile Adalar Denizi, Balkan ve Anadolu Yarımadaları arasında, Akdeniz'e bağlı bir denizdir. Marmara Denizi ve Karadeniz'den Çanakkale ve İstanbul Boğazları ile ayrılan bu denizin kuzey sınırları karalarla çizilmiş olmakla birlikte, güney sınırlarını Yunanistan'a bağlı adalar olan Rodos ve Girit çizer. Ege Denizi'nin tüm kıyıları Türkiye ve Yunanistan ile çevrilidir. Karadeniz üzerinden taşınan petrol ürünlerinin dünya pazarına ulaşmasında başlıca yoldur.

<span class="mw-page-title-main">Midilli (ada)</span> Ege Denizinin kuzeydoğusunda bulunan dağlık bir Yunan adası

Midilli, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda bulunan, dağlık bir Yunan adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanköy</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İstanköy veya Kos Adası Bodrum Yarımadası'nın karşısında, Anadolu'dan 8 mil uzakta yer alan bir Ege adasıdır. Yunanistan'ın 12 Adalar Vilayeti'ne bağlıdır. 2019 verilerine göre nüfusu 60.500'dür. Adada turizm oldukça gelişmiştir. Antik kalıntılar bulunmaktadır. İstanköy şehrinde yer alan ve hekim Hipokrat ile ilişkilendirilen bir ağaç meşhurdur. Adada yaşayan halkın bir bölümü Yunanistan vatandaşı Türk ve Müslümanlardan oluşur. Sayıları 3.000 ila 4.000 arası olduğu tahmin edilen Türk kökenli nüfus ağırlıklı olarak Platani köyünde ve Kos şehir merkezinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">On İki Ada</span> Ege Denizinde bir grup adaya verilen isim

On İki Ada, Menteşe Adaları veya Dodekanez, Adalar Denizi'nde bulunan bir grup adaya verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Boğazı</span> Ege Denizi ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

Çanakkale Boğazı ya da tarihî adıyla Dardanelya, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege Denizi ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Çuha Adası</span> Yunanistana bağlı ada

Çuha Adası Mora Yarımadası'nın güneyinde bulunan ve günümüzde Yunanistan sınırları içerisinde yer alan ada. Afrodit'in bu adada doğduğu rivayet edilir. Çuha Adası'nın doğu kıyıları Ege Denizi olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Sömbeki</span>

Sömbeki, Ege Denizi ile Akdeniz’in buluştuğu yerde küçük ancak arkeolojik, mimari ve doğal güzelliklere sahip bir adadır. Coğrafi olarak Oniki Adalar zinciri olan ada Datça limanına 8 km, Bozburun limanına ise 6,5 km uzaklıkta bulunur. Rodos ile uzaklığı ise 41 km'dir. Atina'nın limanı olan Pire'den uzaklığı ise 425 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mikonos</span>

Mikonos veya Türkçe adıyla Mukene, Ege Denizi'ndeki Kiklad Adaları'nın bir parçası olan ve İstendil, Sire, Berre ve Nakşa arasında yer alan bir Yunan adasıdır. Yüzölçümü 85 km² olan adanın en yüksek noktası 341 metredir. 2011 nüfus sayımına göre Mikonos'ta 10.134 kişi yaşamaktadır ve bunların çoğunluğu adanın doğu kıyısındaki en büyük kasaba olan Mikonos'ta yaşamaktadır. Kasaba aynı zamanda Chora olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan coğrafyası</span>

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İkarya</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İkarya veya Nikarya, Yunanistan'da Ege Denizi'nde yer alan alan Sisam adasının 10 deniz mili (19 km) güneybatısında bulunan bir adadır. Adaya mitolojik İkarus'un ismi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İşkepeloz</span>

İşkepeloz, Üsküpelos veya İskabolos Batı Ege Denizi'nde bir Yunan adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kvarken</span>

Kvarken,, Botniya Körfezi'nde, Botni Körfezi ile Bothnian Denizi'ni ayıran dar bölgedir. İsveç anakarasından Finlandiya anakarasına olan mesafe yaklaşık 80 km, en uzaktaki adalar arasındaki mesafe ise sadece 25 km'dir. Kvarken bölgesindeki su derinliği 25 metre (82 ft) civarındadır. Bölge ayrıca yılda yaklaşık 10 mm'lik olağan dışı glasiyoizostazi oranına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz (bölgesel birim)</span> Orta Yunanistanda bölgesel birim

Eğriboz, Yunanistan'ın Orta Yunanistan bölgesinde bulunan bir bölgesel birimdir. Birim, 2011 yılında Kallikratis yönetimi reformları doğrultusunda eski Eğriboz ilinin yerine kurulmuş olup Eğriboz ve İskiri adalarını kapsamaktadır. Yüzölçümü 4,167 km² olan birimin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 210,815'tir. Birimin merkezi Halkis'tir.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş (ada)</span>

Gümüş, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada, köy ve belediyedir.

<span class="mw-page-title-main">Tavuk Adası (Yunanistan)</span>

Tavuk Adası, Yunanistan'ın Orta Makedonya bölgesine bağlı Aristotelis belediyesinde bulunan bir ada ve köydür. Selanik'e 120 km uzaklıkta bulunan bir adadır.

Eretria, Yunanistan'ın Girit adasından sonra en büyük adası olan Eğriboz adasında bulunan, kökeni antik çağa dayanan bir kasabadır. Anlamı "Kürekçiler Şehri"dir. M.Ö. 6-5. yüzyılda birçok tarihçinin bahsettiği bu şehir, önemli tarihi olaylara aktif olarak katılmış olan önemli bir Yunan Kent devletidir. Yunan - Pers Savaşları'nda da Atina ile aynı saflarda yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Halkida</span>

Halkida veya Halkis Eğriboz Boğazı'nın en dar noktasında yer alan Eğriboz adasının en önemli şehridir. Adı antik çağlardan beri korunmaktadır ve bölgede herhangi bir maden izi bulunmamasına rağmen, adı Yunanca χαλκός'dan türetilmiştir.

Eğriboz Körfezi Ege Denizi'nin Eğriboz ile Yunan anakarası arasındaki bir koludur. Çapraz kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanan körfez, Halkida kasabasında dar Euripus Boğazı ile bölünmüştür. Kuzey Eğriboz Körfezi yaklaşık 50 mil (80 km) uzunluğunda ve 15 mil (24 km) genişliğe kadardır ve Güney Eğriboz Körfezi yaklaşık 30 mil (48 km) uzunluğunda ve maksimum 9 mil (14 km) genişliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Boğazı</span>

Eğriboz Boğazı, Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Eğriboz Adası'nı anakaradaki Böotya'dan ayıran dar bir boğazdır. Boğazın ana limanı, boğazın en dar noktasında bulunan Halkida'dır.