İçeriğe atla

Duygu Sağıroğlu

Duygu Sağıroğlu
DoğumAli Duygu Sağıroğlu
10 Kasım 1932(1932-11-10)
Trabzon, Türkiye
Ölüm29 Nisan 2023 (90 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriFeriköy Mezarlığı, Istanbul
EğitimGalatasaray Lisesi
İstanbul Teknik Üniversitesi
MeslekSenarist, yönetmen, sanat yönetmeni, öğretim görevlisi
Çocuk(lar)Aliş Sağıroğlu
ÖdüllerAfife Tiyatro Ödülleri
1998 - Yılın En Başarılı Sahne Tasarımı Ödülü
Altın Portakal Film Festivali
2012 - Yaşam Boyu Onur Ödülü

Duygu Sağıroğlu (10 Kasım 1932, Trabzon - 29 Nisan 2023, İstanbul), Türk senarist, film yönetmeni, tiyatro dekoratörü, sanat yönetmeni ve öğretim görevlisi.

Yaşamı

Lise öğrenimi sırasında Küçük Sahne'de dekor yapmaya başladı.[1] Lisede lakabı Deli Mıgır.[2] Galatasaray Lisesinin ardından İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde eğitim gördü. 1956 yılında Küçük Sahne'de dekorcu ve grafiker olarak çalışmaya başladı. Uzun süre tiyatroda dekor tasarımı yaptı. Tiyatrocular Derneği ve Cep Tiyatrosu'nun kurucuları arasında yer aldı. Rockefeller bursuyla gittiği Amerika'da tiyatro dekoru tasarlamak konusunda çalıştı. Türkiye'ye geri döndüğünde opera dekorları tasarladı.[2]

1959'da Atıf Yılmaz'ın yönettiği "Karacaoğlanın Kara Sevdası" isimli filminde asistan olarak, sinema alanında çalışmaya başladı. Bu dönemde birçok filmde dekor tasarımı, sanat yönetmenliği, yönetmen asistanlığı yaptı.

1966'da ilk filmi "Bitmeyen Yol"u yönetti. Anadolu insanının dramının toplumsal gerçekçi bakış açısıyla aktarıldığı bu film büyük ilgi topladı. Sinemanın "Altın Çağı" olarak tanımlanan 1960-1967 döneminin en önemli yönetmenlerinden biri olan Duygu Sağıroğlu, 1976'ya kadar sinemada yönetmen, senarist ve sanat yönetmeni olarak çalıştı.

1979 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Sinema-TV Enstitüsü'nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1990'lı yıllardan itibaren profesyonel çalışmalarını dekor konusunda yoğunlaştıran Duygu Sağıroğlu, 1990 yılı itibarı ile yaptığı dekor tasarımı çalışmalarıyla "En İyi Dekor" ödüllerine aday oldu, bazılarını kazandı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sinema-TV Bölümü'nde öğretim üyeliği yaptı. Sağıroğlu, 29 Nisan 2023'te İstanbul'da 90 yaşında öldü.[3] 2 Mayıs'ta Levent Camii'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Feriköy Mezarlığına defnedildi.[4]

Ulusal Sinema

Halit Refiğ, Metin Erksan, Lütfi Akad ve Sami Şekeroğlu ile birlikte "Ulusal Sinema" teorisini oluşturanlar arasında yer aldı. Türk Film Arşivi'nin çıkardığı Ulusal Sinema dergisinde yazılar yazdı.

Sağıroğlu 12 Nisan 1968 tarihli Ulusal Sinema dergisinde yayımlanan "görüntü hazinesi"[5] adlı yazısında şöyle diyor:

"Sinemamızın bir görüntüsel sanat olduğu, görüntü sanatlarının ise bizde İslâm etkileriyle bir gelişme gösteremeyip, ilkellikten bir türlü sıyrılamadığı, bu yüzden de Türk sinemacısının kendi özkök ve kaynaklarından faydalanmasına imkân bulunmadığından, öteden beri sızıldanılmakta, ille de her türlü kavram ve biçimi batıdan alma alışkanlığını marifet sanan çevrelerce Türk sinemacısı şu veya bu yoldan batı kalıplarını almağa zorlanmaktadır. (Yıllarca bu yolu deneyen Türk sinemacısı, kendi öz görüntü sanatları hazinesinden ve geleneksel kültüründen ya utanarak kaçmış veya böyle bir kökten hiç haberdar olmamıştır.)"

"Türk sinemacısı diğer sanat kollarında olduğu gibi kendi kendini kandırmak şansından uzaktır. Doğrudan doğruya halk kitlelerinin karşısındadır. Doğrudan doğruya halk kitlelerine hesap vermektedir. Kendi özkök ve kaynaklarımızın, bu arada görüntü hazinelerimizin ilkelliğinden ve kısırlığından bahsedenler yanılmakta, saçmalamakta, cehaletlerini batı yapısı yaldızlar arkasında saklamaktadırlar."

Sahne tasarımı yaptığı bazı oyunlar[6]

Filmografi

Filmografi
Yıl Yapım Tür Senarist Yönetmen Yapımcı Not(lar)
1965 Ben Öldükçe YaşarımFilm EvetEvet
1965 Bitmeyen Yol Film EvetEvet
1966 Kanlı Mezar Film Evet
1966 Nuh'un Gemisi Film EvetEvet
1967 Aslan ArkadaşımFilm EvetEvet
1967 Her Zaman Kalbimdesin Film Evet
1967 Seni Affedemem Film EvetEvet
1967 Sonu Olmayan Yol Film Evet
1967 Yanık Kalpler Film EvetEvet
1967 Ya Sev Ya Öldür Film EvetEvet
1969 Boş Beşik Film Evet
1969 Büyük YeminFilm Evet
1969 İnsanlar YaşadıkçaFilm Evet
1969 Ölmüş Bir Kadının Mektupları Film Evet
1969 Vatan Ve Namık KemalFilm EvetEvet
1970 Meçhul Kadın Film EvetEvet
1970 Şoför NebahatFilm Evet
1971 Satın Alınan KocaFilm EvetEvet
1971 Üç ArkadaşFilm EvetEvet
1972 Battal Gazi'nin İntikamıFilm Evet
1972 Leyla ile Mecnun Film EvetEvet
1972 Murat ile NazlıFilm Evet
1972 NamusFilm EvetEvet
1973 Battal Gazi GeliyorFilm Evet
1973 Gönülden YaralılarFilm Evet
1973 Kara Orkun Film Evet
1973 Toprak AnaFilm Evet
1973 YanaşmaFilm EvetEvet
1974 Battal Gazi'nin OğluFilm Evet
1974 Önce VatanFilm EvetEvet
1975 Ağrı Dağı EfsanesiFilm Evet
1975 İnsan AvcısıFilm EvetEvet
1975 Kılıç AslanFilm Evet
1976 Korkusuz CengaverFilm EvetEvet

Sahip olduğu ödüller

Kaynakça

  1. ^ "Gizli yapılan dekorlar". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ a b Hülya Koçyiğit (Temmuz 2020). "Duygu Sağıroğlu". Film Gibi Hayatlar. TRT. 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Usta yönetmen Duygu Sağıroğlu hayatını kaybetti". Sözcü. 29 Nisan 2023. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Ünlü yönetmen Duygu Sağıroğlu son yolculuğuna uğurlandı". NTV. 2 Mayıs 2023. 2 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023. 
  5. ^ Duygu Sağıroğlu (12 Nisan 1968). "Ulusal Sinema dergisi". Görüntü Hazinesi. Türk Film Arşivi. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Duygu Sağıroğlu". İstanbul Şehir Tiyatroları Kütüphanesi. 28 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Duygu Sağıroğlu". İKSV Tiyatro Festivali. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Onur Ödülü - Duygu Sağıroğlu". Cemil Öztürk. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

Işıl Kasapoğlu, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Münir Özkul</span> Türk sinema sanatçısı (1925–2018)

Mustafa Münir Özkul, Türk meddâh, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Cüneyt Türel</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı

Cüneyt Türel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Selçuk Yöntem</span> Türk oyuncu

Akif Selçuk Yöntem, Türk oyuncu ve sunucudur.

<span class="mw-page-title-main">Lütfi Ömer Akad</span> Türk yönetmen

Mehmet Lütfi Akad, Türk film yönetmeni, senarist, akademisyen.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">İzzet Günay</span> Türk oyuncu

İzzet Günay, Türk oyuncu, antikacı ve filatelist.

Meral Onuktav Kosak Çetinkaya, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Emin Yarar</span> Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni

Bülent Emin Yarar, Türk oyuncu ve tiyatro yönetmeni.

Tilbe Saran, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

2. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 2. Afife Jale Ödülleri, 1998 yılında, 13 dalda verilmiş olan tiyatro ödülleridir. Ödüller adlarını, ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale'den almaktadır. İlk yıl olduğu gibi, bu yıl da, 13 dalda verilmiştir.

8. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 8. Afife Jale Ödülleri, 2004 yılında, 14 dalda verilmiş olan tiyatro ödülleridir. Ödüller adlarını, ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale'den almaktadır.

Senan Kara, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

Naz Erayda, Türk tasarımcı ve yönetmendir.

Esra Bezen Bilgin,, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Köksal Engür</span> Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (1946–2023)

İsmail Köksal Engür, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı. Engür, Leyla ile Mecnun dizisinde oynadığı "Ak Sakallı Dede" ve Zerda dizisindeki "Sıddık" rolleri ile tanındı. Ayrıca, aralarında Hollywood yıldızları Robert de Niro, Al Pacino, Dustin Hoffman ve Robin Williams'ın yanı sıra Susam Sokağı'ndaki "Büdü" karakteri ve Red Kit çizgi filminde kovboy Red Kit'i seslendirdi.

Serdar Orçin, Türk oyuncudur.

13. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 13. Afife Jale Ödülleri, Afife Tiyatro Ödülleri kapsamında 2009 yılında verilen, 5 özel ödül ile 14 ayrı dalda ödülden oluşan tiyatro ödülleridir. 14 daldaki adaylar ile özel ödül sahipleri 30 Mart 2009'da açıkladı. Oylama kurulun 19 Nisan'da yaptığı kapalı oylama sonucu kazanan adaylara ödülleri 20 Nisan 2009'da yapılan törenle verildi.

Avni Dilligil Ödülleri tiyatro oyuncusu ve yönetmeni Avni Dilligil anısına Tiyatro Sanatını Geliştirme Vakfı tarafından her yıl farklı dallarda ödüllerin verildiği bir organizasyondur. İlk kez 1978 yılında organize edilen ve 25 kez gerçekleştirilen tören Avni Dilligil'in kızı Çiçek Dilligil'in 26 yıl sonunda 2003 yılından itibaren devam ettirmeme kararıyla kaldırılmıştır.