İçeriğe atla

Duvar (film)

Duvar
Filmin Fransızca afişi
YönetmenYılmaz Güney
YapımcıMarin Karmitz
SenaristYılmaz Güney
Hikâye (eser)Yılmaz Güney
OyuncularTuncel Kurtiz
Ayşe Emel Mesçi
Malik Berrichi
Nicolas Hossein
Isabelle Tissandier
Ahmet Zîrek
Ali Berktay
MüzikGarip Şahin[1]
Setrak Bakırel
Ali Dede Altuntaş
Robert Kempler
Görüntü yönetmeniİzzet Akay
KurguSabine Mamou
Yapım şirketiGüney Film
DağıtıcıÖzen Film (Türkiye)
TürüDram, politik, epik
RenkRenkli
Yapım yılı1983
Çıkış tarih(ler)i18 Mayıs 1983 (Cannes)
20 Ekim 2000 (Türkiye)[2]
Süre117 dakika
Ülke Türkiye
 Fransa
DilTürkçe, Fransızca

Duvar, Yılmaz Güney'in yazıp yönettiği 1983 yapımı filmdir. Yılmaz Güney'in, Cannes Film Festivali'nde büyük ödül Altın Palmiye'yi alan Yol filminden sonraki ilk, hayatını kaybetmeden önceki son filmidir. Ayrıca 1974 yılındaki Arkadaş filminden beri bizzat çekimlerinin başında bulunduğu ilk filmidir. Güney, 1974–1981 yılları arasını cinayetten ötürü hapishanelerde geçirdiği için bu dönemdeki filmlerinin çekimlerinde bulunamamış, filmlerini hapishaneden organize ve takip etmiştir. Duvar filminin çekimlerini ise 1983'te Fransa'da gerçekleştirmiş ve ilk olarak tekrar Cannes Film Festivali'nde göstermiştir.

Konusu

1976'da Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'nde, Yılmaz Güney'in de tanıklık ettiği, çocuklar koğuşunda çıkan ve tüm cezaevine yayılan bir isyan konu edilmiştir. Bu olaydan derinden etkilenen Yılmaz Güney, isyanın arkasından gönderildiği Kayseri Cezaevinde Soba, Pencere Camı ve İki Ekmek İstiyoruz ismi ile bir roman yazmış ve film yurt dışına çıkışında Fransa'da bu roman üzerinde kurulu senaryo ile çekilmiştir. Tuncel Kurtiz ve Ayşe Emel Mesçi dışındaki tüm oyuncular hayatlarında ilk kez kamera karşısına çıkmışlardır. Film Fransa'da oldukça zor şartlar altında çevrilmiştir.[] Ayrıca filmin ilgi çekici bir diğer özelliği ise, az da olsa Zazaca dilinin sinemada ilk kez kullanıldığı film olmasıdır. Müzisyen Garip Şahin tarafından seslendirilen "Haydêrê" türküsü filmin unutulmazları arasındadır.

Oyuncu kadrosu ve karakterler

Oyuncu Karakter
Tuncel Kurtiz[3]Tonton Ali
Nicolas Hossein Uzun
Isabelle Tissandier Hatice
Ayşe Emel MesçiSiyasi
Ahmet ZîrekCafer
Ali BerktayŞamil
Kemal SunalEnfant turc
Ali Dede Altuntaş Pépé Ali
Sema Kuray Petite fille
Malik Berrichi Arap
Necdet Nakiboğlu Necdet
Jacques Dimanche Şevket
Jérémie Nassif Bonzo
Zeynep Kuray
Selahattin Kuzuoğlu

Filmin toplumsal etkisi

Yılmaz Güney, filmde 12 Eylül darbesi sonrası Türkiye'yi ve insanların maruz kaldığı baskıyı cezaevi ve mahkûm benzetmeleri üzerinden anlatır. Ülkenin darbe sonrası hali ve filmden bahsederken de şu sözleri kullanmıştır:

"...Hikâye, esas olarak, bugün cezaevi haline getirilen, Türkiye'yi simgeliyor. Fakat şu anlamda büyük bir iddiası yok. Bütün toplum kesitleri, bütün olayların yansıması cezaevinde yoktur. Daha çok çocukların kişiliğinde, çocukların ruh halinde, çocukların yüzleriyle bir cezaevi gerçeği anlatılmaya çalışılıyor" (Güney 1999a: 313).

Dönemin şartlarında askerlerin yönetimde olmasını filmde hapishane çevresinde marş söyleyerek koşan askerler aracılığıyla aktarır. Ek olarak, hapishaneden sıklıkla yükselen kan ihtiyacı anonsları ile de mevcut yönetim ve düzenin kan kaybettiğini, gittikçe daha da kötüleştiğini aktarır. Dönemin ağır siyasi ve sosyal şartları filmde benzetmelerle yer bulur. Düzenin zorluğuna ve şartlara karşı çıkan herkes "komünist" ya da "devrimci" adlandırılıp siyasi tutuklu sayılırken Güney de filmde bunu bir çocuk mahkûmun şiir yazması üzerine gelişen olaylar üzerinden aktarır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Le Mur". www.festival-cannes.fr/. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2016. 
  2. ^ "Duvar (1983)". SinemaTürk. 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2023. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2011. 

3. KOYUNCU, M. (2017). Yilmaz Güney’in Politik Sinemasi Ve Duvar Filmi Üzerine Bir İnceleme.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Güney</span> Türk sinema sanatçısı (1937–1984)

Yılmaz Güney, Kürt kökenli Türk oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı, yazar, şair ve aktivisttir. Oyuncu olarak yer aldığı Çirkin Kral, hem senaristi hem de yönetmeni olduğu Umut, Ağıt, Baba, Arkadaş ve Duvar, senaryosunu yazdığı ancak 1974–1981 yılları arasında cinayet nedeniyle hüküm giymesi sebebiyle çekimlerinde bulunamadığı eş yönetmenli Yol ve Sürü gibi filmleriyle tanınmaktadır. Güney, eserlerinin birçoğunu sol perspektiften üretmiş ve bunları Türkiye'deki işçi sınıfı insanlarının içinde bulunduğu kötü duruma adamıştır. Filmlerinde Türkiye'deki toplumsal yapı ile birlikte Kürt kültürünün, halkının ve dilinin tasvirini etkin bir şekilde kullanmıştır. Sinemada elde ettiği başarılar, uluslararası bir üne ulaşmasını sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nuri Bilge Ceylan</span> Türk yönetmen, senarist, film yapımcısı ve fotoğrafçı

Nuri Bilge Ceylan, Türk yönetmen, senarist ve fotoğrafçı.

Şerif Gören ya da tam adıyla Şerif Adak Gören,, Türk film yönetmenidir.

<i>Yol</i> (film) Yılmaz Güney ve Şerif Gören tarafından yönetilen, Altın Palmiye Ödülü kazanan 1981 yapımı Türk filmi

Yol, senaryosu Yılmaz Güney tarafından yazılan, Yılmaz Güney ve Şerif Gören tarafından yönetilen 1981 yapımı dram, politik ve gerilim filmidir. Tarık Akan, Şerif Sezer, Halil Ergün, Necmettin Çobanoğlu, Meral Orhonsay gibi oyuncuların başrolde yer aldığı film, Türk sinemasının en cesur ve en başarılı filmlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Yurt dışında büyük ilgi gören film, o dönemde sıkıyönetimin yarattığı baskıcı yönetim tarzına ve ülkedeki Kürtlerin sorunlarına açıkça değindiğinden ötürü Türkiye'de uzun bir süre yasaklı kalmış ve izleyenlere cezalar bile verilmiştir. Türkiye'de 1992 yılında izlenme yasağı kaldırılmış ve 1999 yılında Yılmaz Güney'in eşi Fatoş Güney'in çabalarıyla gösterime girebilmiştir. Film, 1982'deki Cannes Film Festivali'nde "En İyi Film" seçilip Altın Palmiye Ödülü'nü kazanmış ve bu ödülü alan ilk Türk filmi olmuştur. Ödül, Türk sinema tarihinde kazanılan en önemli ödüllerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulucanlar Cezaevi Müzesi</span> Müze olarak yeniden düzenlenmiş eski bir cezaevi

Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi veya Ulucanlar Cezaevi, 1925 ve 2006 yılları arasında Ankara'nın Altındağ ilçesinin Ulucanlar semtinde faaliyet göstermiş olan bir cezaevidir. Türk siyasi ve edebî hayatında da önemli bir yere sahip olan Ulucanlar Cezaevi'nin restore edilerek müze ve kültür sanat merkezine dönüştürülmesi projesi Altındağ Belediyesine verildi. 2009 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları 2010 yılında tamamlandı.

<i>Uçurtmayı Vurmasınlar</i>

Uçurtmayı Vurmasınlar, yönetmenliğini Tunç Başaran'ın yaptığı 1989 yapımı uzun metrajlı Türk sinema filmi. Film seti, Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'nde olsa da hapishane çekimlerinin çoğu İstanbul Sultanahmet Cezaevi'nde yapılmıştır. Film, 62. Akademi Ödülleri'nde Türkiye'nin yabancı dilde en iyi film dalında Akademi Ödülü aday adayı olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tarık Akan</span> Türk sinema sanatçısı (1949–2016)

Tahsin Tarık Üregül ya da sahne adıyla Tarık Akan, Türk oyuncu, yapımcı, senarist ve yazardır.

<i>Umut</i> (film, 1970) Yılmaz Güneyin 1970 yapımı dram filmi

Umut, senaristliğini, yönetmenliğini, yapımcılığını ve başrol oyunculuğunu Yılmaz Güney'in yaptığı 1970 yapımı filmdir. Filmin oyuncu kadrosunda Yılmaz Güney'in yanı sıra Tuncel Kurtiz, Gülsen Alnıaçık, Osman Alyanak ve Enver Dönmez yer almaktadır. Film, geçimini atına bağlamış olan bir faytoncunun, atının bir araba çarpması sonucu ölmesinin ardından meçhul bir definenin peşinden koşmasını anlatmaktadır. Türk sinemasının ilk gerçekçi filmi olan Umut, ülkede o tarihe kadar çekilen en iyi film olarak kabul edilmiştir. Çekildiği dönemde Türkiye'de sansüre uğrayan film, 1971'de Cannes Film Festivali'nde, ardından restore edilmiş hâliyle 2015'te Venedik Film Festivali'nin "Klasikler" bölümünde gösterilmiştir. Film ayrıca, 1970'te düzenlenen 2. Adana Altın Koza Film Festivali'nde beş farklı dalda ödül kazanmış ve 2015'teki 47. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri'nde "100 Yılın En İyi Türk Filmi" seçilmiştir.

<i>Zavallılar</i> (film, 1974) 1974 türk filmi

Zavallılar, başrolünü ve yönetmenliğini Yılmaz Güney ile Atıf Yılmaz'ın yaptığı 1974 yapımı Türk filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Luis Buñuel</span> İspanyol yönetmen ve senarist

Luis Buñuel Portolés, sürrealist İspanyol yönetmen ve senarist. Otoriteler tarafından sinema tarihinin en etkili yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sean Penn</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Sean Justin Penn, 2 en iyi oyuncu Akademi ödülü sahibi sinema oyuncusu ve film yönetmeni olan Penn aynı zamanda sinema tarihinin en iyi oyuncularından biri olarak gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk sineması</span> Türkiyede sinemaya genel bakış

Türk sineması, Türkiye sineması veya eski adıyla Yeşilçam, Türkiye'deki film endüstrisine dair faaliyetleri ve sinema kültürünü kapsamaktadır.

<i>Oz</i> (dizi)

Oz, HBO kanalında 1997-2003 yılları arasında yayınlanmış hapishane konulu dizi. Toplam 6 sezon sürmüş olan dizi, kısaca OZ denilen Oswald State Correctional Facility adlı bir Amerikan hapishanesinde geçen olayları anlatıyor. Neo Nazilerin, Afrika kökenli Amerikalılar'ın, motorcuların, Sicilya mafyasının, Müslümanların, İrlandalıların, Latinlerin ve diğerlerinin etrafında dönen bu dizide pek çok aşırı şiddet içeren sahne bulunmaktadır. Çekimler Bayonne, New Jersey'de yapılmıştır. Türkiye'de bu dizi Cine5 ve DiziMax'da yayınlandı.

<i>Üç Maymun</i> 2008 yapımı Türk dram filmi

Üç Maymun, 2008 Türkiye-Fransa-İtalya ortak yapımı Nuri Bilge Ceylan filmidir. Yönetmenin Uzak ve İklimler'den sonra Cannes Film Festivali'nin yarışmalı bölümüne kabul edilen üçüncü, toplamda ise beşinci uzun metrajlı filmidir.

<i>Örümcek Kadının Öpücüğü</i> (film) 11985te Manuel Puigin kitabından uyarlanmış film

Örümcek Kadının Öpücüğü, 1985 Brezilya - ABD ortak yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Kiss of the Spider Woman olan filmin Portekizce adı O Beijo da Mulher Aranha dır.

<i>Endişe</i> (film) Yılmaz Güneyin 1974 yapımı filmi

Endişe, senaryosunu Yılmaz Güney'in yazdığı, Şerif Gören'in yönetip tamamladığı 1974 yapımı politik filmdir.

<i>Hudutların Kanunu</i> Yılmaz Güneyin başrolündeki 1966 yapımı film

Hudutların Kanunu, yönetmenliğini Lütfi Ömer Akad'ın yaptığı, senaryosunu Yılmaz Güney'in yazdığı, başrollerinde Yılmaz Güney, Pervin Par, Erol Taş, Tuncel Kurtiz, Osman Alyanak gibi oyuncuların yer aldığı 1966 yapımı Türk filmidir.

Çetin İnanç,, Türk film yönetmenidir. Hızlı film çekmesi sebebiyle jet rejisör olarak anılır, Dünyayı Kurtaran Adam filmiyle üne kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Cannes Film Festivali'nde Türkiye</span>

Cannes Film Festivali, Fransa'nın güneyinde bulunan Cannes kentinde her yıl genellikle mayıs ayında düzenlenen uluslararası bir festivaldir. Festivale dünyanın her yanından ve her türden yeni filmler katılır. Festivalin en prestijli ödülü, "En İyi Film" olarak belirlenen filme verilen Altın Palmiye'dir. 1946 yılında kurulan ve sadece davetlilerin katılabildiği festival, Venedik Film Festivali ve Berlin Film Festivali ile birlikte Avrupa'nın en önemli üç uluslararası festivalinden biri olarak görülmektedir. Kimilerine göre ise "Oscar" olarak anılan Akademi Ödülleri'nden sonra dünyadaki en prestijli film törenidir. Her yıl ortalama 20 filmin yarıştığı festivalde kazananlar, uluslararası sanatçılardan oluşan jüriler tarafından belirlenir. Türkiye de festivalde çeşitli başarılar elde eden ülkelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Güney'in kazandığı ve aday gösterildiği ödüller listesi</span>

Yılmaz Güney'in kazandığı ve aday gösterildiği ödüller listesi, Kürt kökenli Türk yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu ve yazar Yılmaz Güney'in kazandığı ve aday gösterildiği ödüllerin bir listesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.