İçeriğe atla

Dursun Karataş

Dursun Karataş
Doğum25 Mart 1952
Cevizdere, Elazığ, Türkiye
Ölüm11 Ağustos 2008 (56 yaşında)
Arnhem, Hollanda
Ölüm sebebiKanser
Defin yeriGazi Mezarlığı, İstanbul
Milliyet Türkiye
Diğer ad(lar)ıDayı
Etkin yıllar1978-2008
Tanınma nedeniDevrimci Sol, DHKP-C
EvlilikSabahat Karataş (1977-1992)
Zerrin Sarı

Dursun Karataş (d. 25 Mart 1952, Cevizdere, Elazığ - ö. 11 Ağustos 2008, Arnhem), Zaza asıllı Türk komünist. Devrimci Sol'un ve DHKP-C'nin önderliğini yapmıştır. 11 Ağustos 2008 tarihinde kanser nedeniyle ölmüştür.

Hayatı

Dursun Karataş, 25 Mart 1952'de Zaza kökenli bir ailenin çocuğu olarak Elazığ ilinin Cevizdere köyünde doğdu. Devrimci düşünceye 1970 öncesinde sempati duymaya başladı. 1970'te İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'ni kazanarak İstanbul'a geldi. Dursun Karataş ve Niyazı Aydın ilk kez 1974'te, Elazığ’da, Kıbrıs harekatını protesto etmek için duvarlara “Bağımsız Kıbrıs” sloganını yazarken gözaltına alındı. Gençlik yıllarında Dev-Genç örgütü ve Devrimci Yol hareketinde yer aldı. 1977 yılında İstanbul Bakırköy Nikâh Dairesi'nde, aslen Nusaybinli olan Sabahat Karataş ile evlendi. Sabahat Karataş da aynen kendisi gibi politik bir duruşa sahip ve bir Dev-Genç üyesiydi. (Sabahat Karataş 17 Nisan 1992'de, polisin İstanbul Bostancı'daki örgüt evine yaptığı baskında polisle uzun saatler çatıştıktan sonra öldürüldü. Aynı operasyonda, örgütün önemli isimlerinden Sinan Kukul, Ahmet Fazıl ve Ercüment Özdemir'in de arasında bulunduğu 11 militan ölü olarak ele geçirildi.) 1978'de Devrimci Yol'dan ayrılarak Devrimci Sol'u kurdular. Bu kurucu grubun içinde Sinan Kukul, Bedri Yağan, Hüseyin Solgun, Bülent Uluer ve Paşa Güven gibi isimlerde vardı. Dursun Karataş, 12 Kasım 1981'den önce bulunduğu yasa dışı faaliyetler sebebiyle 26 Kasım 1983'te Askeri Mahkeme tarafından tutuklandı ve idam cezasına çarptırıldı. Daha sonra cezası müebbete çevrildi. Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanı seçildiği dönemde, 25 Ekim 1989 tarihinde Bedri Yağan ve Sinan Kukul ile birlikte İstanbul Bayrampaşa cezaevinden kaçtı.[1] 1994 yılında Devrimci Sol'u DHKP-C'ye dönüştürdü. Aynı yıl Fransa'da yakalanan Dursun Karataş, 1995'te tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı ve 1995'ten sonrasını örgütü yurt dışından yönetmeye başladı.

Devrimci Sol bölünme ve çökme süreci

Devrimci Sol'un bölünmesi ve örgütün mal varlığı ile silah, mühimmat ve nakit paranın Bedri Yağan grubunun elinde kalması sonucu, Karataş grubu büyük maddi sıkıntı içine girdi.  Silah ve para gücünü kaybeden Karataş, bu dönemde örgütün çökmesine mani olamadı. Karataş, maddi sıkıntıyı aşmak için yurt içi ve yurt dışında sürekli olarak yardım kampanyaları düzenletti. Bedri Yağan'ın 1993 yılında baskın sonucunda ölümüyle Devrimci Sol'un çökmesi kesinleşti ve 'Partileşme Süreci' olan DHKP-C sürecine girildi.

DHKP-C Kuruluşu "1994"

Mart 1994 tarihinde Şam'a giden Karataş, burada Mihraç Ural'ın da yardımı ile örgüte ait bir kamp yeri kurdu. Şam'da 4 ay kalan Karataş, örgütsel faaliyetler ve yeniden yapılanma tartışmalarını başlattı. Bu tartışmalara Latife Karaman, Hüseyin Özarslan, Ali Osman Köse, Ercan Kartal, Lütfiye Kaçar, İsmail Bahçeci, Zerrin Sarı, Faruk Ereren, Nuri Eryüksel, Aslan Tayfun Özkök, Mustafa Metin Uğurlu ve Metin Turan gibi aktif ve yönetici kadro katıldı. Düzenlenen 1. Kongrede "Devrimci Sol Karataş Grubu", "DHKP-C" ismini aldı. Darbeciler Grubu ise Devrimci Sol ismi altında faaliyetlerine devam ettiler ama Devrimci Sol grubu (Yağancılar) Bedri Yağan'ın ölümü ve halk kitle tabanı bulamadıkları için Devrimci Sol artık tarihe karışmıştı.

Ölümü

Kansere yakalanan Dursun Karataş Ağustos 2008'de kanser yüzünden öldü. Ölmeden önce Interpol tarafından 17 ülkede yaklaşık 1500 ayrı suçtan aranıyordu. Örgüt içerisinde ve sempatizan halk arasında "Dayı" lakabıyla da tanınır (DHKP/C, yaşamını yitirmesi üzerine verdiği "DHKP 49 Sayılı Açıklaması"nın başlığında, "Komutanımız, Önderimiz, Dayımızı Yitirdik." demiştir). Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Mahallesi'ndeki cenazesine 15.000 kişi katıldı.[2] Karataş'ın cenazesi Gazi Mezarlığı'na defnedildi.

Eylemleri

Dursun Karataş, 37 devlet yöneticisi ve siyasetçinin ölümünden sorumlu tutuluyordu. Bunlardan bazıları:

Kaynakça

  1. ^ "Dursun Karataş ve Bedri Yağan askeri ambulansla kaçırıldı". Muhalif Gazete. 17 Nisan 2012. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grup Yorum</span> Türk müzik grubu

Grup Yorum, Türkiye çıkışlı protest, özgün müzik ve Anadolu rock gibi müziğin çeşitli dallarında eserler üreten politik, devrimci müzik grubudur 1985'ten günümüze siyasi görüşlerini müzikleriyle topluma duyurmaya çalışmıştır. Bu yönüyle gruba günümüze (2013) kadar 400'ün üzerinde dava açılmıştır. 15 üyesi tutuklanıp hapis yatmış ve çıkardığı 21 albüm ile 2 milyondan fazla albüm satışı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sol</span> 1978-1994 yılları arasında etkin olmuş silahlı sol grup

Devrimci Sol ya da kısaca DEV-SOL, 1978-1994 yılları arasında faaliyet göstermiş silahlı sol grup.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> 1978de kurulan ve 1994te yeniden adlandırılan komünist örgüt

Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, 30 Mart 1994 tarihinde Devrimci Sol örgütünün partileşme kararı alması ile Dursun Karataş liderliğinde kurulan Türkiye'de yasa dışı kabul edilen Marksist-Leninist partidir. Örgüte bağlı olarak faaliyet gösteren Devrimci Halk Kurtuluş Partisi (DHKP), genellikle DHKP-C'nin siyasal işlerinde sorumlu olarak faaliyet göstermektedir. Devrimci Halk Kurtuluş Cephesi (DHKC) ise örgütün silahlı faaliyetlerinden sorumludur. Cephe, Türk güvenlik güçlerine, bürokratlara ve hükûmet üyelerine karşı ölümlü saldırılar gerçekleştirmektedir.

Bedri Yağan, Türkiye'de 1978 yılında kurulan Devrimci Sol örgütünün kurucu üyelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> Aralık 1970te Türkiyede yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kısaca THKP-C, Mahir Çayan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Ertuğrul Kürkçü, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga tarafından Aralık 1970'te Türkiye'de yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüttür. Kentsel gerilla savaşı stratejisini benimsediğini açıklayan örgüt, 1960 ve 70'lerde oluşan Devrimci Gençlik Hareketleri ile büyüdü. Kuruluşunun hemen ardından İstanbul ve Ankara'da banka soygunu gibi birkaç eylem gerçekleştiren örgüt, Nisan 1971'de İsrail başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırarak adını daha da duyurmuştur. Elrom'un kaçırılmasından sonra yapılan görüşmelerden netice alınamaması ve ardından Efraim Elrom'un öldürülmesinden sonra örgüte yönelik başlatılan operasyonlar sonucu örgütün yönetici kadrosundan birkaçı dışında tümü yakalandı. Bu operasyonlar sonrası kendi içlerinde örgütün yöntemlerine dair tartışmalar yaşamalarının ardından yönetim kadrosundan birkaç isim ihraç edildi. Mahir Çayan ve arkadaşlarının cezaevinden kaçmasının ardından yeniden bir araya gelen örgüt, şehirlerden uzaklaşıp kırlarda örgütlenme yoluna gitti ve bu sebeple Karadeniz Bölgesi'ne gittiler.

Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ, 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.

Sinan Kukul, Devrimci Sol hareketin kurucularından biriydi.

Türkiye İhtilalci Komünistler Birliği (TİKB), 1979 Şubat'ında, yasa dışı bir örgüt olarak, THKO bölünmesinden sonra gerçekleştirilen bir kongreyle kurulan örgüt. Kurucuları arasında Yaşar Ayaşlı, Osman Yaşar Yoldaşcan, Mehmet Fatih Öktülmüş, İsmail Cüneyt gibi isimler bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Hayaloğlu</span> Türk şair, söz yazarı ve ressam

Yusuf Hayaloğlu, Zaza asıllı Türk şair, söz yazarı ve ressam.

TKP/ML-Hareketi , 1976-1994 arasında faaliyet gösteren yasa dışı devrimci örgüt. 1972’de İbrahim Kaypakkaya tarafından kurulan TKP/ML’nin dışarıda faaliyeti devam ettiren Koordinasyon Komitesi tarafından; eski TKP/ML tezlerinin bir kısmının özeleştirisi yapılarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mim Mim Grubu</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda istihbarat teşkilatı

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2015 Sultanahmet saldırısı</span>

2015 Sultanahmet saldırısı, 6 Ocak 2015'te İstanbul'un Fatih ilçesindeki Sultanahmet semtinde bulunan İstanbul Emniyet Müdürlüğü Turizm Şube Müdürlüğü önünde, Irak ve Şam İslam Devleti mensubu Diana Ramazova'nın üzerindeki patlayıcıları infilak ettirmesiyle gerçekleştirilen intihar saldırısı. Patlama sonucunda saldırganın yanı sıra bir polis memuru ölürken, bir polis memuru yaralandı.

<span class="mw-page-title-main">2012 Sultangazi saldırısı</span>

11 Eylül 2012'de, İstanbul'un Sultangazi ilçesi Gazi mahallesindeki 75. Yıl Polis Merkezine bir intihar saldırısı düzenlendi. Binaya girmeye çalışan bir kişi, polislerin engellemesi nedeniyle içeri girememesi sonrasında üzerindeki patlayıcıları binanın girişinde patlattı. Saldırgan olay yerinde, yaralanan bir polis ise hastaneye kaldırıldığı esnada öldü. Dördü polis, üç ya da dördü sivil olmak üzere toplam 7 ya da 8 kişinin yaralandığı saldırıyı, yapılan soruşturma sonrasında Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (DHKP-C) mensubu İbrahim Çuhadar'ın gerçekleştirdiği tespit edildi. DHKP-C de yaptığı açıklamayla saldırının sorumluluğunu üstlenirken örgüt üyesi Hasan Selim Gönen'in, 21 Temmuz'da 75. Yıl Polis Merkezine bağlı polislerle girdiği çatışmada öldürülmesi, saldırının gerekçesi olarak gösterildi.

Nihat Erim suikastı, 12 Mart Muhtırası sonrasında 26 Mart 1971-22 Mayıs 1972 tarihleri arasında kurulan 33 ve 34. Türkiye Hükûmetlerinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olarak görev yapan, 1961 Anayasası'nda değişiklikler yaptıran; Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın idamlarıyla sonuçlanan Balyoz Harekâtı'nı başlatmasıyla bilinen Nihat Erim'in 19 Temmuz 1980 tarihinde İstanbul'da DEV SOL militanları tarafından uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmesi olayı. Nihat Erim'in öldürülmesi Türkiye'de büyük bir infiale neden oldu, Bülent Ecevit ve Alparslan Türkeş millî birlik çağrısında bulundu, basın büyük tepki gösterdi. 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç ivme kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Uluer</span> Türk siyasetçi

Bülent Uluer, Çerkes kökenli Türk yazar, politik eylemci, politikacı ve eski Devrimci Gençlik (Dev-Genç) Genel Başkanı. Uluer, 12 Eylül Darbesi sonrasında vur emriyle aranan beş kişiden biriydi.

Musa Aşoğlu, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin (DHKP-C) Zerrin Sarı ve Seher Demir Şen ile birlikte üç liderinden birisi.

Zerrin Sarı, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin (DHKP-C) Musa Aşoğlu ve Seher Demir Şen ile birlikte üç liderinden biri.

Türkiye-DHKP-C çatışması, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi ile Türk güvenlik güçleri arasında 1990 yılından beri süren çatışmaları kapsamaktadır. İlk olarak 1990'ların başında siyasi suikastlarla başladı ve daha sonraki yıllarda intihar saldırıları ve silahlı çatışmalar halinde tırmandı.

Memduh Lütfi Ünlütürk, 12 Mart Muhtırasından sonra gerilla ve komünizm karşıtı Ziverbey sorgulamalarıyla bağlantılı bir Türk askerdi. Üsküdar'daki evinde solcu devrimci grup Dev Sol'un üyeleri tarafından öldürüldü. Türk derin devletinin sırlarını korumak için suikasta uğradığı öne sürülmüştür; Dev-Sol (DHKP/C), Ergenekon örgütüyle bağlantılı olmakla suçlanmıştır.

Hüseyin Fevzi Tekin, Devrimci Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin lideridir. "Zeki" ve "Abi" kod adlarıyla da tanınır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.