İçeriğe atla

Dunkerque filosu

Dunkerque filosu, II. Dünya Savaşı'daki Fransa Muharebesi sırasında Dunkerque sahilinde mahsur kalan yaklaşık 350 bin İngiliz, Fransız ve Müttefik askerin kurtarılması için düzenlenen Dunkerque Tahliyesinde kullanılan irili ufaklı 850 adet gemiden oluşuyordu. İngiltere'deki Ramsgate Limanından kalkan gemiler 26 Mayıs - 4 Haziran 1940 arasında yaptıkları seferlerle önemli bir askerî gücün kurtarılmasında rol oynamışlardır.[1]

Arka plan

Nazi Almanyası tarafından başlatılan Fransa Muharebesinin ardından Fransız Ordusu ve kıta Avrupasındaki Britanya Ordusuna bağlı birlikler hızlı bir şekilde geri çekilmek durumunda kalır. Tüm cephe hattında yaşanan mağlubiyetle beraber yaklaşık 350 bin Müttefik asker Dunkerque sahilinde kuşatılmıştır. İngiltere derhal bu askeri varlığı denizden tahliye etmek için harekete geçer.

Tahliye

Sahilde denizin sığ olmasından dolayı Kraliyet Donanmasına bağlı gemiler bögleye yaklaşamamakta, yaklaşabilen gemilere binmek için askerler saatlerce soğuk suyun içinde beklemekteydi. Dolayısıyla Britanya Denizcilik Bakanlığı kararnâme yayınlayarak alçak su çekimi olan küçük gemi, kayık, filika, özel yatların tahliye için alınmasını talep etti. Ramsgate'de toplanan, yakıt ikmali yapılan teknelere donanma personeli, tecrübeli denizciler ve gönüllüler komuta etti. Az sayıda balıkçı teknesi ve özel tekneler bizzat sahipleri tarafından kullanıldı. Tekneler bölgeye ulaştığında aldıkları askerleri açıkta bekleyen savaş gemilerine bırakmış veya doğrudan gerisin geriye İngiltere'ye götürmüştür. Tahliye sırasında Kraliyet Hava Kuvvetleri destek sağlasa da Luftwaffe saldırıları da yaşanmıştır.

Filoda öne çıkan gemiler

  • MV Royal Daffodil
Gemi zaten savaş döneminde donanma emrindedir ve muharebe öncesinde asker sevkiyatında kullanılmıştır. Tahliye sırasında 28 Mayıs- 2 Haziran arasında gerçekleştirdiği 5 seferde toplam 7.461 askeri tahliye etmiştir. Son seferinde 6 Luftwaffe savaş uçağının saldırısında hasar alsa da limana ulaşmayı başarmıştır.
  • Medway Queen
Mayın toplama gemisi olarak kullanılmakta olan yandan çarklı gemi 7 seferde toplam 7 bin askeri kurtarmıştır. Bugün Kent'deki Gillingham Pier'da müze gemi olarak hizmet vermektedir.
  • Massey Shaw
Londra'ya kayıtlı yangın söndürme gemisi yaptığı 3 seferde 500 askeri tahliye etmiştir. Ayrıca Emil de Champ adlı geminin mayına çarpması sonucunda aldığı hasar yüzünden bu gemideki 30 askeri de almıştır.
  • Sundowner
Titanik gemisinin kurtulan subaylarından olan Charles Lightoller'ın sahibi olduğu motorlu yat 30 Mayıs 1940 tarihinde sefer görev emriyle Kraliyet Donanmasına dahil edilmiştir. Lightoller, göreve kendisi ve oğlu Roger'un gitmesinde ısrar etmiş ve gemi 127 askeri kurtarmıştır. Aşırı yüklenmiş durumdaki gemi batma tehlikesi atlatsa da Ramsgate'e ulaşabilmiştir. Gemi bugün Ramsgate Denizcilik Müzesi bünyesinde müze gemi olarak faaliyet göstermektedir.
  • Bluebird of Chelsea
Tekne, yaptığı iki seferde yüzlerce askeri kurtarmıştır.
  • Tamzine
Yaklaşık 4.5 metre uzunluğuyla tahliyeye katılan en küçük teknedir.Bugün Imperial War Museum bünyesinde sergilenmektedir.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Brittannica Ansiklopedisinden 9 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 9 Ocak 2023 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gemi</span> Ulaşım aracı

Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kadırga</span> savaş gemisi

Kadırga, daha çok Akdeniz'de kullanılan çektiri (çektirme) tipi bir savaş gemisi. İlk olarak 8. yüzyılda Akdeniz'de deniz savaşlarında kullanılmaya başlandı. 17. yüzyıla kadar gelişme göstermiştir. Antik çağlardan beri kullanılırdı. Asıl hareket mekanizması kürektir ve yelken buna yardımcı olması için tasarlanmıştır.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ferrol</span> İspanyanın A Coruña ilinde belediye

Ferrol, Galiçya'daki A Coruña Eyaletinde, kuzeybatı İspanya'da Atlantik kıyısında, Strabon'un Nerium Burnu civarında bir şehirdir. Ülkenin en önemli denizcilik şehri olmasını yanında İspanyol Donanması'nın da en güçlü gemileri şehrin tersanelerindedir. 17. yüzyılda Avrupa'nın en önemli tersaneleri bu bölgedeydi. Şehrin alanı 81,9 km² nüfusu ise 214.000 kişidir. Şehir ayrıca İspanyol General Francisco Franco'nun da doğum yeridir.

<i>Kriegsmarine</i> Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri

Kriegsmarine, Mayıs 1935'te savunma kuvvetlerinin yeniden inşası kanunuyla kurulmuş Nazi Almanyası Deniz Kuvvetleri'ne verilmiş addır. 1935-1945 yılları arasında toplam 1,5 milyon kişiyi çalıştırdı. Atlantik'teki savaşı bizzat kendileri yürüttü. 1939-1943 yılları arasında U-botları Atlantik'te muazzam başarılar elde ettiler. Bayrağı, Nazi Almanyası savaş bayrağıyla aynıdır.

Zığındere Çıkarması, Çanakkale Savaşı sırasında Müttefik kuvvetlerce 25 Nisan 1915 sabahı Seddülbahir bölgesindeki beş kumsala yapılan çıkarmalardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Donanması</span> Birleşik Krallıkta askerî örgütlenmenin denizcilik kolu

Kraliyet Donanması, Birleşik Krallık'ta askerî örgütlenmenin denizcilik koludur. Denizlerde ulusal güvenliği sağlamak, ticareti korumak ve uluslararası anlaşmaları uygulamakla görevlidir.

<i>Luftwaffe</i> II.Dünya Savaşında Alman Hava Kuvvetleri

Luftwaffe, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Wehrmacht birliklerinin hava savaş birimiydi. Almanya'nın I. Dünya Savaşı sırasındaki askeri hava kuvvetleri, İmparatorluk Ordusu'nun Luftstreitkräfte'si ve İmparatorluk Donanması'nın Marine-Fliegerabteilung'u, Mayıs 1920'de Versay Antlaşması'nın şartları uyarınca dağıtıldı ve Almanya'nın herhangi bir hava kuvvetlerine sahip olması yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Tahliyesi</span>

Sovyet Tallinn Tahliyesi, Baltık Filosu'nun bir bölümünün ve kentteki Kızıl Ordu birliklerinin 1941 Ağustos ayında Tallinn'den tahliyesi operasyonudur. Bazı kaynaklarda Tallinn Felaketi ya da Sovyet Dankörkü olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Muharebe kruvazörü</span>

Muharebe kruvazörü, 20. yüzyılın ilk yarısında yapılmış büyük savaş gemisi sınıfı. İlk olarak 1900 ila 1910 yılları arasında, zırhlı kruvazörün yerine geçmesi için yapılmıştır. Evrimi zırhlı savaş gemilerine (dretnot) daha çok benzemektedir. Maliyetleri ve büyüklükleri bir savaş gemisi ile hemen hemen aynıdır. Yüksek kalibreli silah donanımları nedeniyle, hızları diğer kruvazörlere nispeten daha düşüktür.

<i>Deutschland</i> sınıfı zırhlı Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfı

Deutschland sınıfı, Alman İmparatorluk Donanması için inşa edilen beş ön dretnot savaş gemisinden oluşan gemi sınıfıdır. Sınıf Deutschland, Hannover, Pommern, Schlesien ve Schleswig-Holstein gemilerinden oluşmaktaydı. 1903-1908 arasında inşa edilen gemiler, daha önceki Braunschweig sınıfı zırhlılara çok benzerdi; ancak daha iyi koruma sağlayan zırhları vardı. İngiliz Kraliyet Donanması'nın devrimci gemisi HMS Dreadnought'un hizmete girişiyle daha inşaları tamamlanamadan teknolojinin gerisinde kalan Deutschland sınıfı, Alman donanmasına katılan son ön dretnot gemiler oldular. Deutschland sınıfının ardından inşa edilen Nassau sınıfı zırhlılar ise Almanya'nın ilk dretnot sınıfı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Muharebesi</span>

Dunkirk Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler ve Almanya arasında Dunkerque, Fransa'da gerçekleşmiştir. Batı Cephesi'nde Fransa Savaşı'nın bir parçası olarak Britanya Sefer Kuvveti ve müttefik kuvvetlerinin 26 Mayıs'tan 4 Haziran 1940'a kadarki Avrupa'dan tahliyesini sağlamak amaçlı yapılan savunma savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Muharebesi</span> 1940ta Alman ordularının Fransayı istilasıyla sonuçlanan askeri harekat

Fransa Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunun Fransa'yı istilasıyla sonuçlanan askerî harekâttır. Fransa Seferi, Alman ordusunun Belçika topraklarına saldırdığı tarih olan 10 Mayıs 1940 tarihinde başlamış, daha önce Polonya seferlerinde kullanılan yıldırım savaşı taktiği ile çok kısa bir sürede, 22 Haziran 1940 tarihinde Fransa – Almanya arasında imzalanan ateşkes sözleşmesiyle kesin Alman zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Tahliyesi</span> 2. Dünya Savaşında İngiliz ordusunun Dunkirkten tahliyesi

Dunkerque Tahliyesi, diğer adıyla Dinamo Harekâtı, Britanya Ordusunun Fransa'nın Dunkerque (İngilizce: Dunkirk) kıyılarında 400 bin askerle kuşatılması üzerine Kraliyet Donanması ve Dunkerque filosu sayesinde 338.226 askerin tahliye edilmesidir. Tahliye sırasında 68.111 asker geride kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Askerî gemi</span>

Askerî gemi, Deniz kuvvetleri ve donanma tarafından kullanılan gemi veya botlara verilen genel isimdir. Deniz savaşı için yaratılmıştır. Yapıları ve amaçlarıyla sivil gemilerden farklıdırlar. Askerî gemiler genellikle hasar kontrol sistemi ve silahlarla donatılmış şekilde seyir ederler. Bazı personel taşıma gemilerinde bu donanımlar hafiftir veya bulunmayabilir. Askerî gemiler, inşaat veya amaca göre sivil gemilerden farklıdır. Günümüzde dünya donanmalarında birçok farklı gemi var. Bu gemilerde uçak, helikopter, askerî araç ve askerî teknoloji'ler taşınabilir. Hepsinin farklı uygulamaları vardır ve bazı sınıflandırmalar belirli ülkelere özeldir. Farklı ülkeler çabalarını farklı gemi türlerine harcadılar ve bazıları neredeyse hepsine yatırım yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Batmayan Sam</span>

Batmayan Sam İkinci Dünya Savaşı sırasında hem Nazi Kriegsmarine hem de İngiliz Kraliyet Donanmasında görev yapmış gemi kedisidir. Bulunduğu üç savaş gemisinin de batmasına rağmen kurtulmuş olması üzerine batmayan lakabı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lowe</span>

Lowe, 1938 yılında Gyller adıyla Norveç Kraliyet Donanmasında göreve başlayan Sleipner sınıfı muhriptir. Göreve başladığı dönem kardeş gemileriyle beraber Norveç'in II. Dünya Savaşı'ndaki tarafsızlığını korumak adına hizmet vermiştir. Fin-Rus Savaşında görev almış, ardından Güney Norveçte ticaret gemilerine eşlik etmiştir. 9 Nisan 1940 tarihinde demirli halde bulunduğu Kristiansand şehri Almanlar tarafından işgal edilince, şehrin savunulmasında görev almış, şehrin düşmesiyle beraber gemi Almanlar tarafından ele geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Papanikolis</span>

Dimitrios Papanikolis (1790-1855), 1821 Yunan İsyanı sırasında büyük bir Yunan savaşçısı ve ünlü bir gemi kundakçısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret gemisi</span> yolcu veya malzeme taşıyan kiralık sivil tekne ya da gemi

Ticaret gemisi veya ticari gemi, kargo taşıyan veya yolcu taşıyan bir deniz aracıdır. Kişisel eğlence için kullanılan gezi tekneleri ve askeri amaçlar için kullanılan donanma gemilerinden farklıdır.