İçeriğe atla

Dunkerque Tahliyesi

Dunkerque Tahliyesi
II. Dünya Savaşı Batı Cephesi (Fransa Savaşı)

İngiliz askerleri Dunkerque sahillerinden geri çekiliyorlar
Tarih26 Mayıs–3 Haziran 1940
Bölge
Sonuç

Stratejik Müttefik zaferi

  • Müttefikler geri çekilmeyi başardı.
  • 338,226 Müttefik askeri tahliye edildi
Taraflar

Birleşik Krallık Birleşik Krallık

Belçika Belçika[2]
Kanada Kanada[3]
Üçüncü Fransız Cumhuriyeti Fransa

Hollanda Hollanda[5]

Polonya Polonya[2]
Nazi Almanyası Almanya
Komutanlar ve liderler
Birleşik Krallık Lord Gort
Fransa Maxime Weygand
Fransa Georges Blanchard
Fransa René Prioux
Nazi Almanyası Gerd von Rundstedt
Nazi Almanyası Hermann Göring
Nazi Almanyası Ewald von Kleist (Panzergruppe von Kleist)
Güçler
400,000 asker
500-1000 tahliye teknesi
800,000 asker
Kayıplar
11,000 ölü
40,000 esir
9 destroyer
243 tahliye teknesi
177 savaş uçağı
2,472 top
65,000 motorlu araç (genelde tanklar)
20,000-30,000 ölü ve esir
100 tank
156 savaş uçağı

Dunkerque Tahliyesi, diğer adıyla Dinamo Harekâtı, Britanya Ordusunun Fransa'nın Dunkerque (İngilizce: Dunkirk) kıyılarında 400 bin askerle kuşatılması üzerine Kraliyet Donanması ve Dunkerque filosu sayesinde 338.226 askerin tahliye edilmesidir. Tahliye sırasında 68.111 asker geride kalmıştır.[6]

Dinamo Harekâtı

Belçika seferi sırasında Almanya, güneydoğu Belçika'da hızla ilerlemiş ve Fransa kıyısındaki Abbeville'e yönelerek, Müttefik ordularının birbiriyle bağlantısını kesmişti. Fransız Birinci ordusunun birçok bölüğü onurlu bir savunma harekâtında can verirken, İngiliz limanlarından, tarihin belki de en garip filosu denize açıldı (destroyerlerin yanı sıra, gezi motorlarından, özel yatlardan, eski feribotlardan, istimbotlardan, balıkçı teknelerinden oluşan yaklaşık 850 gemilik bir filo). Krallık Hava Kuvvetleri (RAF), Alman bombardıman uçaklarını geri püskürtürken, İngiliz filosu, Dunkerque'e ulaşarak, 338.226 İngiliz, Fransız ve Belçika askerini, 26 Mayıs'tan, 4 Haziran 1940′a kadar kıstırıldıkları kapandan kurtardı.[7] Böylece bozgun, bir zafer propagandasına dönüşmekle kalmıyor, yüz binlerce deneyimli asker, Mihver Devletleri saldırısına karşı ileride girişilecek harekât için kurtarılmış oluyordu.

Tahliye

Her şey bir yana o tarihte hiç kimse, Müttefikler'in Dunkerque tahliyesinin kısa sürede sağlanabileceğini düşünmüyordu. Ama İngilizler denizden tahliyeyi umulmadık derecede kısa bir süre içinde tamamlayacaklardır. Alman ordusu Dunkerque'ye girmek için önünde engel yok iken Gerd von Rundstedt tarafından "dur emri" geldi her ne kadar bu emri Hitler'in verdiği düşünülse de asıl bu emri Gerd von Rundstedt vermiştir. Bu emirle itibaren 48 saatlik kayıpta, İngiltere limanlarından irili ufaklı 1000-500 dolayında tekne Dunkerque'e hareket eder. Aralarında küçük motorlar ve yatlardan, balıkçı teknelerine kadar çeşitli türden tekneler bulunmaktadır. Teknesi olan her İngiliz vatandaşı, kurtarabileceği kadar vatandaşını alabilmek için denize açılır.

Belçika cephesi yenilmiştir ve Belçika hükûmeti ateşkes istemek zorunda kalmıştır. Böylece bir müttefik kanadı çökmüş oldu.Luftwaffe’nin ilk yoğun hava akını 29 Mayıs 1940'ta olur. İzleyen dört gün boyunca Luftwaffe’nin sürekli akınları nedeniyle tahliye çok yavaş ilerler. RAF’ın savunma çabaları da Alman uçaklarının sayı üstünlüğü ve üslerinin görece daha yakın olması dolayısıyla daha uzun süre havada kalabilmeleri sonucu İngiliz uçakları yeterince koruma sağlayamaz. Karada savaş şiddetli sürerken denizde de savaş aynı şekilde işlemektedir. Stukalar büyük teknelere bomba bırakmaktadırlar, avcı uçakları ise gözlerine kestirdikleri teknelerin ve motorların güvertelerini makineli tüfeklerle taramaktadır. Altı İngiliz destroyerinin de aralarında olduğu irili ufaklı 230 dolayında tekne sulara gömülür kıyılardan asker götüren tekneler deniz yüzüne çıkmış cesetler için de ilerlemektedir. Fransız ordusunun "kılıç artığı" da 1940 haziran ayının başlangıç döneminde Almanlara teslim olmuş ve Fransız seferinin ilk ayağının sonu olmuştur.

Tahliyenin sonu gece üç sularında yaşlı İngiliz destroyeri Shikari'nin limandan ayrılmasıyla sona ermiştir. Almanlar 4 Haziran 1940'ta sahile tamamen ayak bastıklarında kurtarılamamış binlerce ölü asker onları bekliyordu. bütün bu trajediye rağmen operasyonun tamamlandığı 3 Haziran gecesi itibarıyla tahliye'den 338.226 kişi kurtarılmış bunun 130.000 civarı Belçikalı, Kanadalı ve Fransız'dır. Toplam Kayıpları ise 68.000 civarıdır. Almanların toplam kayıpları ise 50 bin ve 10 bin arasıdır.

Sonuç

Alman orduları Dunkerque'e girmek için önlerinde engel yokken Hitler tarafından "dur emri" verildi ve İngiltere'yi savaştan saf dışı bırakmak gibi bir tarihi fırsatı ellerinden kaçırmış oldular. Almanlar muharebeyi kazandılar fakat stratejik olarak Müttefikler kazanmış oldu. Churchill bu durumdan sonra şu sözleri söyledi: "Bu kurtuluşu zafer olarak saptamamak için çok dikkatli olmalıyız. Savaşlar tahliyelerle kazanılmaz."[8] Bu başarılı geçen tahliye eğer başarısız olsaydı İngiliz ordusu çok büyük bir kayıp verip savaştan saf dışı kalma eşiğine gelecekti veya savaştan saf dışı kalacak idi.

Galeri

İlgili Filmler

Kaynakça

  1. ^ Bowman 2020.
  2. ^ a b Sweeting 2010.
  3. ^ McIntyre 2017.
  4. ^ Shephard 2003, s. 169.
  5. ^ Encyclopædia Britannica.
  6. ^ Brittannica Ansiklopedisinden 9 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 9 Ocak 2023 tarihinde erişilmiştir
  7. ^ Shirer 1960, s. 737.
  8. ^ * Churchill, Winston (1949). Their Finest Hour. The Second World War. II. Boston; Toronto: Houghton Mifflin. OCLC 396145. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Normandiya Çıkarması</span>

Normandiya Çıkarması, General Dwight D. Eisenhower kumandasındaki Müttefik kuvvetlerinin 1944'ün Haziran-Eylül ayları arasında giriştiği hücum harekâtıdır. Müttefiklerin çıkarmasından sonra Alman cephesinin yarılmasına ve hemen hemen Fransa'nın ortasına kadar geriletilmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Weserübung Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Almanyanın Norveçi işgali

Weserübung Harekâtı, II. Dünya Savaşı’nda, Almanya’nın Norveç’e yönelen askerî harekâtıdır. Harekât 9 Nisan - 10 Haziran 1940 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi</span>

Mers-el-Kebir Deniz Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz donanmasının, Cezayir'in Mers-el Kebir limanındaki Fransız donanmasına saldırmasıyla başlayan deniz savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Girit Muharebesi</span>

Girit Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda 20 Mayıs 1941 sabahında Fallschirmjäger'lerin Girit Adasına havadan indirilmesi ile başlamıştır. İşgal amaçları bağlamında başarıya ulaştıysa da, Alman tarafının verdiği kayıpların büyüklüğü nedeniyle, Alman ordusu bir daha hava indirme operasyonu yapmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tuhaf Savaş</span> İkinci Dünya Savaşının başlangıcında, Batı Cephesinde yalnızca bir sınırlı askeri kara harekâtının yapıldığı sekiz aylık dönem

Tuhaf Savaş, II. Dünya Savaşı kıta Avrupası savaşları içinde geçen, Polonya'nın işgali başlangıcıyla Fransa Seferi başlangıcı arasında geçen harekât ve muharebe dizisidir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Fransa</span> devlet/ülke

Özgür Fransa, II. Dünya Savaşı sırasında 23 Haziran 1940 tarihinde Fransa ile Almanya arasında imzalanan antlaşmanın ardından, İngilizlerin yardımıyla Londra'da kurulmuştur. Kuruluşun nedeni ise II. Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Almanlar tarafından yenilgiye uğratılıp Fransa'nın %60'ının işgal edilmesidir. Kuruluştaki başkanı General Charles de Gaulle'dir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

<i>Luftwaffe</i> II.Dünya Savaşında Alman Hava Kuvvetleri

Luftwaffe, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Wehrmacht birliklerinin hava savaş birimiydi. Almanya'nın I. Dünya Savaşı sırasındaki askeri hava kuvvetleri, İmparatorluk Ordusu'nun Luftstreitkräfte'si ve İmparatorluk Donanması'nın Marine-Fliegerabteilung'u, Mayıs 1920'de Versay Antlaşması'nın şartları uyarınca dağıtıldı ve Almanya'nın herhangi bir hava kuvvetlerine sahip olması yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque Muharebesi</span>

Dunkirk Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler ve Almanya arasında Dunkerque, Fransa'da gerçekleşmiştir. Batı Cephesi'nde Fransa Savaşı'nın bir parçası olarak Britanya Sefer Kuvveti ve müttefik kuvvetlerinin 26 Mayıs'tan 4 Haziran 1940'a kadarki Avrupa'dan tahliyesini sağlamak amaçlı yapılan savunma savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Muharebesi</span> 1940ta Alman ordularının Fransayı istilasıyla sonuçlanan askeri harekat

Fransa Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunun Fransa'yı istilasıyla sonuçlanan askerî harekâttır. Fransa Seferi, Alman ordusunun Belçika topraklarına saldırdığı tarih olan 10 Mayıs 1940 tarihinde başlamış, daha önce Polonya seferlerinde kullanılan yıldırım savaşı taktiği ile çok kısa bir sürede, 22 Haziran 1940 tarihinde Fransa – Almanya arasında imzalanan ateşkes sözleşmesiyle kesin Alman zaferiyle sonuçlanmıştır.

<i>Dunkirk</i> (film, 2017) 2017 yapımı Christopher Nolan filmi

Dunkirk, Christopher Nolan'ın yazdığı ve yönettiği 2017 çıkışlı savaş filmi. Filmin yapımcılığını da Christopher Nolan ve eşi Emma Thomas birlikte üstlenmiştir. Film, II. Dünya Savaşı sırasında İngiliz ordusunun Fransa'nın Dunkerque kıyılarında 400 bin askerle sıkışması ve bu ordunun, deniz desteğiyle Dunkerque'ten tahliye edilmesini konu almaktadır. Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve Hollanda ortak yapımı olan filmin başrollerinde Fionn Whitehead, Tom Glynn-Carney, Jack Lowden, Harry Styles, Aneurin Barnard, James D'Arcy, Barry Keoghan, Kenneth Branagh, Cillian Murphy, Mark Rylance ve Tom Hardy yer almaktadır. Film, Warner Bros. Pictures tarafından tüm dünyada dağıtıma sokulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Gamelin</span> Fransız asker (1872-1958)

Maurice Gustave Gamelin Fransız general. II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Savaşı sırasında Fransa Ordusu'nun başarısız komutanlığı ve cumhuriyet değerlerini istikrarlı şekilde savunmasıyla hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dunkerque (zırhlı)</span>

Dunkerque, 1930'larda Fransız Donanması için inşa edilen ve II. Dünya Savaşı'nda kullanılan en önemli Fransız gemilerinden biriydi. Kardeş gemisi Strasbourg ile birlikte Dunkerque sınıfı zırhlıları oluşturuyordu. Bu iki zırhlı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız Donanması için inşa edilen ilk büyük gemilerdi. En son planlanan Normandie ve Lyon sınıfı gemiler, savaşın patlak vermesiyle iptal edilmişti. Bütçe sorunları Fransızların 30'lara kadar yeni savaş gemileri inşa etmesini engelledi. Dunkerque, Aralık 1932'de kızağa kondu, Ekim 1935'te denize indirildi ve Mayıs 1937'de tamamlandı. Dörtlü halde düzenlenmiş iki tarette toplam 8 adet 330mm/50 Modèle 1931 toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti ve maksimum seyir hızı 29.5 knot'du (54,6 km/h).

<span class="mw-page-title-main">Belçika Savaşı</span>

Belçika Savaşı veya Belçika Seferi, Belçika'da genellikle 18 Gün Seferi olarak anılır, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın saldırı seferi olan Fransa Muharebesi'nin bir parçasıydı. Mayıs 1940'ta 18 gün sürdü ve Belçika Ordusu'nun teslim olmasının ardından Almanya'nın Belçika'yı işgal etmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Sefer Kuvveti</span>

Britanya Sefer Kuvveti İkinci Dünya Savaşı'nın başında Nazi Almanyası'nın Polonya'ya saldırması üzerinde Almanya'ya savaş ilan eden İngiltere tarafından Fransa topraklarına gönderilen askerî birliklere verilen isimdir. Sefer Kuvveti 2 Eylül 1939 tarihinde kurulmuş, 31 Mayıs 1940 tarihinde lağvedilmiştir. Komutanlığına General John Vereker'in getirildiği birliğin mevcudu 390 bin seviyelerindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Fall Gelb</span> Keplerians

II. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın Fransa'yı istila planı, Majino Hattı'nın kuzeyini dolaşarak Belçika ve Lüksemburg topraklarından geniş bir yay çizip Fransa topraklarında ilerlemek şeklindeki Schlieffen Planı'dır.

Dunkerque filosu, II. Dünya Savaşı'daki Fransa Muharebesi sırasında Dunkerque sahilinde mahsur kalan yaklaşık 350 bin İngiliz, Fransız ve Müttefik askerin kurtarılması için düzenlenen Dunkerque Tahliyesinde kullanılan irili ufaklı 850 adet gemiden oluşuyordu. İngiltere'deki Ramsgate Limanından kalkan gemiler 26 Mayıs - 4 Haziran 1940 arasında yaptıkları seferlerle önemli bir askerî gücün kurtarılmasında rol oynamışlardır.

Fransa'daki Polonya Ordusu, Polonya Seferi sonrasında Nazi Almanyası işgali altında kalan ülkelerinden kaçan mültecilerden ve Polonya Ordusu'nun kılıç artıklarından oluşturulmaya başlanmıştır. Fransa Muharebesi öncesinde mevcudiyeti 85 bin civarına yükselen askerî birlik, yaşanan mağlubiyetin ardından dağılmıştır. Dunkerque Tahliyesi kapsamında İngiltere'ye tahliye edilen yaklaşık 20 bin asker, savaşın ilerleyen döneminde Müttefik Devletler ordularıyla eşgüdümlü şekilde Batı Cephesinde görev yapmıştır.

Bu, 20. yüzyılın ikinci küresel savaşı olan II. Dünya Savaşı'nın ilk tam yılı olan 1940'ta meydana gelen olayların bir zaman çizelgesidir.