İçeriğe atla

Duha Koca Oğlu Deli Dumrul

Duha Koca Oğlu Deli Dumrul veya kısaca Deli Dumrul, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü. Destansı bir varlık olan Dumrul, köprüsünden geçenlerden de geçmeyenlerden para aldığı hikâyesi ile ünlenmiştir.

Konusu

Deli Dumrul adlı bir er vardır, kuru bir çayın üstüne köprü yaptırır. Geçenden 33 akçe, geçmeyenden döve döve 40 akçe alır. Bir gün köprüsünün yanına bir bölük oba yerleşir. Bu obada bir yiğit ölür ve feryatlar üzerine Deli Dumrul atıyla oraya gelir. Feryatların nedenini sorunca bir yiğidin öldüğünü öğrenir. Azrail'e kızar ve ona meydan okur. Onunla dövüşmek için Tanrıya yalvarır. Sonra evine döner.

Deli Dumrul bir toy düzenler ve bu toya Azrail de gelir. Deli Dumrul kılıcını Azrail'e savurur ve Azrail güvercin olup kaçmaya başlar. Deli Dumrul atına binip Azrail'i kovalarken Azrail birden ata gözükür. At ürker ve Deli Dumrul attan düşer. Azrail Deli Dumrul'un üzerine gelince Deli Dumrul yalvarmaya başlar. Bunun üzerine Azrail kendisine değil Tanrıya yalvarmasını söyler. Deli Dumrul Tanrıya yalvarır ve Tanrı Deli Dumrul'a kendi canı yerine can bulmasını söyler. Deli Dumrul annesine ve babasına gider ama onlar canlarını vermezler. Can bulamadığı için karısına gider. Karısı da onsuz bu hayatın hiçbir önemi olmadığını söyler ve kendi canını vermeye razı olur. Deli Dumrul Tanrıya yalvarır ya ikimizin canını al ya da ikimizi de bağışla diye. Bunun üzerine Tanrı onları bağışlar, onlara 140 yıl ömür verir ve annesinin, babasının canını alması için Azrail'e emir verir. Deli Dumrul ve eşi 140 yıl ömür sürerler.

İnceleme

Deli Dumrul öyküsü Türk halk inancında "Aylanu" motifinin en güzel ve en yetkin olarak işlendiği öyküdür.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Oedipus</span>

Oedipus veya Œdipus. Thebai'nin mitolojik kralı, Laios ve İokaste'nın oğlu. Babasını öldürüp, annesiyle evlenmiştir. Antigone, İsmene, Eteokles ve Polyneikes'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aries (takımyıldız)</span>

Koç ya da Aries, zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">İno</span>

Yunan mitolojisinde, İno Boiotia'nın kraliçesidir ve öldükten sonra onu altında ölümünden sonra "beyaz tanrıça" anlamına da gelen Lefkothea sıfatıyla insanların tapındığı bir tanrıçaya dönüşmüştür. Alkman ona "Denizlerin Kraliçesi" adını vermiştir, abartma olmasa bile onu Amphitrite'in eşili yapacaktır.

<span class="mw-page-title-main">Habil ve Kabil</span> Adem ve Havvanın ilk oğulları

Tanah'ta, Habil ve Kabil/Kayin, Adem ve Havva'nın ilk iki oğludur. İlk doğan Kabil bir çiftçi, kardeşi Habil ise bir çobandır. Tanah'a göre Kabil, kardeşi Habil'i kıskandığından dolayı ona karşı kin ve nefret beslemiş, en sonunda da kardeşini öldürerek İnsanlık tarihindeki ilk cinayeti işlemiştir. Bunun üzerine YHVH (Tanrı), Kabil'i cehennem azabıyla cezalandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">D.O.C. (Lost)</span>

Lost dizisi 3. sezonunun 18. bölümüdür. 25 Nisan 2007'de yayınlanan bölümün yazarları Edward Kitsis ve Adam Horowitz, yönetmeni Fred Toye'dir. Sun-Hwa Kwon merkezli bir bölümdür.

"Villains", The WB kanalında yayınlanan, Joss Whedon tarafından oluşturulan bir fantastik dizi olan Buffy the Vampire Slayer televizyon dizisinin altıncı sezonunun yirminci bölümü.

Koç'as (КъокӀас), Adigeler arasında anlatılan, yaklaşık üç yüz yıllık bir geçmişe sahip olan destandır. Şiir ve düz anlatım biçimleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ramayana</span>

Ramayana, "Mahabbarata" ile birlikte Hint yarımadasında en çok bilinen iki destandan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Deli Dumrul</span>

Deli Dumrul, Türk ve Altay mitolojisinde söylencesel metafizik varlıktır. Dunrul veya Tungrul da denir.

<i>İffet</i> (film, 1982) film

İffet, yönetmenliğini Kartal Tibet'in yaptığı ve Müjde Ar, Faruk Peker, Savaş Başar, Ergün Uçucu ve Damla Çoşkunoğlu gibi isimlerin rol aldığı 1982 yapımı dramatik sonuçlu bir Türk filmidir.

Aylanu, Türk halklarının şaman inancında bir kişinin canının kurtarılması için başka bir insanın canının feda edilmesi veya bir hayvanın kurban edilmesi demektir. Bir örneği Deli Dumrul öyküsünde yer alır. "Aylanu" veya "Aynalu" kelimeleri Kırgızca ve Kazakçada kullanılır, "başına dolayım, azizim, canım" gibi anlamları olduğu söylenir. Kırgızcada "Köçöt" olarak da ifade edilir. Aldacı ile karşılaşan Deli Dumrul'un ana babası onun yerine ölmeyi kabul etmezler. Yalnız karısı kabul eder. Bunun üzerine Aldaçı, Dumrul ve karısını bağışlar, ana babasını ceza olarak öldürür.

Uşun Koca Oğlu Seğrek, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.

<span class="mw-page-title-main">Ben Deliyim</span> J. D. Salingerın ilk kez Colliers dergisinin 22 Aralık 1945te yayımlanan sayısında yer alan öyküsü

Ben Deliyim Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez Collier's dergisinin 22 Aralık 1945'te yayımlanan sayısında yer alan öyküsüdür. Holden Caulfield'ın okuldan ayrılarak eve dönüşünün anlatıldığı eserin büyük bir kısmı sonraki yıllarda yazarın tek romanı olan Çavdar Tarlasında Çocuklar'da çok küçük değişiklikler yapılarak kullanılmıştır.

<i>Deli Dumrul</i> (oyun)

Deli Dumrul, oyun yazarı Güngör Dilmen'in 1979'da Dede Korkut hikâyelerinden birisi olan Deli Dumrul'dan yola çıkarak yazdığı bir tiyatro oyunudur.

<i>PK</i> (film) 2014 yapımı Hint filmi

PK, 2014 yapımı bilimkurgu ve komedi filmidir. Yönetmenliği Rajkumar Hirani, yapımı Hirani ve Vidhu Vinod Chopra, yazarlığı ise Hirani ve Abhijat Joshi tarafından yapılan bir Hint filmidir. Filmin başrollerinde Aamir Khan olmak üzere Anushka Sharma, Sushant Singh Rajput, Boman Irani, Saurabh Shukla ve Sanjay Dutt rol almıştır. Film, araştırma görevi için dünyaya gelen bir uzaylının hikâyesini anlatıyor.

<i>Mecbur Adam</i>

Mecbur Adam, Ragıp Yavuz'un yazdığı tek perdelik tiyatro oyunu.

<i>Gece Yarısı Sokakta Tek Başına Bir Kız</i>

Gece Yarısı Sokakta Tek Başına Bir Kız Ana Lily Amirpour'un yönettiği bir vampir filmidir. İlk İranlı western-vampir filmi olma özelliğini taşır. 2014 Sundance Film Festivali'nde "Next" programında gösterilmek üzere seçilmiştir.

Zincire Vurulmuş Prometheus, Aiskhylos tarafından MÖ. yaklaşık 472-458 yılları arasında yazılmış bir oyundur ve Aiskhylos'un günümüze ulaşan oyunları arasında yer almaktadır.

<i>Emma</i> (film, 1932)

Emma, başrolünde Marie Dressler'ın oynadığı, Frances Marion'un bir öyküsünden Leonard Praskins tarafından yazılan ve Clarence Brown tarafından yönetilen, Metro-Goldwyn-Mayer tarafından yayınlanan 1932 Amerikan pre-Code komedi-drama filmidir. Yardımcı oyuncu kadrosunda Richard Cromwell, Jean Hersholt ve Myrna Loy yer alıyor.