İçeriğe atla

Dugdamme

Dugdamme, yaşamı hakkında fazla bir bilgi bulunmaz,doğum tarihi bilinmemektedir,[1] Assur'a karşı yaptığı 2.sefer sırasında MÖ.640'larda öldüğü tahmin edilir[1].Kimmerler'in önderidir.

Tarihçe

Dugdamme, korkusuz ve cesur bir savaşçı olarak Kimmerler arasında bir efsane olmuştur. Sıradan bir askerken diğer askerlerin onu seçmesiyle önder olmuştur. Çok iyi kılıç kullandığı, ok atmada ve balta kullanmada usta olduğu, Kimmerler üzerinde çok etkili bir önder olduğu, onların çok sevdiği uğrunda canlarını bile vermekten sakınmadıkları bir komutan olduğu bilinir. Kimmerlere uzun bir süre önderlik yapmıştır.

Kimmerler, Dugdammenin komutasında Friglerin üzerine saldırdılar. MÖ 696'da Frig başkenti Gordion’u yağmalarlar. Kimmerler Asur’lu Asarhaddon tarafından MÖ 679 yılında Hubuşna (Ereğli) mevkiinde bozguna uğratıldılar. Bozgundan sonra batıya yönelerek Lidya'yı tehdide başladılar. Lidya Kralı Gyges, Asur Kralı Asurbanipal’ le diplomatik ilişkiler kurup ondan sağladığı yardımla Kimmerleri MÖ 657'de büyük bir yenilgiye uğrattı. Ama Kimmerler bir süre sonra yeniden Lidya’ya saldırıp, başkentleri Sardes’i aldılar. Gyges savaş alanında öldü. Sardes’ i yakıp yıkan Kimmerler orada kalmayarak hızla Orta Anadolu’ya döndüler.Bir bölümü kuzeybatıya doğru çıkarak Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Altınoluk beldesinde, Antandros kenti çevresine yerleşti. Gyges’ten sonra Lidya tahtına oğlu Ardys geçti. Ardys ülkesini Kimmer saldırılarının yarattığı güç durumdan kurtarmak amacıyla yeniden Asurlulardan yardım istedi. Ama Kimmerler kuzeybatıdan Boğazlar üzerinden gelen soydaşları Trerler ile birleşip yeniden Lidya’ya saldırdılar ve MÖ 638'de Sardis'i krallık sarayının bulunduğu Akropolis dışında, bir kez daha istila ettiler. Bununla da yetinmeyip Ege denizi kıyısındaki kentlerden Ephesos, Menderes Magnesiası, Myos, Priene, Lebedos, Melia ve (bir olasılıkla) Miletos’u yağmaladılar. Sonra Büyük Menderes vadisi boyunca doğuya yönelerek, o dönemlerde yurt edinmiş oldukları Kapadokya bölgesine döndüler. (MÖ 630) Düzenli bir devlet örgütleri bulunmayan Kimmerler zaman içinde güçlerini yitirmeye başladılar. MÖ 640'larda Assur üzerine yapılan ikinci seferde Dugdamme’nin ölmesi,onların Anadolu’daki etkinliklerine son verdi.Önderleri Dugdammenin ölümünden sonra yerine oğlu Şandakşatru geldi.Kimmerler bir daha toparlanamadılar.

Kaynakça

  1. ^ a b Köroğlu Kemalettin,Eski Mezopotamya Tarihi,İletişim yayınları,İstanbul 2013,syf 179

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lidya</span> Anadoluda Tunç Çağının sonlarından başlayarak MÖ VI. yüzyıla kadar hüküm süren Lidya medeniyetinin merkezini oluşturan tarihî bölge

Lidya, Anadolu'da Tunç Çağı'nın sonlarından başlayarak MÖ 6. yüzyıla kadar hüküm süren Lidya medeniyetinin merkezini oluşturan tarihî bölge. Esas olarak Gediz Nehri ve Küçük Menderes vadilerini kapsayan, günümüzde yaklaşık olarak Manisa ve Uşak illerine denk gelen bölgedir. Lidya medeniyetinin tarih sahnesinden çekilmesinden sonra da Roma İmparatorluğu dönemine kadar bu isimle anılmıştır. Kuzeyinde Misya, güneyinde Karya, doğusunda Frigya, batısında ise İyonya bölgeleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kimmerler</span> Hint-Avrupa, Kafkasyalı veya Türk kökenli göçebe kavim

Kimmerler MÖ 8. yüzyılın ilk yarısına kadar Kimmerya olarak da tabir edilen İdil Nehri'inden Karadeniz'in kuzeyine doğru uzanan geniş bir alanda yaşamış büyük olasılıkla Hint-Avrupa kökenli oldukları varsayılan göçebe ve savaşçı bir ulustur.

<span class="mw-page-title-main">Babil</span> Mezopotamyada tarihi bölge ve devlet

Babil, Mezopotamya'da adını aldığı Babil kenti etrafında MÖ 1894 yılında kurulmuş, Sümer ve Akad topraklarını kapsayan bir imparatorluktur. Babil'in merkezi bugünkü Irak'ın El Hilla kasabası üzerinde yer almaktadır. Babil halkının büyük bir kısmını tarih boyunca çeşitli Sami asıllı halklar oluşturmuştur. Bölgede konuşulmuş en yaygın dil Akadca olmuş olmasına rağmen Sümerce dinî dil olarak kullanılmıştır. Aramice ise ilerleyen yıllarda bölgenin geçer dili konumuna gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Asurlular</span> Mezopotamyada tarihî Sami devleti

Asur İmparatorluğu, Asur Devleti veya Asurya, MÖ 2025 ile MÖ 612 yılları arasında var olmuş ve Sami halklardan oluşmuş bir Antik Çağ Mezopotamya imparatorluğuydu. Devlet ilk başta Kuzey Irak'ta, Dicle kıyısında bulunan Asur (Aššur) şehrinden oluşmuşken, Güney Mezopotamya ve Doğu ile olan ticari ilişkilerden yararlanarak gelişmiş ve toprakları genişleyerek bir imparatorluğa dönüşmüştür. Anadolu'daki en büyük ticaret kolonileri Kültepe'de (Kayseri) bulunmaktaydı. Başkentleri Ninova'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Asur</span> Irakta bulunan antik kent.

Asur, Mezopotamya'nın kuzey kısmında, günümüzde Musul yöresinde, Dicle Irmağı'na bakan bir plato üzerinde kurulmuş antik bir kenttir. Bölgedeki arkeolojik kazılar, MÖ 3. binyılın başlarında burada bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Ancak yayılma alanı ve diğer nitelikleri hakkında kesin bilgilere ulaşılamamıştır. Bugüne kadar tespit edilen yapı kalıntıları, antik Mezopotamya'da yapıldığı gibi, eski yapıların üstüne aynı tarzda inşa edilmiş olan bir İştar tapınağı altında kalmış temellerdir. Asur, Kalah ve Ninova kentleri Asur'un başlıca kentleridir.

<span class="mw-page-title-main">Asurbanipal</span> Asur Hükümdarı

Asurbanipal, MÖ 668-627 arasında hüküm sürmüş son büyük Asur kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sardis</span> Türkiyede bir antik kent

Sardis, Manisa'nın Salihli ilçesine bağlı Sart kasabası yakınlarında bulunan ve Lidya (Lydia) devletine başkentlik yapmış antik kent. MÖ 1300'de kurulup MS 1200'de yıkılmıştır. Salihli merkezine 9 km, İzmir'e 82 km uzaklıkta olup, İzmir-Ankara karayolunun iki yanına yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lidyalılar</span>

Lidyalılar Anadolu grubunun ayırt edici Hint-Avrupa Lidya dilini konuşan, batı Anadolu bölgesindeki Lidya'da yaşayan Anadolu kökenli bir halktı. Dilleri, Hitit dili ile benzerlik gösterir.

MÖ 7. yüzyıl, MÖ 700'ün ilk günü başlamış ve MÖ 601'in son günü bitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gurgum</span>

Gurgum Krallığı coğrafi olarak Akdeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’nun kesişim noktasında kurulmuş bir Neo-Hitit kent devletidir. Krallığın merkezi genellikle bugünkü Maraş Kalesi ve çevresi olarak görülür. Burada Gurgum ve Marqasti tanımları arasındaki fark, birinin bir bölgeyi diğerinin ise kent merkezini ifade etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu tarihi</span> Anadolu bölgesinin geçmişten günümüze tarihi

Anadolu tarihi, Batı Asya yarımadası Anadolu etrafında yerleşen birçok milleti, devleti ve uygarlığı kapsamaktadır. Ayrıca Latince adıdır. Asia Minor, ''Ön Asya'' olarak da isimlendirilir. Coğrafi olarak modern Türkiye'nin, batıda Ege Denizi'nden doğuda Ermenistan sınırındaki dağlara ve kuzeyde Karadeniz'den güneyde Akdeniz'e kadarki kısmını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">I. Şuppiluliuma</span>

I. Şuppiluliuma, adı Hititçe olan ilk Hitit kralı. Şuppi Hititçe saf, luli ise kaynak anlamındayken; Şuppiluliuma, saf kaynaklı anlamı taşır. Yaklaşık 35 yıl boyunca Yakın Doğu tarihine damgasını vuran Hitit kralı, Hitit Krallığı'nı imparatorluğa dönüştüren hükümdar olarak kabul edilir. Hükümdarlığı döneminde Büyük Hitit İmparatorluğu en parlak dönemini yaşamış ve eski başkent Hattuşaş'ın savunması da güçlendirilmiştir. Ülkenin dört bir yandan saldırıya uğramasıyla küçülen devleti yeniden toparlamış, yakın doğunun en büyük devleti durumuna getirmiştir.

MÖ 8. yüzyıl, MÖ 800'ün ilk günü başlamış ve MÖ 701'in son günü bitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gigis</span>

Gyges Lidya krallığında Mermnad hanedanının kurucusudur. Tahtı ele geçirmek için suikast düzenlediği selefi Candaules'in korumasıydı. Eylemi Delphic Oracle tarafından onaylandı ve bu karar Lydia'da iç savaşı engelledi. Tahta çıktıktan sonra, Gyges kendini krallığını sağlamlaştırmaya ve onu askeri bir güç haline getirmeye adadı. Onu oğlu II. Ardis'in hükümdarlığı takip etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Geç Hititler</span> Vikimedya liste maddesi

Geç Hititler veya Geç Hitit Devletleri, Anadolu'nun Demir Çağı'ndaki Luvice, Aramice ve Fenikece konuşan siyasi varlıklarıdır. MÖ 1200'lerde batıdan gelen Ege Göçleri'nin saldırılarından kurtulabilen Hititler güney ve güney - doğu Toroslar'ın dağlık bölgelerine çekilerek yaşamışlar ve her biri bağımsız beylikler kurmuşlardır. Geç Hitit Devletleri MÖ 11. yüzyıldan itibaren hem siyasal hem de kültürel anlamda Arami etkisi altına girdiler ve zamanla Aramileştiler. Geç Hitit Devletleri Urartu ve Asurlular'a bağımlı olarak yaşadılar. MÖ 7. yüzyılda ise Asurlular bu devletlerin siyasal varlığına son verdi. Bu tarihten sonra bu devletlerin her biri Asur eyaleti oldu. Karkamış, Pattin(Unqi), Sam'al, Gurgum, Kummuhu, Milid, Keveh, Hilakku ve Tabal devletleri; Geç Hitit Devletleridir.

<span class="mw-page-title-main">Esarhaddon</span>

Esarhaddon Asur kralı.

<span class="mw-page-title-main">Sanherib</span>

Sanherib Asur kralı, Asurlu II. Sargon'un oğlu ve halefidir.

Geç Hitit Devletlerinin Yıkılışı. Geç Hititler ve Suriye'deki komşu ülkeler Kummuh, Karkamış, Sam’al, Gurgum, Tyros(Sur), Hamath (Hama), Melid, Tabal ve Que kralı Urukki ; Assur Devletine vergi verir. Que kralı Awarikus’u Adana ili Yüreğir ilçesinde bulunan Luvice Hiyeroglif ve Fenikece çift dilli Çineköy Yazıtından da tanımaktayız. Bu yazıtta:

Işpakya(Işbara?), MÖ 600'lerde hüküm süren bir İskit kralıydı.

Madyes, MÖ 659-625 yılları arasında hüküm süren bir İskit kralıydı. Madyes, İskit kralı Bartatua ve Asur prensesi Šērūʾa-ēṭirat'ın oğluydu ve dayısı kral Asurbanipal Yeni Asur İmparatorluğu'nun kralıydı. Döneminde İskit gücünü zirveye çıkardı ve geniş İskit istilası görüldü.