İçeriğe atla

Duarte (Portekiz kralı)

Duarte
Portresi, Juan Caramuel y Lobkowitz'in "Philippus Prudens", 1639
Portekiz Kralı
Hüküm süresi14 Ağustos 1433 – 9 Eylül 1438
Önce gelenI. João
Sonra gelenV. Afonso
Doğum31 Ekim 1391
Viseu, Portekiz
Ölüm9 Eylül 1438 (46 yaşında)
Tomar, Portekiz
DefinBatalha Manastırı
Eş(ler)i
Eleanor of Aragon (e. 1428)
Çocuk(lar)ı
HanedanAvis
BabasıI. João
AnnesiPhilippa of Lancaster
İmza

Duarte (PortekizceDuarte[a] Şablon:IPAc-pt; 31 Ekim 1391 - 9 Eylül 1438), aynı zamanda Filozof Kral Duarte (Duarte o Rei-Filósofo) veya Eloquent (o Eloquente) olarak da anılır, 1433'ten ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Portekiz Kralı I. João ve eşi Lancaster'lı Philippa'nın oğlu olarak Viseu'da doğmuştur. Duarte, 15. yüzyılda Portekiz medeniyetinin gelişimine katkıda bulunan "Şanlı Nesil" olarak adlandırılan başarılı kraliyet çocuklarının ilkidir.

Erken dönem

Duarte, Kral I. João'nun ikinci doğan erkek meşru oğludur. Kardeşi Afonso'nun 1400 yılında 10 yaşındayken ölmesinin ardından tahtın varisi olmuştur.

Tahta çıkmadan önce Duarte, krallığın işlerinde daima babasını takip etmiştir. Portekiz'in Kuzey Afrika'daki Cebelitarık'ın karşısındaki Septe şehrini ele geçirmesinden sonra 1415'te şövalyelik unvanını almıştır. Babasının vebadan ölmesi üzerine 1433'te kral olmuştur.[2]

Kral olarak Duarte kısa sürede iç siyasi fikir birliği oluşturmaya ilgi göstermiştir. Beş yıllık kısa hükümdarlığı sırasında, krallığının siyasi işlerini görüşmek üzere Portekiz Cortes'i (ulusal meclis) en az beş kez göreve çağırmıştır. Ayrıca babasının Afrika'nın deniz keşifleriyle ilgili politikasını da takip etmiştir. Afrika'nın batı kıyısında birçok sefer başlatan ünlü kardeşi Gemici Henrique'i teşvik ve finanse etmiştir. Gil Eanes'in 1434'teki keşif gezisi ilk olarak Afrika'nın kuzeybatı kıyısındaki Bojador Burnu'nu dolaşmış ve Afrika kıyısı boyunca güneye doğru daha fazla keşif yapılmasına yol açmıştır.

Sömürge işleri

Kral Duarte'ın sikkesi

Ceuta'daki koloni hızla Portekiz hazinesi üzerinde bir yük haline gelmiş ve Tanca şehri olmadan Ceuta'ya sahip olmanın değersiz olduğu anlaşılmıştır. Ceuta'nın Portekizliler tarafından ele geçirilmesinin ardından kara ticaret yollarının bir parçası olan deve kervanları yeni varış noktası olarak Tanca'yı kullanmaya başlamıştır. Bu, Ceuta'yı çekici bir pazar ve canlı bir ticaret bölgesi haline getiren malzeme ve mallardan mahrum bırakmış ve izole bir topluluk haline gelmiştir.

1437'de Duarte'nin kardeşleri Henrique ve Ferdinand, onu Fas'ın Merînî saltanatına bir saldırı başlatmaya ikna etmişlerdir. Sefer oybirliğiyle desteklenmemiş ve Papa'nın tavsiyesine aykırı olarak gerçekleştirilmiştir.[2] Coimbra Dükü Infante Peter ve Infante João bu girişime karşıydı; Marinid Sultan'la çatışmaktan kaçınmayı tercih ettiler. İçgüdülerinin haklı olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuçta Henrique liderliğindeki Tanca Muharebesi bir fiyaskoydu. Bir dizi saldırıda şehri ele geçirmeyi başaramayan Portekiz kuşatma kampı kısa süre sonra Fas yardım ordusu tarafından kuşatılmış ve aç bırakılmıştır. Sonuçta ortaya çıkan anlaşmada Henrique, Portekiz ordusunun rahatsız edilmeden ayrılmasına izin verilmesi karşılığında Ceuta'yı Marinidlere geri teslim etme sözü vermiştir. Duarte'nin en küçük kardeşi Ferdinand, şehrin son teslimi için rehin olarak Marinidlere teslim edilmiştir.

Geç yaşamı

Tanca'daki fiyasko Duarte'nin hayatının son yılına damgasını vurmuştur. Peter ve João onu anlaşmayı yerine getirmeye, Ceuta'yı teslim etmeye ve Ferdinand'ın serbest bırakılmasını sağlamaya çağırırken, Henrique (anlaşmayı imzalayan) onu bundan vazgeçmeye çağırdı. Kararsız kalan Duarte, istişare için 1438'in başlarında Portekiz Cortes'i Leiria'da topladı. Cortes anlaşmayı onaylamayı reddetmiş, Ceuta'ya bağlı kalmayı tercih etmiş ve Duarte'den Ferdinand'ın serbest bırakılmasını sağlayacak başka yollar bulmasını talep etmiştir.

Duarte o yazın sonlarında, kendisinden önceki babası ve annesi (ve onun annesi) gibi Tomar'da vebadan ölmüştür. Yaygın inanışa göre, talihsiz kardeşinin kaderi yüzünden yaşadığı kalp kırıklığından dolayı ölmüştü; Ferdinand, 1443'teki ölümüne kadar Fes'de esaret altında kalacaktı.[2]

Mirası

Viseu'daki Kral Duarte Heykeli, Álvaro de Brée tarafından, 1955

Duarte'nin erken ölümü Portekiz'de siyasi bir krize yol açtı. Tahtı miras olarak yalnızca küçük bir oğul olan Afonso'ya bıraktığından, genel olarak Edward'ın kardeşlerinin krallığın naipliğini devralacağı varsayılıyordu. Ancak Duarte'nin vasiyeti, sevilmeyen yabancı karısı Aragonlu Eleanor'u naip olarak atadı. Bunu, Reguengos'lu João tarafından bir araya getirilen diyardaki kasabalıların Coimbra'lı Peter'ı vekil olarak alkışladığı bir halk ayaklanması izledi. Ancak soylular Eleanor'un iddiasını desteklediler ve iç savaş tehdidinde bulundular. Vekillik krizi, Eleanor ve Peter arasındaki karmaşık ve gergin güç paylaşımı düzenlemesiyle etkisiz hale getirildi.

Duarte'nin kişiliğinin daha az politik olan bir diğer yanı da kültürle ilgilidir. Düşünceli ve bilgili bir çocuk olarak O Leal Conselheiro (Sadık Danışman) ve Livro Da Ensinança De Bem Cavalgar Toda Sela ("Her Eyerde İyi Binme Öğretileri Kitabı") incelemelerinin yanı sıra birkaç şiir yazdı. Öldüğünde Portekiz kanunlarını revize etme sürecindeydi.

Evliği ve çocukları

Duarte, 1428'de Aragonlu I. Ferdinand ve Alburquerque'li Eleanor'un kızı Aragonlu Eleanor ile evlenmiştir [3]

İsim Doğum Ölüm Notlar
Aragonlu Eleanor (y. 1402–19 Şubat 1445); evlilik: 22 Eylül 1428)
Infante João Ekim 1429 b. 14 Ağustos 1433 Portekiz Prensi.
Infanta Philippa 27 Kasım 1430 24 Mart 1441 11 yaşında öldü.
Infante Afonso15 Ocak 1432 28 Ağustos 1481 V. Afonso olarak, babasının ardından Portekiz Kralı olmuştur.
Infanta Maria 7 Aralık 1432 8 Aralık 1432 Bebekken öldü.
Infante Ferdinand17 Kasım 1433 18 Eylül 1470 Viseu Dükü. İki kısa dönem boyunca kardeşi AfonsoV'nin vârisi ilan edildi ve bu nedenle Infante yerine Prens stilini kullandı. Geleceğin kralı I. Manuel'in babasıydı.
Eleanor 18 Eylül 1434 3 Eylül 1467 Kutsal Roma imparatoru III. Friedrich ile evlendi.[4]
Infante Duarte 12 Temmuz 1435 12 Temmuz 1435 Doğduktan kısa bir süre sonra öldü.
Infanta Catherine 26 Kasım 1436 17 Haziran 1463 Navarre'lı IV. Charles ile nişanlıydı ancak evlilik gerçekleşemeden öldü. Catherine, ölümünden sonra Saint Claire Manastırı'na girdi ve rahibe oldu.
Infanta Joan 20 Mart 1439 13& Haziran 1475 Kastilya Kralı IV. Henry ile evlendi.

Soy ağacı

Notlar

  1. ^ Eski Portekizce'deEduarte (ve bazen Eduarde) olarak yazılır. Kendi çalışmalarınca Latince şekli Eduardus.[1]

Kaynakça

Özel
  1. ^ McMurdo, Edward (1889). The History of Portugal: From the Commencement of the Monarchy to the Reign of Alfonso III. S. Low, Marston, Searle, & Rivington. s. 374. 
  2. ^ a b c Stephens, Henry Morse.
  3. ^ Watanabe 1988.
  4. ^ Watanabe 1988, s. 136.
  5. ^ a b "John I, King of Portugal." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
  6. ^ a b c d e f Armitage-Smith, Sydney (1905). John of Gaunt: King of Castile and Leon, Duke of Aquitaine and Lancaster, Earl of Derby, Lincoln, and Leicester, Seneschal of England. Charles Scribner's Sons. s. 21. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2018. 
  7. ^ a b "Peter I, King of Portugal." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
  8. ^ a b de Sousa, Antonio Caetano (1735). Historia genealogica da casa real portugueza [Genealogical History of the Royal House of Portugal] (Portekizce). 2. Lisboa Occidental. s. 4. 
Genel
  • Collins, Hugh E. L. (2000). The Order of the Garter, 1348-1461: Chivalry and Politics in Late Medieval England. Clarendon Press. 
  • Watanabe, Morimichi (1988). Christianson, Gerald; Izbicki, Thomas M. (Ed.). Nicholas of Cusa – A Companion to his Life and his Times. Ashgate Publishing Limited. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Portekiz</span> Güneybatı Avrupada bir ülke

Portekiz, resmî adıyla Portekiz Cumhuriyeti, Avrupa'nın güneybatısında İber Yarımadası üzerinde yer alan, Avrupa Kıtası'nın en batısındaki ülkedir. Portekiz kuzeyden ve doğudan İspanya ile, güneyden ve batıdansa Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Atlas Okyanusu'nun kuzey yarım küredeki bölümünde bulunan Azorlar ve Madeira takımadaları özerk yönetimleriyle birlikte Portekiz'in birer parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz tarihi</span>

Portekiz tarihi, bugünkü Portekiz Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Gemici Henrique</span>

Viseu dükü küçük Henrique, daha yaygın bilinen adıyla Gemici Henrique, , Portekiz Prensi.

<span class="mw-page-title-main">II. Fernando (Aragon kralı)</span> İspanyol hükümdarı (1452-1516)

II. Fernando 1452-1516 arası yaşamış, İspanya'nın siyasi ve dini birliğini Kastilyalı I. Isabel ile evlenerek sağlamış ve modern bir devletin temelini atmış tarihi kişiliktir. 1461'de babası tarafından yasal mirasçı ilan edilip Aragon'un bazı topraklarının idaresi kendisine verilmiştir, daha sonra Ferdinand II adıyla 1468-1516 arasında Sicilya Kralı olmuştur. Ayrıca Ferdinand III adıyla 1504-1516 yılları arasında Napoli Krallığı'nı yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Casa da Índia</span>

Casa da Índia, Portekiz'in deniz aşırı ülkelerde yeni keşfettiği yerlerle ilgili tüm konularla ilgilenen kurum. Kurum, tüm denizaşırı ticari faaliyetlerle ilgili karar alma yetkisine sahip olduğu gibi aynı zamanda denizcilik usulleriyle ilgili de yetkili otoriteydi. Döneminde ekonomik olarak en önemli kurumdu. Lizbon'da Terreiro do Paço meydanındaki sarayda bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">II. João</span> Portekiz kralı (1455-1495; hd. 1481-1495)

II. João, Príncipe Perfeito olarak da bilinir, Portekiz'in onüçüncü kralıdır. Portekiz tahtını konsolide etmiş, ekonomisini güçlendirmiş, coğrafi keşifleri sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Elmina Kalesi</span>

Elmina Kalesi, 1482 yılında Portekizliler tarafından São Jorge da Mina Kalesi olarak yapılmıştır. Bugün Gana sınırları içindeki Elmina kentinde yer alır. Portekiz coğrafi keşifleri kapsamında Gine'de kurulan bu kale bölgede Portekizliler tarafından inşa edilen ilk ticari üstür. Kale daha sonraları Atlantik köle ticaretinde önemli bir durak olacaktır. Kale ve civarı 1637 yılında Hollandalılar tarafından ele geçirilmiştir. Köle ticareti bölgenin 1871 yılında İngiltere denetimine geçinceye kadar sürmüş, 1957 yılında bölgenin İngiltere'den bağımsızlığını kazanmasıyla beraber günümüzdeki Gana sınırları içerisinde yer almıştır. Bugün önemli bir tarihi yer olan kale, çeşitli tarihi filmlerde kullanılmaktadır. Kale UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine de dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alcáçovas Antlaşması</span>

Alcáçovas Antlaşması, Portekiz Kralı V. Afonso ile oğlu II. João, Viseu düşesi Beatriz ve Kastilya Kraliçesi I. Isabella arasında 4 Eylül 1479 tarihinde yapılan ve Kastilya İç Savaşı'nı sonlandıran antlaşma. Bu antlaşmayla Portekiz, Kastilya üzerindeki hak iddialarından vaz geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Obrenoviç Hanedanı</span> Sırbistanı toplamda 72 yıl yöneten hanedanlık

Obrenoviç Hanedanı, Sırbistan’ı 1815’ten 1842’ye ve yine 1858’den 1903’e kadar yöneten Sırp hanedan. 1815'te Sırbistan Prensliği'nin oluşmasına yol açan Osmanlı İmparatorluğu'na karşı gerçekleşen İkinci Sırp Ayaklanması'nda ataları Miloş Obrenoviç'in liderliği ile iktidara geldiler. Obrenoviç Hanedanı geleneksel olarak Avusturya-Macaristan ile ittifak yaptı ve Rus destekli Karacorceviç Hanedanı'na karşı çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Bragança Hanedanı</span>

Bragança Hanedanı, Portekiz Kralı I. João'nun gayrimeşru çocuğu Bragança Dükü Afonso tarafından kurulan ve Aviz Hanedanının alt kolu niteliğindeki hanedan.

<span class="mw-page-title-main">II. Afonso</span> Portekiz kralı (1185-1223; hd. 1211-1223)

II. Afonso,, Şişman veya Cüzzam lakapları ile de bilinir. Portekiz'in üçüncü kralıdır. Kral I. Sancho ile Aragonlu Dulce'nin çocuğudur. 27 Mart 1211'de babasının ölümü üzerine tahta çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Portekizli Isabella</span> Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya konsort kraliçesi

Portekizli Isabella İspanyol İmparatorluğu'nun hükümdarı olan Kutsal Roma imparatoru kuzeni V. Karl'ın konsort imparatoriçe ve konsort kraliçesiydi. 10 Mart 1526'dan 1539'daki ölümüne kadar İspanya ve Almanya kraliçesi ve Hollanda leydisiydi ve Şubat 1530'da Kutsal Roma imparatoriçesi ve İtalya Kraliçesi oldu. Kocasının Avrupa'yı sürekli seyahat etmesi nedeniyle İspanya'nın naibiydi, Krallığın yaşamı boyunca imparatorluk politikalarından bağımsız ve ekonomik olarak sağlıklı kalmasını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Diogo Afonso</span>

Diogo Afonso Portekizli bir kaşifti.

<span class="mw-page-title-main">I. João</span>

I. João, aynı zamanda Avizli João olarak da bilinir, 1385'ten 1433'teki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Esas olarak Portekiz'in Kastilya ile ardı ardına savaşta kazandığı zaferdeki rolü, ülkesinin bağımsızlığını koruması ve Portekiz tahtında Aviz hanedanını kurmasıyla tanınır. Tüm Portekiz hükümdarlarının en kapsamlısı olan 48 yıllık uzun hükümdarlığı, Portekiz'in denizaşırı genişlemesinin başlangıcını gördü. João'nun ülkesinde iyi hatırlanan saltanatı, ona Güzel Anı lakabını kazandırdı; o aynı zamanda "İyi", bazen "Büyük" ve daha nadiren, özellikle İspanya'da "Piç" (Piç) olarak anılırdı.

Portekiz İmparatorluğu'nun Kaptanlıkları Portekiz denizaşırı imparatorluğunu kurmak ve geliştirmek için Donatário sisteminin bir parçası olarak başlangıçta Gemici Henrique tarafından kurulan sosyo-idari bölgesel birimler ve kalıtsal lordluklardı. Madeira adasında başlatılan ve Azor takımadalarında kurumsallaşan kaptanlık sistemi, sonunda Yeni Dünya'ya uyarlandı.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuel</span> 1495 ile 1521 arasında Portekiz kralı

I. Manuel, Şanslı olarak bilinir, 1495'ten 1521'e kadar Portekiz Kralıydı. Avis Hanedanı'nın bir üyesi olan Manuel, hükümdar olarak kuzeni Portekiz Kralı II. João'nun yerine geçmeden önce Beja ve Viseu Düküydü. Manuel, hükümdarlığı sırasında yapılan çok sayıda Portekiz keşfi nedeniyle Portekiz İmparatorluğu'nun yoğun bir şekilde genişlediği bir dönemi yönetmiştir. Vasco da Gama'ya sponsorluğu, Portekiz'in 1498'de Hindistan'a giden deniz yolunu keşfetmesine yol açmış ve bu, Portekiz'in baharat ticaretinde tekelini garanti eden Portekiz Hindistan Armadalarının kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Manuel, Amerika kıtasında ve Portekiz Hindistanı'nda Portekiz kolonizasyonuna başladı ve Afrika ve Asya'da geniş bir ticaret imparatorluğunun kurulmasına nezaret etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Philippa of Lancaster</span>

Lancaster'lı Philippa, 1387'den 1415'e kadar Kral I. John'un karısı olarak Portekiz Kraliçesi idi. İngiltere kraliyet ailesinde doğan evliliği, Windsor Antlaşması'nı güvence altına aldı ve Portekiz'de " Şanlı Nesil " olarak bilinen birkaç çocuk doğurdu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Afonso</span>

IV. Afonso, Cesur olarak da anılır, 1325'ten 1357'deki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Portekiz Kralı Diniz ve Aragonlu Elizabeth'in tek meşru oğludur.

<span class="mw-page-title-main">V. Afonso</span> Portekiz ve Algarves kralı (1432-1481; hd. 1438-1481)

V. Afonso, 1438'den 11 Kasım 1477'ye kadar ve 15 Kasım 1477'den 1481'e kadar Portekiz kralı'ydı.