İçeriğe atla

Drungos

Droungos (Yunanca: Grekçeδροῦγγος ya da δρόγγος, drongos) veya drungus tabur büyüklüğündeki askerî birlikleri ifade eden geç Roma ve Bizans terimidir, daha sonra dağları muhafazayla görevli yerel komutanlıklar için kullanılan bir terime evrilmiştir. Drungarios (Yunanca: δρουγγάριος) unvanlı komutanların idaresindeki birliklerdir.

Tarihçe ve özellikleri

Drungus, ilk olarak milattan sonra 4. Yüzyıl'da ortaya çıkan Latince kökenli bir terimdir. Galya dili'ndeki "kabile", "grup", "kalabalık" anlamına gelen dhrungho'dan (see Eski İrlandaca drong; Eski Bretonca drogn ya da drog) türetilmiş bir kelimedir. 17. Yüzyıl'da dil bilimcilerin ezici çoğunluğunun reddetmesine rağmen[1] kelime kökeninin Cermence'deki thrunga'ya dayandığını belirten tarihçiler de mevcuttur.[2] Sonuç olarak Latincede drungus'un ilk kullanımı teknik olmayan ve genel olarak "grup" veya "birlik" anlamına gelir ve Vegetius kelimeyi Latince globus terimine eşdeğer tutar.[3]

Terim, Yunancada aynı anlamda droungos (Grekçeδροῦγγος) ya da drongos (δρόγγος) olarak 5. yüzyıl başlarında kullanılmıştır.[4] 6. yüzyıl sonlarında İmparator Mauricius (582–602 arası hükümdar) droungos'u genellikle süvari için belirli bir taktiksel konuşlandırma için uygular, dışa dönük taktikler için uygun derli toplu pusu ve düzensiz operasyonlar gibi doğrusal olmayan (gayrı nizami) gruplama olarak nitelendirilir. Mauricius, "Grup düzeni" ya da "küçük-grup taktikleri" anlamıyla kökteş belirteç droungisti (Yunanca: δρουγγιστί) terimini ilk kullanan yazardır.[5] Mauricius, bazen droungos'u birliklerin "gruplaşmaları" ya da "düzenleri" için genel bir ifade olarak kullanıyor olsa da, bu anlamda yalnızca "Tümen" (meros) için kullanır ve asla "Tugay" (moira) için kullanmaz olsa da sonraki kaynaklar tugay ile ilişkilendirirler.[6]

7. yüzyıl ortalarında, bu anlam, 11. yüzyıla kadar kullanılacak yeni bir anlam ile değişti. Droungos, moira (μοίρα) olarak da biliniyordu ve yeni thema'nın (θέματα, tekil: θέμα) ana alt bölümü olan tourma'nın düzenli alt bölümü olarak düzenlendi. Sırasıyla, her droungos, birçok banda'dan (tekil: bandon) oluşur. Böylece her moira ya da droungos günümüz alay ya da tugay benzeridir, başlangıçta yaklaşık 1.000 asker gücündeydi (ve dolayısıyla bir chiliarchia olarak da anılır). Zaman zaman, 3000 askere yükselebilir ve İmparator VI. Leon (886–912 arası hükümdar) saltanatı sırasında yaratılan yeni küçük themalar için yalnızca 400 askerlik droungoi'lerden oluştuğu kaydedilmiştir.[7]

12. Yüzyıldan itibaren droungos kelimesi Yunanistan'da dağlık alanlar için kullanılmış ve "boğaz" ya da "dağ geçidi" (zygos) kelimeleri ile ilişkili olmuştur. 13. Yüzyılda, daha erken dönem Kleisoura'lara benzer biçimde bu bölgeleri muhafazayla sorumlu birlikler için de kullanılmaya başlanan bir terim olmuştur.[2]

Kaynakça

Özel
  1. ^ Rance 2004, ss. 97–105.
  2. ^ a b Kajdan 1991, s. 664.
  3. ^ Vegetius. Epitoma rei Militaris, III.16 and III.19.
  4. ^ İoannis Hrisostomos. Epistulae ad Olympiadem, 4.2.
  5. ^ Mauricius. Strategikon, III.14 and IV.5.
  6. ^ Mauricius. Strategikon, I.3 and IX.3; Rance 2004, ss. 109–114.
  7. ^ Treadgold 1995, ss. 104–105.
Genel

İlgili Araştırma Makaleleri

Domestikos, Geç Roma İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu dönemi sivil, askeri ve kilise ile ilgili unvan.

<span class="mw-page-title-main">Stratigos</span>

Stratigos, Yunancada general anlamında kullanılır. Hellenistik ve Bizans İmparatorluğu içinde terim aynı zamanda bir askerî vali tanımlamak için kullanılmıştır. Modern Yunan Ordusunda en yüksek subay rütbesi.

<span class="mw-page-title-main">Opsikion</span> Bizans Bölgesi (thema)

Opsikion Theması basitçe Opsikion, kuzeybatı Küçük Asya'da bulunan bir Bizans themasıdır. İmparatorluk maiyet ordusundan yaratılan Opsikion, Konstantinopolis'e en yakın konumda bulunan ilk themaların en büyük ve en prestijli olanıydı. 8. yüzyılda çeşitli isyanlara karıştı, yaklaşık 750'de üçe bölündü ve eski üstünlüğünü kaybetti. Dördüncü Haçlı Seferi sonrasına kadar orta kademe bir thema olarak hayatta kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Thrakesion</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Trakyalı Theması, daha düzgün bir şekilde Trakyalıların theması olarak söylenir, Batı Küçük Asya'da Bizans İmparatorluğu themasıdır. 7. yüzyılın ortalarında veya 8. yüzyılın başlarında eski Trakyalılar ordusunun yerleştirilmesi ile oluşturulmuştur ve adını almıştır, Konstantinopolis'e yakınlığı nedeniyle varoluşu boyunca İmparatorluğun daha büyük ve daha önemli themalarından biri olmuştur. Trakyalıların theması 14. yüzyılın başlarında bölge Anadolu beyliklerinin eline geçmesine kadar hayatta kalan en uzun ömürlü themalardan biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Makedonya Theması geç 700ler ile erken 800ler arasında kurulan Bizans İmparatorluğu theması. Bizans Makedonyası ayrıca Trakya bölgesiyle bağlantılıydı ve Edirne, themanın başkentiydi.

Ege Denizi Theması, 9. yüzyılda Ege Denizi'nin kuzeyinde kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun denizci themalarından biriydi. Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tagma</span>

Tagma tabur ya da alay büyüklüğünde askerî birlik.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ordusu</span> ordu

Bizans ordusu veya Doğu Roma ordusu, Bizans donanmasının yanında hizmet veren Bizans silahlı kuvvetlerinin başlıca askeri organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bizans askerî talimatları</span>

Bu makale, "Askerlik sanatı üzerine" Bizans İmparatorluğu'nda üretilmiş çok miktarda makalelerin en önemlilerini listeler ve kısaca haklarında bilgi verir.

Strategikon ya da Strategicon savaş talimatıdır, Geleneksel olarak geç 6. yüzyılda yazılıp ve Bizans İmparatoru Mauricius'a sunulduğu düşünülür; giriş bölümündeki kelimeler ile "kendisini generalliğe adamış kişiler için", "ortalama temel bir el kitabından ziyade" daha pratik bir talimattır.

Drungarios, Geç Roma ve Bizans dönemlerinde drungos olarak bilinen yapının komutanına verilen rütbe.

<span class="mw-page-title-main">Bukellarion</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Bukellarion Thema, daha layıkıyla Bukellarion'ların Theması olarak bilinir, Kuzey Küçük Asya'da Bizans İmparatorluğu theması. 8. yüzyıl ortasında antik Paflagonya bölgesinin büyük kısmı ile Galatia ve Frigya'nın bazı bölgelerinden oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sisam (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Sisam Theması geç 9. yüzyılda Ege Denizi'nin doğusunda kurulmuş Bizans İmparatorluğu theması. Bizans İmparatorluğu'nun denizci themalarından biriydi. Bizans donanması için gemi ve birlik sağlamıştır.

Kleisoura, Bizans İmparatorluğu'nda geleneksel olarak dağ geçitlerini koruma maksatlı kurulan askeri bölgedir. 7. yüzyılın sonlarına doğru, daha büyük themalardan farklı olarak, daha çok İmparatorluk'un Doğu sınırı boyunca, Halife ile Toros-Aladağlar boyunca uzanan daha geniş sınır bölgelerine uygulanmaya başladı. Kleisoura veya Kleisourarchia'lar, Kleisourarches unvalı komutanlara bağlı özerk komutanlıklar idi. Bu komutanlıkların seviyesi bir süre sonra genellikle themata'ya yükseltildi. 10. Yüzyıldan sonra Kleisoura terimi kullanımdan düşmüştür. Kilikya ve Mezopotamya'daki Müslüman karşılığı al-thughūr idi.

<span class="mw-page-title-main">Lykandos</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Lykandos ya da Lycandus 10.ve 11. yüzyıllarda Bizans kalesi ismi ve askeri-sivil eyalet, Lykandos theması olarak bilinir

<span class="mw-page-title-main">Optimatoi</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Optimatoi, başlangıçta seçkin bir Bizans askerî birliği olarak kuruldu. Ancak, 8. yüzyılın ortalarında bir arz ve lojistik grubuna indirgendi ve kuzey-batı Küçük Asya'da eyalet (thema) olarak atanmıştır. Bir idari birim olarak, Optimatoi Theması, 14. yüzyılın ilk yıllarında Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirilinceye kadar ayakta kalmıştır.

Taksiarh, Taksiarços ya da Taksiarçes Yunanca Tugay komutanı anlamına gelir. Terim táksis, "düzen", askeri içerik olarak "bir düzenlenmiş oluşum" kelimesinden türemiştir. Sonuçta rütbe tugay, Taksiarhia için verilen Yunanca terimdir. Rum Ortodoks Patrikhanesi'nde kullanımında, terim meleklerin liderleri olan Büyük melekler Mikâil ve Cebrâîl'i kapsar ve Yunanistan'da birçok yere onlara atfen bu isim verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hetaireia</span>

Hetaireia ya da Hetaeria, Bizans İmparatorluğu döneminde bir muhafız birliği için kullanılan terim. "Bölük" anlamına gelir, antik Makedon muhafız atlı birliği ve Antik Yunanistan aristokratlarının katıldığı Sempozyum yansımasıdır.

Aleksios Mosele ya da Musele/Mousele, İmparator I. Romanos'un hükümdarlığının başlarında, Bizanslı amiraldir. Bizans-Bulgar Savaşı (913-927) sırasında, Bulgar çarı I. Simeon'in kuvvetlerine karşı Domestikos ton sholon Pothos Argyros komutasındaki imparatorluk tagmata kuvvetinin yanında imparatorluk denizcilerinden teşekkül birliğe komuta etmiştir. Bizanslılar Pegae Muharebesi'nde mağlup olmuşlar ve geri çekilme sırasında, Mosele savaş gemilerinden birine binmeye çalışırken kayıp boğulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Selanik (thema)</span> Bizans idari bölümü (Thema)

Selanik theması Orta ve Batı Makedonya ile imparatorluğun ikinci önemli şehri Selanik'i içeren güney Balkanlar'da Bizans İmparatorluğu theması.