İçeriğe atla

Drosera rotundifolia

Drosera rotundifolia
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Caryophyllales
Familya:Droseraceae
Cins:Drosera
Tür: D. rotundifolia
İkili adlandırma
Drosera rotundifolia
L., Sp. Pl.: 282 (1753).
Türün yaşadığı yerler (kırmızı = yaygın; pembe = yaygın değil)

Güneşgülü veya bilimsel adıyla Drosera rotundifolia, bataklık, turbalık ve sazlıklarda yetişen bir etçil bitkidir. Kuzey Avrupa, Sibirya'nın çoğu, Kuzey Amerika'nın kuzeyinin büyük bölümü, Kore, Japonya, Kaliforniya, Mississippi, Alabama, Yeni Gine, Batı Kafkasya ve Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesinde yetişmektedir.

Özellikleri

Drosera cinsi diğer bitkiler gibi yaprakları rosette düzenindedir. Yaprak sapı dar, tüylü ve 13 ila 50 cm arasında değişmektedir. Laminanın üst yüzeyi, yapışkan bir müsilaj salgılayan kırmızı salgı tüyleriyle kaplanmıştır.

Tipik bir bitkinin çapı 3 ila 5 santimetredir. Beyaz veya pembe renkli, beş yapraklı çiçekler 10 ila 15 mm uzunluğundadır.[1] Haziran ve Ağustos ayları arasında çiçeklenir.[2]

Kışın, soğuk koşullarda hayatta kalabilmek için hibernakulum pozisyonuna geçer. Hibernakulum, zemin seviyesinde sıkıca kıvrılmış yapraklardan oluşan tomurcuk pozisyonudur.

Etçillik

D. rotundifolia, kelebek kalıntılarını yerken

Bitki, yapraklarını kaplayan parlak müsilaj damlalarına gelen böceklerle beslenir. Bu etçil davranışı, genellikle besin açısından fakir olan veya besin mevcudiyetinin ciddi şekilde azaldığı ortamlarda hayatta kalmak için gelişmiştir. Bitki, salgı bezlerine yapışan böcekleri eritmek ve vücutlarındaki amonyak (protein) ve diğer besinleri ayrıştırmak için enzim salgılar.[3] Amonyak, diğer bitkilerin topraktan emdiği azotun yerini alır ve yüksek azotlu bir ortamda yetişen bitkiler, yakalanan böceklerden gelen azota daha az ihtiyaç duyar.[4]

Eskiden böceklerin parlak kırmızı rengin yanına geldiği düşünülüyordu, ancak yapay tuzaklar ile yapılan çalışmalarda, rengin böceklerin ilgisini çekmediği tespit edildi.[5]

Yayılımı

Kuzey Amerika'da, Kanada Bozkırları ve tundra bölgeleri, güney Alaska, Pasifik Kuzeybatısı ve güneyde Georgia ve Louisiana'ya kadar uzanan Apalaş Dağları ve Kanada'nın tüm bölgelerinde bulunur.

Britanya Adaları, Fransa'nın çoğu, Benelüks ülkeleri, Almanya, Danimarka, İsviçre, Çekya, Polonya, Beyaz Rusya, Baltık ülkeleri, İsveç ve Finlandiya'nın yanı sıra İtalya'nın kuzey bölgeleri de dahil olmak üzere Avrupa'nın çoğunda bulunur. Portekiz, İspanya, Romanya , Bulgaristan'ın dağlık bölgeleri ve İzlanda, Norveç ve Grönland'ın güney bölgelerinde görülür. Avusturya ve Macaristan'da nadirdir ve kısmen Balkanlar'a dağılmıştır.

Britanya'da Exmoor, Dartmoor, Sedgemoor, Lake District, Shropshire, Pennine Dağları ve İskoçya'da görülür. Genellikle bataklıklarda ve dağların kenarlarındaki oyuklarda bulunur. Shropshire'ın ilçe çiçeğidir.[6]

Asya'da, Sibirya ve Japonya'nın yanı sıra Türkiye'nin bazı kısımları, Kafkasya, Kamçatka Yarımadası ve Kore'nin güney kısımlarında bulunur. Ayrıca Yeni Gine'de görüldüğü rapor edilmiştir.

Sazlar ve Equisetum ile birlikte turba yosununda büyüyen D. rotundifolia

Tıbbi özellikleri

D. H. Paper'a göre,[7] Güneş gülünün bitki özü, hiperosid, kuersetin ve izokersetin flavonoidleri içermektedir. Bitki özündeki bileşenler bitkiye antienflamatuvar ve anti spazmodik özellikler sağlar.[8] Bitki özündeki flavonoidlerin muskarinik reseptörleri etkileyerek düz kasları gevşettiği düşünülmektedir. D. rotundifolia'nın bitki özündeki ellagik asidin de anti anjiyogenez etkileri olduğu gösterilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ The Jepson Manual: Higher Plants of California. Berkeley, California: University of California Press. 1993. 20 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2021. 
  2. ^ http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php?sayfa=1&tax_id=2004 []
  3. ^ "Drosera rotundifolia : Round-Leafed Sundew". msu.edu (İngilizce). 22 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  4. ^ Millett (July 2012). "Reliance on prey-derived nitrogen by the carnivorous plant Drosera rotundifolia decreases with increasing nitrogen deposition". New Phytologist. 195 (1): 182-188. doi:10.1111/j.1469-8137.2012.04139.x. PMID 22506640. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  5. ^ Foot (16 Nisan 2014). "Red trap colour of the carnivorous plant Drosera rotundifolia does not serve a prey attraction or camouflage function". Biology Letters. 10 (4): 20131024. doi:10.1098/rsbl.2013.1024. PMC 4013691 $2. PMID 24740904. 
  6. ^ "Round-leaved sundew | Plant & fungi species | Wild plants". www.plantlife.org.uk. 6 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016. 
  7. ^ Paper (April 2005). "Comparison of the antiinflammatory effects of Drosera rotundifolia and Drosera madagascariensis in the HET-CAM assay". Phytotherapy Research. 19 (4): 323-6. doi:10.1002/ptr.1666. PMID 16041727. 
  8. ^ "In vitro antispasmodic and anti-inflammatory effects of Drosera rotundifolia". Arzneimittelforschung. 54 (7): 402-5. 2004. doi:10.1055/s-0031-1296991. PMID 15344845. 

Kaynaklar

Galeri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tepecik (bitki)</span>

Tepecik ya da stigma, pistilin çiçek tozlarının ulaşıp tutunduğu genişlemiş üst kısmı.

<i>Aloe vera</i>

Aloe vera, Aloe cinsine bağlı bir bitki türüdür. Dağılım alanı geniştir ve birçok bölgede istilacı tür olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Floem</span>

Floem veya soymuk borusu, fotosentez sırasında yapılan ve fotosentez olarak bilinen çözünür organik bileşikleri, özellikle şeker sakarozu (sükroz) bitkinin bölümlerine taşıyan vasküler bitkilerdeki canlı dokudur. Bu taşıma işlemine translokasyon denir. Ağaçlarda floem, kabuğun en iç tabakasıdır, dolayısıyla adı Eski Yunanca Grekçe: φλοιός kelimesinden türetilmiştir. (phloiós), "kabuk" anlamına gelir. Terim 1858'de Carl Nägeli tarafından tanıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">Üzüm</span> meyve, cins için Q191019 kullanın, türler için Q30046 kullanın

Üzüm, yaprak döken odunsu asmaların vitis cinsinden çiçekli bitki meyvesinin adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İncir</span>

İncir, dut familyası'ndaki küçük ağaç türleri olan Ficus caricanın yenilebilir meyvesidir. İncir, Akdeniz ve batı Asya'ya kadar yerlisi ağacı olup eski zamanlardan beri yetiştirilir. Şimdi hem meyvesi hem de süs bitkisi olarak dünya çapında yaygın olarak yetiştirilir. Ficus carica 800'den fazla tropikal ve subtropikal bitki içeren Ficus cinsinin tip türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bitki</span> ökaryotik, ağaçlar, çiçekler, otlar, yosunlar ve benzeri organizmaları içinde bulunduran çok büyük bir canlılar alemi

Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Aslanağzı</span> bitki türü

Antirrhinum majus veya Aslanağzı, Antirrhinum cinsine bağlı bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sinekkapan bitkisi</span>

Sinekkapan bitkisi, venüs sinek kapanı veya böcekkapan bitkisi, Dionaea muscipula familyasından, ABD'nin güneydoğusundaki sulak alanlarda yetişen, böcek ve örümcekgiller ile beslenen bir bitki. Çok yıllık bir bitki olan sinekkapan, etçil bir bitkidir. Dikenli yapraklarını kapatarak, yaprağın üzerinde bulunan avını sıkıştırır. Özel sindirici sıvı salgılayarak avını öldürür ve beş ila yirmi gün arasında sindirir. Araştırmalar sonucunda böcekkapan bitkisinde elektrik içeren bir mekanizmanın olduğu iddia edilmiştir. Bitki yapraklarının iki ucunda yer alan üçgen şeklindeki üçer tüyün, fiziksel uyarımları elektriksel uyarılara dönüştürebilme özelliği olduğu ve avın yaprak üzerindeki hareketi ile bitkinin elektrik mekanizmasını kullanarak avını yakalayabildigi saptanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ortanca</span>

Anayurdu Japonya olan ortanca, 70-75 cinsiyle Asya ve Amerika'nın yerel bitkisi olup, gösterişli çiçekleri nedeniyle Dünyanın birçok yerinde yaygın olarak yetiştirilen, 1-3 metre arası boylanabilen, kışın yapraklarını döken, çalı gövdeli bir süs bitkisidir. En büyük tür çeşitliliği doğu Asya'da özellikle Kore, Çin ve Japonya'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Ericaceae</span>

Ericaceae, Ericales takımına ait bir bitki familyası.

<span class="mw-page-title-main">Orchidaceae</span> bitki familyası

Orkideler, Asparagales takımına bağlı Orchidaceae familyasına ait bitkilerdir. Orkideler, çiçekleri genellikle renkli ve hoş kokulu olan çeşitli ve yaygın çiçekli bir bitki grubudur. Orkideler, buzullar hariç Dünya'daki hemen hemen her yaşam alanında bulunan kozmopolit bitkilerdir. Dünyanın en zengin orkide cinsleri ve türleri tropiklerdedir.

<i>Nepenthes</i>

Nepenthes Nepenthaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Trikom</span> belirli bitkiler ve bazı protistlerde bulunan tüyümsü çıkıntılar

Trikom belirli bitkiler ve bazı protistlerde bulunan tüyümsü çıkıntılar. Bunların görevleri ve yapıları oldukça değişkendir. Canlı tüyler olarak da adlandırıldıkları veya tanımlandıkları olur. Bitkilerde görülen trikom, bitkilerin farklı bölgelerinde farklı işlevler için bulunabilir. Cyanophyta alglerinin ipliklerine trikom adı verilir

<span class="mw-page-title-main">Ericales</span> Bir bitki takımı

Ericales, çay, Trabzon hurması, yaban mersini, Brezilya fındığı gibi türleri içine alan bir bitki takımı. Bu takım klorofil yoksunu Sarcodes sanguinea ve Sarracenia cinsi etçil bitkileri de içine alır. Bu takımdaki pek çok tür çoğunlukla bir arada büyüyen 5 taç yaprakları ile ayrılır.

<i>Agrobacterium</i> bitkilerde tümöre sebep olmak için yatay gen transferini kullanan bir cins Gram- negatif bakterisi

Agrobacterium, H. J. Conn tarafından keşfedilmiş, yatay gen transferini kullanarak bitkilerde tümörlere sebep olan bir Gram- negatif bakteri cinsidir. Geçerli 11 türü bulunmaktadır ve bunlar arasında üzerinde en çok çalışma yapılanı ve bilineni A. radiobacter 'dir. Agrobacterium türleri aynı zamanda kendi DNA'larını bitkilerin DNA'sına aktarma yeteneği ile de iyi bilinirler ve bu sebepten dolayı genetik mühendisliğinde önemli bir araç haline gelmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Flavonoid</span> Sekonder metabolit

Flavonoidler bitki ve mantar sekonder metabolitlerinin bir sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kobuleti Tabiatı Koruma Alanı</span> Tabiat Alanı

Kobuleti Tabiatı Koruma Alanı Gürcistan'ın Acara bölgesindeki Kobuleti Belediyesi'nde, tatil beldesi Kobuleti'nin kuzey kesiminde, Karadeniz kıyısında yer alan bir koruma alanıdır. Ramsar Sözleşmesi tarafından tanınan eşsiz sulak alan ekosistemlerini korumak için 1998 yılında Kobuleti Koruma Alanları kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Convolvulaceae</span> Çiçekli bitkilerin Solanales takımına bağlı bir familyası

Convolvulaceae, Tarlasarmaşığıgiller, Çitsarmaşığıgiller, Kahkahaçiçeğigiller veya Gündüzsefasıgiller; Solanales takımına ait, yaklaşık 58 cins ve 1.880 tür ile temsil edilen, tropikler ve ılıman kuşak başta olmak üzere dünya çapında yayılış gösteren; tatlı patates, cinsaçı ve tarla sarmaşığı gibi bitkileri içeren, bir çiçekli bitki familyasıdır.

<i>Insectivorous Plants</i>

Insectivorous Plants, İngiliz doğa bilimci ve modern evrim teorisinin kurucusu Charles Darwin'in ilk kez 2 Temmuz 1875'te Londra'da yayımlanan kitabıdır.

Australian Plant Name Index (APNI) yayınlanmış tüm Avustralya damarlı bitkilerinin adlarını çevrimiçi sunan bir veritabanıdır. İçeriğinde geçersiz adlandırmalar, sinonimler veya mevcut adlarının da bulunduğu tüm adlandırmaları barındırır. Bunun yanı sıra Australian Plant Census (API) içeriğindeki dağılım bölgeleri, türlerin toplandığı haritalar, bitkilerin fotoğrafları, notlar, yorumlar gibi bibliyografya be temel detayları da sunar.