Drift (motor sporları)

Drift veya yanlama, aslında bir sürüş tekniğidir ve otomobil sporları arasında, motor sporları içerisinde anılır. Drift, gerçek anlamda bir motor sporudur. Drift sporunda viraja, arkadan kayma açısının öne göre daha fazla olması ve sürücünün virajın açısına göre aracını ayarlaması sonucu oluşan; viraj içerisinde ilerleyerek, gerektiğinde direksiyona ters kontralar vererek (Örn. viraj sola ilerliyor ise direksiyonu sağa çevirerek) araç sürme tekniğidir.

Driftte kullanılan bu teknikler, otomobilin yürüyen aksamına, otomobilin teknik altyapısına göre değişiklikler gösterir. Bunlar; Acemi Teknikleri ve Ağırlık Transferi Teknikleri'dir. Burada geçen tekniklerin uygulanabilmesi için araçların motor gücünün 120 PS/BHP'den fazla olması gerektir. Özellikle 4 tekerden çekiş sistemi olan araçların 150 PS/BHP'nin üstünde olması gerektir. Kaliteli, hızlı geçişleri olan bir şanzıman da drifti kolaylaştırır. Çünkü araç yüksek devirde olduğu zaman daha çok zorlanır ve daha çok gitmeye çalışır, böylece lastikler dönmeye devam eder. Ancak düşük devirde drift denenirse araç ters dönebilir. Düşük devirde drift, genelde dizel motoru olan araçlarla yapılabilir. Çünkü ortalama dizel devir limiti 4000 rpm'dir. Ama dizel araçlar drift yaparken çok tercih edilmez.

Bu teknik ağırlık transferi tekniği değildir. Hâlâ ustalar tarafından kullanılsa da acemiler tarafından da kullanılır. Bu yöntem, viraj içerisinde motordan gelen gücü, arka tekerleri kilitlemesine zorlayarak ilerleme tekniğidir. Motordan gelen gücün, diferansiyeli yakalayamaması sonucu tekerlerin yarı şekilde kilitlenmesi ve bu şekilde yola devam edilmesi tekniğini kapsar.

Debriyaja basıldıktan sonra el freni, arka tarafın çekişini kontrol edebilmek amacıyla çekilir (Arka tekerleri kilitlemek için). Hemen sonra sürücü debriyajı bırakır ve hızlanmanın önüne geçilecek şekilde gazla oynayarak kontrol sağlamaya çalışır. Bu teknik, yarışlarda geniş köşelerde drift yapmak veya yarış ortasında aracın çizgisini ayarlamak için kullanılır. Bu yöntemde önemli olan şeylerden biri aracın el freni çekildiğinde hangi tekerleri kilitlediğidir. Bazı araçlar sadece ön tekerleri kilitler. Sadece ön tekerleri kilitleyen araçta el freni çekilmesi taklayı kaçınılmaz kılar. Ayrıca el frenini çektikten sonra el freni tuşunu bırakmamak gerektir. Bu en iyi ama bodozlama tekniktir.

Araç ile viraj içerisine (Apex) girildiğinde tam gaz vererek ilerleme tekniğidir. Daha sonra direksiyona kontra vererek araç istenilen şekilde yönlendirilir. Çekişi sağlayan tekerlerin kuvvetinin apexe göre fazlalığı bu tekniği ortaya çıkarır.

Viraj içerisine girmeden Heel and Toe Tekniği kullanılarak vites küçültülür ve debriyaj bir anda bırakılarak drifte geçilir. Virajın durumuna göre gazla oynayarak ilerlenir.

Araç drifte geçmeden önce motor devri düşük geliyorsa debriyaja basıp gaz verilerek devir yükseltilir. Devir yükseldikten sonra debriyaj bir anda bırakılır ve tekerler kilitlenmeye zorlanır (Düz yolda 15 derecelik drift açısı için kullanılır!). Bu tekniği kullanmak, ilerleyen zamanlarda motorun teklemesini sağlar ve çok sağlıklı bir teknik değildir. Devir kontrollü bir şekilde yükseltilmezse araç kontrolden çıkabilir.

Bu teknik ağırlık dağılımını bozarak ilerleme yöntemidir. Araç öne doğru ağırlığını arttırdığı zaman, arka tekerlerin öne göre daha az tutunma sağlaması yüzünden ağırlığın ilerlediği yönün tersine direksiyon kontraları vererek ilerleme tekniğini kapsar.

Viraj içerisine girmeden hemen önce direksiyon viraj yönüne çevrilir ve fren yapılır. Aracın arkasının kayması hissedildiğinde direksiyon kontrası ve gaz verilerek aracın ilerlemesi sağlanır.

Viraja doğru ilerlerken viraj sağa doğru ise sağ taraftan, sola doğru ise sol taraftan ilerlemeye devam edilir. Viraj içerisine girmeden hemen önce aksi yöne doğru (solda ise sağa, sağda ise sola doğru) direksiyon hareketi yapılır (Aynı önünüze çıkan engelden kaçmak için yapılan direksiyon hareketi gibi). Bu esnada ağırlık dağılımı bozulan araç, viraj içerisine girer girmez drift tekniği ile sürülerek drift gerçekleştirilir.

Viraja doğru gidilirken ayak gazdan çekilir ve direksiyon ile yön verilirken arka taraf kopana kadar gaz verilmez. Koptuğu hissedildiği anda viraj içerisinde yavaş yavaş gaz verilir.

Drift için aracın bazı mekanik özelliklere sahip olması gerektir. Özellikle yürüyen aksam özellikleri drift yöntemi için kilit rol oynar. Bunlardan en önemlisi aracın Sınırlı Kaydırmalı Diferansiyele (Limited Slip Differential (LSD)) sahip olması zorunluluğudur. Bazı araçlarda LSD standart olarak bulunurken bazılarına sonradan takılabilmektedir. Dünyada bunu satan firmaları ise Cusco, Quaife ve OS Giken olarak sıralayabiliriz. İkinci olarak aracın arkadan itişli olması zorunluluğudur. Arka tekerler itişi sağlarken, ön tekerler ile gidilecek yön belirlenir. Ancak dünyada istisna olarak drift yapılabilen, 4 çeker iki otomobil bulunmaktadır. Bunlar; Mitsubishi Lancer Evolution serisi ve Subaru Impreza WRX serisidir. Motor bazında ise aracın yüksek devirli olması her zaman önemlidir. Çünkü drift esnasında motorun bayılmaması önemlidir. Drift yüksek devirde en güzel verimi sağlar. Araçta yüksek devir için ise Volan (Fidanza) ve/veya Krank değiştirmek yarışlarda önemli bir faktördür.

Drift için kullanılan araçlar genellikle hafif veya orta ağırlıkta, arkadan itişli, Coupe veya Sedan araçlardır. Sınırlı Kaydırmalı Diferansiyele (LSD) ve arkadan itişe sahip her araç drift aracı olarak kullanılabilir. Ancak dünya üzerinde en çok Japon menşeli drift araçları kullanılır. Bunlar; Toyota AE86, Toyota Altezza, Toyota Chaser, Toyota MarkII, Toyota MZ20 Soarer, Toyota Supra (MKIV), Nissan Silvia/180SX/200SX, Nissan A31 Cefiro,, Nissan C33 Laurel, Nissan Z serileri, Nissan Skyline (RWD Versiyon), Mazda RX-7, Mazda MX5, Mazda RX-8, Honda S2000, Subaru Impreza WRX-STI serisi (WRX dahil GD Kasa ve sonrası)) ve Mitsubishi Lancer Evolution serisi (Evolution IV RS ve sonrası) drift için en ideal araçların başında gelir.