İçeriğe atla

Drew Weissman

Drew Weissman
Doğum7 Eylül 1959 (65 yaşında)
Lexington, Massachusetts, Amerika Birleşik Devletleri
MilliyetAmerikalı
EğitimBrandeis Üniversitesi
Boston Üniversitesi
Tanınma nedenimRNA aşıları
Ödüller2021 Asturias Prensliği Ödülü
Nobel Tıp Ödülü (2023)
Kariyeri
Dalıİmmünoloji, mikrobiyoloji
Çalıştığı kurumPensilvanya Üniversitesi

Drew Weissman (d. 7 Eylül 1959, Lexington), Amerikalı immünolog ve bilim insanı. Weissman mRNA alanındaki çalışmaları ile BioNTech/Pfizer'in ortaklaşa ürettikleri mRNA aşıları'nın geliştirilmesine yardımcı oldu. Ayrıca Pensilvanya Üniversitesi Parelman Tıp Fakültesinde profesör olarak ders vermektedir. COVID-19'a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleozit baz modifikasyonlarına ilişkin keşfi nedeniyle Katalin Karikó ile birlikte 2023 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görüldü.

İlk yılları ve eğitimi

Drew Weissman 7 Eylül 1959'da Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts Eyaleti'nin Lexington şehrinde doğdu ve büyüdü.[1][2] 1981 yılında Brandeis Üniversitesi'nin biyokimya ve enzimoloji alanlarından lisans derecesi ile mezun oldu.[3] Aynı zamanda okurken Gerald Fasman'ın laboratuvarında çalıştı.[4] Yüksek lisans ve doktora derecelerini 1987 yılında Boston Üniversitesi'nde immünoloji ve mikrobiyoloji alanlarında yaptı.[3] Daha sonra, Beth Israel Deaconess Medical Center'da tıp doktoru olarak çalıştı ve ardından Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü'nün şu anki direktörü Anthony Fauci'nin gözetiminde Ulusal Sağlık Enstitüleri'nde (NIH) burs kazandı.

Kariyeri

Weissman 1997'de RNA ve doğuştan gelen bağışıklık sistemi biyolojisini incelemek amacıyla Pensilvanya Üniversitesi Tıp Fakültesinin akademik kadrosuna dahil oldu.[5] HIV aşıları üzerinde çalışan Weissman, bir fotokopi makinesinin önünde RNA araştırmalarındaki fon eksikliğine dair fikir alışverişi yaptığı meslektaşı ve çalışma arkadaşı Katalin Karikó ile tanıştı. İkili 2006 yılında, Pennsylvania Üniversitesi'ndeki araştırma laboratuvarında RNARx adlı 97 bin 396 dolarlık bir fon ile şirket kurmaya karar vererek çalışmalara başlamaya karar verdiler.[6] Hayvan deneylerinde mRNA'nın bağışıklık sistemini aşırı derecede uyarabildiğini fark ederek, insan bağışıklık sistemi tarafından tanınmayacak bir sentetik mRNA molekülünün sentezlenmesi üzerinde yoğunlaştılar.[6] Weissman ve Karikó araştırmalarına devam ederek RNA'yı lipid nanopartikül adı verilen yağ damlacıklarında paketlemek için bir dağıtım tekniği geliştirdiler. Bu, vücudun uygun kısımlarına ulaşmasını ve bağışıklık sistemini hastalıklarla savaşması için tetiklemesini sağladı.

2019 yılında Çin'in Vuhan şehrinde ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılarak 4.5 milyon insanın ölümüne yol açan COVID-19 pandemisi sırasındaki aşı araştırma ve geliştirme çalışmaları, ikilinin modifiye mRNA teknolojisini ön plana çıkardı. Weissman ve Karikó'nun bu buluşları, mRNA'yı SARS-CoV-2'ye karşı bir aşı olarak kullanım için güvenli, etkili ve pratik hale getirdi. 2020'de mRNA teknolojisi, COVID-19'u önlemek için ilk kez Pfizer-BioNTech ve Moderna'nın aşılarında kullanıldı.

Ödülleri

Weissman; Katalin Karikó, Uğur Şahin ve eşi Özlem Türeci'nin de yer aldığı altı bilim insanı ile birlikte "Teknik ve Bilimsel Araştırmalar" alanında 2021 Asturias Prensliği Ödülü'ne layık görüldü. Jüri, COVID-19 aşıları'nın bulunmasına katkılarından, yeni bir teknoloji olan RNA'nın geliştirilmesi hem de adenovirüsler bazlı aşıların üretilmesi ve diğer hastalıklara karşı kullanımları konusunda öncü ve yenilikçi rolleri dolayısıyla verildiğini açıkladı.[7][8] 16 Ağustos 2021'de Karikó ile birlikte "COVID-19 için haberci RNA aşıları üzerine öncü Araştırmaları" için Columbia Üniversitesi tarafından verilen Louisa Gross Horwitz Ödülü tevcih edildi.[9]

Kaynakça

  1. ^ "Drew Weissman". National Inventors Hall of Fame. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  2. ^ "KATALIN KARIKÓ, DREW WEISSMAN, PHILIP FELGNER, UĞUR ŞAHIN, ÖZLEM TÜRECI, DERRICK ROSSI AND SARAH GILBERT". Asturias Prensliği Vakfı. 3 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 
  3. ^ a b "Drew Weissman, M.D., Ph.D." Pennsylvania Üniversitesi. 29 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  4. ^ Lawrence Goodman (29 Eylül 2020). "The Brandeis alum whose research may lead to a COVID-19 vaccine" (İngilizce). Brandeis Üniversitesi. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  5. ^ "Drew Weissman, MD, PhD". Pennsylvania Üniversitesi Tıp Fakültesi. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  6. ^ a b Carolyn Y. Johnson (1 Ekim 2021). "A scientific hunch. Then silence. Until the world needed a lifesaving vaccine" (İngilizce). Philadelphia: The Washington Post. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 
  7. ^ "2021 PRINCESS OF ASTURIAS AWARD FOR TECHNICAL & SCIENTIFIC RESEARCH". Prenses Asturias Vakfı. 23 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  8. ^ "İspanya'nın en büyük bilim ödülü, Uğur Şahin ve Özlem Türeci ile bir grup bilim insanına verildi". Hürriyet. 24 Haziran 2021. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  9. ^ "Katalin Karikó and Drew Weissman Awarded Horwitz Prize for Pioneering Research on COVID-19 Vaccines". New York: Columbia Üniversitesi. 16 Ağustos 2021. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aşı (tıp)</span> belirli bir hastalığa karşı bağışıklık sağlamak için üretilen biyolojik ilaç

Aşı, belirli bir bulaşıcı veya malign hastalığa karşı aktif kazanılmış bağışıklık sağlayan biyolojik bir preparattır. Aşıların güvenliği ve etkinliği geniş çapta incelenmiş ve doğrulanmıştır. Bir aşı tipik olarak hastalığa neden olan bir mikroorganizmaya benzeyen bir ajan içerir ve genellikle mikrobun zayıflatılmış veya öldürülmüş formlarından, toksinlerinden veya yüzey proteinlerinden yapılır. Vücudun bağışıklık sistemi ajanı bir tehdit olarak tanır, yok eder ve bu sayede gelecekte karşılaşabileceği bu ajanla ilişkili mikroorganizmaları daha fazla tanır ve yok eder.

<span class="mw-page-title-main">Renato Dulbecco</span> İtalyan-Amerikalı virolog (1914 – 2012)

Renato Dulbecco, İtalyan asıllı Amerikalı biyolog. Dulbecco Kaliforniya'da bulunan Salk Institute for Biological Studies'de etkindi. Howard M. Temin ile beraber ters transkriptaz adlı RNA'yı DNA'ya çeviren enzimi keşfetti.

<span class="mw-page-title-main">Asturias Prensliği Ödülü</span>

Asturias Prensliği Ödülü, her sene Asturias Prensliği Vakfı tarafından bilim, insanlık ve kamu hizmetleri alanında kayda değer çalışmalar yapmış bireyler, oluşumlar veya organizasyonlara senelik verilen bir ödüldür.

<span class="mw-page-title-main">Pasteur Enstitüsü</span> sağlık organizasyonu

Pasteur Enstitüsü, Fransa merkezli bir kâr amacı gütmeyen kuruluştur. Vakfın kuruluş amacı özellikle biyoloji, mikroorganizmalar, hastalıklar ve aşılar hakkında araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmektir. Kurum ismini kendi zamanında modern tıp alanında önemli katkıları olan, pastörizasyon mucidi, şarbon basili ve kuduz virüsü için aşı geliştiren Louis Pasteur'den almaktadır. Enstitü 4 Haziran 1887 tarihinde kurulmuş ve 14 Kasım 1888 tarihinde hizmete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 aşısı</span> COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık sağlamayı amaçlayan biyoteknoloji ürünü

COVID‑19 aşısı, COVID-19 hastalığına karşı kazanılmış bağışıklık sağlamayı amaçlayan bir biyoteknoloji ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Özlem Türeci</span> Alman immünolog, akademisyen ve iş insanı

Özlem Türeci, Alman immünolog, girişimci, akademisyen, bilim insanı ve iş insanı. Kanser araştırmaları konusunda deneyimli bir araştırmacı olan Türeci, BioNTech adlı biyoteknoloji firmasının kurucularındandır ve baş tıbbi sorumlusudur. Kanser İmmünoterapi Derneği (CIMT) Başkanı olarak görev yapmakta ve Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi'nde dersler vermektedir. Almanya'nın Mainz şehrindeki Bireyselleştirilmiş Bağışıklık Müdahalesi Takımı'nın (Ci3) da kurucularındandır. Kurucularından olduğu Ganymed Pharmaceuticals adlı şirket, günümüzde Japon firması Astellas'ın alt şirketi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uğur Şahin</span> Türk asıllı Alman immünolog, onkolog ve BioNTechin CEOsu

Uğur Şahin, Türk-Alman immünolog, onkolog, akademisyen, bilim ve iş insanı. Mainz merkezli biyoteknoloji şirketi BioNTech'in kurucu ortağı ve CEO'su olan Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezi'nde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı</span> Pfizer ile işbirliği içinde BioNTechten COVID-19a karşı mRNA aşısı

Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı BioNTech ve Pfizer şirketlerinin iş birliğinde geliştirilen COVID-19 aşısı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından sıkı düzenleyici kurumlar olarak tanımlanan kurumlardan acil kullanım onayı ve düzenli kullanım onayı alan ilk COVID-19 aşısıdır. Etkin maddesi tozinameran adıyla bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">BioNTech</span> Alman biyoteknoloji şirketi

BioNTech SE, Almanya merkezli halka açık biyoteknoloji şirketi. Çeşitli hastalıkların tedavisi için hastaya özgü yaklaşım ile aktif immünoterapiler üretmektedir. Kanser immünoterapisi için mRNA tabanlı ilaçlar, bulaşıcı hastalıklar için aşılar ve nadir hastalıklar için protein tedavileri geliştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">CoronaVac</span> COVID-19a karşı Sinovac aşısı

CoronaVac, Çinli biyofarmasötik şirketi Sinovac tarafından geliştirilen inaktif bir COVID-19 aşısıdır. 2020'nin ortalarından itibaren Faz III klinik araştırmalarından geçmeye başlayan aşı, klinik sonuçlar açıklanarak Faz III aşamasını tamamlamıştır. 2 ile 8 derece sıcaklığında buzdolabında saklanabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">RNA aşısı</span>

RNA aşısı veya mRNA aşısı, sentetik RNA moleküllerini insan hücrelerine transfer eden yeni bir aşı türüdür. Burada genetik malzemenin nakli (transfeksiyon) söz konusudur. RNA, hücrenin içine girdikten sonra mRNA olarak çalışır ve hücreyi yeniden programlayarak, hücrenin normalde patojen veya kanser hücreleri tarafından üretilen yabancı proteini üretmesini sağlar. Ardından bu protein molekülleri vücudun uyumlayıcı bağışıklık tepkisini harekete geçirir, böylece vücut, proteinin içindeki patojenleri ya da kanser hücrelerini yok etmeyi öğrenir. Kırılgan mRNA iplikçiklerini korumak ve bunların insan hücreleri tarafından emilmesini kolaylaştırmak için mRNA molekülleri bir ilaç taşıyıcı sistemiyle kaplanır.

<span class="mw-page-title-main">Katalin Karikó</span> Macar biyokimyager ve bilim insanı

Katalin Karikó, Macar biyokimyager ve bilim insanı. Almanya merkezli biyoteknoloji şirketi olan BioNTech'te kıdemli başkan yardımcısı olan Karikó, Pfizer-BioNTech'in ortaklaşa geliştirdikleri COVID-19 aşısının temel aldığı mRNA teknolojisini geliştirmesi ile tanınmaktadır. COVID-19'a karşı etkili mRNA aşılarının geliştirilmesini sağlayan nükleozit baz modifikasyonlarına ilişkin keşfi nedeniyle Drew Weissman ile birlikte 2023 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">İnaktif aşı</span> bir hastalık patojeninin öldürülmüş bir halini kullanan aşı

İnaktif aşı, kültürde yetiştirilen ve daha sonra hastalık üretme kapasitesini yok etmek için öldürülen virüs partikülleri, bakteriler veya diğer patojenlerden oluşan bir aşıdır. Buna karşılık, canlı aşılar hâlâ canlı olan patojenleri kullanır. İnaktif aşılar için patojenler kontrollü koşullar altında yetiştirilir ve enfektiviteyi azaltmak ve böylece aşıdan kaynaklanan enfeksiyonu önlemek için bir araç olarak öldürülür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de COVID-19 aşılaması</span>

Türkiye'de COVID-19 aşılaması, Sağlık Bakanlığı tarafından CoronaVac aşısına "Acil Kullanım Onayı" verilmesinin ardından 14 Ocak 2021'de başladı.

<span class="mw-page-title-main">Susan Francia</span>

Zsuzsanna "Susan" Francia Macar-Amerikan kürekçi.

<span class="mw-page-title-main">James P. Allison</span>

James Patrick Allison, Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nde immünoloji profesörü ve başkanı ve immünoterapi platformunun yönetici direktörü olan Amerikalı bir immünolog ve Nobel ödüllü bilim insanıdır.

Robert W. Malone Amerikalı bir virolog, immünolog ve moleküler biyologdur. 1980'lerin sonlarında ve 1990'ların başlarında, RNA aşılarında önemli bir teknik olan m-RNA ile transfeksiyon geliştirilmesi üzerine öncü çalışmaların ortak yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hatırlatma dozu</span> ilk uygulamadan sonra ekstra aşı uygulaması

Tıbbi terimlerle bir hatırlatma dozu, pekiştirme dozu, takviye dozu veya rapel bir aşının daha önceki (primer) bir dozdan sonra fazladan uygulanmasıdır. İlk bağışıklamadan sonra bir hatırlatma enjeksiyonu veya bir hatırlatma dozu, bağışıklık kazandırıcı antijene yeniden maruz kalmadır. Bu antijene karşı hafıza zamanla azaldıktan sonra, o antijene karşı bağışıklığı tekrar koruyucu seviyelere yükseltmesi amaçlanır. Örneğin, tetanoz aşısı hatırlatıcıları genellikle her 10 yılda bir önerilir; çünkü tetanoza özgü bellek hücreleri işlevlerini kaybeder veya apoptoza uğrar.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2 Omicron varyantı</span> SARS-CoV-2nin Kasım 2021de tespit edilen varyantı

Omicron varyantı (B.1.1.529), ilk olarak 24 Kasım 2021'de Güney Afrika'dan Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) bildirilen SARS-CoV-2'nin varyantıdır.

COVID-19 aşıları listesi, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı hastalık olan COVID-19'a karşı geliştirilen aşıların listesini içermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.