İçeriğe atla

Dravid dilleri

Dravid dillerinin alt kolları:

Dravid dil ailesi, yoğunlukla Güney Hindistan'da ve Sri Lanka'da konuşulan 73 dili içerir. Pakistan, Nepal ve Bangladeş'teki bölgelerde, bunlardan daha az olarak da Afganistan ve İran'da konuşulur. Ayrıca, ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Malezya ve Singapur'da Dravid'li göçmenler tarafından konuşulur.[1]

Aileye ait dilleri 200 milyon insan konuşur. Dravid dillerinin, hiçbir dil ailesiyle akrabalık bağına sahip olmadığı düşünülür ve kendisi ayrı bir dil ailesi olarak sınıflandırılır. İran'da konuşulmuş olan Antik Elam dilleriyle ilgisi olduğu iddia edilmiştir, ancak bu teori geniş bir şekilde kabul görmez.[2]

Hint-Avrupa dillerinden çok farklı olmasına rağmen, binyıllar içinde bu dillere Hint-Aryan dillerinden %30 veya %70 oranında kelime transferi olmuştur. Ayrıca, dil yapısı açısından Dravid dilleri Hint-Avrupa dillerini etkilemiştir ve bu etki ters istikamette olan etkiye göre daha fazla olmuştur.[3]

En önemli Dravid dilleri, Hindistan anayasasında da resmiyet verilmiş olan Tamilce, Telugu, Malayalam ve Kannada ile Pakistan'da konuşulan Brahui dilleridir. Bunların dışında Hindistan'ın Aryan kuşağı içerisinde izole kalmış Dravid dilleri de bu ailenin Hint-Aryan akınından önce Hint yarımadasında çok daha geniş bir alanda konuşulduğuna işaret eder. Tamilce, Dravid dilleri arasında en eski edebi geçmişi bulunan ve dolayısıyla da Hindistan'ın dört klasik diline dahil edilen tek Dravid dilidir.

Dravid Dilleri Üzerine Çalışmalar

Dravid dillerinin coğrafi dağılımı

Manipravalam'ın bir dilbilgisi olan 14. yüzyıl Sanskritçe metni Lilatilakam, günümüz Kerala ve Tamil Nadu'nun konuşulan dillerinin benzer olduğunu ifade eder ve onları "Dramiḍa" olarak adlandırır. Yazar, "Karṇṇāṭa" (Kannada) ve "Āndhra" (Telugu) dillerini "Tamil Veda" (Tiruvaymoli) dilinden çok farklı oldukları için "Dramiḍa" olarak görmez, ancak bazı insanların bunu böyle gördüğünü belirtir.

1816'da Alexander D. Campbell ve Francis W. Ellis, Tamil, Telugu, Kannada, Malayalam, Tulu ve Kodava dillerinin Hint-Avrupalı olmayan ortak bir atadan geldiğini savundu. 1856'da Robert Caldwell, Dravidce kapsamını önemli ölçüde genişleten ve Dravidyanı dünyanın en büyük dil gruplarından biri haline getiren Comparative Grammar of the Dravidian or South-Indian Family of Languages eserini yayınladı.1961'de T. Burrow ve M. B. Emeneau, 1984'te büyük bir revizyonla Dravidian Etymological Dictionary'yi yayınladılar.

Dil Bilgisi

Dravid dillerinin en karakteristik özellikleri şu şekildedir:

  • Dravid dilleri eklemeli dillerdir.
  • Söz dizimi özne-nesne-fiil şeklindedir.
  • Çoğu Dravid dilinde kapsayıcılık (clusivity) ayrımı vardır.
  • En büyük sözcük sınıfları isimler(sayılar, zamirler, isim-fiiller) sıfatlar, filler ve çekimleyen sözcüklerdir (zarflar, ünlemler, yansıma sözcükler, enklitikler, edatlar)
  • Proto-Dravid dili çekimli şekillerde sadece son ekleri kullanıyordu, iç ve ön ekleri kullanmıyordu. Bu yüzden sözcük kökleri her zaman baştaydı. İsimler, fiiller ve çekimlenemeyen sözcükler asıl sözcük sınıflarını oluşturuyordu.
  • İki sayı ve dört cinsiyet sistemi vardır, ata dil muhtemelen tekil biçimde eril-eril olmayan; çoğul biçimde insan-insan olmayan şeklinde bir yapıya sahipti.
  • Karmaşık olmadığı sürece bir cümlede, sadece bir mastarlı fiil şekli vardır ve normal olarak cümlenin sonundadır ve zarflar fiilden önce gelir.
  • Söz dizimi belirli temel kurallara tabidir fakat görece serbesttir.
  • Zaman çekiminde ana (belki de asıl) ikilik geçmiş-geçmiş olmayan şeklindedir. Geniş zaman her dilde ve alt dil grubunda bağımsız olarak sonradan gelişmiştir.
  • Fiiller geçişsiz, geçişli, ettirgen şeklindedir, ayrıca etken ve edilgen şekiller vardır.
  • Olumlu fiil şekillerinin karşılığı olan olumsuz eşdeğerleri yani olumsuz şekilleri vardır.

Yazılı Gelenek

Madurai bölgesindeki Mangulam yakınlarında bilinen en eski Tamil-Brahmi yazıtı

Dört Dravid dili, yani. Tamil, Kannada, Telugu ve Malayalam, uzun edebi geleneklere sahiptir. Tulu ve Kodava'daki yazılı gelenek daha yenidir. Son zamanlarda Gondice eski edebiyat da keşfedilmiştir.

Bilinen en eski Dravid yazıtları, Tamil Nadu'daki Madurai ve Tirunelveli bölgelerindeki mağara duvarlarında MÖ 2. yüzyıldan kalma 76 Eski Tamilce yazıttır. Bu yazıtlar, Brahmi yazısının Tamil Brahmi adlı bir varyantında yazılmıştır. 2019'da Tamil Nadu Arkeoloji Departmanı, Tamil-Brahmi alfabesiyle kişisel isimlerle yazılmış MÖ 6. yüzyıla tarihlenen çanak çömlek parçalarının bir tanımını da içeren, Tamil Nadu, Madurai yakınlarındaki Keeladi'deki kazılar hakkında bir rapor yayınladı. Bununla birlikte, rapor tam bir arkeolojik çalışmanın ayrıntılarından yoksundur ve diğer arkeologlar, site için elde edilen en eski tarihlerin bu çanak çömlek parçalarına atanıp atanamayacağına itiraz etmişlerdir. Eski Tamilcedeki en eski uzun metin, Tamil dilbilgisi ve şiirleri üzerine MS 5. yüzyıldan kalma bir redaksiyonda korunan ve en eski katmanları MÖ 2. yüzyılın sonlarına veya 1. yüzyıla tarihlenebilen Tolkāppiyam'dır.

Kannada'nın bilinen en eski yazıtı, Shivamogga bölgesinin Shiralakoppa yakınlarındaki Talagunda'daki Pranaveshwara tapınak kompleksinde kazılan ve MS 370'e tarihlenen ve Hassan bölgesindeki Halmidi yazıtının yerini alan (MS 450) aslan korkuluk (Simhakatanjana) yazıtıdır.[122] Poetika üzerine 9. yüzyıldan kalma bir eser olan Kavirajamarga, bilinen ilk edebi eserdir. Kadapa bölgesindeki Erragudipadu'dan gelen en eski Telugu yazıtı 575 tarihlidir. İlk edebi eser, Mahābhārata'nın bir kısmının 11. yüzyıldan kalma bir çevirisidir. En eski Malayalam metni Vazhappally bakır levhasıdır (9. yüzyıl). İlk edebi eser Rāmacaritam'dır (12. yüzyıl).

Kaynakça

  1. ^ Ethnologue 17 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  2. ^ Stolper, Matthew W. (2008). "Elamite". Woodard, Roger D. (Ed.). The Ancient Languages of Mesopotamia, Egypt and Aksum. Cambridge University Press. ss. 47-82. ISBN 978-0-521-68497-2.  p. 48.
  3. ^ Krishnamurti, Bhadriraju (2003) The Dravidian Languages Cambridge University Press, Cambridge. ISBN 0-521-77111-0 at p. 40-41. (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Farsça</span> Bir batı İran dili

Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sanskrit</span>

Sanskrit, Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-İran koluna bağlı bir dildir. Sanskrit ve lehçeleri, Antik Hindistan'da lingua franca statüsüne sahip olmuştur. Dil aynı zamanda Hititçe ve Miken Grekçesinden sonra kaydedilmiş en eski Hint-Avrupa dili olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hintçe</span> Hindistanın resmi dili

Hintçe, ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan'da konuşulan diller</span> Hindistanda konuşulan bölgesel diller ve lehçeler

Hindistan dilleri, Hindistan'da konuşulan dillerdir ve toplam 400'ü geçen dil ve lehçelerden oluşur. Bunlardan Hintçe ve İngilizce ana dil olarak tüm resmî belgelerde kullanılması şarttır.

<span class="mw-page-title-main">Ural dilleri</span> otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 50 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesi

Ural dilleri, içinde otuz dokuz dil barındıran ve toplamda 25 milyon insan tarafından konuşulan dil ailesidir. Dünya üzerinde en çok konuşanı olan Ural dilleri, sırasıyla Macarca, Fince, Estonca, Marice ve Udmurtçadır. Yine dünyada içinde belirgin olarak Ural dilleri konuşanı barındıran ülkeler Estonya, Finlandiya, Macaristan, Romanya, Rusya, Sırbistan ve Slovakya'dır.

Kannada ya da Kannadaca; Dravid dil ailesine bağlı, Hindistan'ın güneybatısında konuşulan, Karnataka eyaletinin resmî dillerinden bir tanesidir. Halkın Kannadias diye adlandırdıkları, kabaca 50 milyon kişinin konuştuğu bir dil olup dünyada en çok konuşulan 30 dilden biridir. Kannada dili, Kannada alfabesi kullanılarak yazılmıştır. Bu alfabe ise Kadamba alfabesinin geliştirilmiş bir şeklidir. Kannada dilinde yazılmış ilk yazılı belgeler millattan sonraki ilk milenyumda yazılmış, bu bilginin doğruluğu bulunan yazıtlarla kanıtlanmıştır. Dilin edebî gelişimi, 6. yüzyılda Gangalar ve 9. yüzyılda Raştrakutalar döneminde olmuştur. Dilbilim Uzmanları Heyeti'nin Hindistan Kültür Bakanlığına verdiği tavsiyeye ithafen Kannadaca, Hindistan hükûmetince klasik dillerden biri olarak kabul görmüştür. Haziran 2011'de, Mysore'daki Hint Dilleri Merkez Enstitüsü (CIIL) bünyesinde klasik Kannada dili çalışmaları merkezi kurulmuştur. Günümüzde Kannada edebiyatı eserleri Jnanpith ödülleri ve Sahitya Akademi ödülleriyle taçlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Andhra Pradeş</span>

Andhra Pradeş, Hindistan'ın güneydoğu kesiminde eyalet.

<span class="mw-page-title-main">Tamilce</span> Sri Lanka ve Singapur’un resmî dili

Tamilce, ağırlıklı olarak Hindistan ve Sri Lanka'da yaşayan Tamiller tarafından konuşulan bir Dravid dili. 2000 yıllı aşkın bir yazılı tarihe sahip dil, yaklaşık 75 milyon insan tarafından konuşulur. Dil, Sri Lanka ve Singapur’da resmî dil konumundadır, ayrıca Hindistan'ın Tamil Nadu eyaleti ve Puduçeri Birlik Toprağı’nın da resmî dildir. Malezya'da, 543 ilkokulda Tamilce eğitim yapılır.

Telugu dili veya Teluguca, Dravid dil ailesine bağlı, Hindistan'ın Andhra Pradesh bölgesinde ve Yanam yöresinde ana dil olarak kullanılan, Andhra Pradesh ve Telangana eyaletlerinin resmî dilidir. Ayrıca yer yer Chattisgarh, Karnataka, Maharashtra, Orissa ve Tamil Nadu eyaletlerinde de konuşulmaktadır. Dil, ana dil olarak kullanan insan sayısı bakımından Hindistan'da en fazla konuşulan ikinci dil, Dünya'da da en fazla konuşulan 13. dildir. Dilin kendine ait bir alfabesi bulunmakla birlikte Hindistan'daki dört klâsik dilden biridir. Telugu alfabesi Brahmi alfabesinin bir formu olarak doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aryan</span> antik halk

Aryan, antik Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dilleri konuşmuş halkların kendilerini tanımlamak ve bölgedeki diğer halklardan ayırt etmek için kullanmış oldukları bir terimdir. Vedik döneminde Hindistan’ın Āryāvarta olarak adlandırılan bölgesine yerleşmiş, Hint-Aryan dilleri koluna dahil diller konuşan Hint-Aryan etnik grubu ve bu bölgeyi tanımlamak için günümüzde kullanılan bir ifadedir. Bu topluluklar yüzyıllarca bölge toplumları üzerinde aristokratik bir sınıf olarak hüküm sürmüşlerdir. Etnik olarak yakın topluluklardan olan Antik İran halkları, Avesta’da kendilerini tanımlamak için bu etnik tanımı kullandılar. Günümüzde İran adının Aryan sözcüğünden türediği ileri sürülür.

Eklemeli diller veya Bitişken diller sözcük köklerinin değişmeyip sonlarına veya başlarına ekler konarak farklı sözcük türetilebildiği diller.

<span class="mw-page-title-main">Brahmi alfabesi</span>

Brahmi alfabesi, ünlüleri ünsüz sembollerle ilişkilendirmek için bir aksan işaretleri sistemi kullanan bir abugidadır. Yazı sistemi, Maurya döneminden erken Gupta dönemine kadar yalnızca nispeten küçük evrimsel değişiklikler geçirdi ve MS 4. yüzyılda bile okuma yazma bilen bir kişinin Maurya yazıtlarını hala okuyabildiği düşünülmektedir. Bundan bir süre sonra, orijinal Brahmi yazısını okuma yeteneği kayboldu. En eski ve en iyi bilinen Brahmi yazıtları, kuzey-orta Hindistan'daki Asoka'nın MÖ 250-232'ye tarihlenen kayaya oyulmuş fermanlarıdır. Brahmi'nin deşifresi, 19. yüzyılın başlarında, Hindistan'daki Doğu Hindistan Şirketi yönetimi sırasında, özellikle Kalküta'daki Bengal Asya Topluluğu'nda, Avrupa'nın akademik ilgisinin odak noktası haline geldi. Brahmi, Cemiyetin sekreteri James Prinsep tarafından 1830'larda Cemiyetin dergisinde yayınlanan bir dizi bilimsel makalede deşifre edildi. Buluşları, diğerleri arasında Christian Lassen, Edwin Norris, H. H. Wilson ve Alexander Cunningham'ın epigrafik çalışmalarına dayanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vijayanagar İmparatorluğu</span>

Vijayanagar İmparatorluğu, Hint Yarımadası’nın güneyinde, Dekkan platosunda konuşlanmış bir imparatorluktur. 1336 yılında I. Harihara ve kardeşi I. Bukka Raya tarafından kurulmuştur. İmparatorluk, 1565 yılında Dekkan sultanlıkları karşısında aldığı büyük yenilgiden sonra yıkıldığı tarih olan 1646 yılına kadar yavaş bir çöküş içine girmiştir. Başkenti, imparatorluğun da ismini aldığı Vijayanagar idi.

Badagalar, Güney Hindistan'da yaşayan bir halkın adıdır. Batı Tamil Nadu'da (Madras), Nilgiri dağlarında yaşayan 4 temel halk topluluğu içinde en kalabalığını oluşturan Badagaların nüfusu 100.000'ün üstündedir. Yakınında yaşadıkları Karnataka eyaletinde kullanıların Kannada diline çok benzeyen bir Dravid lehçesi konuşurlar. "Kuzeyli" anlamına gelen adları, yüzyıllarca önce, daha güçlü halklar tarafından dağlardan püskürtüldüklerini düşündürmektedir.

Dilbilimsel tipolojide özne-nesne-fiil, öznenin birinci, nesnenin ikinci ve fiilin üçüncü sırada olduğu cümle yapısıdır. Sözcük sırası tercihine sahip doğal diller arasında SOV en yaygın kullanılan tip türüdür. İngilizce SOV olsaydı, asıl Standart İngilizce "Sam ate orange" yerine, "Sam orange ate" sıradan bir cümle olurdu.

Prakritçe, Hindistan'da MÖ 3. yüzyıldan MS 8. yüzyıla kadar kullanılan bir yerel Orta Hint-Aryan diller grubudur. Prakrit terimi, daha önceki yazıtlar ve daha sonraki Pali hariç, genellikle Orta Hint-Aryan dillerinin orta dönemine uygulanır ve şu anda ise (हिन्दी) hintçe ve(اردو) urduca (Pakistan) kelimelerin %75'i, fiillerin ise %99'u kökensel olarak Sanskritçe veya Prakrit dilinden gelmektedir. Geriye kalan kelimelerin %25'i ise büyük oranda Farsça ve daha az oranda Arapça kökenlidir.

<span class="mw-page-title-main">Malayali</span>

Malayali halkı, güneybatı Malabar sahilini işgal eden Hindistan'ın bugünkü Kerala eyaletinden gelen Dravidian bir etnolinguistik gruptur. Ağırlıklı olarak Hindistan'daki altı Klasik dilden biri olan Malayalam dilinin anadilini konuşurlar. Kerala eyaleti, 1956'da Eyaletlerin Yeniden Yapılanma Yasası ile kuruldu. Bundan önce, 1800'lerden beri Cochin Krallığı, Travancore Krallığı, Malabar Bölgesi ve İngiliz Hindistan'ın Güney Canara'sı olarak bilinmekteydi. Malabar Bölgesi, Tipu Sultan'dan Üçüncü Mysore Savaşı (1790–92) aracılığıyla İngilizler tarafından ilhak edildi. Bundan önce Malabar Bölgesi, Calicut Zamorins, Tanur Krallığı, Arakkal krallığı, Kolathunadu, Valluvanad ve Palakkad Rajas gibi çeşitli krallıkların emri altındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Asya'daki diller</span>

Asya Dilleri

Turan dilleri, 19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başlarında kullanılan ve farklı dil ailelerini, özellikle Ural dilleri, Altay dilleri, Dravid dilleri ve Ural-Altay dilleri gibi birbirleriyle bağlantılı olduğu düşünülen dilleri kapsayan bir dil grubu terimidir. Bu terim, özellikle 19. yüzyılda yaygın olan, dilsel olmayan ırksal bir teori olan "Turan" kavramından esinlenmiştir. Ancak modern dilbilim, bu dillerin büyük çoğunluğunun akraba olmadığını ortaya koymuştur.