İçeriğe atla

Dr. Garipaşk

Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb
YönetmenStanley Kubrick
YapımcıStanley Kubrick
SenaristStanley Kubrick
Terry Southern
Peter George'un "Red Alert" adlı romanından senaryolaştırılmıştır.
OyuncularPeter Sellers
George C. Scott
Sterling Hayden
Keenan Wynn
Slim Pickens
James Earl Jones
Tracy Reed
MüzikLaurie Johnson
Görüntü yönetmeniGilbert Taylor
StüdyoColumbia Pictures
Yapım yılı29 Ocak 1964
Süre94 dk
ÜlkeBirleşik Krallık, ABD
Dilİngilizce
Bütçe$1,800,000
Hasılat$9,440,272

Dr. Garipaşk (İngilizce orijinal adı: Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb / Dr. Garipaşk veya: Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Bombayı Sevmeyi Öğrendim), Stanley Kubrick'in 1964 tarihli politik hiciv türünde filmi. Peter George'un "Kırmızı Alarm" isimli romanından uyarlanmıştır.

Peter Sellers'ın 3 farklı rolde göründüğü film, Sellers'ın (devam eden boşanma davası nedeniyle) ayrılamadığı Birleşik Krallık'ta Shepperton Stüdyoları'nda (Londra) çekilmiştir. Kubrick'in ikinci döneminin ilk ürünü filmidir.

Kubrick, bu ironili filmde, tamamen fantezi bir konuyu işlemekte, Amerikan haber alma ve genelkurmay noktalarında bulunan bir dizi önemli kişinin içine düştüğü yanlışlıklar zinciri sonucunda dünyanın bir nükleer savaşa nasıl sürüklendiğini anlatmaktadır. Kubrick'in kendi senaryosuna dayanarak yaptığı film, çılgın bir güldürü atmosferinin gerisinde, çağdaş insanın gündelik yaşamında Demokles'in kılıcı gibi duran sürekli ve büyük bir korkuyu, kaygıyı dile getirmektedir: Bir atom savaşının getireceği kıyamet günü korkusu. Kubrick'in üslubu keskin ve acımasız bir mizah içermektedir; buna karşın film, düşünen birey için de bir o kadar ürkütücüdür.

"Dr. Garipaşk", 1989 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.

Konusu

Amerikalı general Ripper, emrindeki bombardıman filosuna Sovyetler Birliği'ndeki pek çok hedefe aynı anda nükleer saldırı düzenleme emri verir. Astlarını, bu emri yukarıdan aldığına ikna eder. Üsteki İngiliz değişim subayı Yüzbaşı Mandrake ise Ripper'ın yalan söylediğini anlar ve onu caydırmaya çalışır.

Dr. Garipaşk (1964) filminin sıra dışı fragmanı.

ABD başkanı, saldırıdan haberdar olur ancak uçakları geri çağırmakta kullanılacak gizli kodu sadece Ripper bilmektedir. Başkan, üst düzey komutanlar, bakanlar ve ABD adına çalışan eski Nazi bilim insanı Dr. Garipaşk'tan oluşan bir heyet ile görüşen SSCB büyükelçisi, Rusların bir Kıyamet Cihazı icat ettiğini ve bombalanmaları durumunda pek çok nükleer füzenin ABD'yi otomatik olarak vuracağını haber verir. ABD başkanı direkt hattan Sovyet başbakanı ile görüşür ve saldırıyı kendilerinin planlamadığını, uçakları vurabileceklerini söyler.

Dr. Garipaşk, nükleer bir kıyamet sonrasında, yüzey radyasyonu nedeniyle, en az bir asır yeraltında yaşamaları gerektiğini söyler ve savaş sonrasında insan ırkını yeniden oluşturmak için bir grup seçilmiş erkeğe birçok kadın eş tahsis etmelerini tavsiye eder.

Üstteki askerler general Ripper'ın emirlerine uyarak üssü, işgal eden diğer Amerikan askerlerine karşı (onları tebdili kıyafet içerisindeki düşmanlar sanarak) savunurlar. Üs, bir süre direnişten sonra, yeniden Amerikan ordusunun kontrolüne geçer. General Ripper -geri çağırma kodunu vermemek için- beylik tabancası ile intihar eder. Mandrake, Ripper'in not defterindeki karalamaları inceleyerek kodu bulur.

Bombardıman uçaklarının bir kısmı Sovyetler tarafından düşürülür, diğer uçaklar geri çağrılır, ancak bir uçağa ulaşılamaz. Sovyetler'in vurduğu ve düştü sandığı bu uçak, yaralı olarak görevine devam eder ve uçak komutanı Binbaşı Kong, inisiyatifini kullanarak yakındaki bir hedefi bombalamayı başarır. Film nükleer patlamalar ile son bulur.

Oyuncular

  • Peter Sellers: Yüzbaşı Mandrake / Amerikan Başkanı / Dr. Strangelove
  • George C. Scott: General Buck Turgidson (Genelkurmay başkanı)
  • Sterling Hayden: General Jack D. Ripper
  • Keenan Wynn: Albay "Bat" Guano
  • Jack Creley: Ulusal Güvenlik Danışmanı
  • Slim Pickens: Binbaşı T. J. "King" Kong, B-52 bombardıman uçağının komutanı ve pilotu
  • Peter Bull: Sovyet Büyükelçisi Alexei de Sadeski
  • James Earl Jones: B-52'nin bombardıman uçağı Teğmen Lothar Zogg
  • Tracy Reed: General Turgidson'un sekreteri ve metresi
  • Shane Rimmer: B-52'nin yardımcı pilotu Yüzbaşı Ace Owens

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">U-2 Krizi</span>

U-2 Krizi, 1960 yılının Mayıs ayında Sovyet toprakları üzerinde bir Amerikan Lockheed U-2 casus uçağının düşürülmesi üzerine çıkan ve Sovyet-Amerikan ilişkilerinde önemli bir bunalıma yol açarak Soğuk Savaşı şiddetlendiren olaya denir. ABD’nin Türkiye dahil bazı NATO ülkelerinden kalkan uçaklarının faaliyetlerinin yarattığı bir olaydır ve yalnız doğu ve batı blokları açısından değil Türkiye açısından da önemli sonuçlar doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tupolev Tu-4</span> SSCB yapımı piston motorlu stratejik bombardıman uçağı

Tupolev Tu-4, Sovyet Hava Kuvvetleri'ne 1940 sonları ile 1960 ortaları arasında hizmet vermiş, piston motorlu stratejik bombardıman uçağı. ABD yapımı Boeing B-29 Superfortress uçağının ters mühendislikle geliştirilmiş bir kopyasıdır. Sovyetler Birliği'nin, 1945'li yıllarında uzun menzilli ağır bombardıman uçağı eksikliği üzerine üretilmiştir.

<i>2001: Bir Uzay Destanı</i> (film)

2001: Bir Uzay Destanı veya Türkçe gösterim adıyla 2001: Uzay Yolu Macerası, 1968 yılında Stanley Kubrick tarafından yönetilen bilimkurgu filmi. Filmin bilimkurgu yazarı Arthur C. Clarke'ın kısa bir öyküsünden esinlenen senaryosu, Kubrick ve Clarke tarafından kaleme alınmıştır. Film insanın evrimi, teknoloji, yapay zeka tematik unsurlarını işler ve bilimsel gerçekliği, öncü görsel efektleri, provokatif belirsizliği ve bazı yorumculara göre içerdiği gerçeküstü betimleme, geleneksel anlatım teknikleri yerine sessizlik ve asgari düzeydeki karşılıklı konuşmaları ile ün yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Sellers</span> İngiliz oyuncu

Richard Henry Sellers ya da bilinen adıyla Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncudur. Daha çok Pembe Panter film serisindeki Şef Müfettiş Clouseau karakteri, Dr. Strangelove filminde oynadığı üç ayrı rol ve Lolita filminin 1962'deki orijinal versiyonunda oynadığı Clare Quilty karakteriyle bilinmektedir. Ayrıca kendisinin sondan bir önceki filmi olan Being There filmindeki çocuk saflığına sahip olan Bahçıvan Chance karakteri ile bilinmektedir.

<i>Terminatör 3: Makinelerin Yükselişi</i>

Terminatör 3: Makinelerin Yükselişi, 2003 yılı ABD yapımı aksiyon filmi. Serinin üçüncü filmidir. Filmde Skynet, John Connor (Stahl) tarafından yönetilecek olan gelecekteki insan direnişinin en iyi üyelerini öldürerek makinelerin yükselişini sağlamak için bir Terminatör olan T-X'i (Loken) zamanda geriye gönderir. T-X'in hedefleri arasında John'un müstakbel eşi Kate Brewster (Danes) vardır, ancak John'un peşinde değildir, çünkü nerede olduğu Skynet tarafından bilinmemetedir. T-X onu bulunca John'un da hayatı tehlikeye girer. Direniş ayrıca John ve Kate'i korumak için kendi Terminatörünü (Schwarzenegger) gelecekten gönderir.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<i>Merhaba Dünya</i> (film)

Merhaba Dünya 1979 ABD yapımı politik komedi filmidir. Özgün adı Being There dir. "Being there" İngilizcede "Doğru zamanda doğru yerde bulunmak" anlamına gelen bir deyimdir. Film çevrildikten tam 5 yıl sonra 1984 yılında Türkiye'ye gelmiş ve sinemalarda "Merhaba Dünya" ismi ile gösterime girmişti. Yıllar sonra piyasaya çıkan DVD'lerinde ise Bir Yerde ismi kullanılmıştır.

<i>Vatansever</i> (film)

Vatansever, 2000 ABD yapımı film.

<i>Kızıl Ekim</i> (film)

The Hunt for Red October 1990 ABD yapımı Soğuk Savaş döneminde çekilen Başrolünü Sean Connery ve Alec Baldwin'in oynadığı aksiyon-macera filmidir.

<i>En Büyük Korku</i> P. A.Robinsonun yönettiği başrollerini B.Affleck, M.Freemanın oynadığı 2002 yapımı film.

En Büyük Korku; (İngilizce: The Sum of All Fears) 2002 yılı yapımı ABD filmidir. Filmin yönetmenliğini Phil Alden Robinson yapmıştır. Başrollerde Ben Affleck ve Morgan Freeman oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paperclip Harekâtı</span>

Paperclip (Ataş) Harekâtı, ABD askeri istihbarat servisinin II. Dünya Savaşının sonu ve sonrasında Nazi Almanyası'ndan önemli bilim adamlarının ülke dışına kaçırılması operasyonunun kod adıdır.

<i>Tek Gözlü Kahraman</i> Film

Tek Gözlü Kahraman, 1969 ABD yapımı dramatik savaş filmidir. Özgün adı Castle Keep olan film Türkiye'de 1973 yılında gösterime girmişti.

<i>Bizim Gibi Casuslar</i> John Landis filmi (1985)

Bizim Gibi Casuslar, 1985 ABD yapımı aksiyon komedi filmidir. Özgün adı Spies Like Us olan film Türkiye'de 1992 yılında o zamanki adı Star-1 olan Star TV' de gösterilmişti. Sonra yine aynı kanalda birkaç yılda bir tekrar tekrar yayına verilmiştir.

<i>Luftwaffe</i> II.Dünya Savaşında Alman Hava Kuvvetleri

Luftwaffe, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Wehrmacht birliklerinin hava savaş birimiydi. Almanya'nın I. Dünya Savaşı sırasındaki askeri hava kuvvetleri, İmparatorluk Ordusu'nun Luftstreitkräfte'si ve İmparatorluk Donanması'nın Marine-Fliegerabteilung'u, Mayıs 1920'de Versay Antlaşması'nın şartları uyarınca dağıtıldı ve Almanya'nın herhangi bir hava kuvvetlerine sahip olması yasaklandı.

<span class="mw-page-title-main">Şafak Yolculuğu Operasyonu</span>

Şafak Yolculuğu Operasyonu, Birleşik Devletler'in Libya'ya müdahale için kullandığı kod addır. Birleşik Krallık'ın Ellamy Operasyonu, Kanada'nın MOBILE Operasyonu ve Fransa'nın Harmattan Operasyonu ile ortak hareket eder. Muammer Kaddafi'nin halk ayaklanmasını bastırmak adına muhalif güçlere karşı kullandığı kuvveti durdurmak amacıyla düzenlenmektedir. 19 Mart 2011 tarihinde Paris'te düzenlenen konferans sonucu düzenlenmesi kararı alınmıştır. Operasyon diğer koalisyon güçleri ile aynı gün başlamış ve ilk aşamada Tomahawk füzeleri kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Korean Air'in 007 sefer sayılı uçuşu</span>

Korean Air'in 007 sefer sayılı uçuşu, New York'tan Anchorage ve Seul tarifeli bir Kore Hava Yolları uçuşuydu. Yolcu uçağı, 1 Eylül 1983'te Moneron Adası yakınlarında Sahalin Adası'nın batısında Japon Denizi üzerinde bir Sovyet Su-15 av önleme uçağı tarafından düşürüldü. Uçakta bulunan 269 yolcu ve mürettebattan sağ kurtulan olmadı. Uçak, Anchorage'den Seul'e yol alırken Amerika Birleşik Devletleri'nin keşif seferi düzenlediği bir zamanda yasak Sovyet hava sahası üzerinden uçtu.

Call of Duty: Modern Warfare Remastered, Raven Software tarafından geliştirilen ve Activision tarafından yayımlanan 2016 yapımı birinci şahıs nişancı oyunudur. Oyun, 2007 yapımı Call of Duty 4: Modern Warfare oyununun yeniden düzenlenmiş bir versiyonudur ve ilk olarak Call of Duty: Infinite Warfare oyununun özel sürüm paketlerinin bir parçası olarak Kasım 2016'da PlayStation 4, Microsoft Windows ve Xbox One için piyasaya sürülmüştür. Bu platformlar için 2017 yılının ortalarında bağımsız bir sürüm yayımlandı. Oyunun hikâyesi, Orta Doğu'da ayrılıkçı bir gruba ve Rusya'da aşırı milliyetçi bir gruba karşı savaşmak için görevler üstlenen Amerika Birleşik Devletleri Deniz Piyadeleri (USMC) ve Özel Hava Kuvvetleri'ni (SAS) konu alıyor.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer silahlanma yarışı</span> Soğuk Savaş döneminde yaşanan çekişme

Nükleer silahlanma yarışı, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve müttefiklerinin Soğuk Savaş süresince nükleer savaşta üstünlük kurmak için girdikleri bir silahlanma yarışıydı. Bu dönemde, ABD ve Sovyetler'in yanı sıra diğer ülkeler de nükleer silah geliştirmeye başladı, ancak hiçbiri savaş başlığı üretiminde diğer iki süper güç kadar etkin olmadı.

<i>Avanak Ajan: Ajanlar Kralı</i>

Avanak Ajan: Ajanlar Kralı İngilizce özgün adıyla: Austin Powers: International Man of Mystery Jay Roach tarafından yönetilen 1997 Amerikan casus komedi filmi. Austin Powers serisinin ilk filmidir. Film serisinin ortak yapımcısı ve senaristi olan Mike Myers, hem Austin Powers hem de Powers'ın baş düşmanı Dr. Evil rollerini canlandırmaktadır. Yardımcı rollerde Elizabeth Hurley, Robert Wagner, Seth Green ve Michael York yer almaktadır. Film, 1960'ların James Bond filmlerinin ve diğer popüler kültürün bir parodisidir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Batz</span> Alman II. Dünya Savaşı pilotu

Wilhelm Batz, İkinci Dünya Savaşı sırasında bir Alman Luftwaffe Pilotu idi. As veya avcı ası, hava muharebesi sırasında beş veya daha fazla düşman uçağını düşürmesiyle tanınan bir askeri havacıdır. Batz 445 muharebe görevi uçtu ve 237 düşman uçağının düşürüldüğünü iddia etti. Bu zaferlerin 234'ü, en az 46 Ilyushin Il-2 kara saldırı uçağı da dahil olmak üzere Doğu Cephesi üzerinde elde edildi, ancak Ploieşti'ye karşı Birleşik Devletler Ordusu Hava Kuvvetleri'ne (USAAF) karşı dört motorlu bir bombardıman uçağı da dahil olmak üzere üç zafer talep etti. petrol yatakları. Batz, Meşe Yapraklı ve Kılıçlı Şövalye Demir Haç Nişanı'nın sahibiydi.