Dr. Caligari'nin Muayenehanesi
İngilizce: The Cabinet of Dr. Caligari | |
Yönetmen | Robert Wiene |
---|---|
Cinsi | Sinema filmi |
Çıkış tarih(ler)i | 26 Şubat 1920 |
Süre | 71 dakika |
Ülke | Almanya |
Resmî sitesi |
Dr. Caligari'nin Muayenehanesi (Almanca orijinal adı: Das Cabinet des Dr. Caligari), Robert Wiene'nin yönettiği 1920 yapımı Alman dışavurumcu film. Sessiz sinema döneminden çekilmesine ve siyah beyaz olmasına karşın tarihte sanatsal olarak en çok etki uyandıran filmlerden birisidir.
Cinayet işlemek için bir uyurgezeri kullanan çılgın bir hipnotizmacının hikâyesini anlatmaktadır.
Dekorlar
Filmin en ilginç özelliği dekorlardır. Sinema tarihi boyunca yapay dekorların sürrealist denebilecek tarzda böylesine etkileyici biçimde kullanıldığı başka bir filme rastlamak çok zordur. Keskin uçlu biçimler, eğik ve kıvrımlı çizgiler, alışılmadık açılarda eğilip bükülen yapılar ve manzaralar ve doğrudan setlerin üzerine boyanmış gölgeler ve ışık çizgileri ile karanlık ve çarpık bir görsel stile sahiptir.
Konusu
Dr. Caligari adında gizemli bir adam, fuarda Cesare adında bir uyurgezerin yer aldığı bir gösteri sunmak için kasaba katibinden izin ister. Katip, Caligari ile alay eder ve azarlar, ancak sonunda izni onaylar. O gece, katip yatağında bıçaklanarak öldürülmüş halde bulunur. Daha sonraki gece yeni bir cinayet işlenir ve bunun üzerine ilgi çekici bir şekilde ilerleyen bir araştırma süreci başlar.
Eleştiriler
modern film eleştirmenleri ve tarihçileri onu büyük ölçüde devrimci bir film olarak övdüler. Film, 1958 Dünya Fuarı'nda prestijli Brüksel 12 listesinde 12 numara olarak seçildi. Eleştirmen Roger Ebert onu tartışmasız "ilk gerçek korku filmi" olarak adlandırdı ve film eleştirmeni Danny Peary onu sinemanın ilk kült filmi ve arthouse filmlerinin öncüsü olarak nitelendirdi. Bir klasik olarak kabul edildiğinden, Alman sinemasının sanatsal değerine dünya çapında dikkat çekmeye yardımcı oldu ve özellikle korku ve kara film türlerinde Amerikan filmleri üzerinde büyük bir etkisi oldu.
Oyuncular
- Werner Krauss, Dr. Caligari
- Conrad Veidt, Cesare
- Friedrich Fehér, Francis
- Lil Dagover, Jane
- Hans Heinrich von Twardowski, Alan
- Rudolf Lettinger, Dr. Olson
- Hans Lanser-Rudolf
- Henri Peters-Arnolds
- Rudolf Klein-Rogge, suçlu
- Ludwig Rex, katil
- Elsa Wagner, toprak sahibi
Kaynakça
- Barlow, John D. (1982). German Expressionist Film. Indianapolis: Twayne Publishers. ISBN 978-0-8057-9284-3. (İngilizce)
- Brockmann, Stephen (2010). A Critical History of German Film. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN 978-1-57113-468-4. (İngilizce)
- Budd, Mike (1990). "Introduction". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press]. ISBN 978-0-8135-1571-7. (İngilizce)
- Budd, Mike (1990). "The Moments of Caligari". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-1571-7. (İngilizce)
- Eisner, Lotte H. (1974). The Haunted Screen: Expressionism in the German Cinema and the Influence of Max Reinhardt. Oakland, California: University of California Press. ISBN 978-0-520-02479-3. (İngilizce)
- Elsaesser, Dietrich (2003). "Weimar Cinema, Mobile Selves, and Anxious Males: Kracauer and Eisner Revisited". Expressionist Film: New Perspectives. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN 978-1-57113-350-2. (İngilizce)
- The Entertainment Weekly Guide to The Greatest Movies Ever Made. New York: Time Warner. 1996. ASIN B000EELLOQ. (İngilizce)
- Janowitz, Hans (1941). "Caligari: The Story of a Famous Story". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-1571-7. (İngilizce)
- Hantke, Steffen (2006). Caligari's Heirs: The German Cinema of Fear after 1945. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield, Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-5878-7. (İngilizce)
- Hirsch, Foster (1981). The Dark Side of the Screen: Film Noir. Cambridge, Massachusetts: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-81772-4. (İngilizce)
- Jacobs, Lewis (1939). The Rise of the American Film: A Critical History. San Diego: Harcourt, Brace and Company. ASIN B00277PV5S. (İngilizce)
- Kaes, Anton (2006). "The Cabinet of Dr. Caligari: Expressionism and Cinema". Masterpieces of Modernist Cinema. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-34771-8. (İngilizce)
- Kobel, Peter (2007). Silent Movies: The Birth of Film and the Triumph of Movie Culture. New York: Little, Brown and Company. ISBN 978-0-316-11791-3. (İngilizce)
- Kracauer, Siegfried (1947). From Caligari to Hitler: A Psychological History of the German Film. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-02505-6. (İngilizce)
- LoBrutto, Vincent (2005). Becoming Film Literate: The Art and Craft of Motion Pictures. Westport, Connecticut: Praeger Publishers. ISBN 978-0-275-98144-0. (İngilizce)
- Manvell, Roger; Fraenkel, Heinrich (1971). The German Cinema. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group, Praeger Publishers. ISBN 978-1-199-62210-5. (İngilizce)
- Melnick, Ross (2012). American Showman: Samuel "Roxy" Rothafel and the Birth of the Entertainment Industry. New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-15905-0. (İngilizce)
- Newman, Kim (2011). Nightmare Movies: Horror on Screen Since the 1960s. New York: Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4088-0503-9. (İngilizce)
- Robinson, David (1997). Das Cabinet Des Dr. Caligari. Londra: British Film Institute. ISBN 978-0-85170-645-0. (İngilizce)
- Scheunemann, Dietrich (2003a). "Activating the Differences: Expressionist Film and Early Weimer Cinema". Expressionist Film: New Perspectives. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN 978-1-57113-350-2. (İngilizce)
- Scheunemann, Dietrich (2003b). "The Double, the Décor, and the Framing Device: Once More of Robert Wiene's The Cabinet of Dr. Caligari". Expressionist Film: New Perspectives. Rochester, New York: Camden House Publishing. ISBN 978-1-57113-350-2. (İngilizce)
- Thompson, Kristin (1990). "Dr Caligari at the Folies-Bergère, or, The Successes of an Early Avant-Garde Film". The Cabinet of Dr. Caligari: Texts, Contexts, Histories. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-1571-7. (İngilizce)
- Thomson, David (2008). 'Have You Seen…?" A Personal Introduction to 1,000 Films. New York: Alfred A. Knopf. ASIN B00JW73ARC. (İngilizce)
- Towlson, Jon (2014). Subversive Horror Cinema: Countercultural Messages of Films from Frankenstein to the Present. Jefferson, North Carolina: McFarland & Company. ISBN 978-0-7864-7469-1. (İngilizce)
Dış bağlantılar
- IMDb sayfası 17 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (1920)
- The Cabinet of Dr. Caligari Internet Archive'de video olarak (indirilebilinir).
- The Cabinet of Dr. Caligari Google Video'da
- An Article on The Cabinet of Dr.Caligari 22 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. published at BrokenProjector.com
- Transkript 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aellea Classic Movie
- The Cabinet of Dr. Caligari - Filmin özeti (İngilizce)