İçeriğe atla

dpkg

dpkg
Geliştirici(ler)dpkg takımı
Güncel sürüm1.22.1 / 30 Ekim 2023
İşletim sistemiLinux/Unix, Hurd
Platformx86, amd64, sparc, ARM
TürPaket yönetim sistemi
LisansGPL
Resmî sitesiwiki.debian.org/Teams/Dpkg Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kod deposu Bunu Vikiveri'de düzenleyin

dpkg, Debian paket yönetim sisteminin temelini oluşturan yazılımdır. dpkg .deb paketlerini yüklemeye, silmeye ve onlar hakkında bilgi toplamaya yarar.

dpkg düşük seviyeli bir araçtır. APT gibi yüksek seviyeli araçlar, paketleri uzak kaynaktan çekmeye ve karışık paket ilişkilerini halletmeye yararlar. Son kullanıcılar, paket ilişkilerini otomatik olarak düzenleyen ve kullanıcı dostu arayüzüne sahip aptitude veya synaptic gibi araçlara teşvik edilirler.

Tarihçe

dpkg Ian Jackson tarafından 1993 yılında yaratılmıştır. İlk başta Perl ile yazılmış olan programın ana bölümü, daha sonra C ile tekrar yazılmıştır. dpkg ismi "Debian package (Debian paketi)"nin kısatlması idi. dpkg isminin anlamı geliştirilmeye açıktı, dpkg yazılımı Debian politikalarında ve Debian paketlerinde "deb package format (deb paketi formatı)" olarak geçti.

Örnek kullanım

Bir .deb paketini yüklemek için:

dpkg -i deb dosya adı

Yüklü paketlerin listesini almak için:

dpkg -l [opsiyonel olarak şablon]

Yüklü bir paketi silmek için:

dpkg -r paket adı

Geliştirme araçları

dkpg-dev bir paketi yapmak için bir dizi araç barındırır. Bunlar:

  • dpkg-source kaynak kodlarını bir Debian paketi olarak paketler ve açar.
  • dpkg-dev ikili paketleri, paketler ve açar.
  • dpkg-gencontrol açılmış bir Debian kaynak ağacından bilgileri okur ve ikili bir control paketi oluşturur.
  • dpkg-shlibdeps paketin birlikte çalıştığı kütüphanelere olan bağımlılıkları hesaplar.
  • dpkg-genpackage açılmış bir Debian kaynak ağacından bilgileri okuyarak bir kontrol dosyası oluşturur (.changes).
  • dpkg-buildpackage paketlerin otomatikmen inşa edilmesini sağlayan bir kontrol betiğidir.
  • dpkg-distaddfile debian/files (paket içindeki dizin)'a dosyalar eklemenizi sağlar.
  • dpkg-parsechangelog değişiklik dosyasını (changelog) okur ve değişikliklere göre Debian kaynak ağacını açar.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Java</span> açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, zeminden bağımsız, yüksek verimli, çok işlevli, yüksek seviye, adım adım işletilen bir programlama dili

Java, Sun Microsystems mühendislerinden James Gosling tarafından geliştirilmeye başlanmış açık kaynak kodlu, nesneye yönelik, platform bağımsız, yüksek verimli, çok işlevli, yüksek seviye, hem yorumlanan hem de derlenen bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Debian</span> Linux çekirdeği kullanan işletim sistemi

Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu (işletim sistemi)</span> Linux tabanlı bir işletim sistemi

Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

Canonical Ltd., Güney Afrikalı girişimci Mark R. Shuttleworth tarafından İngiltere merkezli olarak kurulmuş, yazılım projeleri geliştiren özel bir şirkettir. Firmanın başlıca ürünü Linux tabanlı Ubuntu işletim sistemidir. Ubuntu'nun masaüstü, sunucu, bulut, akıllı telefon ve tabletlere yönelik türevleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Binutils</span> farklı nesne dosya formatlarının içerisindeki nesne kodlarının işlenmesi amacı ile kullanılan programlama araçlarının oluşturduğu bir paket

GNU Binutils farklı nesne dosya formatlarının içerisindeki nesne kodlarının işlenmesi amacı ile kullanılan programlama araçlarının oluşturduğu bir pakettir. Şu anda kullanılan güncel versiyonu Cygnus Solutions' daki programcılar tarafından BFD kütüphanesi kullanılarak yazılmıştır. Tipik kullanımı GCC, make ve GDB ile birlikte gerçekleştirilir.

<span class="mw-page-title-main">PiSi Paket Yöneticisi</span>

PiSi, 2011.2 sürümüne kadar Pardus'un güncel olarak da Pisi Linux ve Solus'un paket yöneticisidir. Bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar.

gOS Ubuntu temelli işletim sistemi

gOS, Debian dağıtımını temel alan Ubuntu dağıtımının, GNOME masaüstü ortamı yerine Enlightenment masaüstü ortamını kullanan bir sürümüdür. gOS aynı zamanda GNU/Linux dağıtımıdır. Ubuntu projesinin bir parçası sayılabilir ve aynı temeli kullanır.

cat (Unix) komut satırı programı

cat, dosyaları sırasıyla okuyan ve standart çıktıya yazan POSIX standartlı bir Unix komutudur.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

Kali; Linux tabanlı, CD'den başlatma seçenekli BackTrack yapımcıları tarafından 2013 yılında oluşturulmuş olan bir güvenlik kontrol işletim sistemi. Offensive Security Ltd. aracılığıyla Mati Aharoni, Devon Kearns ve Raphaël Hertzog tarafından geliştirilmekte ve finanse edilmektedir. İçerisindeki araçlar sayesinde birçok alanda güvenlik testi yapmak ve yazılım geliştirmek mümkün. Masaüstü ortamı olarak KDE, GNOME ve Xfce ortamı bulunmaktadır. Ayrıca 64-bit (amd64), 32-bit (i386), ARM ve Armel alt yapı desteği de vardır.

<span class="mw-page-title-main">GNU Guix</span>

GNU Guix, GNU için bir paket yöneticisidir. Nix paket yöneticisini ve Guile Şeması uygulama programlama arayüzlerini taban almıştır. Tümüyle özgür yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">GNU IceCat</span>

GNU IceCat ; Mozilla Firefox web tarayıcısının, marka haklarından arındırılmış özgür bir türevi. GNU Tasarısı tarafından dağıtılır. Linux, Windows, Android ve OS X'e uyumludur.

BioLinux aşağıdaki metodların birini veya birden fazlasını kullanarak bir Linux platformunda biyoinformatik yazılımlarına erişimi daha kolay yapmayı hedefleyen çeşitli projeler için kullanılan terimdir:

<span class="mw-page-title-main">MX Linux</span>

MX Linux, kararlı Debian'a dayanan ve MX topluluğu tarafından oluşturulan veya paketlenen ek yazılımlarla birlikte temel olarak antiX bileşenlerini kullanan orta ağırlıkta bir GNU/Linux işletim sistemidir. Bu dağıtımların her birinden en iyi araçları ve yetenekleri kullanmak için antiX ve eski MEPIS toplulukları arasında ortak bir girişim olarak ortaya çıkmıştır. Topluluğun belirttiği hedef, "zarif ve verimli masaüstlerini yüksek kararlılık ve sağlam performansla birleştirmek için tasarlanmış bir işletim sistemi ailesi" oluşturmaktır. MX Linux, bağımsız bir KDE Plasma sürümü ve benzersiz bir Fluxbox uygulaması eklediği Xfce masaüstü ortamını ön tanımlı varyant olarak kullanır. Diğer masaüstü ortamları da sisteme eklenebilir veya "spin-off" ISO yansıları kurularak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Snap (yazılım)</span>

Snap, Linux çekirdeğini ve systemd init sistemini kullanan işletim sistemleri için Canonical tarafından geliştirilmiş bir yazılım paketleme ve dağıtım sistemidir. Snaps adı verilen paketler ve bunları kullanma aracı snapd , bir dizi Linux dağıtımında çalışır ve yukarı akış yazılım geliştiricilerinin uygulamalarını doğrudan kullanıcılara dağıtmasına olanak tanır. Snap'ler, ana bilgisayar sistemine aracılı erişime sahip bir sanal alanda çalışan bağımsız uygulamalardır. Snap ilk olarak bulut uygulamaları için piyasaya sürüldü, ancak daha sonra Nesnelerin İnterneti cihazları ve masaüstü uygulamaları için de çalışacak şekilde taşındı.

<span class="mw-page-title-main">GoboLinux</span>

GoboLinux, en belirgin özelliği geleneksel Linux dosya sisteminin yeniden düzenlenmesi olan bir Linux dağıtımıdır. Çoğu Unix benzeri sistem gibi Dosya Sistemi Hiyerarşi Standardını takip etmek yerine, bir GoboLinux sistemindeki her programın, tüm dosyalarının bulunabileceği kendi alt dizin ağacı vardır. Böylece, bir "Foo" programının tüm özel dosyaları ve kütüphaneleri /Programs/Foo dizininde, bu programın ilgili sürümü altında bulunur. Örneğin, yaygın olarak bilinen GCC derleyici paketinin 8.1.0 sürümü /Programs/GCC/8.1.0. dizini altında bulunur.

file (komut) Standart Unix programı

​file​ komutu, Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde standart bir program'dır. Bir bilgisayar dosyası içinde bulunan veri türünü tanımak için kullanılır.