Gökbayrak, 20. yüzyılın başlarında İstanbul'daki Türkçü çevrelerin gök mavisi rengini millî renk olarak kabul etmeye başlamaları ile resmi olarak kabul edilmiştir. Bu sebeple birkaç Türk topluluğunun bayrağı gök mavisi renktedir. Sadece Göktürk bayrağı 20. yüzyıl öncesindedir. MS 552–744 tarihleri arasında varlığını gösteren Göktürk Kağanlığı'nın resmi bayrağı olarak kullanılmıştır. Ortasında bulunan kurt simgesi ise Yaratılış Destanı'nda da geçen, Türk'lere yol gösterici ve kurtarıcı olarak da benimsenen bir sembol olarak kullanılmıştır.
Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi, Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer, Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.
İsa Yusuf Alptekin, Çin Cumhuriyeti'nin ilk döneminde Uygur siyasetçisi ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin genel sekreteri.
Doğu Türkistan şu anlamlara gelebilir:
- Doğu Türkistan, Orta Asya'nın orta bölümünde yer alan bölge.
- Doğu Türkistan Arması
- Doğu Türkistan Bayrağı
- Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti, 1932-1934 arasında Doğu Türkistan'da varlığını sürdürmüş cumhuriyet.
- Doğu Türkistan Cumhuriyeti, 1944-1949 arsasında Doğu Türkistan'ın üç bölgesinde varlığını sürdürmüş cumhuriyet.
- Doğu Türkistan Cumhuriyeti Sürgündeki Hükûmeti
- Sincan Uygur Özerk Bölgesi, Çin'in denetiminde bir özerk bölge.
Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.
Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti, bugünkü Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde kurulmuş cumhuriyet.
Doğu Türkistan veya Uyguristan, bağlam ve kullanıma bağlı olarak birden çok anlamı olan bir terimdir. Doğu Türkistan, Orta Asya'nın orta bölümünde yer alan Büyük Türkistan'ın doğu kesimidir. "Doğu Türkistan" kavramının coğrafî kapsamı, farklı zamanlarda ve farklı belgelerde hep farklılık göstermiştir; kimi kaynaklara göre Tarım Havzası bölgesini – yani günümüz Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'nin güney ve batı kesimlerini – kimi kaynaklara göre Xinjiang'ın tümünü kapsar.
Dünya Uygur Kurultayı (DUK), Sincan Uygur Özerk Bölgesi içindeki ve dışındaki Uygurların hak ve çıkarlarını savunmayı amaçlayan, sürgüne gönderilmiş Uygurların oluşturduğu uluslararası bir örgüttür. Uygurların sesini dünyaya duyurmak hedefiyle yola çıkan örgütün şimdiki başkanı Dulkun Isa, onursal başkanı ise Rabiye Kadir 'dir. Çin tarafından terör örgütü olarak kabul edilmektedir.
Kök şu anlamlara gelebilir:
- Biyoloji
- Kök, kara hayatına uymuş olan gelişmiş bitkilerde, genel olarak toprak içerisine doğru büyüyen ama nadiren toprak üstünde de bulunan bir organ
- Kök hücre, bütün dokuları ve organları oluşturan ana hücreler
- Kök uru veya Agrobacterium tumefaciens, çubuk şeklinde gram negatif bir bakteri
- Matematik
- Kök (matematik), fonksiyonun tanım kümesinde bulunan ve fonksiyonun 0 değerini aldığı noktalar
- Asal kök, n sayılar teorisindeki modüler aritmetikten bir kavram
- Kök bulma algoritması, verilen bir fonksiyonda fonksiyonun değerini sıfır yapacak bir x değerini bulmaya yarayan bir sayısal metot ya da algoritma
- Birim kök, ekonometride zaman seri modellerinde yer alan bir kavram
- Kare kök
- İ, reel sayılar ile belirtilemeyen,
eşitliğini sağlayan sayı - Kök testi, sonsuz serisinin yakınsaklığını belirlemek için kullanılan bir yöntem
- Diğer
- Kök (dilbilgisi)
- Yedi kök soy, dünya tarihini ve dünya insanının bedensel değişim sürecini açıklamak üzere ortaya atılan, bilimsel dayanağı olmayan bir teori
- Kök boya, bitki köklerinden elde edilen boyalar
- Kök dizin, bilgisayar dosya dizgelerinde hiyerarşideki en üstteki veya ilk gelen dizin
- Kök Bayrak, mavi zemin üzerine beyaz ay yıldızlı Gökbayrak
- Kök Tengri Dini, Tengricilik ya da Göktanrı dini, tüm Türk ve Moğol halklarının, şimdiki inanç sistemlerine katılmadan önceki inancı
- Kök Türk, Orta Asya ve Çin'de yaşamış Türk toplumu
- Kök Tengri, Eski Türkçede Tanrı, Gökyüzü; Eski Türklerin ve Moğolların inancı Tengricilik'de Gök Tanrı'sı(Kök Tengri) ya da Gök'ün yüce ruhu
- Kök kullanıcı takımı, çalışan süreçleri, dosyaları veya sistem bilgilerini işletim sisteminden gizlemek suretiyle varlığını gizlice sürdüren bir program veya programlar grubu
- Kök (soyadı), Türkçe soyadı
- Kendi Kök Kubbemiz, Sönmez Atasoy'un 1990 yılında yazdığı tek kişilik oyun
- Dil kök, köken bilimi veya etimoloji, bir dildeki sözcüklerin kökenlerini ve bunun bir gereği olarak o dilin diğer dillerle ve o dili konuşan toplulukların geçmişten bugüne diğer topluluklarla olan kültürel ilişkilerini araştıran bilimdalı
- Kök Türkçe, Göktürkler tarafından kullanılan dil
- Kök, Türk rock müzik grubu
Mesut Sabri (d.1886–ö.1952),, , Uygur siyasi lider. İli İsyanı sırasında Sinkiang'da bölge valisi idi. İlk eğitimini Gulca'da tamamladı. Lise ve üniversite eğitimi için, ailesi tarafından 1904 yılında İstanbul'a gönderildi. İstanbul'da 10 yıl kaldı. Bu süre zarfında İttihatçıların da tesiriyle, milliyetçilikle tanıştı. Milli hisleri gelişti. Osmanlıda da bu döneme damgasını vuran Türkçülük akımının etkisini, Dr.Mesud Sabri'nin eserlerinde, siyasi çalışmalarında görmek mümkündür.
"Kurtuluş Yolida" Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti'nin ulusal marşı ve Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti'nin fiili ulusal marşı olarak hizmet eden bir Uygur vatansever şarkısıdır. 1933 yılında Mehmet Ali Tevfik tarafından yazılmıştır.
Doğu Türkistan bağımsızlık hareketi veya Uygur bağımsızlık hareketi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Doğu Türkistan adıyla Uygur halkının anavatanı olarak bağımsızlığını isteyen siyasi ve sosyal bir harekettir. Sincan bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti tarafından Çin Cumhuriyeti'nin Sincan Eyaleti'ni Çin Halk Cumhuriyeti yönetimine geçmesinden bu yana sürekli kontrol edilmektedir.
Doğu Türkistan Amblemi Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti'nin bağımsızlık ilan ettiği 12 Kasım 1933'te kabul edildi. İslam Cumhuriyeti'nin yıkılmasından sonra Doğu Türkistan bağımsızlık hareketinin sembolü oldu.
Saifuddin Azizi, Seypidin Azizi, Saif al-Dīn ʿAzīz, Saifuding Aizezi ve Saifuding olarak da bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin ilk başkanıydı.
Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti, Doğu Türkistan'lı Uygur, Kazak ve diğer Türk halklar tarafından sürgünde kurulan bir hükûmet düzenidir ve Doğu Türkistan'ı Çin yönetiminden kurtarılana kadar Doğu Türkistan'ı ve halkını temsil etmeye yetkili tek organ olduğunu iddia eder. Doğu Türkistan Sürgün Hükûmeti, Eylül 2004'te kuruluşundan bu yana ona karşı çıkan Çin tarafından tanınmamıştır.
Salih Hudayar, Uygur-Amerikan bir politikacıdır.
Doğu Türkistan Millî Uyanış Hareketi (DTMUH) (Uygur : Haziran 2017'de kurulan Washington DC merkezli kâr amacı gütmeyen bir insan hakları ve siyasi haklar grubu. Grup, Doğu Türkistan bağımsızlık hareketini destekliyor. Uygur Amerikalı danışman ve yüksek lisans öğrencisi olan Salih Hudayar, önceden kurulmuş Uygur örgütlerinin Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını etkin bir şekilde çağırmadığı için grubu kurdu.
Sincan Eyaleti veya Xinjiang Eyaleti, Çin Cumhuriyeti'nin eski bir eyaletidir. İlk başta 1884 yılında Çing Hanedanı'nın bir eyaleti olarak kurulmuş Xinjiang Eyaleti'nin kapsadığı toprakların çoğu artık 1955 yılında Çin Halk Cumhuriyeti devleti tarafından kurulmuş Sincan (Xinjiang) Uygur Özerk Bölgesi'nde bulunur. Kuomintang'ın Çin İç Savaşı'nı kaybetmesi sonrasında Xinjiang Eyaleti'nin özgün eyalet hükûmeti, "Sinkiang Eyalet Hükümeti Ofisi" (新疆省政府辦事處) ismi altında Taipei'ye taşındı, fakat 1992 yılında bu kuruluş feshedildi.
Nur Ahmetcan Buğra, Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin emiri olan Uygur siyasetçi. Mehmet Emin Buğra ve Abdullah Buğra'nın kardeşidir. 1934 Kaşgar Muharebesi'nde Çin Müslüman 36. Tümeni'ne karşı Uygur ve Kırgız kuvvetlerine komuta etti. Huiler, Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadıktılar ve Nur Ahmetcan Buğra'nın da katıldığı Kızıl Katliamı'nın intikamını almak için Türk Müslüman Uygurları ve Kırgızları ezmek istediler. 16 Nisan 1934'te Yenihisar'da Ma Zhancang ve Ma Fuyuan komutasındaki Çinli Müslüman birlikler tarafından öldürüldü ve 2.500 Uygur ve Kırgız savaşçısının tamamı 10.000 kişilik Çin Müslüman ordusu tarafından imha edildi.
İli İsyanı veya Üç İl Devrimi, 1944-1949 yılları arasında Sincan'da Kuomintang yönetimine karşı çıkan Sovyet destekli bir isyandı. İsyan sırasında isyancılar 1944'te İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti'ni kurdular.
Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti'nin bayrağı (1932-1934)
Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin ikinci bayrağı (1944-1949)
Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin üçüncü bayrağı (1944-1949)
Ocak 1934, Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti başkanı Hoca Niyaz bayrağın önünde.
Washington, DC'de bayrak önünde dans eden kadın.