İçeriğe atla

Dozaj formu

Dozaj formları (birim doz olarak da bilinir), belirli bir konfigürasyonda (örneğin bir kapsül kabuğu gibi) belirli bir aktif bileşen ve aktif olmayan bileşenlerin (yardımcı maddeler) belirli bir karışımı ile kullanım için pazarlandıkları formdaki farmasötik ilaç ürünleridir ve belirli bir doza paylaştırılır. Örneğin, iki ürün her ikisi de amoksisilin olabilir, ancak biri 500 mg kapsül içinde ve diğeri 250 mg çiğnenebilir tablet içindedir. Birim doz terimi, bazen FDA'nın birim doz "paketleme" veya "dağıtma" olarak ayırt etmesine rağmen, (özellikle her ilaç ürünü ayrı ayrı paketlendiğinde[1]) tekrar kullanılamayan ambalajlamayı da içerebilir.[2] Bağlama göre, çoklu (birim) doz, birlikte paketlenmiş farklı ilaç ürünlerine veya birden fazla ilaç ve/veya doz içeren tek bir ilaç ürününe atıfta bulunabilir. Dozaj formu terimi, bazen sadece bir ilaç ürününün oluşturucu ilaç maddesinin/maddelerinin ve bunların içerdiği herhangi bir karışımın farmasötik formülasyonuna atıfta bulunabilir, bunun ötesinde hususlar göz önüne alınmaz (sonuçta kapsül, yama gibi bir tüketim ürünü olarak nasıl yapılandırıldığı gibi). Biraz belirsiz sınırları ve bu terimlerle ve farmasötik endüstrisindeki bazı değişkenleri ve nitelikleri tanımlamaması nedeniyle, bir başkasının terimin kullanımına aşina olmayan biriyle görüşürken dikkatli olunması tavsiye edilir.

Uygulama yöntemine/yoluna bağlı olarak, dozaj formları birkaç türde gelir. Bunlar, pek çok türde sıvı, katı ve yarı katı dozaj formlarını içerir. Yaygın olarak kullanılan dozaj formları, hap, tablet veya kapsül, içecek veya şurup ve diğerleri ya da bitki veya yiyecek gibi doğal veya bitkisel formları içerir. Özellikle, ilaç dağıtımı için uygulama yolu (ROA), söz konusu maddenin dozaj formuna bağlıdır. Sıvı bir dozaj formu, uygulama veya tüketim amaçlı bir ilaç veya ilaç olarak kullanılan bir kimyasal bileşik dozunun sıvı formudur.

Farklı tıbbi durumlar, farklı uygulama yollarını garanti edebildiğinden, belirli bir ilaç için çeşitli dozaj formları bulunabilir. Örneğin, kalıcı mide bulantısı, özellikle kusmayla, bir oral dozaj formu kullanmayı zorlaştırabilir ve bu durumda, bunun yerine inhalasyonal, bukkal, dilaltı, burun, fitil veya parenteral gibi alternatif bir yolun kullanılması gerekebilir. Ek olarak, kimyasal stabilite veya farmakokinetik gibi çeşitli faktörlerle ilgili sorunlar olabileceğinden, belirli ilaç türleri için özel bir dozaj formu gerekebilir. Bir örnek olarak, insülin oral yoldan verilemez çünkü bu şekilde uygulandığında, kan akışına ulaşmadan önce gastrointestinal kanalda (GIT) yoğun şekilde metabolize edilir ve bu nedenle terapötik hedef hedeflerine yeterince ulaşamayabilir. Parasetamol gibi bir ilacın oral ve intravenöz dozları aynı sebepten farklı olacaktır.[3]

Türleri

Oral

Göz

İnhalasyon

  • Aerosol
  • Soluk aldırma cihazı
  • Nebulizatör
  • Tüttürmek
  • Vaporizatör

Parenteral

Yüzeysel

  • Krem, jel, liniment veya balsam, losyon veya merhem vb.
  • Kulak damlası (otik)
  • Göz damlası (oftalmik)
  • Deri yama (transdermal)
  • Vajinal halkalar
  • Dermal yama
  • Toz / talk

Fitil

  • Vajinal (örneğin, duş, peser vb )
  • Rektal
  • Üretral fitiller
  • Nazal fitiller

Ayrıca bakınız

  • Farmakolojik Tedavi Yönlendirmelerinin Sınıflandırılması
  • İlaç teslimi
  • İdare yolu
  • İlaç paketleme

Kaynakça

  1. ^ "unit dose 4 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". thefreedictionary.com.
  2. ^ Affairs, Office of Regulatory. "Compliance Policy Guides - CPG Sec 430.100 Unit Dose Labeling for Solid and Liquid Oral Dosage Forms" 24 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. www.fda.gov.
  3. ^ "Doctors 'missed' fatal overdoses" 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 4 February 2011 – via www.bbc.co.uk.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Plastik ekstrüzyon boru, hortum, kablo, profil vb. plastik malzemelerin yapımında kullanılan bir imalat yöntemidir.

<span class="mw-page-title-main">İlaç</span> bir sayrılığı iyi etmek ya da önlemek için türlü yollarla kullanılan madde

İlaç ya da em, canlı hücre üzerinde oluşturduğu etki ile bir hastalığın tanısını, iyileştirilmesi veya semptomlarının azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan, canlılara değişik uygulama yöntemleri ile verilen doğal, yarı sentetik veya sentetik kimyasal preparatlardır. İlaçların tüketimi inhalasyon, enjeksiyon, sigara içme, yutma, derideki bir yama yoluyla emilim, fitil veya dil altında çözünme yoluyla olabilir. Ticari ilaçlar ilaç firmaları tarafından üretilir ve genellikle patentlidir. Etken maddesinin patent süresi dolmuş ve birden çok firmanın üretebildiği ilaçlara ise jenerik ilaçlar denir. İlaçlar uygulama yoluna, kimyasal özelliklerine ve etkilediği biyolojik sistemlere göre sınırlandırılabilir. Daha güvenilir ve geniş kullanım alanına sahip sınıflandırma sistemi ise Anatomical Therapeutic Chemical Classification Systemdir.

Flurbiprofen, fenilalkanoik asit türevi güçlü bir steroid olmayan antienflamatuar ilaçtır. Türkiye'de Majezik (Sanovel), Maxaljin(MeCom) ve Maximus ticari adı ile, Dünya'da Ansaid (Pfizer) ve Froben(Abbott) olarak satılmaktadır. Bazı boğaz pastillerinde de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kist</span> Vücutta kapalı kese büyümesi

Kist, yakındaki dokuya kıyasla ayrı zara ve bölünmeye sahiptir. Bu nedenle, bir kese oluşturmak için bir araya toplanmış bir hücre kümesidir. Bununla birlikte, bir kistin ayırt edici yönü, böyle bir kesenin "kabuğunu" oluşturan hücrelerin, verilen konum için tüm çevre hücrelerle karşılaştırıldığında belirgin şekilde anormal olmasıdır. Hava, sıvı veya yarı katı madde içerebilir. Bir irin topluluğuna kist değil, apse adı verilir. Oluştuktan sonra, bazen bir kist kendiliğinden çözülebilir. Bir kist çözülemediğinde, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir; ancak bu, türüne ve konumuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nimesulid</span> Kimyasal bileşik

Nimesulid (4-nitro-2-fenoksi-metanosulfonanilid), 1996'da Pfizer ilac firmasi tarafından Türkiye'de piyasaya Mesulid adı altında çıkarılan bir non-steroid antiinflamatuar ilaçtır (NSAİİ).

<span class="mw-page-title-main">Ekstazi</span> Ekstazi adıyla da bilinen psikoaktif uyuşturucu

3,4-metilenedioksi-N-metilamfetamin (MDMA) veya bilinen adlarıyla ekstazi, XTC, X, bir tür psikoaktif madde. Kimyasal formülü C11H15NO2 şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Uygulama yolu</span> bir ilaç, sıvı, zehir veya başka bir maddenin vücuda alınma yolu

Farmakoloji ve toksikolojide uygulama yolu, bir ilacın, sıvının, zehrin veya başka bir maddenin vücuda alınma yoludur.

<span class="mw-page-title-main">İntravenöz tedavi</span> Damar içine verilen ilaç

İntravenöz tedavi veya Damar içi tedavi, herhangi bir sıvı, ilaç veya besin kaynağının doğrudan kişinin damarına uygulayan tıbbi bir tekniktir. Damar içi tedavi özellikle rehidrasyon veya bireyin akli denge kaybı gibi herhangi bir sebepten ötürü, ağızdan sıvı veya yiyecek alamaması durumunda sıkça kullanılan bir yöntemdir. Ayrıyeten elektrolit dengesizliğini düzeltmek veya ilaç, kan bağışı ve elektrolit gibi tedavileri uygulamak için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Faz (madde)</span> Fiziksel bilimlerde, bir faz bir malzemenin fiziksel özelliklerini esas olarak eşit bir şekilde madde boyunca dağılan bir sistemdir. Fiziksel özelliklerinin örneklerinden üç tanesi, yoğunluk içermesi , mıknatıslanma ve kimyasal bileşimi inde

Fiziksel bilimlerde faz; bir malzemenin fiziksel özelliklerinin her noktasında aynı olduğu bölgedir/alandır. Fiziksel özelliklerinin örneklerinden üç tanesi, yoğunluk içermesi, mıknatıslanma ve kimyasal bileşimi indeksi. Basit bir açıklama ile bir faz fiziksel olarak ayrı, kimyasal olarak yeknesak ve (genellikle) mekanik ayrılabilir malzemeli bir bölge olmasıdır. Bir cam kavanoz buz ve sudan oluşan bir sistemde, buz küpleri birinci faz, su ikinci faz ve suyun üstünde bulunan nem ise üçüncü fazdır. Cam kavanoz ise başka bir ayrı aşamasıdır. Faz terimi bazen maddenin hali olarak eş anlamlı bir şekilde kullanılabilir. Ancak bir maddenin aynı halde çok sayıda karışmayan fazı olabilir. Ayrıca, faz terimi bazen bir faz diyagramı için üzerinde sınır ile basınç ve sıcaklık gibi durum değişkenler açısından sınırı çizilmiş denge durumunda bir dizi oluşturmak için kullanılır. Faz sınırları gibi katı veya başka bir kristal yapısından daha ince değişikliğine sıvıdan bir değişiklik olarak maddenin organizasyon değişiklikleriyle ilgili olduğundan bu son kullanım durumuna eş anlamlısı olarak "faz" kullanımına benzer. Ancak, madde ve faz diyagramı kullanımların hali yukarıda verilen ve amaçlanan anlam terim kullanıldığı bağlamdan kısmen tespit edilmelidir resmi tanımı ile orantılı değildir. Fazın çeşitleri Farklı fazlar, gaz, sıvı, katı, plazma veya Bose-Einstein yoğuşma ürünü olarak maddenin farklı durumlar olarak tarif edilebilir. Maddenin katı ve sıvı formda diğer haller arasındaki faydalı mezofazlar.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır deterjanı kapsülü</span> Temizlik Malzemeleri

Çamaşır deterjanı kapsülleri , yüksek konsantrasyonda çamaşır deterjanı, yumuşatıcı ve çözülebilir paketler içine alınmış diğer çamaşır ürünleri içeren ürünlerdir. Bu paketlerin önemli markaları arasında Arm & Hammer, Purex, Ariel, Persil ve Alo deterjanı (Tide) bulunuyor. İlk kez Şubat 2012'de Procter & Gamble tarafından Tide Pod'lar olarak tanıtıldıklarında popüler oldular. Çamaşır deterjanı paketlerinin kimyası, sıvı deterjanlarla aynıdır. Suda çözünebilen poşet tipik olarak polivinilalkolden (PVA) veya PVA türevinden yapılır. Formüller benzer olmasına rağmen, bir deterjan paketinin sıvıları, sıvı deterjanlarda% 50'ye kıyasla% 10 su içerebilir. Procter & Gamble, Salvo tabletlerini piyasaya sürdüğünde, çamaşır sekmeleri orijinal olarak 1960'larda sıkıştırılmış granüler formunda tanıtıldı. 1990'larda Unilever ve Henkel, Batı Avrupa'da satılan benzer bir çamaşır deterjanı paket ürününü piyasaya sürdü. Bu ürünler bazen Amerika Birleşik Devletleri yıkayıcılarında tamamen çözülmedi. 2005 yılında, Cot'n Wash, Inc., Dropps markası altında sıvı birim dozlu çamaşır kapsüllerini piyasaya sürmüştür. 2012 yılında Procter & Gamble, Tide Pod'lar olarak bir sıvı tablet ürününü piyasaya sürdü. 2017'nin sonlarında, Tide'nin çamaşır deterjanı kapsüllerini tüketen internet fenomenileri Twitter'da popüler hale getirildi. Bir şirket, yenilebilir çoğaltma "bölmeleri" yapmaya başladı. Bu memler aslında insanların kameraya bakmalarını sağladı. Kapsüllerin yutulması bazı durumlarda ölüme neden olabilirdi. MonoSol, Tide dahil markaların kullandığı, çamaşır ve bulaşık temizleyicisi ambalajlarında kullanılan, yaklaşık olarak 250 milyon dolarlık satış yapan ve pazarın yaklaşık yüzde 90'ını kontrol eden ürünlerden biridir. Ürün soğuk suda çözünecek şekilde tasarlanmıştır. Pazar araştırmacısı Nielsen Holdings'e göre, çamaşırhane kapsüllerinin 7 milyar dolarlık çamaşır deterjanı satışlarının yaklaşık % 15'ini oluşturduğu tahmin ediliyor. Çamaşır podları, toz ve sıvı deterjanların israfını azaltmak için bir yol olarak ilan edildi. Büyük yükler için çoğu marka, üç bölüme kadar öneren Tide ile iki kapsül önermektedir. Deterjan bölmeleri, eşdeğer çamaşır yükleri için sıvı deterjandan önemli ölçüde daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Magnezyum sitrat</span> kimyasal bileşik

Magnezyum sitrat sitrik asidin 1:1 oranında karıştırılmasıyla oluşturulan tuz formunda bir magnezyum karışımdır. "Magnezyum sitrat" adı bazen başka tuzlar için de kullanılabilir, örneğin magnezyum sitrat oranı 3:2 olan trimagnesium sitrat.

<span class="mw-page-title-main">2C-B</span> 2C ailesine ait, halüsinasyonlara yol açan uyarıcı bir psikoaktif madde

2C-B (2,5-dimetoksi-4-bromofenetilamin), 2C ailesine ait, halüsinasyonlara yol açan uyarıcı bir psikoaktif maddedir. İlk defa 1974 yılında Alexander Shulgin tarafından sentezlenmiştir ve Shulgin'in PiHKAL kitabında doz aralığı 12–24 mg olarak listelenmiştir. Uyuşturucu madde olarak 2C-B, bazen tablet olarak preslenen beyaz bir toz olarak satılır. Madde genellikle oral yoldan alınır, fakat burundan da çekilebilir veya buharlaştırılarak tüketilebilir.

Besin takviyesi, vitaminler, mineraller, probiyotikler, enzimler, ekstratlar, doğal ürünler, organik gıdalar ve gıda takviyesi gibi ilaç olarak tanımlanmayan ürünlerdir. Diyet veya beslenme takviyeleri ismi de verilen gıda takviyelerinin ardında yatan fikir, yeterli miktarlarda tüketilmeyen besinlerin tedarik edilmesidir. Gıda takviyeleri, günlük hayat ve spor beslenmesi'nde kullanılan, hap, tablet, kapsül, sıvı, vb. formunda sağlanan vücut geliştirme takviyesi, enerji içeceği, protein tozu, enerji barı, protein bar, spor içeceği, yulaf bar, esansiyel yağ asidi, bitkisel takviyeler, mineraller, prebiyotik, kreatin, karbonhidrat, multivitaminler, amino asitler, yağ asidi ve diğer maddeler de olabilir..

<span class="mw-page-title-main">Büllöz pemfigoid</span>

Büllöz pemfigoid (BP), kabarma, ürtikeryal lezyonlar (kurdeşen) ve kaşıntı ile karakterize nadir, otoimmün, kronik bir deri hastalığıdır. Daha az yaygın olarak bu kabarcıklar, gözler, oral mukoza, özofagus ve genital mukoza dahil olmak üzere mukoza zarlarını içerebilir. Tipik olarak yaşlı erişkinlerde genel olarak yoğun kaşıntılı bir cilt rahatsızlığı durumu olarak kendini gösterir.

Etkin madde, biyolojik olarak aktif olan farmasötik bir ilaç veya pestisitteki bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">Şişir-doldur-mühürle (Blow fill seal)</span>

Blow-Fill-Seal (BFS) teknolojisi, küçük (0,1mL) ve büyük hacimli sıvı dolu kaplar üretmek için kullanılan bir üretim tekniğidir. İlk olarak 1930'larda Avrupa'da geliştirildi, 1960'larda Amerika Birleşik Devletleri'nde tanıtıldı, ancak son 20 yılda ilaç endüstrisinde daha yaygın hale geldi ve şimdi yaygın olarak çeşitli ilaçlar ve sağlık ürünlerinin paketlenmesinde ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) dahil olmak üzere düzenleyici kurumlar tarafından aseptik işlemenin üstün formu olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Nimodipin</span>

Nimodipin veya bilinen ticari ismiyle Nimotop, subaraknoid kanamaya ikincil vazospazmı önlemede kullanılan kalsiyum kanal blokeridir. İlk olarak yüksek tansiyon tedavisi için geliştirilmiştir, ancak bu endikasyon için günümüzde kullanılmamaktadır.

Anatomik Terapötik Kimyasal (ATC) Sınıflandırma Sistemi, ilaçların etkin maddelerini etki ettikleri organ veya sisteme ve terapötik, farmakolojik ve kimyasal özelliklerine göre sınıflandıran bir ilaç sınıflandırma sistemidir. Amacı, ilaç kullanımını izlemek ve kaliteli ilaç kullanımını iyileştirmek için araştırmalara yardımcı olmaktır. İlaç tavsiyesi veya etkinliği anlamına gelmez. Dünya Sağlık Örgütü İlaç İstatistikleri Metodolojisi İşbirliği Merkezi (WHOCC) tarafından kontrol edilmektedir ve ilk olarak 1976 yılında yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Feniramin</span> Kimyasal bileşen

Feniramin, saman nezlesi veya ürtiker gibi alerjik durumları tedavi etmek için kullanılan antikolinerjik özelliklere sahip bir antihistamindir. Nispeten güçlü yatıştırıcı etkileri vardır ve bazen difenhidramin gibi diğer yatıştırıcı antihistaminiklere benzer şekilde reçetesiz satılan bir uyku hapı olarak etiket dışı kullanılabilir. Feniramin, alerjik konjonktivit tedavisinde kullanılan göz damlalarında da yaygın olarak bulunur.

Prometazin, alerjileri, uykusuzluğu ve mide bulantısını tedavi etmek için kullanılan birinci nesil bir antihistaminik ve antiemetiktir. Ayrıca, soğuk algınlığı ile ilişkili bazı semptomlara yardımcı olabilir ve ajite veya endişeli insanları yatıştırmak için de kullanılabilir; bu etki, bazı eğlence amaçlı kullanıma yol açmıştır. Prometazin, şurup veya tablet dozaj formlarında, rektal fitil olarak veya kas içine enjeksiyonla ağızdan temin edilebilir.