İçeriğe atla

Downing Street Deklarasyonu

Downing Street Deklarasyonu, Birleşik Krallık Başbakanı John Major ve İrlanda Başbakanı Albert Reynolds tarafından 15 Aralık 1993 tarihinde Downing Sokağı 10 Numara başbakanlık ofisinde yayınlanan bir ortak deklarasyondur.

İrlanda halkının kendi kaderini tayin hakkını onaylayan deklarasyonda Kuzey İrlanda'nın Birleşik Krallık'tan İrlanda Cumhuriyeti'ne verileceği, ancak bunun sadece nüfusunun çoğunluğunun desteği olduğu müddetçe mümkün olabileceği beyan edildi. Sözde "İrlanda boyutunun" muhtemel bir parçası olarak, adanın kuzeyi ve güneyinde yaşayan halkının karşılıklı onayı ile Kuzey ve Güney arasındaki sorunları çözmek için münhasır hakka sahip olduğu ilkesi dahil edildi.[1][2] Daha sonra Hayırlı Cuma Anlaşması'nın maddelerinden biri olacak bu ilke,[3] uzlaşılmış bir çözüm yönünde cumhuriyetçilerin tutumunda olumlu bir değişim yaratmak için kilit bir nokta oldu. Ortak deklarasyon aynı zamanda, barışçıl bir anayasal çözüm aramak için hükûmetler adına taahhüt verdi ve şiddeti sona erdirdikleri müddetçe paramiliterlerle bağlantılı (örneğin Sinn Féin gibi) partilerin görüşmelerde yer alabileceğine söz verdi.[4]

Deklarasyon, Gerry Adams ve Amerikalı milletvekili Bruce Morrison arasında bir toplantı sonrasında Adams ile John Hume tarafından yayınlanan bir ortak bildirinin ardından, Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tarafından yeterli kabul edildi ve örgüt 31 Ağustos 1994 tarihinde ateşkes ilan etti.[5] Bunun ardından 13 Ekim'de Birleşik Sadık Askerî Komutanlığı (Combined Loyalist Military Command) ateşkes duyurusu yaptı.[6]

Kaynakça

  1. ^ (İngilizce) Peatling, Gary (2004). The failure of the Northern Ireland peace process. Irish Academic Press, s. 58. ISBN 0-7165-3336-7
  2. ^ (İngilizce) Cox, Michael, Guelke, Adrian and Stephen, Fiona (2006). A farewell to arms?: beyond the Good Friday Agreement. Manchester University Press, s. 486. ISBN 0-7190-7115-1
  3. ^ (İngilizce) Clark, Desmond and Jones, Charles (1999). The rights of nations: nations and nationalism in a changing world. Palgrave Macmillan, s. 168. ISBN 0-312-22595-4
  4. ^ (İngilizce) Cox & Guelke, s. 487-488.
  5. ^ (İngilizce) Rowan, Brian (1995). Behind the lines: the story of the IRA and Loyalist ceasefires 7 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. En son 28 Kasım 2013 tarihinde erişildi.
  6. ^ (İngilizce) "A Draft Chronology of the Conflict - 1994" 6 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CAIN. En son 28 Kasım 2013 tarihinde erişildi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İrlanda</span> İrlanda adasında yer alan Batı Avrupa ülkesi

İrlanda ya da İrlanda Cumhuriyeti, kuzeybatı Avrupa'da bulunan ülke. Büyük Britanya'nın batısındaki İrlanda adasının yaklaşık altıda beşini kaplamaktadır. Başkenti ve en büyük şehri Dublin'dir, 4,9 milyonluk nüfusun yaklaşık %40'ı bu şehir ve banliyölerinde yaşar. Tek kara sınırı kuzeydoğudaki Birleşik Krallık'a bağlı Kuzey İrlanda ile olan İrlanda'nın batısı Atlas Okyanusu, doğusu İrlanda Denizi, güneydoğusu St George Kanalı, güneyi ise Kelt Denizi ile çevrilidir. Ülke, üniter bir yapıya sahiptir ve parlamenter demokrasi ile yönetilmektedir. Yasama gücü alt meclis Dáil Éireann ve üst meclis Seanad Éireann 'ndan oluşan Oireachtas (Parlamento)'nun elindedir. Cumhurbaşkanının görevleri semboliktir ancak bazı önemli güçleri ve görevleri bulunur. Başbakan (Taoiseach) Meclis tarafından seçilir ve cumhurbaşkanınca atanır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık</span> Kuzeybatı Avrupadaki devlet

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı veya yaygın adıyla Birleşik Krallık, Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Kuzeybatı Avrupa'da egemen bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Arap-İsrail savaşları</span> Arap ülkeleri ve İsrail Devleti arasındaki savaşlar

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri ve İsrail arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar dizisidir. Modern Arap-İsrail savaşlarının kökenleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkan Siyonizm ve Arap milliyetçiliğine dayanır. Yahudiler tarafından tarihi anavatan olarak adlandırılan toprakları, Pan-Arap hareketi, Filistinli Araplara ait olarak görür ve Pan-İslamist bağlamda ise, bu toprakların, Müslümanlara ait olduğuna inanılır. Filistinli Yahudiler ve Araplar arasındaki savaş; 20. yüzyılın başlarındaki Nebi Musa ayaklanması (1920), Jaffa ayaklanması, 1929 yılında Filistin ayaklanması ve 1947 yılında büyük bir sivil savaşa dönüşen ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla bütün Arap Ligi ülkelerine sıçrayan Arap başkaldırışıyla ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluğu</span> Birleşik Krallık tarafından yönetilmiş devletler ve dominyonlardan oluşan imparatorluk

Britanya İmparatorluğu, Birleşik Krallık veya öncül devletleri tarafından yönetilen dominyonlar, sömürgeler, himayeler ve mandalar ile diğer bağımlı bölgelerden oluşmuş olan imparatorluktur. 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere Krallığı tarafından kurulan denizaşırı sömürgeler ve ticaret karakolları olarak başlamıştı. En güçlü döneminde tarihteki en geniş topraklara sahip devlet olmasının yanı sıra bir yüzyıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en önde gelen küresel gücüydü. 1922'de 458 milyon kişi, yani dünya nüfusunun neredeyse dörtte biri, Britanya İmparatorluğu'nun egemenliği altındaydı ve toprakları 33.000.000 km2'lik alanı kapsıyordu. Bu derece geniş bir coğrafyaya hükmettiği için siyasi, dilsel ve kültürel kalıtı hâlen yaygın olarak devam etmektedir. Gücünün doruklarındayken, dünya geneline yayılmış toprakları nedeniyle her zaman en az bir bölgesinde gün ışığı olmasından ötürü "üzerinde güneş batmayan imparatorluk" olarak da tanımlanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Thatcher</span> Birleşik Krallık başbakanı (1979–1990)

Margaret Hilda Thatcher, Britanyalı siyasetçi. Birleşik Krallık'ta en uzun süre başbakanlık yapan kişi ve ülkenin ilk kadın başbakanı. Yakın tarihte ülkeyi en çok etkileyen kişilerden oldu. Uyguladığı politikalar nedeniyle hem büyük destek gördü, hem de ciddi bir muhalefetle karşılaştı.

İrlanda tarihi bugünkü İrlanda topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Krizi</span> Eylül 1922de Birleşik Krallık ile Ankara Hükûmeti arasında yaşanan siyasi ve askeri kriz

Çanakkale Krizi, Türk kuvvetlerinin 9 Eylül 1922'de İzmir'e girmesinden sonra, Eylül 1922'de İngiliz-Fransız kontrolündeki Boğazlar Tarafsız Bölgesi'ne ilerlemesiyle ortaya çıkan siyasi ve askeri bir krizdir. Bu kriz, Birleşik Krallık başbakanı David Lloyd George'un iktidarını kaybetmesine sebep oldu. Buna ek olarak, Kanada hükûmeti bu kriz ve sonrasında Birleşik Krallık'tan diplomatik olarak bağımsız davranmaya başladı. Ayrıca bu kriz İngiliz Milletler Topluluğu'na üye devletlerin dış işlerinde serbest bırakılmasının önünü açan 1931 Westminster Yasası'nın oluşmasında en önemli etkenlerden biri oldu.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Bağımsızlık Savaşı</span> İrlanda Bağımsızlık Savaşı veya Anglo-İrlanda Savaşı, İrlanda Cumhuriyet Ordusunun Britanya Hükûmetine ve İrlandada bulunan kuvvetlerine karşı sürdürdüğü gerilla savaşıdır

İrlanda Bağımsızlık Savaşı ya da Anglo-İrlanda Savaşı, İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun Britanya Hükûmeti'ne ve İrlanda'da bulunan kuvvetlerine karşı sürdürdüğü gerilla savaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür İrlanda Devleti</span> 1922-1937 yılları arasında kuzeybatı Avrupada egemen olan devlet

Özgür İrlanda Devleti, 6 Aralık 1921 tarihinde Britanya hükûmeti ve İrlanda milliyetçilerinin imzaladığı İngiliz-İrlanda Antlaşması sonucunda kurulan bir dominyondur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İrlanda sorunu</span>

Kuzey İrlanda sorunu, Kuzey İrlanda'da süren ve çeşitli zamanlarda İrlanda Cumhuriyeti, İngiltere ve ana kara Avrupa'ya yayılan etnik milliyetçi çatışmalardır. "The Troubles" dönemi 1960'ların sonunda başladı ve yaygın görüşe göre 1998 Belfast Anlaşması ile sona erdi. Ancak şiddet eylemleri o zamandan beri ara sıra devam etmektedir.

Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu, Kuzey İrlanda'yı silah zoruyla ve siyasi ikna yoluyla Birleşik Krallık'tan ayırıp birleşik bir İrlanda içinde sosyalist bir cumhuriyet kurmayı amaçlayan İrlandalı cumhuriyetçi paramiliter örgüttür. İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun ideolojik farklılıklardan ve milliyetçi topluma karşı uygulanan şiddete verilecek tepki konusunda yaşanan fikir ayrılıklarından ötürü Aralık 1969'da bölünmesiyle oraya çıktı. Toplumun sivil hak taleplerini takip eden şiddet olayları, 1969 Kuzey İrlanda ayaklanmaları ile sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu</span>

İrlanda Ulusal Kurtuluş Ordusu, 8 Aralık 1974 tarihinde kurulan İrlanda cumhuriyetçisi sosyalist paramiliter bir örgüttür. Hedefi Kuzey İrlanda'yı Birleşik Krallık'tan ayırıp, sosyalist Birleşik İrlanda devletini kurmaktır.

Gerçek İrlanda Cumhuriyet Ordusu, Birleşik İrlanda devletini kurmayı amaçlayan İrlanda cumhuriyetçisi paramiliter bir örgüttür.

<span class="mw-page-title-main">1981 İrlanda açlık grevi</span>

1981 İrlanda açlık grevi, Kuzey İrlanda'da cumhuriyetçi mahkûmlar tarafından beş yıl boyunca sürdürülen protestoların doruk noktası sayılan açlık grevidir. Protestolar, 1976 yılında Birleşik Krallık'ın hükümlü paramiliter mahkûmlara tanınan Özel Kategori Statüsü'nü geri almasıyla bir battaniye protestosu olarak başladı. 1978'de, hücrelerindeki dışkı dolu kovaları boşaltmak için hücrelerinden dışarı çıkan mahkûmlara yönelik gerçekleştirilen bir dizi saldırının ardından tedirginlik iyice tırmandı. Mahkûmlar, yıkanmak için kendi hücrelerini terk etmeyi reddedip dışkı ile hücrelerin duvarlarını kapladı.

Kanlı Pazar veya Bogside katliamı, 30 Ocak 1972 tarihinde Kuzey İrlanda'nın Derry kentinin Bogside bölgesinde, 26 silahsız sivil haklar protestocusunun ve çevredekilerin Britanya Ordusu askerleri tarafından vurularak öldürülmesi olayıdır. Aralarında yedi gencin bulunduğu 13 erkek olay sırasında veya hemen ardından öldü, bir kişi ise o gün aldığı yaralardan dolayı dört buçuk ay sonra öldü. İki protestocu, üzerlerine sürülen askeri araçların altında kalarak yaralandı. Yaralılardan beş kişi arkasından vuruldu. Olay, Kuzey İrlanda Sivil Haklar Derneği'nin düzenlediği bir yürüyüş sırasında meydana geldi. Katliama katılan askerler Paraşüt Alayı Birinci Tabur üyeleriydi.

Birleşik Krallık hükûmeti, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı'nın merkezi hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulster Savunma Birliği</span> Kuzey İrlandadaki en büyük Ulster sadakatçisi paramiliter örgüt

Ulster Savunma Birliği, Kuzey İrlanda'daki en büyük Ulster sadakatçisi paramiliter örgüttür. Örgüt, Eylül 1971 tarihinde kurulmuş olup Kuzey İrlanda sorunu sırasında yaklaşık 24 yıl boyunca bir mücadele yürüttü. Örgütün başlıca amacı Ulster Protestan sadakatçisi bölgeleri savunmak ve İrlanda cumhuriyetçiliği, özellikle Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) ile savaşmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Downing Street</span> Londrada sokak

Downing Street, İngiltere'nin başkenti Londra'nın Westminster semtinde bulunan ve iki yüz yılı aşkın bir süredir İngiliz hükûmetinin en önemli iki üyesinin, Birleşik Krallık başbakanı ve hazine şansölyesinin resmî çalışma makamlarına ve konutlarına ev sahipliği yapan bir caddedir. Whitehall'ın dışında, meclis konutlarına birkaç dakikalık yürüme mesafesinde yer alan sokak, 1680'lerde adını aldığı Sir George Downing tarafından inşa edildi.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik İrlandalılar Örgütü</span> İrlanda Krallığındaki politik organizasyon (1791 - 1804/1805)

Birleşik İrlandalılar Örgütü, kısaca Birleşik İrlandalılar olarak da bilinir, İrlanda Krallığı'nda Fransız Devrimi'nin ardından ulusal hükûmette "tüm insanların eşit temsilini" sağlamak için kurulan yeminli bir topluluktu. Anayasa reformundan ümidi kesen Birleşik İrlandalılar, 1798'de İngiliz Kraliyet güçlerine ve İrlanda'nın mezhepsel bölünmesine meydan okuyarak daha sonra 1798 İrlanda Ayaklanması olarak anılacak cumhuriyetçi bir ayaklanma başlattı. Bu ayaklanmanın bastırılması, Dublin'deki Protestan Yükseliş Parlamentosu'nun kaldırılmasının ve İrlanda'nın Büyük Britanya ile bir Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'na dahil edilmesinin başlangıcı oldu. Bu olayların ardından 1803'te hareketi canlandırma ve ayaklanmayı yenileme girişimi yine yenilgiye uğratıldı.

<span class="mw-page-title-main">Peace for our time</span>

Zamanımızın barışı,, İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain tarafından 30 Eylül 1938'de Londra'da Münih Anlaşması ve müteakip İngiliz-Alman Deklarasyonu ile ilgili yaptığı açıklamalarda yapılan bir bildiriydi. Bu ifade, 1878'de Berlin Kongresi'nden döndükten sonra "Almanya'dan zamanımızın barışıyla döndüm" diyen Benjamin Disraeli'yi tekrarladı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.