İçeriğe atla

Douglas Mawson

Sir

Douglas Mawson
Mawson 1914 yılında
Doğum5 Mayıs 1882(1882-05-05)
Shipley, İngiltere
Ölüm14 Ekim 1958 (76 yaşında)
Brighton, Güney Avustralya, Avustralya
MilliyetAvustralyalı
EğitimSidney Üniversitesi
MeslekJeolog, Akademisyen, Antartika Kaşifi
Tanınma nedeniAntartika'ya yaptığı seferlerdeki keşifleri
EvlilikFrancisca Paquita Delprat (1891–1974), 1914'te evlendi
Çocuk(lar)Patricia (1915–1999)
Jessica (1917–2004)
ÖdüllerRoyal Society Üyesi[1]
Britanya İmparatorluk Nişanı
Bigsby Medal (1919)
Clarke Medal (1936)
Polar Medal(1909, 1934)

Sir Douglas Mawson OBE FRS [1] FAA (5 Mayıs 1882 - 14 Ekim 1958) Avustralyalı jeolog, Antarktika kaşifi ve akademisyendi. Roald Amundsen, Robert Falcon Scott ve Sir Ernest Shackleton'la birlikte, Antarktik Keşiflerin Kahramanlık Çağı'nda önemli bir keşif lideri olarak rol oynadı.

Mawson İngiltere'de doğdu ve bebekken Avustralya'ya getirildi. Sidney Üniversitesi'nde maden mühendisliği ve jeoloji eğitimini tamamladı. 1905 yılında Adelaide Üniversitesi'nde petrolojive mineraloji alanında öğretim görevlisi oldu. Mawson'ın Antarktika'daki ilk deneyimi, akıl hocası Edgeworth David ile birlikte Shackleton'ın Nimrod Keşif Seferi'nin (1907-1909) bir üyesi olarak gerçekleşti. Güney Manyetik Kutbu'na ulaşan ve Erebus Dağı'na tırmanan ilk ekip olan kuzey grubunun bir parçası oldular.[2]

Shackleton'ın seferine katıldıktan sonra Mawson, Avustralasya Antarktika Seferi'nin (1911-1914) başlıca öncüsü oldu. Keşif gezisi, daha önce keşfedilmemiş binlerce kilometrelik bölgeyi keşfetti, jeolojik ve botanik örnekler topladı ve önemli bilimsel gözlemler yaptı. Mawson, ölen iki arkadaşının adını taşıyan Mertz ve Ninnis Buzullarını aşan üç kişilik Uzak Doğu Ekibi'nden hayatta kalan tek kişi oldu. Arkadaşlarının ölümü onu, keşif gezisinin ana üssüne dönmek için bir aydan fazla bir süre tek başına seyahat etmek mecburiyetinde bıraktı.

Mawson 1914 yılında şövalye ilan edildi ve I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz ve Rus ordularında çalıştı. 1919'da Adelaide Üniversitesi'ne döndü, 1921'de profesör oldu ve Avustralya jeolojisine büyük katkı sağladı. Antarktika'ya, Avustralya Antarktika Bölgesi şeklinde bir toprak talebine yol açan İngiliz Avustralya ve Yeni Zelanda Antarktika Araştırma Seferi'nin (1929-1931) lideri olarak geri dönmüştür. Mawson çok sayıda simge yapı ile anılmaktadır ve 1984'ten 1996'ya kadar Avustralya'nın 100 dolarlık banknotunda yer almıştır.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b Alderman, A. R.; Tilley, C. E. (1960). "Douglas Mawson 1882-1958". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 5: 119-127. doi:10.1098/rsbm.1960.0011. 
  2. ^ "Douglas Mawson: Home - Library Guides". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024. 
  3. ^ "Australian Polar collection". www.samuseum.sa.gov.au. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023. 
  • Bickel, Lennard [1977] (2001). Bu Lanetli Ülke, Sir Edmund Hillary'nin önsözü, Edinburgh: Birlinn Ltd.1-84158-141-0 .
  • Sezar, Adrian : Beyaz: Scott ve Mawson'un Antarktika Yolculuklarında Son Günler 1911–1913 Pan MacMillan, Sidney, 1999,0-330-36157-0
  • Hall, Lincoln (2000) Douglas Mawson, Bir Kaşifin Hayatı New Holland, Sidney1-86436-670-2
  • Jacka, FJ " Mawson, Sir Douglas (1882–1958) ", Avustralya Biyografi Sözlüğü, Cilt 10, MUP, 1986, s. 454–457.
  • Mawson, Sir Douglas, 2 cilt. (1915) Blizzard'ın Evi, Avustralasya Antarktika keşif gezisinin hikayesidir, 1911–1914 Cilt. Ben, Londra: Ballantyne Press.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Antarktika</span> kutup kıtası

Antarktika, Güney Yarımküre'nin en güneyinde bulunan ve Güney Kutbu'nu içeren kıta. Afrika ve Okyanusya'nın güneyinde olan ve içinde ülke bulunmayan tek kıta. Dünyanın en kurak yeridir, kıtanın bazı yerlerine 2 milyon sene yağmur yağmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Falcon Scott</span> İngiliz kaşif, Antarktika seferlerinin önderi

Kaptan Robert Falcon Scott, Antarktik yörelerinde iki sefere öncülük eden Kraliyet Donanması subayı ve kâşifi: 1901–04 Keşif Seferi ve tâlihsiz 1910–13 Terra Nova Seferi. Bu ikinci girişim sırasında Scott, Ronald Amundsen'in Norveç seferinden önce olmuşlar diye yalnızca bulmak için 17 Ocak 1912 tarihinde Güney Kutbu'na ulaşan beş kişilik bir ekibe önderlik etti. Dönüş yolculukları esnasında Scott ve yol arkadaşları, takâtsizlik, açlık ve aşırı soğuktan bütünüyle donarak hayatlarını kaybettiler.

<span class="mw-page-title-main">Terör Dağı (Antarktika)</span>

Terör Dağı, Antarktika'daki Ross Adası'nın doğu bölümünü oluşturan, büyük, bazalt yapılı ve sönmüş bir kalkan yanardağıdır. Terör Dağı, Ross Adası'nı oluşturan 4 yanardağ içinde, 30 km kadar batısında bulunan ve adanın tek etkin yanardağı olan Erebus'dan sonra ikinci büyük olandır.

<span class="mw-page-title-main">Erebus Dağı</span>

Erebus Dağı, Antarktika'daki Ross Adası'nın batısında bulunan ve dünyadaki etkin yanardağlar içinde en güneyde yer alan bir stratovolkandır. Ross Adası'nı oluşturan dört yanardağdan Erebus dışındakiler, sönmüş yanardağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Hillary</span>

Sir Edmund Percival Hillary,, Yeni Zelandalı bir dağcıydı. Bir Şerpa olan Nepalli dağcı Tenzing Norgay ile birlikte 29 Mayıs 1953 tarihinde dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı'na ilk tırmanışı gerçekleştirmiştir.

Kâşif ya da bulucu, var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran, keşfeden kimsedir. Daha çok coğrafi keşifleri yapan kişiler için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Franklin</span> Britanyalı gezgin ve kâşif

John Franklin, Britanyalı gezgin, kâşif.

<span class="mw-page-title-main">Ernest Shackleton</span>

Sir Ernest Henry Shackleton 20. yüzyılın başlarında yaptığı Antarktika keşifleriyle tanınan İrlandalı-İngiliz kâşif.

<span class="mw-page-title-main">Clements Markham</span>

Sir Clements Robert Markham, İngiliz coğrafyacı, kâşif ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Kraliyet Coğrafya Topluluğu</span>

Kraliyet Coğrafya Topluluğu Kraliyet Coğrafya Kurumu, coğrafya ile ilgili bilim dallarının gelişmesi amacıyla 1830 yılında kurulmuş alanında uzman bir İngiliz kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Kartopu Dünya</span> 650 milyon yıl önce gerçekleşen bir buzul çağı

Kartopu Dünya hipotezi, 650 milyon yıl önce gerçekleşen bir buzul çağında, tüm Dünya yüzünün en az bir defa olmak üzere, tamamen ya da neredeyse bütünüyle buz tabakalarıyla örtülüp donduğunu ve bir kartopuna dönüştürdüğünü öne sürer. 'Kartopu Dünya' olarak adlandırılan bu dönemde yeryüzü, okyanuslar da dahil olmak üzere tamamen kar ve buzla örtülüydü. Jeoloji bilim topluluğu, genelde buzul kökenli olarak kabul edilen tropikal enlemlerdeki tarih öncesi dönemlere ait tortul sedimentleri ve jeolojik kayıtlardaki diğer gizemli özellikleri en iyi şekilde açıkladığı için genel olarak bu hipotezi kabul eder. Bu modele karşıt görüş bildiren uzmanlar ise küresel buzullaşmaya dair jeolojik kanıtların etkilerinin buz veya sulu karlı bir okyanusun jeolojik fizibilitesine imkân vermediğini ve bu denli donmuş koşullardan bir çıkışın da pek mümkün olmayacağını öne sürerler. Dünyanın tam bir kartopu olup olmadığı veya ince bir ekvatoral çizgide suların, en azından mevsimlere bağlı olarak olsa da açık kalabildiği bir sulu kar görünümünde mi olduğu gibi henüz birçok cevaplanmamış sorular mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Marie Byrd Toprakları</span>

Marie Byrd Toprakları, Antarktika'nın batısındaki topraklardır. Coğrafi olarak, batısında Ross Buz Sahanlığı ve Ross Denizi, doğusunda Ellsworth Toprakları ve Ronne Buz Sahanlığı, kuzeyinde Amundsen Denizi ve Pasifik Okyanusu bulunmaktadır. 158 ° batı ve 103 ° 24' batı boylamları arasında uzanır. Rockefeller Yaylası ve Eights Sahili arasındaki alanı da içeren bölge, 1928-1941 yılları arasında Amiral Richard E. Byrd liderliğinde düzenlenen seferlerde keşfedilmiştir. Amiral Byrd'ın 1929 yılında bölgenin kuzeybatısında kalan kısma eşinin adını vermiş olmasından dolayı bölgeye Marie Byrd Toprakları denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Macquarie Adası</span> Avustralyada ada

Macquarie Adası, Pasifik Okyanusu'nun güneybatısında Yeni Zelanda ve Antarktika arasında hemen hemen tam ortada yer alan bir adadır. Siyasi olarak 1900 yılından beri Avustralya, Tasmanya'nın bir parçasıdır. 1978 yılında Tasmanya'nın koruma altına alınan bir bölgesi olmuş ve 1997 yılında UNESCO'nun Dünya Mirası listesine alınmıştır. Yıllık yumurtlama dönemlerinde küresel kraliyet pengueni popülasyonunu bu adada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">İmparatorluk Trans-Antarktika Seferi</span>

İmparatorluk Trans-Antarktika Seferi (1914-1917), Antarktika'nın Keşfi'nde Kahramanlık Çağı'nın son büyük seferi olarak kabul edilmektedir. Sir Ernest Shackleton'ın planladığı keşif gezisi, Antarktika kıtasındaki ilk arazi geçişini yapmak için yapılan bir girişimdi. 1911'de Güney Kutbu'nun Roald Amundsen tarafından keşfinden sonra, bu geçiş, Shackleton'un sözleriyle "Antarktika yolculukların en büyük ana nesnesi" olarak kaldı. Seferi bu amaca ulaşamadı, fakat destansı bir dayanıklılığa dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Christina Koch</span> Amerikalı astronot, mühendis

Christina Hammock Koch, Amerikalı mühendis ve NASA astronotu.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Samoyloviç</span> Sovyet kutup kâşifi

Rudolf (Ruvim) Lazarevich Samoylovich, bir Sovyet kutup kâşifi, profesör ve coğrafya bilimleri doktoruydu.

<span class="mw-page-title-main">Miguel Corte-Real</span>

Miguel Corte-Real, Labrador sahilinin yaklaşık 600 milini haritalandıran Portekizli bir kaşifti. 1502'de bir keşif gezisi sırasında ortadan kayboldu ve denizde kaybolduğuna inanıldı

<span class="mw-page-title-main">Axel Ohlin</span> İsveçli zoolog

Axel Gabriel Ohlin İsveçli bir zoolog ve Arktik ve Antarktika kaşifiydi.

<span class="mw-page-title-main">Roy Chapman Andrews</span>

Roy Chapman Andrews, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nin müdürü olan Amerikalı bir kaşif, maceracı ve doğa bilimciydi. 20. yüzyılın başlarında siyasi açıdan dengesiz olan Çin'den Gobi Çölü ve Moğolistan'a uzanan bir dizi keşif gezisine liderlik etti. Keşif gezileri önemli keşiflere imza attı ve bilinen ilk dinozor yumurtası fosilini müzeye kazandırdı. Chapman'ın maceralarına ilişkin popüler yazıları onu ünlü yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kutup keşfi</span>

Kutup keşfi, Dünya'nın kutup bölgelerinin –Arktika ve Antarktika– özellikle Kuzey Kutbu'na ve Güney Kutbu'na ulaşma hedefiyle keşfedilmesi sürecidir. Bu, tarihsel olarak kaşiflerin bu bölgelerde genellikle yaya veya kızakla yaptıkları kutup keşif gezileri diye bilinen zorlu yolculuklarla gerçekleştirilmiştir. Son zamanlarda keşifler, teknoloji yardımıyla özellikle uydu görüntülerinden yararlanılarak gerçekleştirilmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.