İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Windows NT, Microsoft tarafından geliştirilen ve ilk sürümü 27 Temmuz 1993'te yayımlanan bir işletim sistemi ailesidir. İşlemciden bağımsız, çoklu işlem ve çoklu kullanıcı desteği sunan bir işletim sistemidir.
Windows Vista, kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu. Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür. Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.
Smalltalk, Alan Kay önderliğinde aralarında Adele Goldberg, Dan Ingalls, Ted Kaehler'in bulunduğu bir grup tarafından Xerox PARC'ta geliştirilmiş nesne yönelimli bir programlama dilidir.
Windows 1.0, Microsoft'un MS-DOS adlı işletim sistemi üzerinde oluşturduğu grafik arayüz (GUI) içeren işletim sistemi ailesi Windows'un ilk sürümüdür.
Windows 7, Microsoft tarafından geliştirilen Windows NT işletim sisteminin önemli bir sürümüdür. 22 Temmuz 2009'da RTM olarak piyasaya sunuldu ve 22 Ekim 2009'da genel kullanıma sunuldu. Windows 7'den yaklaşık 3 yıl önce piyasaya sürülen Windows Vista'nın halefidir. Ev ve iş masaüstü bilgisayarları, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar ve HTPC bilgisayarlar da dahil olmak üzere; kişisel bilgisayarlarda kullanılan bir işletim sistemidir. Yerini, Kasım 2012'de Windows 8 almıştır. 9 Nisan 2013'e kadar Windows 7 RTM; güvenlik güncellemeleri, yazılım güncellemeleri, sürücü güncellemeleri ve teknik destek gibi içerikler sağlıyordu. Ancak artık kullanıcıların destek ve güncellemeleri alabilmesi için Service Pack 1'i yüklemeleri gerekiyor. Windows 7'nin sunucu muadili Windows Server 2008 R2, Windows 7'yle aynı zamanda piyasaya sürüldü. Windows'un bu işletim sistemini temel alan son sürümü, 1 Temmuz 2011'de yayınlanan Windows Embedded POSReady 7'dir. 12 Ocak 2016'da Microsoft, Windows 7'de Internet Explorer 11'den eski olan tüm Internet Explorer sürümlerinin desteğini sonlandırdı. Temel desteği 13 Ocak 2015'te sona eren işletim sistemi, 5 yıl daha güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. Genişletilmiş destek ise 14 Ocak 2020'de sona erdi. Bundan sonra işletim sistemi çoğu kullanıcı için daha fazla destek veya güvenlik güncelleştirmesi almayı bıraktı. Buna rağmen, son Windows 7 çeşidi olan Windows Embedded POSReady 7, Ekim 2021'e kadar güvenlik güncellemeleri almaya devam etti. 15 Ocak 2020'den beri, Mayıs 2019'da yayımlanan KB4499164'ten daha yeni Windows 7 sürümlerinde Windows Update'i engelleyen tüm bilgisayarlar, bir yükseltme uyarı bildirimi görüntülüyor.
Sistem geri yükleme, Microsoft Windows'ta kullanıcının bilgisayarlarının durumunu önceki bir zamana geri döndürmesine olanak tanıyan ve sistem sorunlarından kurtulmak için kullanılabilen bir özelliktir.
Windows 8, Microsoft tarafından üretilen ve Windows NT işletim sistemleri ailesinin bir parçası olarak yayımlanan bir işletim sistemidir. Ürün 1 Ağustos 2012'de üretime ve genellikle aynı yılın 26 Ekim'inde perakende satışa sunuldu. Windows 8, Kasım 2012'de Windows 7'nin yerini aldı.
Windows 9x, MS-DOS çekirdeği üzerinde yükselen Windows işletim sistemi grubudur. Microsoft, Windows 9x ile büyük bir başarı yakalamıştır. Windows 9x'in sürümleri şunlardır: Windows 95, Windows 98, Windows Millennium Edition'dur.
Microsoft Windows için önceki arayüz için Windows Aero, sonraki arayüz için Akıcı Tasarım Sistemi sayfasına bakın.
Microsoft Photos; Windows 8, Windows 8.1, Windows 10 ve Windows 11 işletim sistemlerinde bulunan bir resim görüntüleyici, resim düzenleyici, raster grafik editörü ve resim paylaşımı uygulamasıdır. Uygulama Windows Fotoğraf Görüntüleyicisi için işlevsel bir yedek ve Windows Fotoğraf Galerisi için kısmi bir yedek olarak geldi. İlk kez sistemden kaldırılabilen Windows 8'deki birçok Metro uygulamasından biri olarak dahil edildi. Windows 10'da, işletim sistemi ile daha derine entegre olup üçüncü parti yazılımlar olmadan kaldırılamaz. Fotoğraflar, büyük bant dışı özellik güncellemelerini alan Windows Store uygulamasıdır. Fotoğraflar Office Sway entegrasyonuna sahiptir ve seçilen fotoğrafları "Sway" oluşturmak için bir kaynak olarak kullanabilir. Fotoğraflar ayrıca OneDrive, Facebook, Twitter, Instagram, GroupMe ve e-postalara yükleyerek fotoğraf paylaşımına izin verir. Fotoğraf Galerisi'nin aksine, Fotoğraflar'ın Windows Movie Maker ile entegrasyonu yoktur ve doğrudan etkileşimde bulunamaz. Fotoğraflar, iki arabirim, bir yönetim arabirimi ve bir görüntüleme arabirimi içerir.
Windows Takvim Microsoft tarafından yapılan kişisel bir takvim uygulamasıdır. Microsoft Exchange Server, Outlook.com, Apple'ın iCloud takvim hizmeti ve Google Takvim'i kullanarak takvimin senkronizasyonunu sunar. Popüler iCalendar biçimini destekler. Microsoft, Windows 3.1'e bir Takvim uygulaması ekledi; Windows Vista'ya kadar bir sonraki Windows sürümüne geçemedi. Takvim, Windows Vista'nın Beta 2 tarafından oluşturuldu.
Windows Kişiler Windows 8 ve 10'da, ayrıca Windows Phone sisteminde bulunan bir kişi yöneticisidir. Bir kullanıcının farklı e-posta hesaplarındaki kişileri organize etmesine ve bunları bağlamasına olanak tanır. Windows Contacts-ın yerini aldı. Kişiler, Outlook.com için zaten kullanılmış olan Metro tasarım dili ve tümleşik çevrimiçi Kişiler hizmetine dayanan Windows Kişiler'in Dosya Gezgini tabanlı arayüzünden farklı olarak eşsiz bir grafik arayüze sahiptir. Bir adres defteri olmanın yanı sıra, seçili bir kişiyle son posta konuşmalarının bir listesini sağlar. Kullanıcılar, sosyal paylaşım hesaplarını entegre edebilecekleri bir sosyal medya merkezi olarak da kullanılırdı, ancak Windows ve sosyal medya hizmetlerinde yapılan API değişiklikleri, bu işlevselliğin bozulmasına neden oldu.
Finder Tüm Macintosh işletim sistemlerinde kullanılan varsayılan dosya yöneticisi ve grafik kullanıcı arabirimi kabuğudur. "Hakkında" penceresinde "Macintosh Masaüstü Deneyimi" olarak tanımlanır.Bu, diğer uygulamaların başlatılmasından ve dosyaların, disklerin ve ağ birimlerinin genel kullanıcı yönetimi için sorumludur.
Başlangıç menüsü veya Start menüsü Microsoft Windows'da Windows 95 ve diğer bazı işletim sistemlerinde kullanılan bir grafiksel kullanıcı arayüzü öğesidir. Farklı işletim sistemlerinde ve pencere yöneticisinde farklı isimler vardır, "KDE"de "Kickoff Application Launcher", "GNOME" ve "Unity"de "Dash", "Windows 8"de "Start screen" gibi isimlenir. Geleneksel olarak, Başlat menüsü, kullanıcının başlatması için programların özelleştirilebilir iç içe geçmiş bir listesinin yanı sıra, en son açılan belgelerin bir listesini, dosyaları bulmanın ve yardım almanın ve sistem ayarlarına erişmenin bir yolunu sağladı. Windows Masaüstü Güncellemesi aracılığıyla sonraki geliştirmeler "Belgelerim" ve "Sık Kullanılanlar" gibi özel klasöre erişimi içermektedir. Windows XP'nin Başlat menüsü çeşitli Belgelerim klasörlerini ve Windows masaüstündeki Bilgisayarım ve Ağ Bağlantılarım gibi diğer öğeleri kapsayacak şekilde genişletildi. Windows Vista'ya kadar, kullanıcı Basamaklı alt menüleri arasında gezinirken, Başlat menüsü ekran boyunca sürekli genişletildi.
Windows Mobile Aygıt Merkezi Microsoft tarafından geliştirilen ve ActiveSync'in ardılı olan bir senkronizasyon yazılımı programıdır. Müzik, video, kişiler, takvim etkinlikleri, web tarayıcısı sık kullanılanları ve diğer dosyaları Windows Mobile aygıtları ve Microsoft Windows işletim sistemi arasında senkronize etmek için tasarlanmıştır.
Windows Arama Windows XP ve Windows Server 2003'te daha önce Windows Masaüstü Araması (WDS) olarak bilinirdi, Microsoft tarafından oluşturulan dizine eklenmiş bir masaüstü arama platformudur. İlk kez 2006-da Windows Vista-da bulundu.
Çöp Kutusu hesaplamada, bir dosya yöneticisinde kullanıcı tarafından silinmiş, ancak dosya sisteminden kalıcı olarak silinmemiş dosyalar için geçici bir saklama alanıdır. Tipik olarak, bir geri dönüşüm kutusu, kullanıcıya silinen dosyalara göz atmasına, yanlışlıkla silinen dosyaların silinmesini kaldırmasına veya silmesine olanak tanımak üzere, kullanıcıya kalıcı olarak özel bir dosya dizini olarak sunulur.
Uzak Masaüstü Hizmetleri (RDS) ya da Terminal Hizmetleri Windows Server 2008 ve önceki sürümlerinde, kullanıcının bir uzak bilgisayar veya sanal makinenin bir bilgisayar ağı bağlantısı üzerinden kontrolünü ele geçirmesine olanak sağlayan Microsoft Windows bileşenlerinden biridir. Uzak masaüstü yazılımıdır. RDS, Microsoft'un Windows istemci yazılımı ve RDS çalıştıran bilgisayarın tüm masaüstünün Uzak Masaüstü Protokolü'nü (RDP) destekleyen bir uzak sanal makinesine erişebildiği ince istemci uygulamasıdır. RDS ile, yalnızca yazılım kullanıcı arayüzleri istemci sistemine aktarılır. İstemci sistemindeki tüm girdiler, yazılımın gerçekleştirildiği sunucuya iletilir. Bu, Microsoft App-V gibi, bilgisayar programlarının istemciye istek üzerine aktarıldığı ve istemci makinede yürütüldüğü uygulama akış sistemlerinden farklıdır.
Bu, Microsoft Windows bileşenlerinin bir listesidir.
