Anarşizm, toplumsal otoritenin, tahakkümün, erkin ve hiyerarşinin tüm biçimlerini bertaraf etmeyi savunan çeşitli politik felsefeleri ve toplumsal hareketleri tanımlayan sosyal bir terimdir. Anarşizm, her koşulda her türlü otoriteyi reddetmektir. Reddedilen bu otoritelere patriyarki ve kapitalizm de dahildir.
19. yüzyılda ilk kez ortaya çıkan ve isimlendirilen Anarko-feminizm veya Anarka-feminizm, anarşizm ile feminizmi bir araya getirir ve ataerkilliği hiyerarşinin ve dolayısıyla da toplumun temel problemlerinden biri olarak değerlendirir. Anarko-feministler ataerkillik ve maşizm ile savaşın sınıf çatışmalarının ve devlete yönelik anarşist mücadelenin bütünleyici bir parçası olduğuna inanırlar. Özünde, bu felsefe anarşist mücadeleyi feminist mücadelenin gerekli bir bileşeni olarak görür. Feminizmi de anarşist felsefenin gerekli bir bileşeni olarak görür. L. Susan Brown, "Anarşizm, tüm güç ilişkilerine karşı çıkan bir siyaset felsefesi olduğundan, doğası gereği feministtir" iddiasında bulunur.
Demokratik sosyalizm, sosyalist piyasa ekonomisi içinde ekonomik demokrasi, işyeri demokrasisi ve işçilerin öz yönetimine veya alternatif bir merkeziyetçi planlı sosyalist ekonomi biçimine özel bir vurgu yaparak, siyasi demokrasiyi ve bir tür sosyal sermayeli ekonomiyi destekleyen solcu bir siyaset felsefesidir. Demokratik sosyalistler, kapitalizmin doğası gereği özgürlük, eşitlik ve dayanışma değerleriyle bağdaşmadığını ve bu ideallerin ancak sosyalist bir toplumun gerçekleştirilmesiyle elde edilebileceğini savunuyorlar. Çoğu demokratik sosyalist, sosyalizme kademeli bir geçiş arayışında olsa da, demokratik sosyalizm, sosyalizmi kurmanın aracı olarak devrimci veya reformist siyaseti destekleyebilir. Demokratik sosyalizm, 20. yüzyılda Sovyetler Birliği'nde ve diğer ülkelerde tek parti devletine doğru gerilemeye karşı çıkan sosyalistler tarafından popülerleştirildi.
Sosyal demokrasi, reformist ve aşamalı yöntemlerle laissez-faire kapitalizminin yarattığı eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı hedefleyen politik bir ideolojidir.
Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.
Vsevolod Mihailoviç Eyhenbaum ilerleyen yıllarda Volin (Волин) ismiyle tanınan Rus anarşist.
Protesto, göreceli olarak bir olaya ve duruma karşı aksi yönde tepki göstermektir. Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir. Bu, doğrudan ifade ve etkilemenin ve aktivizmin bir yoludur.
Leymah Roberta Gbowee Liberyalı barış eylemcisi ve kadın barış hareketi lideridir. 14 yıl süren Liberya İç Savaşı'nda, şiddet içermeyen, barışçıl eylemler yaparak dikkat çekmiştir. Yaptığı eylemlerle 2003 yılında ikinci Liberya iç savaşını bitirmiştir. 2011 yılı Nobel Barış Ödülünü, Liberya'nın ve Afrika'nın ilk kadın başkanı Ellen Johnson Sirleaf ve Yemenli kadın hakları savunucusu ve demokrasi eylemcisi Tevekkül Karman ile birlikte paylaşmışlardır.
Rigoberta Menchú, Kiçe kökenli Guatemalalı yerlilerin hakları için mücadele eden aktivist ve 1992 Nobel Barış Ödülü sahibi.
Otorite Üzerine, Friedrich Engels'in her türlü otoriteyi reddeden Mihail Bakunin önderliğindeki anarşistlerin görüşlerini eleştirdiği ve proleter devrimin devlet karşısındaki tutumu sorununa ilişkin marksist görüşlere bir temel getiren makalesidir. Makale; dönemin enternasyonal sosyalist hareketini Bakunin etkisindeki anarşizmin etkisinden korumak amacıyla yazılmıştır.
Nasyonal anarşizm, ulusal anarşizm veya milliyetçi anarşizm, ırk ayrılıkçılığı, ırksal milliyetçiliği, etnik milliyetçiliği ve ırksal saflığı savunan sağcı bir milliyetçi ideolojidir. Ulusal anarşistler, anarşist sosyal felsefeyi reddederken, esas olarak devletsiz bir toplumu destekledikleri için yeni kabile etnik milliyetçiliğini felsefi anarşizmle bağdaştırdıklarını iddia ederler. Ulusal anarşizmin ana ideolojik inovasyonu, onun devlet karşıtı palingenetik aşırı milliyetçiliğidir. Ulusal anarşistler, ulus devlet yerine homojen toplulukları savunurlar. Ulusal anarşistler, farklı etnik veya ırksal gruplardan olanların, politik olarak meritokratik olmaya, ekonomik olarak kapitalist olmayan, ekolojik olarak sürdürülebilir ve sosyal ve kültürel olarak çabalarken kendi kabile komünlerinde ayrı ayrı gelişmek için özgür olacaklarını iddia ederler.
Anarşizm ve şiddet, eylemli propaganda nedeniyle popüler düşüncede birbirlerine yakın kavramlar. Anarşist düşünce şiddet sorusuna oldukça çeşitli cevaplar vermiştir. Bakunin, anarşizm “burjuvaziyi oluşturan bireylerin ölümü demek değildir, siyasi ve toplumsal varlık olarak ekonomik açıdan işçi sınıfından ayrı farklı [bağımsız] olan burjuvazinin ölümü demektir.” diyerek; Kropotkin “yüzlerce yıllık bir tarihe dayanan bir yapıyı birkaç kilo patlayıcıyla tahrip edemezsiniz.” diyerek toplumsal ilişkilerin havaya uçurulamayacağını ve anarşizmin bireye karşı olamayacağını belirtmişlerdir. Rus Devrimi tarihi, Kropotkin'in “eğer yalnızca terörle kazanılırsa gelecek devrim çok üzücü olacaktır” öngörüsünü onaylar. Emma Goldmann ise “Anarşist hareketle aşina olan hemen hemen herkesçe bilinen bir gerçektir ki; Anarşistlerin cezasını çektiği terörist eylemlerin büyük bir kısmı ya kapitalist medya tarafından uydurulmuştur veyahut –eğer doğrudan [kendileri tarafından] yapılmadıysa– polis tarafından kışkırtılmıştır.” demektedir. Tüm bunlar anarşistlerin şiddet eylemleri yapmadıkları anlamına gelmez.
Türkiye’de anarşizm, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından, özellikle de 1986 yılında Kara dergisinin yayınlanmaya başlamasıyla görünürlük kazanan, radikal bir sol harekettir. Öncesinde Türkiye siyaset sahnesinde anarşist hareketin bir gelenek ihtiva ettiği söylenemese de, Türkiye’de bir anarşist geleneğin oluşumuna dair “yüzyıllık gecikme”ye rağmen, Anadolu topraklarında anarşizmin tarihsel köklerine dair izlere rastlamak da mümkündür.
Hristiyan sol, büyük ölçüde sosyal adalet görüşlerini benimseyen ve bir sosyal müjde uygulayan bir dizi orta-sol ve sol- Hristiyan siyasi ve sosyal hareketleridir. Uluslararası politik düşüncedeki doğal çeşitlilik göz önüne alındığında, terimin farklı ülkelerde farklı anlamları ve uygulamaları olabilir. Bazı örtüşmeler olmasına rağmen, Hristiyan solu liberal Hristiyanlıktan ayrıdır, yani bütün Hristiyan solcuları liberal Hristiyan değildir ve bunun tersi de geçerlidir. Bazı Hristiyan solcular sosyal meseleler hakkında sosyal olarak muhafazakâr görüşlere sahipken, ekonomik meseleler üzerine sol eğilimlidir.
Feminist sanat hareketi, feministler tarafından, kadınların yaşam ve deneyimlerini yansıtan sanat eserleri üretmenin yanı sıra; çağdaş sanat üretimi ve algısının temelini değiştirmek için uluslararası düzeyde gerçekleştirilen çalışmaları ifade eder. Sanat tarihi ve pratiği içinde kadınlara daha fazla görünürlük kazandırmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda feminist hareketin iç düşüncelerini ve amaçlarını görselleştirerek sanat yoluyla herkese gösterme ve anlam verme amacıyla icra edilmektedir. Hareket, sanat dünyasının ana akım anlatısını baltalamaya devam edenlerin rolünü oluşturmasını sağlar.
Kuir Anarşizm ya da anarko-queer, gey kurtuluş ve homofobi, lezbofobi, transmisojini, bifobi, transfobi, heteronormavite, ataerkillik ve ikili cinsiyet sistemi gibi hiyerarşilerin kaldırılmasının aracı olarak anarşizmi ve toplumsal devrimi savunan anarşist düşünce okuludur. Anarşist ve LGBT hareketlerin hem dışında hem içinde LGBT hakları için mücadele eden insanlara: John Henry Mackay, Adolf Brand ve Daniel Guérin dahildir. Bireyci anarşist Adolf Brand Berlin’de 1896’den 1932’ye kadar, gey sorunlarına adanmış ilk sürekli dergi olan Der Eigene’yi yayımlamıştır.
İşçi Partisi,, İrlanda Cumhuriyeti'ndeki merkez sol ve sosyal demokrat bir siyasi partidir. 28 Mayıs 1912'de Clonmel, County Tipperary'de James Connolly, James Larkin ve William O'Brien tarafından İrlanda Sendika Kongresi'nin siyasi kanadı olarak kurulmuştur ve tüzüğünde kendisini "demokratik sosyalist parti" olarak tanımlamaktadır. İşçi Partisi, İlerici İttifak'ın, Sosyalist Enternasyonal'in ve Avrupa Sosyalistleri Partisi'nin üyesidir.
Barış, savaş ve sosyal çatışmanın sosyolojik incelemesi, grup çatışmalarını, özellikle kollektif şiddeti ve alternatif yapıcı şiddet içermeyen çatışma dönüşümü biçimlerini analiz etmek için sosyolojik teori ve yöntemleri kullanır.
Anarşistler geleneksel olarak örgütlü dine şüpheyle yaklaşmış ya da şiddetle karşı çıkmışlardır. Yine de bazı anarşistler, devleti yüceltmenin günahkâr bir putperestlik biçimi olduğu fikri de dâhil olmak üzere, anarşizme dini açıdan yorumlar ve bakış açıları getirmişlerdir.
Katolik İşçi Hareketi, Dorothy Day ve Peter Maurin tarafından 1933 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan bağımsız Katolik toplulukların bir birleşimidir. Amacı, "İsa Mesih'in adalet ve sevgisine uygun olarak yaşamaktır". Hareketin temel prensiplerinden biri, komünitarizm ve kişiselcilik ilkelerine dayalı olarak toplumun kenarındaki kişilere karşı misafirperverliktir. Bu amaçla, hareket, sosyal hizmetler sunan 240'tan fazla yerel Katolik İşçi topluluğuna sahiptir. Her ev, kendi bölgesine uygun bir şekilde sosyal adalet çalışmalarına katılan farklı bir misyona sahiptir.
