İçeriğe atla

Dorothy Allison

Dorothy Allison
Doğum11 Nisan 1949 (75 yaşında)
Güney Carolina, Amerika
MeslekYazar
KonuFeminizm, lezbiyenlik

Dorothy Allison (d. 11 Nisan 1949, Güney Carolina, Amerika), Amerikalı yazardır. Eserlerinde; sınıf çatışması, cinsel istismar, çocuk istismarı, feminizm ve lezbiyenizm gibi konuları işlemiştir. Kendisini bir lezbiyen kadın olarak tanımlamıştır. Lambda Edebiyat Ödülleri de dahil olmak üzere birkaç ödüle layık görülmüştür. Allison, 2014'te Güneyli Yazarlar Cemiyeti'ne seçilmiştir.

Biyografi

Çocukluk ve gençlik yılları

Dorothy Allison 11 Nisan 1949'da Güney Karolina'nın Greenville eyaletinde, henüz on beş yaşında olan Ruth Gibson Allison tarafından dünyaya getirildi. Annesi bekar ve fakirdi. Garsonluk ve aşçılık yaptı. Evlendi ama Dorothy Allison henüz beş yaşındayken üvey babası ona karşı cinsel istismara başladı ve bu istismar yedi yıl sürdü. On bir yaşındayken bu durumu bir akrabasına anlattı, o da annesine. Ruth, kocasını kızı yalnız başına bırakmaya zorladı ve aile dağılmadı. Bu süreç fazla uzun sürmedi. Üvey baba istismarına beş yıl daha devam etti. Allison hem fiziksel hem de ruhsal acılar çekti. Babasından belsoğukluğu kaptı ve bu hastalık 20'lerine kadar ne teşhis ne de tedavi edilebildi. Tedavi edilemeyen bu hastalık Allison'un doğurganlığını elinden aldı.

Aile borçtan kaçmak için merkez Florida'ya yerleşti. Allison aşırı fakirlik yüzünden aile bireylerinin ölümlerine şahit oldu. Kaoslarla dolu aile yaşamına rağmen, liseden mezun olan ilk kişi olmayı başardı. Ulusal Erdem Bursu'nu kazandı. 18 yaşında evini terk etti ve üniversiteye kayıt oldu.

Üniversite yılları

1970'lerin başında Allison Florida Presbiteryan Üniversitesi’ne (şimdilerin Eckerd Üniversitesi) Ulusak Erdem bursu ile katıldı. Üniversitedeyken, bir feminist kolektifin izinden kadın hareketlerine katıldı. Militan feministleri yazma kararını aldırdıkları için övdü. Antropoloji dalında B.A ile mezun olduktan sonra Florida Eyalet Üniversitesi’nde antropoloji üzerine çalıştı.

Kariyeri

Allison yazar olarak henüz bir başarı yakalamadan önce, komilik, hizmetçilik, bakıcılık, ücretli öğretmenlik gibi çeşitli işler yaptı ve Florida'da bir feminist kitabevinin kurulmasına yardımda bulundu. Ayrıca çocuk gelişim merkezinde çalışıp tecavüz kriz merkezinde telefonlara yanıt verdi ve Sosyal Güvenlik Kurumu'nda katiplik yaptı. Bazı zamanlar da ise otel odasında gece gündüz demeden oturup sarı not defterinde kendini geliştirdi. Üvey babasının istismarı, fakirlikle mücadelesi ve kadınlara olan düşkünlüğünü içeren hayat tecrübelerini kaleme aldı. Bu yazıları onun gelecekteki işlerinin yapıtaşı oldu.

1979'da New York'a taşındı. 1981'de kentsel antropoloji üzerine master yaptı ve burada ders vermeye başladı.

Feminist Seks Savaşçıları olarak ünlenen topluluğun kilit isimlerinden biriydi. 1982'de cinsellik üzerine yapılan Barnard Konferansı'nda konuşmacı oldu . Bu durum New York'ta "Pornografiye Karşı Kadınlar" grubu tarafından hor görüldü ve panele katılan konuşmacılara anti-feminist teröristler dendi. Bazı protestocular Allison'u eserlerindeki bazı grafik içerikler yüzünden çocuk istismarını desteklediği konusunda suçladılar. Allison bu suçlamalara "Benden Nefret Eden Kadınlar: Dorothy Allison Tarafından Şiirler" isimli koleksiyonuyla cevap verdi. Bu eser gay ve lezbiyen kuruluşlar arasında saygı gördü.

Kurgu ve şiir dalındaki eserlerine ek olarak, Allison üniversitede ders verip, misafir öğretmenlik de yaptı ve Köylülerin Sesi, New York Yerlileri ve Edebi Destek Sesi gibi eserlerin yayımlanmasına destek oldu.

1988'de Allison, yarı otobiyografik kısa hikâyeler içeren "Çöp: Kısa Hikâyeler" isimli eserini yayımladı. Bu eser Lambda Edebiyat Ödülü'nü kazandı. Kitap Mab Segret'in "Annemin Ölü Sincabı" adlı eserinde olumsuz bir şekilde değerlendirildi. Bu durum Allison'u kızdırdı. Segret'in eserleri Allison'un favorilerindendi ve eleştirmenin kullandığı "beyaz çöp" tabiri ve Güneylilere yönelik küçümseyici tavrı onu hezimete uğrattı. Güneylilerin aptal, beyin özürlü ya da ahlak yoksunu oldukları önyargısını kırmak için gelecek iki yılını "Çöp"ü yazmakla geçirdi.

1989'da Dutton Yayınları'na yarı tamamlanmış halde gönderdiği, ilk romanı olan "Karolina'dan Çıkan Piç"i yazmak için neredeyse on yılını harcadı. Kitabı tamamlaması için ona $37.500 nakit avans verdiler ve kitap 1992'de basıldı. Sonrasında Angelica Huston'un yönetmenliğinde aynı isimle filme uyarlanıp TNT'de gösterime girdi.

Kitap ve film görsel içerikler sebebiyle birbirine zıt düştü. Bu sebeple film TNt yerine Showtime'da gösterildi. Başlarda, Kanadalı Film Derecelendirme Sistemi filmin Kanada'da gösterimini yasakladı. Sonrasında yasak tersine döndü. 1997 Kasımında ABD Yüksek Mahkemesi Eğitim Kurulunun görsel içerikleri yüzünden liselerde yasaklanması kararını onadı.

1998'de Allison pek çok ödül kazandığı "Mağara Adamı" isimli eserini yayımladı. O yıl Bağımsız Ruhlar Ödülü'nün temelini attı. Bu romanı yazdığı süre boyunca Allison ve bir ressam olan partneri Alix Layman, Wolf Micheal ismini verdikleri bir erkek çocuğunun annesi oldular.

2002'de Allison ‘Çöp’ün yeni versiyonunu ortaya çıkardı ve yeni bir kısa hikâye ekledi. "Merhamet" 2003'te En İyi Amerikan Kısa Hikâyeleri ve Güneyden En iyi Hikâyelere seçildi.

2007'de Allison "O Olan" ismini verdiği yeni bir hikâye üzerinde çalıştığını duyurdu ve Riverhead yayınevi tarafından basıldı. Hikâye Kaliforniya'da üç kadın baş karakterin şiddetle şekillenen hayatlarını konu alıyordu.

2008'de Atlanta'da Emory Üniversitesinde Bill ve Carol Fox Merkezi'nde Seçkin Misafir Öğretim Üyesi olarak üç ay bulundu.

Eserleri

Allison'un eserleri; sınıf çatışması, çocuk ve cinsel istismar, kadınlar, lezbiyenlik ve aileyi tema olarak aldı.

Allison'un ilk romanı olan yarı otobioyografik eseri Karolina'dan Çıkan Piç(1992). Ulusal Kitap Ödülleri'ndeki finalistlerden biriydi. İçerisindeki Güneylilerin fakirliği, aile bağları, çocuk istismarı ve tecavüzü ele alan görselleriyle "Piç" Ferro Grumbley ve Bay Area Eleştirmenleri Ödülünü kurgu dalında kazandı. Roman düzineden fazla dillere çevrildi. Filme uyarlandı ve 1996'da Showtime'da galası yapıldı.

Allison'un ikinci romanı "Mağara Adamı" 1998'de yayımlandı ve New York Times en çok satanlar listesine girdi. 1998'de kurgu dalında Lambda Edebiyat Ödülü'nü kazandı ve Lillian Smith Ödülü'nde finalist oldu. Mağara Adamı sahneye ve ekrana uyarlandı en çok dikkat çekeni ise 2004'te Lisa Cholodenko tarafından yönetilen, Kyra Sedgwick ve Kevin Bacon'un başrol olduğu aynı isimli filmdi.

Allison'un kitabı Çöp: Kısa Hikâyeler 1988'de Firebrand Kitapçılık tarafından basıldı. Düzenlenmiş baskı Penguen (1990) ve Plume (2002), "Merhamet" ve "Yaşamaya Karar Vermek" gibi yeni eklenen hikâyelerle yayımlandı. 1989'da Lambda Edebiyat Ödülleri'ni En iyi Lezbiyen Küçük Basım Kitabı ve En İyi Lezbiyen Kurgusu dalında kazandı. Etkileri Toni Morr, Som, Berta Harris ve Andre Lordeu'u da kapsadı. Allison "Masmavi Göz"ün onu ensest hakkında yazmasında yardımcı olduğunu söyler. 1975'te Allison, Vermont, Plainfield’da feminist teori enstitüsünde Sagaris'li Harris'ten ders aldı. Haris ona, "Özellikle lezbiyenlik üzerine yazdığın zaman dürüst ve korkusuz olmalısın," dedi. 1980'lerin başında, bir şiir dinletisinde Lorde ile tanıştı. Sonunda Allison'un kısa hikâyesi olacak olan "Nehirlerin İsmi"ni okuduktan sonra Allison'a yaklaştı ve "Öylece yazmalısın," dedi.

Küçük basımcılara desteği

Allison 1998'de Özgür Ruhlar Ödülü'nü kurdu. Bu, küçük matbaacılarla ve bağımsız kitapçılarla çalışıp onların gelişimine katkı sağlayan bireylere yıllık verilen bir ödüldür. Bu ödül Astraea Kurumu tarafından yönetilmiştir. İnsanları ve kurumları yeni yazarladı tanıtmaya teşvik etmeye yönelik bir ödüldür. Aksi takdirde bu eserler hiç okunmamış olabilirdi.

"Şartlar", "Köyün Sesi", "New York Yerlileri" ve "Edebi Destek Sesi"ne katkı sağlamıştır.

Allison Uluslararası PEN Kurumu'nun da üyesidir. Sansüre Karşı Ulusal Koalisyon'un danışma kuruluna, Özgür İfade İçin Feministler ve James Tiptree Jr. Ödülleri için de hizmet etmiştir. Bu ödül, cinsiyet fikirlerini keşfeden ve derinlemesine inceleyen bilimkurgu ve fantezi eserlerine yılda bir kez sunulur.

Cins ve cinsiyet eylemciliği

Allison güvenli sekse bağlı kaldı ve feminist ve lezbiyen topluluklarda aktif olarak bulundu. Illinois, Quincy'li Kristle Friddle ile birlikte Lezbiyen Seks Mafyası adlı grubun kurucularından biriydi. Grup, bütün cinsel yönelim ve kimliklere sahip kadınlar için bir bilgi ve destek grubudur. 1977'de Basındaki Özgürlük İçin Kadınların Enstitüleri Allison ile bağdaştı. ÖİKD bir kâr amacı gütmeyen Amerikan yayın organizasyonudur. Bu organizasyon kadınlar ve kadınlar üzerine kurulu halka açık medya biçimlerini bağlamak ve iletişimlerini artırmak için çalışır.

Özel hayatı

Alix Layman isimli partneri ve oğulları Wolf ile birlikle Kaliforniya Monte Rio'da yaşıyor.

Ödülleri

Emory Üniversitesi merkezinde 2008 ilkbaharında Ayrıcalıklı Ziyaretçi Profesör olarak görev yapmıştır. Ayrıca Allison Davidson Üniversitesi'nde 2009 sonlarında yazma profesörü olarak seçilmiştir. Güneyli Yazarlar Yoldaşlığına seçilmiştir.

Bibliyografya

Eserler

  • Benden Nefret Eden Kadınlar: Dorothy Allison'dan Şiirler (1983)
  • Çöp: Kısa hikâyeler(1988)
  • Benden Nefret Eden Kadınlar: Şiirleri 1980-1990(1991)
  • Karolina'dan Çıkan Piç(1992)
  • Ten: Seks, Sınıf ve Edebiyat Hakkında Sohbetler(1994)
  • Bildiğimden Emin Olduğum İki Veya Üç Şey(1995)
  • Mağara Adamı (1998)
  • O Olan(TBA)

Filmografya

  • Karolina'dan Çıkan Piç (1996)
  • Bildiğimden Emin Olduğum İkiVeya Üç Şey (1997)
  • Taşduvardan Sonrası (1999)
  • Mağara Adamı(2004) Yönetmen: Lisa Cholodenko, Başrol: Aidan Quinn ve Kyra Sedgwick

Sahne

Mağara Adamı(2003) Kate Moira Ryan tarafından New York Tiyatrosu’nda sahneye uyarlanmıştır.

Ödülleri

  • 1989- Lambda Edebiyat Ödülleri "En İyi Lezbiyen Küçük Basım Kitabı": Çöp: Kısa Hikâyeler
  • 1989- Lambda Edebiyat Ödülleri "En İyi Lezbiyen Kurgu" Çöp: Kısa Hikâyeler
  • 1992- Ulusal Kitap Ödülü finalisti "Karolina'dan Çıkan Piç"
  • 1992- Ferro-Groumley "Karolina’dan Çıkan Piç"
  • 1992- Bay Bölgesi Kitap Eleştirmenleri Ödülü “Karolina'dan Çıkan Piç”
  • 1995- Lezbiyen Kitap Ödülü Ten: Seks, Sınıf ve Edebiyat Hakkında Sohbetler
  • 1995- New York Times Kitap Eleştirisi, yılın dikkat çeken kitabı Bildiğimden Emin Olduğum İki veya Üç Şey
  • 1998- Lambda Edebiyat Ödülleri “En İyi Lezbiyen Kurgu” Mağara Adamı
  • 1998- Lillian Smith Ödülü finalisti “Mağara Adamı”
  • 2007- Jim Duggings Üstün Orta Kariyer Romancılar’ın Ödülü (Azizler ve Günahkarlar Edebi Festivali)

Ayrıca bakınız

  • Güneyli Yazarlar Yoldaşlığı
  • Güney Carolina Edebiyatı

Notlar

  1. Ed. Burke, Jennifer Clare (2009). Görünür:
  2. Dorothy Allison. Güneyli Yazarların Yoldaşlığı. 20 Mart 2014'te yeniden alındı.
  3. Modern Yazarlar Çevrimiçi. Detroit, Michigan: Gale. 2004.
  4. “Derinlik, Hamilton Koleji’nin Güneyinden, Dorothy Allison Kalabalığa Bir Yudum Gerçeklik Sunuyor.” Laura T. Ryan Staff. Post-standart (Syracuse, NY). STARS; sf. 21, 22 Ekim 2000
  5. Bataklık, “Dorothy Allison”
  6. Nolan, Margaret. “Dorothy Allison: Zen redneck dyke mama”. Filigran.
  7. Hartt, Jordan (28 Mart 2007). “Dorotyh Allison ile Röportaj”.
  8. Queer Culture Center: "Owen Keehnen: Interviews, Dorothy Allison", accessed June 14, 2010
  9. "Associates | The Women's Institute for Freedom of the Press". www.wifp.org. Retrieved 2017-06-21.
  10. "Saints and Sinners Literary Festival". bestofneworleans.com, May 8, 2007.

Kaynakça

  • Çevrimiçi Çağdaş Yazarlar (Detroit, MI Gale, 2004) ISBN 978-0-7876-3995-2
  • Philip Gambone, Gey Ulusunda Geziler LGBT-E'li Amerikalılar(Madison, Wisconsin Üniversite Basımcılığı. 2010) ISBN 978-0-299-236847
  • Janet Z Marsh, Edebi Biyografiler Sözlüğü'nde Dorothy Allison: Yirmi Birinci Yüzyıl Amerikan Yazarları, İkinci Serisi (Detroir: MI Gale, Cangage Öğrenim. 2009) ISBN 978-0-7876-8168-5
  • Megan, Carolyn E. Allison Dorothy (1994) Gerçekliğe Hareket: Dorothy Allison ile Röportaj "Kenyon Eleştirmenleri" 16 (4): 71—83 JSTOR 4337130
  • Carter, Natalie "Harcanabilir Bir Güneyli". "Kültürel Patriark" ve "Narrativization in Dorothy Allison’s"
  • Carter, Natalie(2013) "Karolina'dan Çıkan Piç". Kadın Çalışmaları. 42(8): 886—903. Doi:10.1080/00497878.2013.830540
  • Allison Dorothy ile Röportaj

Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lezbiyen</span> homoseksüel kız veya kadın

Lezbiyen, başka bir kadına fiziksel ve/veya duygusal çekim hisseden kadındır. Lezbiyen, eşcinsel kadın anlamına gelmektedir. Hem kadınlara hem de erkeklere çekim hisseden kadınlar ise biseksüeldirler. Kişinin kendini tanımlaması veya kendine biçtiği cinsel kimlik, davranışlarıyla örtüşmüyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Feminizm</span> İdeoloji

Feminizm, kadınların haklarını tanıyarak bu hakların korunması amacıyla eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çeşitli ideolojiler, toplumsal hareketler ve kitle örgütlerinden oluşan hareket. Sözcüğün köken olarak Latince "femina" ve onun Fransızca türevi olan "féminisme" sözcüğünden geldiği ve Türkçe eş anlamlısının hatunculuk olduğu belirtilmektedir. Kadın hareketi doğrudan kadınları ilgilendiren ve dolaylı olarak kültürü ilgilendiren konularda bilinç uyandırır. Feminizmin temel amaçları; eğitim, iş, çocuk bakımı, yönetim gibi konularda eşit haklara sahip olmaktan, yasal kürtaj hakkından, kadın sağlığı konusunda ilerlemelere, tacizin ve tecavüzün engellenmesinden lezbiyen haklarına kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Murathan Mungan</span> Türk yazar

Murathan Mungan, Türk yazar, oyun yazarı ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Doris Lessing</span> Yazar

Doris Lessing, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Britanyalı yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pirandello</span>

Luigi Pirandello, İtalyan yazardır. Özellikle oyun yazarı olarak tanınmıştır. Roman ve kısa hikâyeleri de vardır. 1934 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">J. M. Coetzee</span>

John Maxwell Coetzee, Güney Afrikalı–Avustralyalı romancı, deneme yazarı, dilbilimci, çevirmen ve 2003 Nobel Edebiyat Ödülü sahibidir. İngilizce dilinde en çok eleştirmenlerce beğenilen ve dekore edilmiş yazarlardan biridir. Booker Ödülü, CNA Ödülü, Kudüs Ödülü, Prix Femina étranger ve Irish Times Uluslararası Kurgu Ödülü'nü kazandı ve bir dizi başka ödül ve onursal doktora derecesine sahip oldu.Coetzee 2002 yılında Avustralya'ya taşındı ve 2006 yılında Avustralya vatandaşı oldu. Adelaide'de yaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Bekir Yıldız (yazar)</span>

Bekir Yıldız,, Türk öykü ve roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Nezihe Meriç</span> Türk yazar (1925-2009)

Nezihe Meriç, Türk yazardır.

<i>Yaz Günüydü</i>

Yaz Günüydü 1971 ABD yapımı dramatik filmdir.Özgün adı Summer of '42 dur. Senaryosunu Herman Raucher'in kendi anılarına dayandırarak yazdığı filmi Robert Mulligan yönetmiş, önemli rollerinde Jennifer O'Neill, Gary Grimes, Jerry Houser ve Oliver Conant oynamışlardır. Filmin müziklerini Michel Legrand yapmış ve bu çalışması ile 1972 yılında En İyi Orijinal Müzik Akademi Ödülünü kazanmıştır.

Joan Nestle, Lambda Ödülü kazanmış yazar, editör ve Lesbian Herstory Archives'in kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Korku kurgu</span> korku ve gerilim temalı edebiyat türü

Korku kurgu, korku edebiyatı ve korku fantezi bir edebiyat türüdür ve okurlarına korku ve terör hissi vermeyi hedefler. Edebiyat tarihçisi J. A. Cuddon, korku hikâyelerini "farklı uzunluklarda bir kurgu... okurlarını şaşırtıyor ve hatta korkutuyor, ya da belki de onlara nefret ve tiksinme hislerini aşılıyor." sözleri ile tanımlar. Korku kurgu, genellikle tedirgin edici ve korkutucu bir atmosfer yaratır ve yine genellikle doğaüstüdür ancak bu onun her zaman doğaüstü olacağı anlamına da gelmez. Bir korku kurgu çalışması genellikle toplumun genelinin korktuğu bir benzetme olarak da tanımlanabilir.

Bu liste feminist şairleri içermektedir.

Edward Paul Jones Amerikalı roman ve kısa hikâye yazarı. Onun 2003'te yazdığı roman olan Malum Dünya, Kurgu dalında Pulitzer Ödülü ve Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü kazandı. Onun Malum Dünya'dan farklı olarak Lost in the City ve All Aunt Hagar's Children adlı iki eseri daha bulunmaktadır. Yedi ödül kazanmış ve üç kez eserleri ödüle aday gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Julia Peterkin</span> Amerikalı yazar (1880 – 1961)

Julia Peterkin Amerikan roman yazarı. Scarlet Sister Mary romanı ile 1928 yılında Pulitzer Ödülü kazanmıştır.

Ellis Avery, Amerikalı yazar ve romancıdır.

Anne Tyler Amerikalı bir roman yazarı, kısa öykü yazarı ve edebiyat eleştirmeni. Dinner at the Homesick Restaurani (1982), The Accidental Tourist (1985) ve Breathing Lessons (1988) dahil olmak üzere yirmi üç roman yayınladı. Üç roman da Pulitzer Kurgu Ödülü finalistiydi ve Breathing Lessons 1989'da Pulitzer Ödülü kazandı. Ayrıca Janet Heidinger Kafka Ödülü, Ambassador Kitap Ödülü ve Ulusal Kitap Eleştirmenleri Birliği Ödülü kazandı. 2012'de Sunday Times Edebiyatta Mükemmellik Ödülü'ne layık görüldü. Tyler'ın yirminci romanı A Spool of Blue Thread, 2015 yılında Man Booker Ödülü için nihai listeye ve Redhead By the Side of the Road 2020'de aynı ödül için ön listeye alındı. Tamamen gelişmiş karakterleri, "zekice tasarlanmış ve kesinlikle doğru detayları", "titiz ve sanatsal tarzı" ve "zeki ve açık dili" ile tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Sarah Waters</span>

Sarah Ann Waters Galli bir romancıdır. En çok Viktorya döneminde geçen ve Tipping the Velvet ile Fingersmith gibi lezbiyen kahramanların yer aldığı romanlarıyla tanınır.

Per Petterson, Norveçli bir romancıdır. Petterson'un eserleri, Türkçe dahil, 50 farklı dile çevrilmiştir.

Jen Currin, Amerikalı / Kanadalı şair ve kurgu yazarıdır. Portland, Oregon'da doğup büyüdü. Vancouver, British Columbia'da yaşamaktadır ve Kwantlen Politeknik Üniversitesi'nde yaratıcı yazarlık dersleri vermektedir. 2010 tarihli koleksiyonu The Inquisition Yours, 2011'de Lezbiyen Şiiri dalında Audre Lorde Ödülü'nü kazandı ve o yılki Lambda Edebiyat Ödülü, Dorothy Livesay Şiir Ödülü ve ReLit Ödülü için kısa listeye alındı. 2014 koleksiyonu School, Pat Lowther Ödülü, Dorothy Livesay Ödülü ve ReLit Ödülü için finalist oldu.

Susan Choi Amerikalı bir roman yazarıdır.