İçeriğe atla

Dorian Gray'in Portresi

Başlığın diğer anlamları için Dorian Gray'in Portresi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Oscar Wilde'ın "Dorian Gray’in Portresi" adlı romanı ilk kez Temmuz 1890'da "Lippincott's Monthly Magazine" adlı dergide tefrika edilmeye başladı, ertesi yıl da kitap halinde basıldı.

Dorian Gray'in Portresi, Oscar Wilde'ın 1891 yılında yayımlanan felsefi romanı.

Wilde'in yayımlanmış tek romanıdır. Kendisi yerine tuvaldeki portresinin yaşlanmasını dileyen ve bu dileği gerçekleşince yoldan çıkıp yozlaşan haz ve güzellik tutkunu yakışıklı bir adamı konu alır.

İlk kez Temmuz 1890'da İngiltere ve Birleşik Amerika'da eşzamanlı olarak "Lippincott's Monthly Magazine" adlı dergide tefrika edilmeye başladı ve ahlaksızlığı yücelttiği gerekçesiyle özellikle İngiliz basınında büyük tepkiyle karşılandı.[1] Sanatın özünde ahlakdışı olduğunu ve herkesin Dorian Gray’de kendi günahını göreceğini savunan Wilde, ertesi yıl eseri genişletip sanat anlayışını açıklayan bir önsözle birlikte kitap olarak yayımladı.

Roman, yayımlanışından sonra meydana gelen olaylar, skandallar ve davalar nedeniyle Victoria devri insanlarının edebiyata bakışlarının; içinde yaşadıkları dünyayı, özellikle cinsellik ve erkeklikle ilgili olarak, algılama ve anlama biçimlerinin değişmesine yol açmıştır.[2]

Konusu

Dorian Gray, yüksek sınıfa mensup çok yakışıklı genç bir adamdır. Yeni bir sanat denemesi peşinde koşan ressam Basil Hallward, onun güzelliğinden çok etkilenmiştir ve bir portresini yaparak bu portre aracılığıyla onunla adeta bütünleşir. Dorian, Basil'in evinin bahçesinde Basil'in arkadaşı Lord Henry Wotton ile tanışır. Zevk ve güzelliğe düşkün Lord Henry, Hazcılık üzerine kurulu bu düşüncelerini Dorian'a anlatır. Dorian, Lord Henry'nin sözleri üzerine güzelliğini bir gün yitireceğini fark edince ağlayarak onun yerine Basil'in çizmekte olduğu portresinin yaşlanmasını ne kadar çok istediğini dile getirir. Dorian'ın bu dileği gerçekleşir. Ancak portresi işlediği her günahın izini taşımak üzere işaretlenir; artık bu günahların her biri portresinde kusur veya yaşlanma belirtisi olarak yer alacaktır.

Dorian'ın hayatının geri kalan kısmı Lord Henry'nin etkisi altında geçer. Onun öneri ve rahatlatmalarıyla Dorian üst üste günahlar işler. Günün birinde genç bir tiyatrocu kıza aşık olup evlenmeye karar verir. Bu evliliği onaylamayan dostları Basil ve Lord Henry'e nişanlısı Sibyl'i göstermek için tiyatroya götürür ancak nişanlısının sahnede kötü bir performans sergilemesi üzerine ona olan duyguları değişir. Sibyl, Dorian'ın onu terk edişinin gecesinde intihar eder. Dorian bu intihardan da kendini sorumlu hissetmez ve yeni günahlar işleyerek yaşamına devam eder. Hiç yaşlanmaz ne var ki tablosuna her baktığında yaşlanıp çirkinleştiğini görerek melankoliye sürüklenmektedir. Güzelliğinin bedelini gittikçe kötüleşen ruh hali ile öder.

Dorian, kimseye göstermediği resmini sonunda ressam Basil'e gösterir ve üstündeki lanetten ötürü sanatçıyı suçlayarak öldürür. Günah işlemeye devam ettikçe gittikçe yalnızlaşır ve portresini seyrederek içindeki karanlığı keşfeder. Melankoliden kurtulmak için tabloyu yok etmeye karar verir. Portresini bıçakla doğramaya kalktığı an kendini öldürür. Uşakları onu bulduğunda yerde yaşlı ve çirkin bir bedenle yatmaktadır, bu cansız bedeni uşaklar tanımazlar. Yanı başındaki tabloda ise Dorian Gray'in genç portresi vardır.

Karakterler

Bir mektupta Wilde, karakterlerin kendisini yansıttığını belirtmiştir. Basil Hallward kendi hakkımda düşündüklerim: Lord Henry dünyanın hakkımda düşündükleri: Dorian -belki başka yaşlarda- olmak istediğim.

  • Dorian Gray - Lord Henry'nin Hazcılık ile ilgili düşüncelerinden etkilenen yakışıklı genç adam. Ahlaki veya ahlaksız bütün zevklere açık hale gelmeye başlar.
  • Basil Hallward - Dorian'ın güzelliğine bağımlı hale gelen ressam. Dorian, Basil'in sanatsal potansiyelini görmesine yardımcı olur. Dorian'ın portresi Basil'in en iyi eseri olur.
  • Lord Henry Harry Wotton - Kitabın başında Basil'in arkadaşı olan soylu. Ancak daha sonra Dorian'ın güzelliğinden ve saflığından etkilenir. Oldukça hazırcevap. Lord Henry, yüzyılın sonundaki Viktorya kültürünün yorumu olarak görülür. Hazcılığı benimsemiştir. Dorian'ı kendi dünyaya bakış açısına çeker. Dorian ona benzemeye çalıştıkça yozlaşmaya başlar.

Diğer karakterler:

  • Sybil Vane - Dorian'ın aşık olduğu oldukça yetenekli, güzel ama aşırı fakir aktris. Gerçek hayatta aşkı öğrenirken kurgusal aşkı canlandırmaktan zevk alamamasından dolayı Dorian'a olan aşkı oyunculuk yeteneğini yok eder. Dorian'ın artık onu sevmediğini anlayınca intihar eder.
  • James Vane - Sybil'in denizci olan ve Avustralya'ya giden ağabeyi. Annesi sadece Dorian'ın parasını önemsediğinden kız kardeşine karşı aşırı korumacı. Dorian'ın kardeşine zarar vereceğine inandığından gitmekte tereddüt eder ve kardeşine gelecek en küçük zarar için intikam alacağına söz verir. Daha sonrasında bir avlanma etkinliği sırasında yanlışlıkla öldürülür.
  • Alan Campbell - Dorian'ın önceden iyi arkadaşı olan kimyacı. Dorian'ın ünü sorgulanmaya başlayınca arkadaşlıklarını bitirir. Dorian’ın sırrını kimseye açıklamadan intihar etmiştir.
  • Lord Fermor - Lord Henry'nin amcası. Dorian'ın kökenleri hakkında Lord Henry'i bilgilendirir.
  • Victoria, Bayan Wotton - Lord Henry'nin eşi. Romanda sadece Dorian, Lord Henry'i beklerken çıkar. Daha sonra Lord Henry'den boşanır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Oscar Wilde</span> 19. yüzyıl İrlandalı şair, oyun yazarı ve estet

Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde, İrlandalı oyun yazarı, romancı, kısa öykücü ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Romantizm</span> sanat akımı

Romantizm veya Coşumculuk, 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdı. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na aristokratik sosyal ve siyasi düzenine, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak doğan, doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Şeytan</span> birçok din ve mitolojide yer alan ruhani varlık

Şeytan, Tanrı'ya veya dünyaya karşı duran kötü bir varlıktır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam'da dünyadaki kötülüklerin baş faili olarak kabul edilir. Diğer dinlerde ve kültürlerde, Şeytan mutlak kötülük fikrini taşıyan bir varlık olabilir.

<i>Madame Bovary</i> Gustave Flaubert tarafından yazılan roman

Madam Bovary, Fransız yazar Gustave Flaubert'in "Madam Bovary: Taşra Hayatı" orijinal ismiyle 1856'da yayınlanan ilk romanıdır. Yaşadığı sıkıcı ve sıradan taşra hayatından kurtulabilmek için sınırlarını umutsuzca zorlayan Madam Bovary'nin hikâyesini anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Nihal Yeğinobalı</span> Türk yazar (1927-2020)

Nihal Yeğinobalı, Türk yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Schiller</span> Alman şair, filozof, tarihçi ve piyes yazarı (1759-1805)

Johann Christoph Friedrich von Schiller, 1802 yılında soyluluk unvanı almış bir şair, filozof, tarihçi ve en önemli Alman dram yazarıdır. Yazdığı çoğu tiyatro eseri Alman tiyatrosunda başyapıt niteliğindedir. Schiller doğa tasvirli şiirlerin şairi olarak da gayet başarılı olmuştur, ancak asıl alanı düşünsel/didaktik şiirdir, çoğu yazara ilham olmuştur ve dramatik şiirleri en sevilen Alman balatları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Aşk</span> aşırı sevgi ve bağlılık duygusu

Aşk, kişilerarası ilişki veya bir başka varlığa duyulan derin sevgidir. Bunun daha derini ise TDK sözlüğüne göre "güçlü sevgi, güçlü aşk" veya aşırı ve güçlü tutku, istek anlamına gelen hem ruhen hem de bedenen aşık olmayı kapsadığı düşünülen "sevda"dır. Bunun umutsuz, güçlü ve insanı hasta edecek derecede saplantılı haline ise "kara sevda" adı verilmektedir. Çeşitli kültürlerde aşk, en yüce erdem veya iyi alışkanlıktan, en derin kişiler arası sevgiden en basit zevke kadar bir dizi güçlü, olumlu duygusal ve zihinsel durumları kapsar. Cinsel veya romantik bir ilişki olursa, partnerlere aşıklar/sevgililer de denir. Bununla birlikte aşk ile ilgili tam bir evrensel tanıma kültürel farklılıklar nedeniyle ulaşılamakta zorlanılmaktadır. En yaygın olarak aşk, güçlü bir çekim ve duygusal bağlanma hissi anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Henri de Toulouse-Lautrec</span> Fransız ressam (1864 – 1901)

Henri de Toulouse-Lautrec, Fransız ressam.

<span class="mw-page-title-main">Effie Gray</span>

Euphemia ('Effie') Chalmers Gray, eleştirmen John Ruskin'in eski eşi. Ruskin'in koruması altındaki Ön-Raffaelocu ressam John Everett Millais ile birlikte olmak için eleştirmeni terk etti. Bu viktoryen aşk üçgeni pek çok tiyatro oyunu, film ve operaya konu oldu.

<i>Çıplak Maya</i> İspanyol ressam Francisco de Goyanın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosu

Çıplak Maya ya da Çıplak Maja, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı. Resim, Godoy'un koleksiyonuna 12 Kasım 1800 tarihinde katıldı.

<i>Dorian Gray</i> (film)

Dorian Gray'in Portresi, Oscar Wilde'in 1890'da yazdığı romanı "Picture of Dorian Gray"'in sinema uyarlaması, 2009 yapımlı filmin yönetmeni Oliver Parker'dır.

<span class="mw-page-title-main">Oval Portre</span>

Oval Portre, Edgar Allan Poe tarafından yazılmış kısa öykü. Bir şatoda geçen öyküde bir portre etrafında gelişen rahatsız edici olaylar anlatılır. Yazarın en kısa öykülerinden biri olan Oval Portre'nin 1842'de yapılan ilk basımı sadece iki sayfa uzunluğundadır.

Penny Dreadful. John Logan tarafından, Showtime ve Sky Atlantic kanallarının işbirliğiyle hazırlanan korku-drama tarzındaki Britanyalı-Amerikan dizisidir. Dizi birkaç Amerikan ve Birleşik Krallık ülkesinde yayınlanmak için planlansa da sonunda Showtime ve Sky Atlantic kanallarında yayınlanmaya başlamıştır. Prömiyeri 9 Mart 2014'te South by Southwest film festivalinde yapılan dizinin ilk bölümü 11 Mayıs 2014 tarihinde Showtime kanalında yayınlanmıştır. İlk sezon 8 bölüm yayınlandıktan sonra sezon arası vermiştir.

<i>Van Goghun resimlerinde ailesi</i>

Van Gogh'un resimlerinde ailesi, Vincent van Gogh'un aile üyelerini resmettiği ya da onlar için yaptığı bir grup eseridir. Vincent 1881 yılında kendisi ile aynı ada sahip olan büyükbabasının ve kız kardeşi Wil'in portrelerini çizmiştir. Nuenen'de yaşarken, babasının 1885'te ölümünün sonrasında, onun anısına İncilli Natürmort tablosunu yapmıştır. Ayrıca 1884 ila 1885 yılları arasında yaptığı, ailesinin yaşadığı papaz evi, bahçesi ve kiliseyi konu alan çok sayıda resmi ve çizimi bulunur. Arles'te kariyerinin doruğunda iken annesinin portresini, annesi ve kız kardeşinin resmini ve kız kardeşi Wil olduğu sanılan Roman Okuyucu tablolarını yapmıştır.

<i>Mişima</i> (film) Paul Schraderin 1985 yılı filmi

Mişima, Paul Schrader'ın yazdığı ve yönettiği bir biyografik film. Japon yazar Yukio Mişima'nın hayatını ve eserlerini konu eden film, yazarın Altın Köşk Tapınağı, Kyōko no Ie ve Kaçak Atlar kitaplarından belirli bölümlerin uyarlamalarıyla harmanlanmıştır. Filmin yapımcılığını Francis Ford Coppola ve George Lucas üstlenmiştir.

Kuir Anarşizm ya da anarko-queer, gey kurtuluş ve homofobi, lezbofobi, transmisojini, bifobi, transfobi, heteronormavite, ataerkillik ve ikili cinsiyet sistemi gibi hiyerarşilerin kaldırılmasının aracı olarak anarşizmi ve toplumsal devrimi savunan anarşist düşünce okuludur. Anarşist ve LGBT hareketlerin hem dışında hem içinde LGBT hakları için mücadele eden insanlara: John Henry Mackay, Adolf Brand ve Daniel Guérin dahildir. Bireyci anarşist Adolf Brand Berlin’de 1896’den 1932’ye kadar, gey sorunlarına adanmış ilk sürekli dergi olan Der Eigene’yi yayımlamıştır.

<i>Dorian Grayin Portresi</i> (film, 1945)

Dorian Gray'in Portresi, Oscar Wilde'ın 1890'da aynı adlı romanından uyarlanan 1945 yapımı bir korku -dram filmidir. Haziran 1945'te Metro-Goldwyn-Mayer tarafından vizyona giren film, Albert Lewin tarafından yönetiliyor ve George SandersLord Henry Wotton'ı ve Hurd Hatfield Dorian Gray'i canlandırıyor. Esas olarak siyah beyaz çekilen film, Dorian'ın portresinin 3 şeritli Technicolor'unda dört renkli ek içeriyor; bunlar özel bir efekttir, ilk iki ek genç Dorian'ı ve ikinci ikisi de yozlaşmış olanı resmediyor.

<span class="mw-page-title-main">Hilas</span>

Yunan mitolojisinde, Hylas, Herakles'in refakatçisi ve hizmetçisi olarak görev yapan bir gençti. Naiadlar(su perileri) tarafından kaçırılması, antik sanatın bir temasıydı ve Batı sanatı için sık kullanılan bir konu oldu.

<i>Spione</i>

Spione [ˈʃpi̯oːnə] Fritz Lang tarafından yönetilen ve aynı zamanda bir roman yazarı olan karısı Thea von Harbou ile birlikte yazdığı 1928 Almanya yapımı sessiz casusluk gerilim filmi. Harbou, aynı isimle bir roman da yazdı ve filmden bir yıl sonra yayınlandı. Film, Lang'in sondan bir önceki sessiz filmiydi ve kendi yapım şirketi için bir ilkti. Lang'ın Dr. Mabuse: The Gambler (1922) ve The Testament of Dr. Mabuse (1933) gibi Mabuse filmlerinde olduğu gibi, Rudolf Klein-Rogge dünyaya hükmetmeyi hedefleyen bir suçluyu oynadı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.