İçeriğe atla

Donyağı

Donyağı

Donyağı ya da don yağı, hayvanların vücudundaki içyağından elde edilen yağlar. Oda sıcaklığında donmuş durumda katıdır ve koyun kuyruğundaki yağ dokusundan elde edilen donyağına kuyruk yağı adı verilir. Hayvanların sütünden elde edilen yağ (tereyağı) donyağı olarak kabul edilmez.

Hayvansal bir yağ çeşidi olan don yağı dana etinden sonraki kalan kısmından elde edilir. Gıda tüketiminde ve sanayide kullanılır. Don yağı sabunun en önemli ham maddesidir. Don yağının dünya çapında en büyük tedarikçisi Amerika Birleşik Devletleri'dir. Yıllık Türkiye'ye ABD'den 120,000 mt don yağı ithal edilmektedir. Diğer don yağı tedarikçileri Avustralya, Arjantin ve Brezilya'dır.

Don yağı ayrıca mum üretiminde de kullanılır.

Ayrıca bakınız

  • Domuz donyağı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Benzin</span> Petrolden imâl edilen bir tür yakıt.

Benzin, petrolden imal edilen bir tür yakıttır.

<span class="mw-page-title-main">Sabun</span> Bir temizlik maddesi

Sabun, uzun zincirli organik yağ asitlerinin Na veya K tuzlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lipit</span> Katı ve sıvı yağ

Lipit, tüm canlıların yapısında bulunan temel organik bileşiklerden biridir. Lipitler, doymuş ve doymamış yağlar olarak ayrılır. Doymamış yağlar, oda sıcaklığında sıvı hâlde bulunan lipitler; doymuş yağlar ise oda sıcaklığında katı hâlde bulunan lipitlerdir. Biyolojik önemi olan lipitler için yağ asitleri, nötr lipitler (trigliserit), fosfolipitler ve steroitler örnek gösterilebilir. Lipitler, insan ve hayvanların temel besinleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Adana kebabı</span> Adana menşeili bir kebap türü

Adana kebabı, Adana'ya özgü, "zırh" adı verilen, satıra benzer bir bıçak ile elde kıyılan parça etten yapılan Türk mutfağında bir kebap veya şiş köfte çeşidi.

Kimya ve biyokimyada, yağ asidi, genelde uzun, alifatik kuyruklu bir karboksilik asittir. Uzun karboksilik yağ asitlerinden 4 karbonlu ve daha uzun zincirlileri yağ asidi olarak sayılır; doğal yağları (trigliseritleri) oluşturan yağ asitlerinden söz ederken ise bunların en az 8 karbonlu olduğu varsayılabilir. Çoğu doğal yağ asitlerinin çift sayılı karbon atomu vardır, çünkü bunların biyolojik sentezlerinde iki karbon atomlu asetat kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Keten yağı</span> Bitkisel bi yağ

Keten yağı, ketenden yapılmış bir bitkisel yağdır.

Yağ, oda sıcaklığında yüksek viskoziteye sahip, yüksek miktarda karbon ve hidrojen içeren, suyla karışmayan ancak diğer yağlarla kolayca karışabilen maddelerdir. Yağlar yiyecek, yakıt, boya, makine sanayii dâhil birçok değişik amaçla kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Mum</span> ilkel bir ısı ve ışık kaynağı

Mum (Farsça:موم), parafin, donyağı ya da bunlara benzer, yavaş yanan bir maddenin, genellikle pamuktan yapılan bir fitilin üzerine döküldükten sonra katılaştırılması yöntemiyle hazırlanan, genellikle silindir biçimindeki ışık kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tereyağı</span>

Tereyağı, ana maddesi süt yağı olan bir mandıra ürünüdür. Tereyağının bileşiminde yaklaşık %80 oranında süt yağı, su, süt şekeri, mineraller, kolesterin, suda çözülmüş vitaminler, protein, asitler ve aroma veren maddeler yer alır. Tereyağı, gıda ve kozmetik sanayisinde kullanılan bir hammaddedir.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo dondurması</span>

Eskimo dondurması ya da akutak veya akutuk, Alaska'da İnyupikler, Yupikler, Nunivak Çupikleri, Supikler gibi Alaska Eskimoları ve Kanada'da Kanada İnuitleri tarafından balık ve sığın, rengeyiği gibi memelilerin et ve yağlarının yabani meyve ve sebzelerle el ya da çırpacak yardımıyla karıştırılmasıyla yapılan tatlı olup genelde içeriğindeki donyağından dolayı katılaşıp donduktan sonra yenir. Et, balık, sıvı yağ, don yağı, meyve ve çağdaş tarif olarak karla yapılan bu tatlı klasik dondurma tarifleriyle uyuşmaz.

<span class="mw-page-title-main">İçyağı</span>

İçyağı, iç yağı, iç yağ ya da içyağ, koyun, sığır gibi memeli hayvanların vücudunda, daha çok belde ve bağırsakların dış kısmında ve böbrek çevresinde bulunan yağ.

<span class="mw-page-title-main">Domuz yağı</span> domuzdan elde edilen hayvansal yağ

Domuz yağı ya da domuz içyağı domuzdan elde edilen işlenmemiş içyağı ve bunun işlenmesiyle oluşan hayvansal yağ ve donyağı.

<span class="mw-page-title-main">Eritilmiş içyağı</span>

Eritilmiş içyağı, hayvanların iç yağlarının işlenmesiyle elde edilebilen bir hayvansal yağ türüdür. Yapılarının uygunluğundan dolayı genel itibarıyla eriitilmiş iç yağlar domuz ya da kaz iç yağından üretilmektedir. Bu işlem için sığır iç yağı kullanılmamaktadır, çünkü büyükbaş hayvanların iç yağları daha yüksek bir erime noktasına sahiptir. Bu yüzden bu tür hayvanların iç yağlarına don yağı denilir.

<span class="mw-page-title-main">Yağ (beslenme)</span> Yağ asidi veya trigliserit esterleri

Yağ, karbonhidrat ve protein ile birlikte üç temel besin maddesinden biridir. Yağ kimyasal olarak trigliserit adıyla bilinip gliserin ve üç yağ asidinden oluşan bir esterdir.

<span class="mw-page-title-main">Bitkisel yağ</span> Mısır özü yağı, fındık yağı etkili yağlardır

Bitkisel yağ, bitkilerden elde edilen yağdır. Bitkisel yağlar yiyeceklerde ve yemek pişirmek amacıyla kullanılırlar. Bitkisel yağ üretiminde kullanılan en önemli bitkiler soya, palmiye yağı, kolza, kanola, zeytin ve ayçiçeği ile yer fıstığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hindistan cevizi yağı</span>

Hindistan cevizi yağı, hindistan cevizi avucundan hasat edilen olgun çekirdekten elde edilen bir yemeklik yağdır. Çeşitli uygulamalara sahiptir. Yüksek oranda doymuş yağ içermesinden dolayı oksitlenmesi yavaştır ve bu nedenle bozulma olmadan 24 °C'de altı aya kadar dayanabilmektedir. "Sağlıklı" olarak pazarlanmasına rağmen yüksek doymuş yağ oranı nedeniyle kalp hastalıkları ile ilişkilendirilmekte ve sağlığa etkileri genellikle tereyağı, donyağı ve palm yağı gibi yağlarla karşılaştırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yağlıboya</span> eşyaya renk vermek veya onu dış etkilerden korumak için sürülen, boyanın bazı özel sıvılarla karıştırılmasıyla yapılan kimyasal madde

Yağlıboya, resim sanatında yaygın olarak kullanılan boyama tekniği. Bağlayıcı madde olarak bitki yağıyla pigmentlerin karışımından elde edilen yağlıboya, kalitesi nedeniyle en çok tercih edilen resim malzemelerinden biridir.

Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Hayvansal yağ</span>

Hayvansal yağlar, hayvanlardan türetilen lipid malzemelerdir. Fiziksel olarak, yağlar oda sıcaklığında sıvıdır ve katı yağlardır. Kimyasal olarak, hem yağlar hem de yağlar trigliseritlerden oluşur. Her ne kadar birçok hayvan kısmı ve salgısı yağ verebilse de, ticari uygulamada, yağ, öncelikle koyunlar, domuzlar, tavuklar ve inekler gibi canlı hayvanlardan elde edilen işlenmiş doku yağlarından çıkarılır. Süt ürünleri ayrıca peynir, tereyağı ve süt gibi hayvansal ve hayvansal yağ ürünleri de sağlar.

Cağırtlak kebabı tercihen erkek koyundan akciğer, karaciğer, yürek, böbrek ve yağ olarak çöz yağı veya kuyruk yağının terbiye edilmeden bir şişe sırasıyla tek tek dizilerek mangalda pişirilmesiyle elde edilen kebaptır.