Donanım
Vikisözlük'te donanım ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
Donanım aşağıdaki anlamlara gelebilir:
- Ağ donanımı: Bilgisayar ağının elemanları arasında iletişim için gerekli aygıtlar.
- Bilgisayar donanımı: Bilgisayarda bulunan fiziksel birimler.
Donanım aşağıdaki anlamlara gelebilir:
Tarayıcı ile şunlar kastedilmiş olabilir:
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.
Dış çekirdek ya da İngilizce özgün adıyla exokernel, uygulama geliştiricileri için işletim sisteminin en temel fonksiyonlarından birisi olan donanıma erişim yordamlarını ve donanım sürücülerini aradan kaldırarak donanıma doğrudan erişim sunan bir işletim sistemi çekirdeği mimarisidir.
Güç kaynağı, bir sistem ya da düzeneğin gereksinimi olan enerjiyi sağlamak için kullanılan birimlerin genel adı. Cep telefonu ya da el feneri pili, bir pili doldurmak için kullanılan adaptör, bir bilgisayarın gereksinimi olan gücü üreten donanım birer güç kaynağıdırlar.
Kişisel bilgisayar veya PC, şahsi kullanımına yönelik özel olarak tasarlanmış, herhangi bir uzman veya operatörün yardımı olmadan kişilerin kendi başlarına kullanabileceği bilgisayar türü. Masaüstü bilgisayarlar, dizüstü (laptop) bilgisayarlar ve tablet bilgisayarlar, PC'lere örnek olarak verilebilir. Kişisel bilgisayarlar evde, büroda veya mobil olarak kullanılabilirler.
Aygıt sürücüsü veya diğer adıyla donanım sürücüsü, işletim sistemlerinde korumalı mod mimarisinde uygulamaların işletim sisteminden bağımsız olarak donanıma erişiminin kısıtlandığı durumlarda donanımla veya işletim sistemi çekirdeği ile haberleşebilmek maksadı ile yazılan kodlardır. Sık ve yaygın olarak, sadece "sürücü" de denir.
ASUSTeK Computer Inc., 1989 yılında kurulmuş Tayvan merkezli bir bilgisayar ve donanım üreticisi. Dizüstü bilgisayar, masaüstü bilgisayar, netbook, kablosuz yönlendirici, projektör, anakart, cep telefonu, LCD Panel, katı hal sürücüsü, optik depolama, ağ donanımı, bilgisayar kasası, elektronik devre elemanları, bilgisayar soğutma sistemleri, sunucu, giyilebilir bilgisayar, ekran kartı gibi geniş bir üretim ağına sahip olan şirket özellikle son dönemde ürettiği dizüstü bilgisayarlarla adından söz ettirir hale gelmiştir. Kaliteyi, teknolojiyi ve sağlamlığı ön plana çıkarmayı amaçlayan şirket bunu sloganına da yansıtmış ve bu doğrultuda satış yapmaya devam etmektedir. Şirketin eski sloganı "Inspiring Innovation. Persistent Perfection."yani "İlham Verici Yenilik. Kalıcı Mükemmellik." iken, yeni sloganı ise "In Search of Incredible."yani " İnanılmazın Arayışında"'dır. Şirket ayrıca bir orijinal ürün üreticisidir (OEM). Asus'un Tayvan Borsası'nda 2357 kod koduyla birincil, Londra Borsasında ise ASKD kod koduyla ikincil bir kaydı vardır.
Bilgisayar donanımı, kasa, merkezi işlem birimi (CPU), monitör, fare, klavye, bilgisayar veri depolama, grafik kartı, ses kartı, hoparlörler ve anakart gibi bir bilgisayarı oluşturan fiziksel parçaların genel adıdır.
Donanım yazılımı (İng: firmware), sayısal veri işleme yeteneği bulunan her tür donanımın kendisinden beklenen işlevleri yerine getirebilmesi için kullandığı yazılımlara verilen addır. Elektronikte ve bilişimde donanım yazılımı, kalıcı bellek, program kodu ve veri deposudur. Donanım yazılımının bulunduğu cihazlara tipik örnekler; gömülü sistemler, bilgisayar çevre birimleri, cep telefonu, dijital fotoğraf makinesi verilebilir. Bu cihazlarda bulunan yazılım, cihazın kontrol programını barındırır. Donanım yazılımı ROM, EPROM, flaş bellek gibi kalıcı bellekte saklanır. Bir cihaz yazılımının değiştirilmesi, cihazın ömrü boyunca ya hiç yapılmaz ya da sadece birkaç kez yapılır. Bazı cihazların yazılımları üretim aşamasından sonra değiştirilemez. Donanım yazılımında güncelleştirme ya yazılım hatası ya da cihaza yeni bir özellik eklemek için yapılır. Bunun için mikroçip ROM'u değiştirilmesi gerekebilir veya flaş belleğin özel bir yöntemle tekrar programlanması gerekir. Bilgisayardaki BIOS yazılımı yalnızca, cihazın temel işlevlerini saklar, işletim sistemi gibi yüksek seviye yazılımlara önayak olur.
Bilgisayar mimarisi, en küçüğe ve en başarılıya ulaşmayı hedeflerken aynı zamanda maliyeti de göz önünde bulundurduğu için sanat ve bilimin ortak buluştuğu nokta olarak da tanımlanır. Bilgisayar Mimarisi, bilgisayar parçalarının iç yapıları ve aralarındaki haberleşme bağlantıları ile ilgilidir.
BIOS,. EPROM adı verilen bir yonga üzerinde ROM Bellek biçiminde yer alan bir tür yazılımdır. Bilgisayar açıldığı anda işlemciye tüm diğer donanımları sırasıyla tanıtır. Donanımların temel iletişim protokollerini belirler. İşletim sisteminin başlangıç öğelerinin herhangi bir sürücüden yüklenmesini sağlar. İşletim sistemi çalışırken donanım ve işletim sistemi arasındaki ilişkileri düzenler.
Bölüm, Karadeniz Teknik Üniversitesi Kanuni Kampüsü içinde yer alan kendi bölüm binasındaki derslik ve laboratuvarları ile her yıl 600 civarında lisans öğrencisine hizmet vermektedir. Her yıl 85-100 arasında öğrenci alınan bölümde 6 profesör, 6 doçent, 12 yardımcı doçent, 1 öğretim görevlisi ve bir uzman bulunmaktadır. Ayrıca 20 araştırma görevlisi de eğitim-öğretimin değişik kademelerinde yardımcı elemanlar olarak hizmet vermektedir.
Intel 80186 mikroişlemci ve mikrodenetleyici 1982 yılında tanıtıldı. Bu Intel 8086'ya dayanıyordu ve bunun gibi çoğaltılmış 16-bit harici veri yolu 20-bit adres yolu vardı. Ayrıca mevcut Intel 80188 gibi, 8-bit harici veri yolu vardı.
Steam Machine, oyun konsolu benzeri bir deneyim sağlamak için Valve'ın SteamOS'sini çalıştırmak üzere tasarlanmış bir dizi önceden oluşturulmuş küçük form faktörlü oyun bilgisayarıydı. Birkaç bilgisayar satıcısı, kendi Steam makineleri sürümlerini perakende satış için geliştirmek üzere Valve ile anlaştı ve Valve'ın gereksinimlerine ek olarak Microsoft Windows ile çift önyükleme seçenekleri ve bilgisayarı yükseltme yeteneği gibi ek seçenekler sundu. Tüketiciler, Steam OS'de yer alan Valve'ın aynı adı taşıyan popüler Steam mağazası aracılığıyla Steam Makineleri dijital olarak video oyunları satın alabilirler.
Yeniden yapılandırılabilir bilişim, yazılımların esnekliğiyle donanımın yüksek performansını, Alanda Programlanabilir Kapı Dizileri (FPGA) gibi çok esnek ve çok hızlı işlem yapılarını işleyerek birleştiren bir bilgisayar mimarisidir. Sıradan mikroişlemcilerle karşılaştırıldığında temel fark, kontrol akışına ek olarak veriyolunun kendisinde de önemli değişiklikler yapabilme yeteneğidir. Öte yandan Uygulamaya Özel Tümleşik Devre (ASIC) gibi özel donanımlardan temel farkı çalışma zamanı sırasında yeniden yapılandırılabilir yapı üzerine yeni bir devreyi yükleyerek donanımı uyarlayabilme olasılığıdır.
Bir sistem mimarisi veya çoklu sistemlerin mimarisi; sistemin yapısını, davranışını ve biçimselliğini tanımlayan kavramsal modeldir. Bir mimari tanımı; sistemin yapıları ve davranışları hakkında mantıksallığı destekleyecek şekilde organize edilen ilişkiselliğin standart bir açıklaması veya temsilidir.
Microsoft donanımı 1982 yılından beri mevcuttur. Microsoft Donanım bölümü Microsoft Word for DOS ile kullanılmak üzere bir bilgisayar faresi tasarlamak üzere kuruldu ve geliştirildi. O zamandan beri Microsoft, bilgisayar donanımı, oyun donanımı ve mobil donanım geliştirdi. Ayrıca donanımları Microsoft Windows ile entegre etmek için sürücüler ve diğer yazılımlar üretti.
Amstrad CPC, Amstrad tarafından üretilen bir 8-bitlik ev bilgisayarıdır. 1984 yılında piyasaya sürülmüş olup 1980'lerin ortalarında Commodore 64 ve Sinclair ZX Spectrum'un egemen olduğu ev bilgisayarı pazarında rekabet etmek için tasarlandı.
Özel mülk donanım ya da sahipli donanım, genellikle patent veya ticari sırrı koruması altında olan, arayüzü sahibi tarafından kontrol edilen bilgisayar donanımıdır.