İçeriğe atla

Donald Knuth

Donald Ervin Knuth
2011'de Knuth
Doğum10 Ocak 1938 (86 yaşında)
Milwaukee, Wisconsin, ABD
MilliyetAmerikalı
ÖdüllerTuring Ödülü (1974)
John von Neumann Medal (1995)
Harvey Prize (1995)
Kyoto Prize (1996)
Kariyeri
DalıMatematik
Bilgisayar bilimi
Çalıştığı kurumlarStanford University

Donald Ervin Knuth (d. 10 Ocak 1938), Stanford Üniversitesi emekli profesörü ve yapmış olduğu çalışmalarla dünyaca tanınan ünlü bilgisayar bilimci olarak bilinir. Knuth The Art of Computer Programming (“TAOCP”) serisinin yazarıdır. Bu seriyi hayatı boyunca yaptığı en güzel çalışması olarak görmektedir.

Knuth algoritma analizi konusunda titiz ve dikkatlice çalışarak, birçok matematik tekniği geliştirerek algoritma analizini daha sistematik hale getirmiştir ve bununla beraber Büyük O gösterimi (Big-O) olarak bilinen matematiksel gösteriminin daha popüler hale gelmesini sağlamıştır. Knuth, bunlar gibi daha sayılamayacak katkılarından dolayı algoritma analizi dalının “babası” olarak anılır.

Bunlara ek olarak, teorik bilgisayar bilimiyle ilgili birkaç alt dalda daha katkıda bulunmuştur. Knuth, yazı karakterlerini dizme ve tertipleme işlevini yapan bir bilgisayar sistemi olan TeX'in mimarıdır. Bununla ilgili olarak, METAFONT adını verdiği fontları tanımlama dili ve çeviri yapan bir sistem bulmuştur ve son olarak bu konuda çalışmalarına “Computer Modern” olarak bilinen bir yazı biçimi seti tanımlamıştır.

Verimli yazar ve bilim insanı olan Knuth'un çalışmaları devam etmiştir. Knuth WEB/CWEB adında programlama sistemi dizayn ederek geliştirilmesi ve programcılar tarafından anlaşılması kolay olan verilen fonksiyon isimlerinin anlaşılabilir olduğu bir programlama şekli (literate programming) ortaya atarak programcıları ve bu konuda kendi geliştirmek isteyenleri teşvik etmiştir, işlerini kolaylaştırmıştır.

Eğitimi ve Akademik İşleri

Donald Knuth, babasının küçük çapta bir matbaa işinin olduğu bunun yanında da öğrenimine devam ettiği Milwaukee Lutheranl Lisesi'nin de yer aldığı Milwaukee, Wisconsin da dünyaya gelir. O, başarısından dolayı sürekli ödüller alan muhteşem bir öğrencidir. 8 yaşında katıldığı bir yarışmayı kazanır ve yarışmanın ödülü olarak okuduğu okula bir televizyon seti hediye edilir bunun yanında da sınıfındaki herkese de büyük şekerler verilir.

İlk başta fizik bölümünü seçmesine rağmen daha sonra matematik bölümüne geçmeye karar verir ve 1960'ta da ilk bilim derecesini elde eder. Çalışmayı düşündüğü fakülteden çok iyi bir mastır derecesi ile mezun olarak, yaptığı çalışmalarından ve derecesinden dolayı bilim ödülünü almaya hak kazanır.

Yazdığı bir roman Walter Cronkite tarafından Newsweek'te yayımlanır. Knuth, eğitimini sürdürürken bir yandan da farklı bilgisayarlar için onlara bir nevi rehber olacak Compile adında bir bilgisayar programı yazar. 1963'te, California Institute of Technology'den matematik ödülü kazanır. Daha sonra burada profesör olur ve The Art of Computer Programming kitabını burada yazmaya başlar. Yazdığı kitabın ilk basımı 1968 yılında yapılır. 1971 yılında ve onu takip eden yıllarda da birçok ödül kazanır.

Bilgisayar bilimine yaptığı unutulmaz katkılarından dolayı, 1990 yılında Professor of The Art of Computer Programming ödülüne layık görülür. 1992 yılın da French Academy of Science'ın ortaklarından biri olur. Aynı yıl için de "The Art of Computer Programming" kitabını tamamlamak için Stanford Üniversite'sinden emekliye ayrılır. 2003 yılın da Royal Society'e üye olarak seçilir.

2004 yılında, Stanford Üniversitesinde ve Amerika ve İngiltere'deki diğer üniversiteler de bilgilendirici konferanslar vermeye başlar ve aynı yıl yazmaya devam ettiği The Art of Computer Programming kitabını bitirir. Donald, bilgisayar bilimleri üzerine yazdığı kitabın dışında 3:16 Bible Texts Illuminated kitabının da yazarıdır ve bu kitabı da 1991 yılında yazmıştır. Aynı zaman da 1974 yılında kaleme aldığı Surreal Numbers kitabının da yazarıdır. Surreal Numbers matematik bilimindeki en son gelişmeleri anlatan bir kitaptır.

Knuth, 2006 yılında prostat kanserine yakalanır.

Knuth’un Mizahı

Knuth, kitaplarında yazım hatası veya yanlış bulanlara $2.56, kayda değer önerilerde bulunanlara da $0.32 ödüyordu. Ancak banka dolandırıcılığı sebebiyle 2008'den beri gerçek çek göndermemekte, bunun yerine kendi yarattığı hayali San Seriffe Bankası'ndan bir mevduat makbuzu göndermektedir.

Knuth'un ödül çeklerinden biri

Knuth şu konuya uyarı getirdi Kodların doğruluğunu mutlaka kontrol edin, ben sadece kodları oluşturdum; onların doğru olup olmadığını kontrol etmedim.

Knuth, Stanford'daki ilk yıllarında bilgisayar bilimlerini geliştirmek için Concrete Mathematics adında bir kurum oluşturmayı düşündü. Bu kurumu oluşturmaktaki amacı da yoğun bir şekilde matematik öğretmekti.

Knuth ilk bilimsel makalesini 1957 yılında yayımladı.

Computers and Typesetting serisindeki tüm ilaveler, kendisini belirten ve ne olduğunu gösteren bir harfle başlar.

Knuth, ilk matematik başlıklı yazısını 1955'te lise yıllarında iken yazdı ve daha sonra bu yazı 1960 yılında yayımlandı.

Knuth'un Şarkıların Hesaplanabilir karmaşıklığı adlı yazısı bilgisayar bilimleri dergilerinde iki kere yayımlandı.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar mühendisliği</span> bilgisayar donanımı ve yazılımı geliştirmek için bilgisayar bilimi ve elektrik mühendisliğini entegre eden disiplin

Bilgisayar mühendisliği temel olarak yazılım, programlama ve algoritma ile ilgilenir. Bilgisayar ağları, veri tabanı yöneticiliği ve gömülü sistemler de diğer çalışma alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar bilimi</span> belirli evren kurallarına dayalı, sistematik çalışan ve elementlerin ya da ağların birbirleriyle olan ilişkisi

Bilgisayar bilimi, bilgisayarların tasarımı ve kullanımı için temel oluşturan teori, deney ve mühendislik çalışmasıdır. Hesaplamaya ve uygulamalarına bilimsel ve pratik bir yaklaşımdır. Bilgisayar bilimi; edinim, temsil, işleme, depolama, iletişim ve erişimin altında yatan yönteme dayalı prosedürlerin veya algoritmaların fizibilitesi, yapısı, ifadesi ve mekanizasyonunun sistematik çalışmasıdır. Bilgisayar biliminin alternatif, daha özlü tanımı "büyük, orta veya küçük ölçekli algoritmik işlemleri otomatikleştirme çalışması" olarak nitelendirilebilir. Bir bilgisayar bilimcisi, hesaplama teorisi ve hesaplama sistemlerinin tasarımı konusunda uzmanlaşmıştır.

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır. Bilişimciler ya da bilgisayar bilimcileri bilgi oluşturan, tanımlayan ve dönüştüren algoritmik süreçler icat edip, kompleks sistemleri tasarlamak ve modellemek için uygun soyutlamalar formüle ederler. Bilişim Dünya'da hızla gelişmeye devam eden önemli bir teknolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Association for Computing Machinery</span>

Bilgisayar Derneği, bilgisayar bilimleri alanındaki en eski mesleki kuruluştur. 1947'de kurulmuş, günümüzde 80.000 üyeye ulaşmıştır. Mesleki ve akademik yayınları ile toplantı faaliyetlerinin yanı sıra, bilişim dalının en önemli ödülü kabul edilen Turing Ödülü'nü vermesiyle de bilinir. Merkezi New York şehrindedir. Dünya genelini kapsayan üyelik sistemi ile bilişim teknolojisinin çeşitli alanları ile uğraşan profesyonellere ve öğrencilere kaynak sağlamaktadır.

Sözde rassal (rastgele) sayı üreteci, öğeleri arasında kolay kolay ilişki kurulamayacak bir sayı dizisi üreten algoritma türlerine verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Dennis Ritchie</span> Amerikalı bilgisayar bilimci

Dennis MacAlistair Ritchie, uzun süre birlikte çalıştığı arkadaşı Ken Thompson ile birlikte C programlama dilini ve Unix işletim sistemini yazan saygın Amerikalı bilgisayar bilimcisi. 1983'te Turing Ödülü'nü, 1999'de Ulusal Teknoloji Madalyası ödülünü aldı. 12 Ekim 2011'de ölmüştür.

İstatistikte verilerin küçükten büyüğe ya da büyükten küçüğe doğru sıralanması ile elde edilen diziye denir.

<span class="mw-page-title-main">Ada Lovelace</span> İngiliz matematikçi (1815-1852)

Augusta Ada King, Lovelace Kontesi, Augusta Ada Byron adıyla doğan ve günümüzde yaygın olarak Ada Lovelace adıyla bilinen, İngiliz matematikçi ve yazardır. Esas olarak Charles Babbage'in erken dönem mekanik genel amaçlı bilgisayarı Analitik Makine üzerindeki çalışmaları ile bilinir. Makine hakkındaki notları, bir bilgisayar tarafından işlenmek üzere yazılan ilk algoritmayı içerir. Bundan dolayı genel kanı dünyanın ilk bilgisayar programcısı olduğudur.

Programlama dili teorisi (PDT), programlama dilleri olarak bilinen biçimsel dillerin ve bunların bireysel özelliklerinin tasarımı, uygulanması, analizi, karakterizasyonu ve sınıflandırılması ile ilgilenen bir bilgisayar bilimleri dalıdır. Matematik, yazılım mühendisliği, dilbilim ve hatta bilişsel bilime bağlı ve onu etkileyen bilgisayar bilimi disiplinine girer. PDT'ye adanmış çok sayıda dergide ve genel bilgisayar bilimi ve mühendisliği yayınlarında yayınlanan sonuçlarla tanınmış bir bilgisayar bilimi dalı ve aktif bir araştırma alanı haline gelmiştir.

<i>The Art of Computer Programming</i>

The Art of Computer Programming, Donald Knuth'ın programlama algoritmalarını anlattığı ve analizini yaptığı kitaptır. Kitaptaki tüm örnekler MIX assembly dili denilen bir dille anlatılır. 1968'de ilk cildi yayınlanmıştır. Yazar kitapta bulunan hatalar için de ödül vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Dijital elektronik</span>

Sayısal (Dijital) elektronik, sayısal işaretler kullanan elektronik dizgeleriyle ilgilenir. Bool cebirine dayanarak yapılırlar ve cep telefonu, bilgisayar gibi yerlerde kullanılırlar.

Bilgisayar bilimci, bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın teorik temellerinin incelenmesi ve bunların uygulamaları hakkında uzmanlaşmış bir kişidir.

Bilgisayar bilimi felsefesi, bilgisayar bilimi çalışmasında ortaya çıkan felsefi sorularla ilgilidir. Fizik felsefesi veya matematik felsefesi gibi bir bilgisayar bilimi felsefesi geliştirmeye yönelik bazı girişimlere rağmen, bilgisayar bilimi felsefesinin içeriği, amacı, odağı veya konusu hakkında hala ortak bir anlayış yoktur. Bilgisayar programlarının soyut doğası ve bilgisayar biliminin teknolojik tutkuları nedeniyle, bilgisayar bilimi felsefesinin kavramsal sorularının çoğu, bilim felsefesi, matematik felsefesi ve teknoloji felsefesi ile de karşılaştırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Karma işlevi</span>

Karma işlevi, değişken uzunluklu veri kümelerini, sabit uzunluklu veri kümelerine haritalayan algoritma veya alt programdır. Örneğin, bir kişinin ismi değişken uzunlukta ise, tekil tam sayı olarak karıştırılabilir. Karma işlevlerinden geri dönen değerlere, karma değerleri, karma kodları, karma toplamları, kontrol toplamları (checksums) veya basit olarak karmalar olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Program optimizasyonu</span>

Program optimizasyonu ya da yazılım optimizasyonu, yazılım ürününün daha etkili ve daha az sistem kaynakları kullanabilecek şekilde düzenlenmesi işlemi. Genel manada bir bilgisayar programı daha çabuk, daha az bellek veya sistem kaynağı kullanabilecek şekilde optimize edilebilir.

Sembolik matematik; sembolik hesaplama ve cebirsel hesaplamadan oluşan bilgisayar cebrindeki, matematiksel ifadeleri ve diğer matematiksel nesneleri manipüle etmek için kullanılan algoritma ve yazılımların çalışması ve geliştirilmesine atıfta bulunan bilimsel bir alandır.Daha açıkça ifade etmek gerekirse, bilgisayar cebri bilimsel hesaplamanın bir alt alanı sayılır ve bununla beraber bilimsel hesaplama genelde yaklaşık kayan nokta sayılarına ve sayısal yaklaşımlara dayanmaktadır.Buna karşın sembolik hesaplama, hiçbir değişkeni içermeyen ifadelerle tam hesaplamayı vurgulamaktadır.Değişken içermeyen ifadelere ilişkin semboller manipüle edilmektedir ve adı bundan dolayı sembolik matematik olarak kabul edilir.

James E. Rumbaugh, Nesne Modelleme Tekniği ve Birleşik Modelleme Dilini (UML) oluşturmadaki çalışmaları ile tanınan Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve nesne yönelimli metodologdur.

Bu liste, matematiğe kayda değer katkılarda bulunan veya matematikte başarı sağlayan kadınların eksik bir listesidir. Bunlar arasında matematiksel araştırma, matematik eğitimi, matematik tarihi ve felsefesi, kamusal sosyal yardım ve matematik yarışmaları gibi alanlar/konular kapsama alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">László Lovász</span> Macar matematikçi

László Lovász Macar matematikçi ve Eötvös Loránd Üniversitesi'nde emeritus profesördür ve en çok Avi Wigderson ile birlikte 2021 Abel Ödülü'ne layık görüldüğü kombinatorik alanındaki çalışmalarıyla tanınmaktadır. 2007-2010 yılları arasında Uluslararası Matematik Birliği başkanlığı ve 2014-2020 yılları arasında Macar Bilimler Akademisi başkanlığı yapmıştır.

Patrick Colonel Suppes bilim felsefesine, ölçüm teorisine, kuantum mekaniğinin temellerine, karar teorisine, psikolojiye ve eğitim teknolojisine önemli katkılarda bulunan Amerikalı bir filozoftur. Stanford Üniversitesi'nde Lucie Stern Fahri Felsefe Profesörüydü ve Ocak 2010'a kadar yine Stanford'da Üstün Zekalılar için Eğitim Programı Direktörüydü.