İçeriğe atla

Donşianlar

Dongxianglar
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Diller
Dongxiangca
Din
Ramazan ayında Cuma namazından çıkan Dongxianglar

Dongxianglar, (Çince: 东乡族; Pinyin: Dōngxiāngzú; Türkçe okunuşu: donşianlar; kendi adlandırmaları Sarta) Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan Müslüman Moğol azınlık halkıdır. Dongxiang ismi doğudaki köy halkı anlamındadır. 2000 yılında yapılan nüfus sayımında sayıları 513.805 bulan Dongxianglar 13. yüzyılda İslâm dinini benimsemişlerdir. Dongxianglar Gansu Eyaletinde Sincan Uygur Özerk Bölgesinde, Qinghai Eyaletinde ve Ningxia Özerk bölgesinde yaşarlar. Dongxiang dili Moğol-Altay dilleri dalına aittir.

Köken ve Gelişme

İlk varsayıma göre, olası kökenleri Cengiz Han'nın (Moğolca: Чингис Хаан, Farsça: جنكيز خان Chingiz khān) (1162 - 1227) batıya doğru Hezhou (Çince: 河州; pinyin: Hézhōu) yöresine göndermiş olduğu birliklerinin torunlarından oluştuğu, ikinci varsayıma göre Moğollar, Han Çinlileri ve Tibetliler gibi birçok ulusların karışımından oluştuğu sanılır.

Kendi tanımlamaları, sarta, bu yüzden onların çelişkili kökenleri vardır, tam bir ipucu bulunmaz: benzer bir söz olan Sart, Orta Asya'da eskiden Arap tüccarlarına, daha sonra yerel (genellikle) Türkçe konuşan şehir'de yaşayanlara verilen bir isimdir. Onların resmi adı Dōngxiāng'nın manası "doğu köyler" anlamına gelir, onlar gerçekten Han Çinlilerinin doğusunda yerleşmişlerdir.

Ekonomi

Dongxiang ekonomisinin temeli tarımdır. Ana ürünleri Patates, Mısır ve Buğday'dır. Onlar ayrıca geleneksel Halıcılık dalında uzmanlaşmış tanınmış sanatkarlardır.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Salarlar</span> Kuzeybatı Çindeki Türk topluluğu

Salarlar ya da Salırlar, Günümüzde Çin'in resmî olarak tanınmış 56 etnik grubundan bir Türk halkıdır. Tarih boyunca Salar, Salır, Salgur, Salur boyu adları verilmiştir.

Çinliler ; çoğunlukla soy, etnisite, uyrukluk, vatandaşlık veya diğer bağlılık vasıtasıyla Çin ile ilişkili çeşitli kişiler veya gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Huiler</span> Çinde etnik bir grup

Huiler,, Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubundan biri olan bir etno-dinî topluluktur. Huiler, dil ve fiziksel yapı açısından Han ulusu ile aynı olup İslam dinine bağlıdırlar. Dilleri Çince olan Huilerin dinî kelime hazinelerinde geniş kapsamlı Arapça, Farsça ve Türkçe kökenli kelimeler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Korla (şehir)</span>

Korla (şehir), Çin Halk Cumhuriyetinde Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde İpek Yolu'nun Taklamakan kuzey güzergâhı üzerinde yer alan tarihi bir vaha şehridir. 2004 yılında 410.000 nüfusu olup, Bayangolin Moğol Özerk İli'nin başkentitir.

<span class="mw-page-title-main">Bortala (il)</span>

Bortala Moğol Özerk İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeybatısında, Moğol Özerk İli'dir. Başşehri Bortala'dır. Bu İl'de Sayram Gölü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dörbiljin İlçesi</span>

Dörbiljin İlçesi,, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Kobuksar Moğol Özerk İlçesi</span>

Kobuksar Moğol Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir Moğol Özerk İlçedir.

<span class="mw-page-title-main">Bortala</span>

Bortala, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde Bortala Moğol Özerk İline bağlı şehir düzeyinde bir yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Çing İlçesi</span>

Çing İlçesi(Uygurca: جىڭ ناھىيىسى, Cing Nahiyisi, Çince: 精河县/精河縣; Pinyin: Jīnghé Xiàn), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde Bortala Moğol Özerk İli şehir düzeyinde bir yerleşim yeridir.

<span class="mw-page-title-main">Jimisar İlçesi</span>

Jimisar İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de kuzeydoğusunda, Sanci Hui Özerk İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Mori Kazak Özerk İlçesi</span>

Mori Kazak Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de kuzeydoğusunda, Sanci Hui Özerk İli'nde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çerçen İlçesi</span>

Çerçen İlçesi, Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesinin güneyinde, Bayangolin Moğol Özerk İli'inde bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Jishishan Bao'an Dongxiang ve Salar Özerk İlçesi</span>

Jishishan Bao'an Dongxiang ve Salar Özerk İlçesi,, Çin'de Kansu Eyaleti'nde, Linxia Hui Özerk İli'ne bağlı bir ildir.

Donşian dili veya Santa, Moğolca grubuna ait, kuzeybatı Çin'de Donşianlar tarafından konuşulan bir dildir.

<span class="mw-page-title-main">Karaşehir</span>

Karaşahr veya Karasahr, Karaxahr, Karaschahr, Qara-Shāhr; eski bir budist krallığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hezhou</span>

Hezhou, Çin'in Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi'nde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir, kuzeybatıda Guilin ve güneybatıda Wuzhou il düzeyi şehirleri ile doğuda Guangdong ve kuzeydoğuda Hunan eyaletleri ile komşudur. Yüzölçümü 11,854 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 1,954,072'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de konuşulan diller</span>

Ethnologue verilerine göre Çin'de toplam 298 yaşayan dil konuşulmaktadır. Bu dillerin birçoğu, Çin'deki tanınmış etnik gruplar tarafından konuşulur. Çin'deki en yaygın dil yedi ana lehçe grubuna bölünür ve Hanyu olarak bilinir. Çin'de bu dille ilgili çalışmalar, kendine özgü bir akademik disiplin olarak düşünülmektedir. Hanyu kapsamına giren lehçe grupları, birbirinden hem morfolojik hem de fonetik açıdan o kadar çok farklılık gösterir ki farklı bölgelerde konuşulan lehçeler karşılıklı olarak anlaşılmaz. Çince, Moğolca, Tibetçe, Uygurca ve Zhuangca, Çin'de en çok öğrenilen ve hükûmetten en çok destek gören dillerdir.

Çin'de resmî olarak tanınmayan birçok etnik grup vardır. Bu gruplar kolektif olarak 730.000'den fazla kişiden ibaret. Bütün bu gruplar tek bir grup olarak sayılsa, nüfus açısından Çin'deki en büyük 20. grubunu oluştururlardı. Bazı araştırmacılar, Çin'de ikamet eden 200'den fazla etnik grubun var olduğunu savunur. Ayrıca resmî olarak tanınan gruplarla aynı kategoriye sınıflandırılmış daha küçük, farklı etnik gruplar vardır. Sincan Huileri ile Fujian Huileri, ikisi de İslam dinine mensup olmaları haricinde hem coğrafi hem de kültürel açıdan farklılar. Han Çinlileri de Dünya'nın en büyük etnik grubu olup, aralarında büyük oranda çeşitlilik mevcuttur; ör. Kansu eyaletindeki Hanların asimile olmuş Tangut medeniyetinden genetik özelliklere sahip oldukları düşünülmektedir. Hainan Adası yerlileri olmalarına ve herhangi bir Çin dili konuşmamalarına rağmen ada başkentine yakınlarındaki Limgao halkı Han Çinlileri olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Şiveyler</span>

Şiveyler Uzakdoğu Moğolistan, Kuzey İç Moğolistan, Kuzey Mançurya ve Okhotsk Denizi kıyısındaki bölgede yaşayan bir Proto-Moğol halkıydı. Şivilerden bahseden kayıtlar Kuzey Wei zamanındandır. (386-534) Cengiz Han yönetiminden sonra Moğol ve Tatar isimleri Şiveyler yerine kullanılmaya başlanmıştır.