Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.
LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.
Türkiye'de lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler diğer vatandaşlara göre dezavantajlı durumdadırlar. Türkiye eşcinsel ilişkileri tanısa da medeni kanununda cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği gibi bir ifadeye yer vermez ve eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal zeminde tanımaz. 2013 yılında ILGA-Europe, Türkiye'yi LGBT haklarının korunması konusunda 49 ülke arasında 39. sıraya yerleştirmişti ancak 2024 yılında 46. sıraya geriledi. Türkiye'yi sıralamada sadece Azerbaycan ve Rusya takip etti.
İran'da eşcinsellik toplum tarafından tabulaştırılır ve eşcinsel ilişkiler yasa dışıdır.
Ürdün'de eşcinsellik yasaldır.
Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.
Matthew Wayne Shepard, eşcinsel olması sebebiyle nefret cinayetine kurban giden Amerikalı öğrencidir. ABD ve diğer birçok ülkede eşcinsel topluluğu nezdinde homofobi ve LGBT'lere yönelik şiddet için bir sembol olmuştur. Matthew Shepard, saldırıya uğramadan birkaç saat önce Eşcinsellik Bilinçlendirme Haftası etkinlikleri için bir planlama toplantısına katılmıştı.
Azerbaycan'da LGBT hakları, Azerbaycan sınırları içerisindeki eşcinsel bireylerin yaşam biçimidir. Azerbaycan'da LGBT bireyler için hiçbir yasal güvence bulunmamakla birlikte ülke genelinde homofobik yaklaşım bulunmaktadır.
LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.
Brian Kendall Sims Pensilvanya Temsilciler Meclisinin 182. bölge'den Demokrat Parti üyesi. 2012 yılında seçildi, Brian Sims aynı zamanda bir avukat ve LGBT sivil hakları savunucusu. Sims, Pensilvanya tarihinin seçilmiş ilk açık eşcinsel devlet kanun koyucusu oldu.
LGBT tarihi, ilk çağlardan günümüze kadar gelen çok eski bir uygarlık tarihine sahiptir. Lezbiyen, gey, biseksüel ve trangender bireylerin duygusal ve cinsel birlikteliğini ifade eder.
LGBT'lerin evlat edinmesi, eşcinsel ebeveyn veya diğer cinsel yönelim, kimliğine sahip LGBT'ler tarafından gönüllü evlat edinme hakkını ifade eder. LGBT bireylerin evlat edinme kriterleri serbest olduğu ülkelerde yasa ve kanunlarla şekillendirilmiştir. Günümüzde eşcinsel evliliğin yasal olduğu ülkeler başta olmak üzere birçok ülke LGBT bireylere istekleri doğrultusunda evlat edinme hakkı tanınmaktadır.
Obergefell v. Hodges, ABD Yüce Mahkemesi'nin eyaletlerin eşcinsel evlilikleri tanımasının Fourteenth Amendment kapsamında anayasal hak olduğuna hükmettiği emsal karardır.
Amerika Birleşik Devletleri'nde LGBT tarihi, 20. yüzyıla kadar cezai takibat, toplumsal kınama ve ayrımcılığın karşısında kendi cinsel yönelimlerini çoğunlukla ancak gizlice ifade edebilen kişilerin tarihidir. İngilizcede "in the closet" ifadesine sebep olan bu gizlilik nedeniyle tarih araştırmacıları çoğunlukla yetersiz kaynaklarla çalışmaya zorundalar. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar eşcinsel kadınların hayatları yeterince belgelenmemiştir. Eşcinsel topluluğu, eşcinsellerin kendilerini ifade edebildikleri altkültürel ortamlardan oluştu ve bunun daha 20. yüzyılın ilk yıllarında var olduğu tespit edilmiştir.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki LGBT hakları durumu, eyalete göre değişmektedir. 26 Haziran 2003'ten beri karşılıklı rıza gösteren iki yetişkin arası hemcins cinsel ilişkiler, Lawrence v. Texas davasındaki ABD Yüksek Mahkemesi kararına istinaden ülke genelinde yasaldır. 26 Haziran 2015 tarihi itibarıyla tüm eyaletlerde, Obergefell v. Hodges davasındaki Yüksek Mahkeme kararı nedeniyle hemcins çiftlere evlilik ruhsatları verilmekte ve bu tür evlilikler resmi olarak tanınmaktadır. Bununla birlikte, bütün ülke çapında ayrımcılığı yasaklayan federal bir yasa hala bulunmamaktadır. Bu nedenle birçok eyalette, federal mevzuatlarla yasal korumalardan daha sınırlı olan federal icra emirlerinin dışında ayrımcılığa karşı hiçbir yasal koruma mevcut değildir.
Kazakistan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel (LGBT) hakları sınırlıdır. Kazakistan'daki LGBT kişiler, LGBT üyesi olmayanların yaşamadığı yasal durumlar, sosyal zorluklar ve ayrımcılıkla karşı karşıyadırlar. Hem erkek hem de kadınların eşcinsel ilişkileri Kazakistan'da yasaldır, ancak aynı cinsiyetten çiftler ve aynı cinsiyetten çiftler tarafından yönetilen aileler için yasal korumalar geçerli değildir.
Litvanya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan vatandaşların karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Litvanya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, ancak hemcins çiftlere hemcins evliliği ya da sivil birliktelik gibi kurumlar mevcut değildir; bu açıdan hemcins çiftlerinde karşı cins çiftlerinin sahip olduğu bazı haklar yoktur. Eşcinselliğin 1993 yılında suç olmaktan çıkarılmasına rağmen, bu zamandan beri LGBT hakları ancak sınırlı olarak genişletilmiştir. Ayrımcılıktan korunma, Avrupa Birliği üyeliğinin bir koşulu olarak kanunlaştırıldı ve 2010'da ülkenin ilk onur yürüyüşü başkent Vilnius'ta yer aldı.
Polonya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Polonya'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Bu durum, 1932 yılında resmen kanun halinde toplandı, ayrıca hem eşcinseller hem de heteroseksüeller için eşit bir cinsel rüşt yaşı (15) uygulandı. Polonya, bazı alanlarda LGBT bireylere heteroseksüellerle eşit olan haklar mevcut kılar: eşcinsel ve biseksüel erkeklerin kan bağışı yapmasına izin verilir; eşcinsel ve biseksüellerin Polonya Silahlı Kuvvetleri'nde kimlikleri açık şekilde askerlik hizmetini yapılmasına izin verilir; ve trans bireyler, hormon replasman tedavisini geçirmek gibi bazı gereksinimleri karşılamak şartıyla kendi yasal cinsiyetlerini değiştirebilirler. Polonya hukukunda cinsel yönelime dayalı istihdam ayrımcılığı yasaktır. Buna karşın, sağlık hizmetleri, nefret suçları ve nefret söylemi gibi alanlarda korunmalar henüz yoktur. 2018'de Polonya Yüce Mahkemesi, mal ve hizmet sunumunda cinsel yönelime dayalı ayrımcılık yapmanın yasadışı olduğuna karar verdi. Bu karar ancak temyiz yoluyla geri çevrildi.
Romanya'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan insanların karşılaşmadığı yasal zorluklar ve ayrımcılığa uğrayabilir. Romanya toplumunun LGBT vatandaşların haklarına dair tutumu genel olarak muhafazakârdır. Buna rağmen, 2000 yılından beri ülkede LGBT hakları mevzuatı konusunda büyük değişimler yer almıştır. Son yirmi yıl içerisinde eşcinsellik yasak olmaktan çıkarıldı, kapsamlı ayrımcılık karşıtı yasalar uygulandı, cinsel rüşt yaşı eşit yapıldı ve homofobik nefret suçlarına karşı yasalar sunuldu. Üstelik Bükreş'teki senelik onur yürüyüşü ve Kaloşvar'daki "Gay Film Geceleri" gibi etkinliklerin düzenlenmesiyle, LGBT topluluklarının görünürlüğü artmıştır. İnsan Hakları İzleme Örgütü, 2006'da Romanya'yı "cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı hak ihlâlleriyle mücadele etmekte örnek verici ilerlemeler" kaydeden beş ülkeden biri olarak nitelendirdi. Pew Research Center'ın 2016 yılında yaptığı bir ankette, Romanyalıların yüzde 85'i, eşcinselliğin toplum tarafından kabul edilmemesi gerektiği görüşündeydi.
Libya'daki lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) kişiler, LGBT olmayan sakinlerin yaşamadığı yasal zorluklarla karşı karşıyadırlar. Kaddafi rejiminin 2011'de düşmesinden bu yana, Libya'da eşcinselliğe ilişkin durum değişmedi.
