İçeriğe atla

Dominikan Tarikatı

Dominikan Tarikatı
Ordo Praedicatorum
KısaltmaOP
SloganLaudare, benedicere, praedicare
KuruluşAralık 22, 1216 (807 yıl önce) (Aralık 22, 1216)
Kuruluş yeriProuille, Fransa Papalık Hakkının Dini Cemaati
MerkezConvento Santa Sabina, Roma, İtalya
Üyelerc. 5,500 (2020)
MasterBruno Cadoré
Resmî siteop.org

Dominikan tarikatı (Ordo Praedicatorum), Aziz Dominik tarafından kurulmuş ve Papa III. Honorius tarafından 22 Aralık 1216'da onaylanmış bir Katolik tarikatıdır.

Tarihi

Dominik, çağdaşı Assisili Francesco gibi Hristiyanlıkta yeni bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu görmüştü.[1]

Fransa'nın güneyinde yaşayan Albililer ise dualizme yani Tanrı'nın hem iyi hem kötü olduğuna ve reenkarnasyona inanan İsevi bir topluluktu. Asıl Hristiyanlara göre ise Tanrı her zaman iyi, Şeytan ise kötü idi. Dominik o anki hakim Hristiyanlığa göre sapkın kabul edilen inanışlara sahip olan Albilileri ikna yolu ile yeniden dine döndürmeye çalıştı. Albililer İsa'nın fakir yaşamını kendilerine örnek almaktaydılar.

Dominik İsa'nın bu yönüne ağırlık veriyordu. Ancak Albigeois Haçlı Seferi Oksitan bölgesini darmadağın etti.

1206 yılında Dominik, ruhani lideri haline geldiği dine dönen Albili birkaç kadın için Prouille manastırını kurdu. Bu manastır Dominikan rahibelerinin temeli oldu.

Dominik kalabalık şehirlerdeki dini sorunlara cevap verecek, Benediktinler gibi eski manastır düzenlerindeki kendini adama ve sistematik eğitimi geri getirecek fakat daha esnek bir yapıya sahip yeni bir düzen aradı.

Dominik'in kurduğu düzen vaizlik olacaktı ve vaizler bulundukları yerin yerel dilleri ile vaaz edeceklerdi. Vaizler, eski manastır düzeninde keşişlerin yaptığı gibi geniş tarlaları ekip biçerek yaşam sürmek yerine dilencilikle hayatta kalacaklardı.

Aziz Dominik 1214 yılında Toulouse'da Aziz Augustinus'un öğretileri doğrultusunda yaşayacak bir dini topluluk kurdu. 1216 yılında Dominikanlar (Vaizler Düzeni) papadan tarikat olarak icazet aldılar.

Dominikanlar kısa sürede yayıldılar. 1221 yılında Oxford'a ulaştı.

13. yüzyıl sonunda ise tüm Hristiyanlık alemine yayıldı. Vaizler gittikleri bölgelerde, cehalet, küfür, putperestlik ve nifak ile söz ve kitap ile savaştılar. Avrupa, Asya ve Afrika'da okullar açtılar. Bu okullarda eğitim veren Albertus Magnus ve Thomas Aquinas gibi alimler büyük eserlere imza attılar. Üyeleri kardinal, papa, elçi ve hakimler oldular.

Papa IX. Gregorius tarafından engizisyon görevi bu tarikata verildi. 1252 yılında Papa IV. İnnocentius belli koşullar altında olmak üzere Dominikanlara engizisyon sırasında işkence yapmak için izin veren bir fetva yayınladı.

Ünlü engizisyoncu Tomás de Torquemada İspanya'nın ilk engizisyoncusu olarak göreve atandı. Tomás de Torquemada İspanya'da gizli Müslümanlık ve gizli Yahudilik ile savaştı. 1492 yılında Elhamra Kararnamesi ile Yahudilerin İspanya'dan ihraç edilmesini sağladı. Kaçan Yahudilerden bir kısmı Osmanlı Devletine sığındılar ve bugün dahi varlığını sürdüren azınlıkları oluşturdular (bkz. Sefarad Yahudileri)

Dominikan Düzeninin özgüllüğü

Tarikat keşişleri, manastır rahibelerini, rahibeleri ve tarikat için çalışan manastır dışından kişilerden oluşur. İsa'nın mesajını yaymak ve cehaletle savaşmak üzere kurulmuştur.[1]

Üzerlerine giydikleri beyaz üstüne siyah cübbeden dolayı siyah keşişler olarak da adlandırılır.[2]

Tarikat entelektüel geleneği ile ünlüdür, pek çok din alimi ve filozof bu tarikattan yetişmiştir.

Düzenin hükûmeti demokratiktir.[2]

Bugünkü Dominikanlar

Dominikanların başında bir tarikat efendisi bulunur. Şu anki efendi Peder Bruno Cadoré'dir.

Yves Congar, Dominique Chenu ve Edward Schillebeeckx günümüzde en çok etkileyen Dominikan teologlarından biri.[3]

Dominikan Azizler ve Azizeler listesi

Toplam: 140[4]

Erkek alt-grubu

Azizler

  • Dominik (ö. 1221)
  • Pietro da Verona (ö. 1252)
  • Aziz Sümbül (ö. 1257)
  • Thomas Aquinas (ö. 1274)
  • Raimundo de Peñafort (ö. 1275)
  • Albertus Magnus (ö. 1280)
  • Vicente Ferrer (ö. 1419)
  • Antonio Pierozzi (ö. 1459)
  • Johannes von Köln (ö. 1572)
  • Luis Bertrán (ö. 1581)
  • Bartolomeu dos Mártires (ö. 1590)
  • Alfonso Navarrete (ö. 1617)
  • Giacinto Giordano Ansalone (ö. 1634)
  • Guillaume Courtet (ö. 1637)
  • Martin de Porres (ö. 1639)
  • Giovanni Macías (ö. 1645)
  • Francesco Fernández de Capillas (ö. 1648)
  • Pedro Sans Jordá (ö. 1747)
  • Francisco Serrano Frías (ö. 1748)
  • Vicente Le Quang Liem (ö. 1773)
  • Ignacio Clemente Delgado y Cebrián (ö. 1832)
  • Domenico Henares de Zafra Cubero (ö. 1838)
  • Domenico Tuoc (ö. 1839)
  • José María Díaz Sanjurjo (ö. 1858)
  • José Melchor García-Sampedro Suárez (ö. 1858)
  • Jerónimo Hermosilla Aransáez (ö. 1861)
  • Valentín Berrio Ochoa (ö. 1861)
  • Francisco Coll Guitart (ö. 1875)

Kutlular

  • Manés de Guzmán
  • Pedro González Telmo
  • Giacomo Salomoni
  • Hyacinthe-Marie Cormier

Kadın alt-grubu

Azizeler

  • Zdislava de Lemberk (ö. 1252)
  • Margherita d'Ungheria (ö. 1271)
  • Montepulcianolu Agnese (ö. 1317)
  • Margherita da Città di Castello (ö. 1320)
  • Margareta Ebner (ö. 1351)
  • Sienalı Katerina (ö. 1380)
  • Caterina de' Ricci (ö. 1590)
  • Rosa de Lima (ö. 1617)
  • Marina di Omura (ö. 1634)
  • Narcisse de Jésus Martillo Morán (ö. 1869)

Kutlular

  • Osanna Andreasi
  • Colomba da Rieti
  • Imelda Lambertini

Dominikan Mistik yazarlar

Dominikan Papalar[5]

Kaynakça

  1. ^ a b The Encyclopedia of religion. Thomas McGonigle (İngilizce). Mircea Eliade, Charles J. Adams. New York. 1987. s. 418. ISBN 0-02-909480-1. OCLC 13137882. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  2. ^ a b New Catholic encyclopedia. W. A. Hinnebysch/P. Philibert/R. B. Williams. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. 2003. s. 848. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  3. ^ The Encyclopedia of religion. s. 419. 16 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nursialı Benediktus</span> İtalyada yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamı

Nursialı Benediktus, İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Albertus Magnus</span> Alman aziz ve filozof

Albertus Magnus, Orta Çağ'da kendisine doktor üniversalis unvanı verilmiş olan 13. yüzyıl Alman skolastik filozofu ve tanrıbilimcisi. Albertus, Anselmus, Petrus Abelard, Saint Victor'dan Hugh, Petrus Lombard, Thomas Aquinas ve Duns Scotus en ünlü skolastikler arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Aquinas</span> İtalyan filozof ve teolog (1225–1274)

Thomas Aquinas veya diğer adıyla Aquinolu Thomas, bilgi felsefesi, metafizik, siyaset ve ruhun ölümsüzlüğü konularındaki yorumlarıyla skolastik düşünceye önemli katkılar sağlamış Dominikan rahip. 1322'de Aziz ilân edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Teresa</span>

Ávilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Assisili Francesco</span> Katolik aziz ve Fransisken Tarikatının kurucusu

Assisili Fransis, bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Fransis, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bonaventura</span>

Bonaventura fransisken Kardinal, mistik, Skolastik felsefenin düşünürlerinden Fransisken tanrıbilimci. 1482'de Papa IV. Sixtus tarafından Aziz ilan edilmiştir. 1588 Papa V. Sixtus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 15 Temmuzdadır.

<span class="mw-page-title-main">V. Clemens</span> Fransız rahip (1264-1314)

Papa V. Clemens; gerçek adı ile Bertrand de Goth, 5 Haziran 1305) - 20 Nisan 1314 döneminde Roma Katolik Kilisesi'nde papalık yapmıştır.

Beato Angelico ya da Fra Angelico, asıl adı Giovanni da Fiesole, erken rönesans dönemi İtalyan ressam.

<span class="mw-page-title-main">San Marco (Floransa)</span>

San Marco İtalya'nın Floransa şehrinde bulunan dini bir kompleksin adıdır. Bünyesinde bir kilise yapısı ve manastır bulundurmaktadır. Manastır şimdi müze olarak bulunmakta olup, üç üne sahiptir: 15'inci yüzyılda dominikan tarikatına mensup olan meşhur iki kişiye ev sahipliği yapmıştır. Bunlar ressam Fra Angelico ve vaiz Girolamo Savonarola dır. Ayrıca manastırda Michelozzo tarafından inşa edilmiş olan kütüphanede bulunan meşhur el yazması koleksiyona ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Sistersiyenler</span>

Sistersiyen tarikatı Hristiyanlığın Katolik koluna bağlı kendilerini Dünya işlerinden uzaklaştırmış keşiş ve rahibelerden oluşan bir tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Kapusenler</span> Tarikat Kolu

Kapusenler, Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.

Şartrö Tarikatı veya Aziz Bruno Tarikatı, Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir tarikatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Clemens</span> 249. Katolik Kilisesi papası (1705-1774; pd. 1769-1774)

Papa XIV. Clemens, asıl adı Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli . 19 Mayis 1769 ile 22 Eylül 1774 arasında papa. Clemens papalık ismini kullanan en son papadır.

<span class="mw-page-title-main">Frer</span>

Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmîleştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Sümbül</span>

Aziz Sümbül, Polonya'daki kadın manastırlarında reform yapmak için çalışan Polonyalı bir Dominikan rahibi ve misyoneriydi. Ayrıca Kutsal Çalışmalar Doktoru idi, Paris ve Bologna'da eğitim gördü.

<span class="mw-page-title-main">Faustina Kowalska</span>

Faustina Kowalska, Polonya'lı, Latin Katolik, rahibe ve mistikti. İsa Mesih'i gördüğü görümleri Latin Katoliklerin “İlahi Merhamet”e adanışlarına ilham kaynağı oldu ve "İlahi Merhamet’in Sekreteri" lakabını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Dominik</span>

Dominik Nuñez de Guzman,, Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">Cübbe (manastır giysisi)</span>

Manto, dış giysilerin üzerine giyilen, boyundan birleştirilen, yere kadar uzanan çok dolgun bir pelerin şeklindeki dini bir giysidir. Özellikle İlyas'ın durumunda, muhtemelen bir tallit, bugün hala görülen ve Yeni Ahit'te "giysisinin eteği" olarak da tercüme edilen saçakları barındıran İbranice bir giysiydi. Diğer kilise giysilerinin de başlangıçta bu giysiyi temel almış olması muhtemeldir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.