İçeriğe atla

Dolly Parton

Dolly Parton
Dolly Parton, 2022
DoğumDolly Rebecca Parton
19 Ocak 1946 (78 yaşında)
Sevierville, Tennessee, ABD
MilliyetABD
MeslekŞarkıcı, besteci
EvlilikCarl Thomas Dean (e. 1966)
İmza
Vaftiz kızı: Miley Cyrus

Ses rengi

lirik soprano

Dolly Rebecca Parton (d. 19 Ocak 1946; Sevierville, Tennessee), Amerikalı kadın country ve country pop şarkıcısı ve müzik yazarı. 1959 yılından beri müzik çalışmalarına devam etmektedir. 1978 yılından beri 7 kez Grammy ödülü almıştır, ayrıca 42 kez de Grammy ödülüne aday gösterilmiştir. Bunların dışında Academy, Tony ve Emmy müzik ödüllerine de aday gösterilmiştir. Ayrıca Dolly Parton, Miley Cyrus'ın vaftiz annesidir. İlk kopya koyun olan Dolly'ye onun adı verilmiştir[1]

Kariyeri

Dolly Rebecca Parton Amerikan şarkıcı, söz yazarı, çok enstrümantalist, plak yapımcısı, oyuncu, yazar, iş insanı ve insani, öncelikle ülke müziğindeki çalışmaları ile tanındı.1999 yılında Parton Country Müzik Onur Listesi'ne girdi. "Ben Her Zaman Seni Seveceğim", "Jolene", "Coat of Many Colours" ve 3.000'den fazla şarkı besteledi. "9'dan 5'e". Ayrıca Akademi Ödülleri, Grammy Ödülleri, Tony Ödülleri ve Emmy Ödülleri'nden en az bir kez aday gösterilen birkaç kişiden biridir.[2]

Dolly Rebecca Parton, 19 Ocak 1946'da Doğu Tennessee'nin Büyük Dumanlı Dağları'ndaki Pittman Center'daki Küçük Güvercin Nehri'nin yanındaki bir kabinde doğdu. Avie Lee Caroline ve Robert Lee Parton Sr 'de doğan 12 çocuğun dördüncüsüdür. "Lee" olarak bilinen babası, Doğu Tennessee dağlarında çiftçi olarak çalıştı. Ayrıca çiftliğin küçük gelirini desteklemek için inşaat işleri yaptı.[]

İlk halka açık gösterileri altı yaşındayken kilisede yapıldı. Yedi yaşında ev yapımı bir gitar çalmaya başladı. Sekiz yaşındayken amcası ilk gerçek gitarını satın aldı.[]

Parton çocukken performans göstermeye başladı, Doğu Tennessee bölgesindeki yerel radyo ve televizyon programlarında şarkı söyledi. On yaşındayken, Knoxville, Tennessee'deki WIVK Radyosu ve WBIR-TV'de Cas Walker Show'da rol aldı. 13 yaşında, küçük bir Louisiana etiketi olan Goldband Records'a kayıt yaptı (tek "Puppy Love") ve Grand Ole Opry'de ortaya çıktı ve burada Johnny Cash ile tanıştı.[]

İlk başarısı, bir şarkı yazarı olarak geldi ve gelişinden kısa bir süre sonra Combine Publishing ile imzaladı.[]

Şarkıları bu dönemde Kitty Wells ve Hank Williams Jr da dahil olmak üzere birçok sanatçı tarafından kaydedildi. 1965'te 19 yaşındayken "Monument Records" ile imzaladı.[]

1967'de müzisyen ve country müzik şovmen Porter Waggoner, Parton'u haftalık sendikasyon televizyon programı The Porter Wagoner Show'a ve roadshow'a davet etti.[]

Solo şarkıları ve Wagoner düetleri başarılı oldu. Bu dönemin en büyük çıkışı "Jolene" idi. 1973 sonlarında piyasaya sürüldü ve Şubat 1974'te ülke tablosunu geçti.[]

1978'de Parton, Here You Come Again albümü için En İyi Kadın Ülke Vokal Performansı dalında Grammy Ödülü kazandı.[]

Başarısı 1980'de büyüdü ve ülke listelerinde üç numaralı hit oldu: Donna Summer tarafından yazılan "Tekrar Başlamak", "Eski Alevler Size Mum Tutamaz" ve "9 ila 5".[3]

Başarıları

Parton, tüm zamanların en onurlu kadın ülke sanatçılarından biridir. Amerika Plak Endüstrisi Birliği, 25 albümünün tek veya albüm bültenlerini Gold Record, Platinum Record veya Multi-Platinum Record olarak onayladı. Billboard ülke listelerinde bir kadın sanatçının rekoru olan 26 şarkısı var.[4]

Son 40 yılda 42 kariyer top 10 ülke albümü, herhangi bir sanatçı için rekor ve 110 kariyer listesindeki single'ı var. Parton'un kariyeri boyunca bekarlar, albümler, işbirliği kayıtları, derleme kullanımı ve ücretli dijital indirmelerin her şey dahil satışlarının dünya çapında 100 milyon rekoru aştığı bildiriliyor.[5]

Parton dokuz Grammy Ödülü (2011 Yaşam Boyu Başarı Grammy dahil) ve toplam 49 Grammy Ödülü adaylığı kazandı. Prestijli ödüller tarihinde herhangi bir kadın sanatçının en çok 2. kez aday gösterildi.[]

1999'da Parton, country müziğinin en büyük onurunu, Country Müzik Onur Listesi'ne bir giriş aldı. 1990 yılında Carson-Newman College'dan (Jefferson City, Tennessee) fahri doktora derecesi aldı. Ve 2001 yılında Ulusal Popüler Müzik Akademisi / Şarkı Yazarları Onur Listesi'ne girdi. 2002 yılında CMT'nin 40 En İyi Country Müziği Kadını'nda 4. Oldu.[]

2005 yılında ABD hükûmetinin sanatta mükemmeliyet için verdiği en büyük onur olan Ulusal Sanat Madalyası ile onurlandırıldı. Ödül ABD Başkanı tarafından takdim edildi. Parton, 3 Aralık 2006 tarihinde, John F. Kennedy Sahne Sanatları Merkezi'nden sanata katkıları için Kennedy Center Onurlarını aldı.[6]

Hayırseverlik

Dolly Parton'ın hayırseverliği, “Imagination Library", 1995 yılında kuruldu. Beşinci yaştan on yaşına kadar çocuklara ücretsiz kitap gönderen bir kitap hediye programıdır. 1995 yılından bu yana, tüm dünyadaki çocuklara 100,395,553 kitap gönderdi. Onu kurdu çünkü babası okuyamadı veya yazamadı, ancak eğitiminin savunucusuydu. Şimdi, her yerde çocuklar için bir eğitim savunucusu olmayı hedefliyor. Hayır kurumunun kapsamı geniş. Dört ülkeye yayılıyor ve her ay 1 milyon kitap göndermektedir. Parton, 2018 yılında "100 milyonuncu kitabını gönderen hayır kurumu" nedeniyle Kongre Kütüphanesi tarafından onurlandırıldı.[7]

Ayrıca Amerikan Kızılhaçı ve HIV / AIDS ile ilgili hayır kurumlarını ve ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisini destekleme konusunda tutkulu.[]

2015 yılında, Güney Appalachian'larda yetişen yeni keşfedilen bir mantar türü, Parton'un müziği ve bu bölgeye ulusal ve küresel ilgi getirme çabaları onuruna "Japewiella dollypartoniana" olarak adlandırıldı.[8]

Kaynakça

Dipnotlar
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Shine On with Reese | Netflix". web.archive.org. 10 Kasım 2019. 10 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024. 
  4. ^ Lambert, Miranda. "Grammy.Com (The Recording Academy)". 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2012. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024. 
  7. ^ Andrews-Dyer, Helena. "Dolly Parton likes to give away books. She just donated her 100 millionth". Washington Post. 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2018. 
  8. ^ Allen, Jessica L.; Lendemer, James C. (1 Mart 2015). Japewiella dollypartoniana, a New Widespread Lichen in the Appalachian Mountains of Eastern North America. 80. Castanea. s. 61. 8 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
Kitaplar

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Dolly Parton ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Norah Jones</span> Amerikalı müzisyen

Norah Jones, Hint asıllı Amerikalı piyanist, Grammy Ödüllü söz yazarı ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">LeAnn Rimes</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı

Margaret LeAnn Rimes Amerikalı oyuncu ve şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">June Carter Cash</span> Amerikalı müzisyen (1929 – 2003)

Valerie June Carter Cash, şarkıcı, söz yazarı, aktris ve komedyen. Şarkıcı Johnny Cash'in 2. eşidir. Gitar, banjo ve autoharp çalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Laura Pausini</span> Italyan şarkıcı

Laura Pausini, İtalyan şarkıcı ve söz yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Shania Twain</span>

Shania Twain,, Windsor, Ontario, Kanada doğumlu şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve müzisyen. Country müzik ve pop müzik üzerine albümler yaptı. İlk albümü Wild & Wicked çok ses getirmese de, ikinci albümü The Woman In Me ile sadece Amerika'da 9 milyon satmıştır ve listelerde 100 haftadan fazla kalmıştır. Sadece Üçüncü albümü Come On Over ile dünya müzik listelerinde en çok satan kadın sanatçı ve en çok satan country sanatçısı oldu. Beş kez Grammy ödülü kazandı. Bu albüm müzik tarihinin gelmiş geçmiş en çok satan albümlerinden biridir. 150 haftadan fazla Billboard listesinde kalmıştır ve sanatçı bu albümle dünyaca ünlü olmuştur. 2002 yılında çıkardığı Up albümü de 2 albümden oluşmuştur. Bu albüm de sadece Amerika'da 20 milyon sattığı için elmas plakla ödüllendirilmiştir. Elmas plak sadece 10 milyonu geçen albümlere verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I Will Always Love You</span> 1973 single by Dolly Parton

I Will Always Love You, şarkıcı-şarkı yazarı Dolly Parton tarafından yazılıp 1973'te kaydedilmiş şarkı.

<span class="mw-page-title-main">Keith Urban</span> Avustralyalı ve Amerikalı müzisyen

Keith Lionel Urban, Grammy ödüllü gitarist ve pop şarkıcısı. Keith Urban, Avustralya'da, Amerikan kültürünü ve country tarzını seven ailesinin yanında büyüdü. Etkilendiği müzisyenler Charley Pride, country müzik efsanesi Dolly Parton, Don Wlliams ve Jim Reeves'di. İlk enstrümanı olan ukulele ile dört yaşındayken tanıştı. İki sene sonra ailesinin hediyesi olan gitarıyla uzun ve keyifli bir yolculuğa ilk adımını atıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Taylor Swift</span> Amerikalı şarkıcı

Taylor Alison Swift, 14 Grammy Ödülü sahibi Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı, oyuncu, yapımcı ve klip yönetmenidir.

<span class="mw-page-title-main">Emmylou Harris</span>

Emmylou Harris Amerikalı kadın country şarkıcısı ve müzik yazarı. Solo müzik çalışmalarının yanında diğer müzik yazarlarının çalışmalarını yorumlamasıyla ve düet çalışmalarıyla da tanınmıştır. 1976 ile 2005 yılları arasında birçok defa Grammy ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Glen Campbell</span> Amerikalı müzisyen (1936 – 2017)

Glen Travis Campbell ,Amerikalı şarkıcı, aktör ve müzisyendir. 22 Nisan 1936 doğumludur. 1960 ve 1970'lerde kariyerinin zirvesinde olan sanatçı Grammy ve Dove ödüllerinnin de sahibi oldu. 1967 yılında country ve pop müzik dallarında Grammy ödülleri kazanarak büyük bir başarıya imza attı. 50 yıllık kariyerinde Campbell 70'in üstünde albüme imzasını koymuştur. 45 milyonun üzerinde albüm satışı, onun kariyerinin ne kadar parlak olduğunun ayrı bir göstergesidir. Amerikan Akademi ödülü'nü almaya çok yaklaşan sanatçı bu ödülü alamamış fakat ödülün verildiği gecede şarkısını seslendirmiştir. Şarkıcı uzun zamandır muzdarip olduğu alzheimer hastalığı nedeniyle 8 Ağustos 2017'de 81 yaşında ölmüştür.

Söz yazarı veya güftekâr, kendi veya başkasının söyleyeceği şarkıların sözlerini yazan kişi.

<span class="mw-page-title-main">Taylor Swift'in kazandığı ve aday gösterildiği ödüller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Amerikalı country/pop şarkıcısı ve söz yazarı Taylor Swift şu ana kadar farklı ödüllerde 675 ödül kazanmıştır.

Scotty Moore, , Amerikalı gitarist.

Liz Rose, Amerikalı country müzik bestecisi, söz yazarı, Taylor Swift ile yaptığı çalışmalarla bilinir. Swift "White Horse," "Teardrops on My Guitar", "All Too Well" ve "You Belong with Me," şarkılarına Swift'e beraber sözler yazmış ve 2010 Grammy Ödülleri'nde ödül kazanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Loretta Lynn</span> Amerikalı şarkıcı (1932 – 2022)

Loretta Lynn, Grammy ödüllü Amerikan şarkıcı ve bestecidir. Country tarzı müziğin öncüsü ve efsanelerindendir. Jack White'ın yapımcılığını üstlendiği Van Lear Rose adındaki son çıkardığı albümün başarısı vokal ve besteci olarak 21. yüzyılda da kitleleri memnun edebilecek bir müzisyen olduğunun göstergesidir.

<span class="mw-page-title-main">Wanda Jackson</span>

Wanda Lavonne Jackson 1950'lerin ortasında ve 1960'lı yılların başında en popüler dönemini yaşamış Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, piyanist ve gitaristtir. Rockabilly Kraliçesi olarak anılan sanatçı 'rock' ve 'rock and roll' müziğinin öncülerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Billy Dean</span> Amerikalı şarkıcı

William Harold Dean veya Billy Dean, Amerikalı country müzisyeni ve sinema oyuncusu.

56. Country Müzik Akademisi Ödülleri, 18 Nisan 2021'de Nashville, Tennessee'de düzenlendi. Bu sene ödül programını Keith Urban ve Mickey Guyton birlikte sundu. Gösteri Grand Ole Opry House, Ryman Auditorium ve Bluebird Café'den yayınlanırken ayrıca The Station Inn, Downtown Nashville ve Cumberland Nehri'ndeki sahneden de sergilendi. The Highwomen üyeliği de dahil olmak üzere Maren Morris ve Chris Stapleton 6 adaylıkla en çok aday gösterilenlerdi. Maren Morris, Carly Pearce ve Lee Brice ise kişi başı iki adet ödül alarak en çok ödül alanlar oldu.

<span class="mw-page-title-main">Jim Salestrom</span>

James Kevin Salestrom, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı.