Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Sütlü Nuriye, Türk mutfağından bir tatlı. İhtilal tatlısı veya ihtilal baklavası da denir. Süt, fındık, şeker ve un ile yapılır.
Baklava Türk, Orta Doğu, Balkan ve Güney Asya mutfaklarında yer etmiş önemli bir hamur tatlısıdır. İnce yufkaların arasına yöreye göre ceviz, antep fıstığı, badem veya fındık konarak yapılır. Genel olarak şeker şerbeti ile tatlandırılır. Ayrıca bal şerbeti de kullanılabilir. Bazı ticari firmalar kendi özel şerbetlerini kullanırlar.
Kemalpaşa tatlısı, Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde, küçük süthanelerde üretilmeye başlanan bir peynir tatlısıdır. Halen 15'e yakın tesiste, günde 1 milyon adete varan üretim miktarlarına erişmektedir. Ramazan aylarında tüketim artmaktadır. Kemalpaşa Tatlısı, Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı veya Mustafakemalpaşa Tatlısı 18.06.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Şıllık, Şanlıurfa yöresine özgü bir tatlıdır.
Ekmek kadayıfı veya kaymaklı saray ekmeği, Türk mutfağında yer alan, Afyonkarahisar kökenli bir tatlı. Yapılan hamurun arasına, fıstık veya ceviz konularak hazırlanır. Daha sonra üzerine şerbet dökülerek pişirilir. Genellikle üzerine kaymak veya dondurma konulur. Afyon Kaymaklı Ekmek Kadayıfı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura ya da kevgire bastırıldığı için almıştır. Şerbetli bir tatlıdır. Hamur için malzeme olarak margarin, un, yoğurt, sıvı yağ, yumurta, kabartma tozu, ceviz içi kullanılır. Şerbeti için toz şeker, su, limon suyu kullanılır. Yunanistan'da yapılan melomakarono tatlısı kalburabastının ballı ve karanfilli çeşididir. Abhaz mutfağında benzer tatlı hurmitadır.
Kocakarı gerdanı; Rize, Samsun ve Trabzon başta olmak üzere Türkiye'nin Karadeniz bölgesine özgü bir tatlı türüdür. Rize'de içine ceviz ve fındık konularak hazırlanır.İnebolu'da bayramlarda bayram tatlısı olarak ikram edilir.
Melceü’t-Tabbâhîn (Aşçıların Sığınağı)(ملجأ الطباخين), Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şâhâne hocalarından Mehmed Kâmil’in yazdığı ve 1844’te taşbaskı halinde yayımlanan ilk yemek kitabıdır. Çorbalar, kebaplar, et yemekleri, külbastılar, yahniler, köfteler, pilakiler, börekler, sıcak ve soğuk tatlılar, zeytinyağlılar, pilavlar, hoşaflar, şuruplar vs. olmak üzere on iki fasıldan oluşmaktadır.
Lor tatlısı, şerbetli bir tatlıdır. Ege Bölgesin'de yapılır. Kullanılan lor peynirinin kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Ayrıca pek çok şerbetli tatlıda olduğu gibi lor tatlısının yapımında da tatlının sıcak, şerbetin ise soğuk olması gerekir. Balıkesir Ayvalık mutfağında yer alır. Lor tatlısı 1920'li yıllarda Yunanistan'ın Girit adasından Balıkesir'in Ayvalık ilçesine yerleşen aileler tarafından getirilmiştir. Giritli Türklerin mutfağına ait bir tatlıdır. Ayvalık Lor Tatlısı 26.12.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
İzmir lor peynirli baklava, lor peyniri ile yapılan baklavadır. İzmir 'de yapılır. Osmanlı tatlılarındandır. Kullanılan lor peyniri kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Eski tarifte piştikten sonra bal dökülür. Günümüzde üzerine şerbet dökülmektedir. Mudanya'da bir çeşidi Girit tatlısı (katmer) olarak yapılmaktadır. Bu tarifte içinde tarçın ve ceviz bulunmaktadır. Konya Akşehir'de peynir baklavası olarak adlandırılan bir çeşidi yapılmaktadır.
Cennet künkü bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında yer alır. Geleneksel Bursa kültürü içinde özellikle düğün hazırlıkları sırasında kız evi tarafından yapılarak erkek evine gönderilir. Nişan bohçasına Cennet Künkü konur, ayrıca bayram ve özel günlerde yapılarak konuklara ikram edilir. Cennet künkü yapılırken her yufka kalınca bir oklavaya sarıldıktan sonra iki ucu iki elle avuçlanarak ortaya doğru iyice sıkıştırılır. İçinden oklava çıkartıldıktan sonra yufkanın iki ucu bolca kaymak sıvanarak kapatılıyor ve tepsiye dizilerek fırına verilir. Soğuyunca üzerine şerbet dökülür.
Ankara tatlısı Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Ankara'nın yöresel lezzetlerindendir. İçi ceviz dolu poğaçaya benzer.
Ankara tatlısı Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Ankara'nın yöresel lezzetlerindendir. Hazır baklava yufkasıyla kısa sürede yapılır.
Hatun tatlısı Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Kahramanmaraş'ın yöresel lezzetlerindendir.
Saraylı tatlısı, Damat Tatlısı, Çıtır Baklava, Muğla saraylısı bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Muğla'da yapılan bir tatlıdır. Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır.
Oturtma tatlısı, Trakya oturtması bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Kırklareli’de yapılan bir tatlıdır.Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini siniye yerleştirilmesinden alır.
Oklava tatlısı, oklava burması, büzme tatlı, cevizli oklava büzmesi bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ'da yapılan bir tatlıdır.Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini oklavaya sarılarak yapılmasından alır.
Sarığı burma tatlısı, sarı burma tatlısı, sar burma tatlısı, bir çeşit şerbetli tatlıdır. Oklava tatlısına çok benzer. Sivas'ta yapılan bir tatlıdır. Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini oklavaya sarılarak yapılmasından alır. Benzer tatlılar Amasya'da tırtıl baklava, Erzurum'da kırım baklavası, Tokat'da oklava tatlısı, Erzincan'da lüle baklavası, Elazığ'da dolanger tatlısıdır.
Yoğurt tatlısı, Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Kayseri'de bayramlarda yapılıp yenen bir tatlıdır. Yoğurt tatlısı birçok yörede olduğu gibi Trakya mutfağında da yer alır. Görüntüsü revaniye benzer.
