İçeriğe atla

Document Object Model

Web sayfalarındaki nesnelere örn. javascript

Document Object Model, "DOM", "Belge Nesnesi Modeli" anlamlarına da gelmektedir. İnternet tarayıcıları girilen internet sitesini bir belge, bu belge (sayfa) içerisinde bulunan tüm elemanları da nesne olarak kabul eder. Buna göre resim, yazı, form gibi tüm elemanlar nesnedir. İşte DOM sayfa içindeki herhangi bir nesnenin özelliğine müdahale edebilmemize, nesne özelliklerini değiştirebilmemize olanak sağlar. Bunu yapabilmek için de JavaScript gibi bazı script dilleri kullanmamız gerekir.

Nasıl kullanılır? (Örnek)

Sayfada bulunan bir resim nesnesi üzerinde fare üzerine getirilince kırmızı bir kenarlık, fare üzerinden çekilince mavi bir kenarlık olması istendiğinde, bunun tarayıcıya yaptırılabilmesi için iki şekilde kod yazılabilir.

1. yöntem

Doğrudan resim nesnesinin etiketi üzerinde script çalıştırılabilir.

  <img src="resim.jpg" border="1" onMouseOver="this.style.border='1px solid red'" onMouseOut="this.style.border='1px solid blue'">

2. yöntem

İlk olarak web sayfasımızın <head>etiketi</head> arasına (tavsiye edilir, zorunlu değildir) ya da herhangi bir yerine aşağıdaki betiğin yazılması gerekir.

  <script type="text/javascript">
function kirmizi(){
document.resim.style.border='1px solid red';
}
function mavi(){
document.resim.style.border='1px solid blue';
}
</script>

Daha sonra resim üzerinde yukarıdaki scriptin çalıştırılabilmesi için onMouseOver ve onMouseOut uygulamalarının kullanılması yeterli olacaktır. Script resim isimli nesneyi bularak yapılması gereken müdahaleyi yapacaktır.

  <img src="resim.jpg" border="1" name="resim" onMouseOver="kirmizi()" onMouseOut="mavi()">

Birden fazla nesnede uygulanışı ise aşağıdaki gibi olabilir

Öncelikle aşağıdaki betik sayfada <head>etiketi</head> veya herhangi bir yere yazılır.

  <script type="text/javascript">
function kirmizi(Obj){
Obj.style.border='1px solid red';
}
function mavi(Obj){
Obj.style.border='1px solid blue';
}
</script>

Daha sonra yine onMouseOver ve onMouseOut uygulamaları kullanılır.

  <img src="resim1.jpg" border="1" onMouseOver="kirmizi(this)" onMouseOut="mavi(this)">
  <img src="resim2.jpg" border="1" onMouseOver="kirmizi(this)" onMouseOut="mavi(this)">

Fonksiyonların mudahale edeceği nesneyi tanıması için de this koduyla fonksiyona (function) tanımlama gönderilir. this tanımlaması alan fonksiyon Obj isimli tanımsız olan nesneyi this aracılığı ile tanımlayacak ve gereken müdahaleyi yapacaktır.[1]

Kaynakça

  1. ^ "What is the Document Object Model?" (İngilizce). 8 Mayıs 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">JavaScript</span> programlama dili

JavaScript, HTML ve CSS ile birlikte World Wide Web'in temel teknolojilerinden biri olan programlama dilidir. Web sitelerinin %97'sinden fazlası, web sayfası hareketleri için istemci tarafında JavaScript kullanırlar ve kullanılan kodlar genellikle üçüncü taraf kitaplıkları içerir. Tüm büyük web tarayıcılarında, kaynak kodunu kullanıcıların cihazlarında yürütebilmek için özel bir JavaScript motoru bulunur.

<span class="mw-page-title-main">CSS</span> web tabanlı stil programlama dili

Cascading Style Sheets, HTML'e ek olarak metin ve format biçimlendirme alanında fazladan olanaklar sunan bir işaretleme dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Blu-ray</span>

Blu-ray Disc (BD), genellikle basitçe Blu-ray olarak bilinen, bir sayısal optik disk depolama biçimidir. DVD formatının yerini alması için ve birkaç saatlik yüksek çözünürlüklü ve ultra yüksek çözünürlüklü (2160p) videoyu depolayabilecek şekilde tasarlanmıştır. Uzun metrajlı filmler gibi video materyaller ve PlayStation ve Xbox gibi oyun konsolları için hazırlanan video oyunlarının fiziksel dağıtımları Blu-ray'in ana uygulama alanlarındandır ve ayrıca üzerinde her türlü sayısal veri güvenli bir şekilde saklanabilir. "Blu-ray" adı, diski okumak için kullanılan mavi lazere atıfta bulunur ve bu, bilgilerin DVD'ler için kullanılan daha uzun dalga boylu kırmızı lazerle mümkün olandan daha yüksek bir yoğunlukta saklanmasına olanak tanır.

Bu liste Commodore firması tarafından üretilen Commodore 64 modelindeki bilgisayarlar için üretilmiş oyunların alfabetik bir sıralamasını vermektedir. Listenin eksiksiz olduğu düşünülmemelidir.

<span class="mw-page-title-main">Madonna</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı

Madonna Louise Ciccone, 7 Grammy Ödülü sahibi Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı, oyuncu ve iş insanı. 1980'lerden beri "Pop'un Kraliçesi" olarak anılır. Kırk yılı aşkın süredir en önemli kültürel simgelerden biridir. Ana akım popüler müzikteki söz içeriğinin sınırlarını genişleterek büyük bir popülerlik elde etti ve video klip görüntüleriyle MTV'de büyük ilgi çekti. Müziği ile görünümünü sürekli yeniden keşfetmesi ve müzik endüstrisindeki özerklik standardını elinde tutmasıyla bilinir. Müzik eleştirmenleri kendisi hakkında farklı övgüler sundu, ayrıca yenilikçi müzik yapımlarıyla çeşitli tartışmalara neden oldu. Dünya genelinde çok sayıda sanatçı üzerinde etki bıraktı. Rolling Stone dergisinin hazırladığı "Tüm Zamanların En Büyük 100 Sanatçısı" listesinde 36. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Kylie Minogue</span> Avustralyalı sinema oyuncusu (d. 1968)

Kylie Ann Minogue ya da kısaca Kylie, Avustralyalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncudur. Kariyerine Avustralya televizyonlarında çocuk oyuncu olarak başladı ve Neighbours dizisindeki Charlene Robinson rolüyle ünlendi. 1987'de PWL ile anlaştı ve bir sonraki yıl ilk stüdyo albümü Kylie'yi yayımladı. Daha sonra aynı şirket aracılığıyla Enjoy Yourself (1989), Rhythm of Love (1990) ve Let's Get to It (1991) adlarını taşıyan üç stüdyo albümü daha çıkardı. 1992'de çalışmaya başladığı Deconstruction Records etiketiyle Kylie Minogue (1994) ve Impossible Princess (1997) albümlerini piyasaya sürdü. Parlophone ile anlaşmasının ardından Minogue, dans odaklı Light Years (2000) albümü ve "Spinning Around" single'ıyla tekrar ön plana çıktı. Fever (2001) albümünden çıkan "Can't Get You Out of My Head", yaklaşık altı milyon kopya satarak 2000'lerin en başarılı single'ları arasına girdi. Minogue daha sonra Body Language (2003), X (2007), Aphrodite (2010), Kiss Me Once (2014), Kylie Christmas (2015), Golden (2018), Disco (2020) ve Tension (2023) albümlerini yayımladı.

<span class="mw-page-title-main">HTML</span> işaretleme ve web programlama dili

Hiper Metin İşaretleme Dili web sayfalarını oluşturmak için kullanılan standart metin işaretleme dilidir. Dilin son sürümü HTML5'tir.

<span class="mw-page-title-main">Elvis Presley şarkıları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Elvis Presley'in 1953 yılından 1977 yılına kadar yapmış olduğu tüm şarkıların listesi:

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X Leopard</span> İşletim sistemi sürümü

Mac OS X Leopard, Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış altıncı nesil bir Mac OS X bilgisayar işletim sistemidir. Sürüm bu kez kedigiller familyasından Panthera cinsinin 4 büyük kedi türünden biri olan Leopar ismi ile isimlendirildi. Leopar, Mac OS X Tiger'ın halefi olarak 26 Ekim 2007 tarihinde sunuldu ve iki sürümü mevcuttur: kişisel bilgisayarlar için uygun bir masaüstü sürümü ve sunucu sürümü, Mac OS X Server. Fiyat olarak, masaüstü sürümü için 129 dolar ve Server için 499 dolar fiyatla satılıyordu. Leopard, ardılı olarak Mac OS X Snow Leopard sürümü ile değiştirildi. Leopard yalnızca "Snow Leopard" işlevleri gibi Mac tabanlı Intelde PowerPC mimarisini destekleyen Mac OS X'in son sürümü oldu. Apple Software Update yöntemi ile güncelleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Cümle aralığı</span>

Cümle aralığı bırakma, metin dizgisinde cümleler arasında bulunan yatay boşluktur. Tipografide âdet hâline gelmiş bir meseledir. Avrupa'da matbaalarda basılan taşınabilir türün tanıtımından bu yana çeşitli cümle aralığı âdetleri dillerde Latin kökenli bir alfabe ile beraber kullanıldı. Bunlar normal bir sözcük boşluğunu, genişletilmiş tek bir boşluğu ve iki tam boşluğu içlerine alırlar. Dijitâl yazı tipleri görsel olarak insanların hoşuna giderek ve son noktalamayı izleyen tutarlı boşluğu oluşturacak tek kelime boşluğunu otomatik bir şekilde ayarlayabilmesine rağmen en çok tartışma, cümleler arasında bir klâvyenin boşluk çubuğuna bir iki defa basıp basmamakla ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Instagram</span> sosyal medya platformu

Instagram, sosyal medyada ücretsiz fotoğraf ve video paylaşma uygulamasıdır. Uygulama, kullanıcıların medya yüklemesine izin verir. Medyalar filtrelerle, Hashtag'ler ve coğrafi etiketleme ile düzenlenebilir. Gönderiler herkese açık olarak veya önceden onaylanmış takipçilerle paylaşılabilir. Kullanıcılar, diğer kullanıcıların içeriğine etiketlere ve konumlara göre göz atabilir ve trend olan içeriği görüntüleyebilir. Kullanıcılar, içeriklerini kişisel bir beslemeye eklemek için fotoğrafları beğenebilir ve diğer kullanıcıları takip edebilir. Ekim 2010'da kurulduğunda, kullanıcılarına çektikleri bir fotoğraf üzerinde dijital filtre kullanma ve bu fotoğrafı Instagram'ın da dâhil olduğu, sosyal medya servisleri ile paylaşma imkânı tanımıştır. Instagram başlangıçta yalnızca içeriğin 640 piksel ile kare (1:1) en boy oranında çerçeve oranına izin vererek ayırt edildi. 2015 yılında bu kısıtlamalar 1080 piksele yükseltilerek hafifletildi. Servis ayrıca mesajlaşma özellikleri, tek bir gönderiye birden fazla resim veya video ekleme yeteneği ve "hikâye" özelliği ekledi. Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından kurulan Instagram Nisan 2012 yılında Facebook tarafından 1 milyar dolara satın alındı. 6 Eylül 2012'de Instagram ile Facebook arasındaki anlaşma, 300 milyon dolarlık nakit satın alma fiyatı ve 23 milyon hisse senedi ile resmen kapandı.

<span class="mw-page-title-main">Tasmanya Soykırımı</span>

Tasmanya Soykırımı, Avustralya kıtasının güneyinde eyalet olarak ona bağlı Tasmanya adasında yaşamış olan ve 48 kabileden oluşan avcı ve toplayıcı Tasmanya yerlilerine karşı 1803-1847 yıllarında Britanyalı yerleşimciler tarafından uygulanan soykırım. 1828-1832 yılları arasında yapılan Kara Savaş, kaydedilen ilk modern soykırım örneğidir. Kara Savaş çatışmaları safkan Tasmanyalıları yok etmeye yönelik bir soykırımdır. Tasmanya olayı Avustralya'daki soykırımın bilinen tek örneğidir. Tasmanya olayları çağdaş Avustralyalılar için «soykırım» (genocide) yerine ondan daha ciddi olan «imha» (') biçiminde görülür. Türkçe kaynaklarda Tasmanya adasındakiler ile Avustralya adasındakiler Aborjin Soykırımı adı altında da ele alınır.

<span class="mw-page-title-main">React</span> Kullacı arayüzleri oluşturmak için kullanılan JavaScript kütüphanesi

React, kullanıcı arayüzü oluşturmaya yarayan açık kaynak kodlu bir javascript kütüphanesidir. Facebook önderliğinde bir geliştirici grubu tarafından geliştirilmekte olan React, Model-View-Controller prensibine uygun olarak oluşturulmuştur. React ile single-page olarak adlandırılan sayfalar geliştirilebileceği gibi React-Native ile mobil uygulamalar da geliştirilebilir.

Özel mülk yazılım ya da sahipli yazılım, yazılımın yaratıcısının, yayıncısının veya diğer hak sahibi ortaklarının fikrî mülkiyet hakkını ve telif hakkını kendi elinde tuttuğu bilgisayar yazılımıdır. Yazılımın alıcılarına, yazılımı özgürce paylaşma veya değiştirme hakkı vermez. Özel mülk yazılımlar, mülk sahipleri tarafından ücretli ya da ücretsiz olarak yayınlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Brave (yazılım)</span> Web Tarayıcısı

Brave açık kaynak kodlu, Chromium üzerine inşa edilmiş web tarayıcı yazılımı.

<span class="mw-page-title-main">Apple Numbers</span> hesap tablosu uygulaması

Apple Numbers Apple Inc. tarafından geliştirilen hesap tablosu uygulamasıdır. Apple Pages ve Apple Keynote ile birlikte iWork yazılım paketinin bir parçasıdır. Numbers Microsoft şirketinin Microsoft Office paketine dahil olan Microsoft Excel uygulaması ile eşdeğerdir. Numbers iOS, Mac OS X Tiger veya daha yeni sürümleri için kullanılabilir. OS X için 1.0 sürümü 7 Ağustos 2007'de ilan edilerek iWork paketindeki en yeni uygulama haline geldi. iPad sürümü 27 Ocak 2010'da çıktı. Uygulama, daha sonra iPhone ve iPod Touch'u destekleyecek şekilde güncellendi.

Siteler arası betik çalıştırma, genellikle web uygulamalarında görülen, genellikle HTML enjeksiyonu zafiyetiyle birlikte ortaya çıkan veya Java Script kullanan bazı aplikasyonlarda bulunan bir güvenlik açıklığıdır. XSS, diğer kullanıcılar tarafından görüntülenen web sayfalarına istemci taraflı Java Script kodunun enjekte edilmesine imkân verir. Siteler arası betik çalıştırma açıklığı, saldırganlar tarafından aynı kök politikası gibi bazı erişim kontrollerini atlatmak ve hedef adresin oturum katmanını ele geçirmek için kullanılabilmektedir. Web sayfaları üzerinde gerçekleştirilen siteler arası betik çalıştırma saldırıları, 2007 itibarıyla Symantec'in raporladığı tüm güvenlik açıklıklarının yaklaşık olarak %84'ünü oluşturmaktadır. Zafiyet içeren sitenin işlediği verinin hassasiyetine ve site sahibi tarafından uygulanan güvenlik tedbirlerine bağlı olarak, etkisi ufak bir aksamadan önemli bir güvenlik riskine kadar değişebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Georgia O'Keeffe</span> Amerikalı sanatçı (1887 – 1986)

Georgia Totto O'Keeffe Amerikalı ressam. Yakın plan ve büyük boyutlu çiçek tabloları, New York gökdelenleri tabloları ve New Mexico manzara resimleri ile bilinir. O'Keeffe, "Amerikan modernizminin anası" olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Elmo'nun ateşi</span>

Aziz Elmo'nun ateşi ya da Aziz Elmo ateşi, parlak plazmanın, atmosferdeki güçlü bir elektrik alanında keskin veya sivri bir nesneden bir korona deşarjı ile oluşturulan bir hava fenomenidir.

Kod enjeksiyonu, geçersiz verilerin işlenmesinden kaynaklanan bilgisayar hatasından yararlanmadır. Enjeksiyon, saldırgan tarafından savunmasız bir bilgisayar programına kod enjekte etmek ve yürütmenin seyrini değiştirmek için kullanılır. Başarılı kod eklemenin sonucu felaket olabilir. Örneğin, bilgisayar virüslerinin ya da solucanların yayılmasına izin verilebilir.