İçeriğe atla

Dobruca Harekâtı

Dobruca Harekâtı
Romanya Harekâtı (1916) ve I. Dünya Savaşı

1916 Romanya Harekâtı'nın haritası
Tarih2 Eylül – 25 Ekim 1916
Bölge
Dobruca, Romanya
Sonuç İttifak Devletleri zaferi
Taraflar
İtilaf Devletleri:
Romanya
Rusya		İttifak Devletleri:
Bulgaristan Krallığı Bulgaristan Krallığı
Alman İmparatorluğu Alman İmparatorluğu
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Alexandru Averescu
Mihail Aslan
Constantin Teodorescu
Andrei Zayonchkovski		Bulgaristan Krallığı Stefan Toşev
Bulgaristan Krallığı Todor Kantardzhiev
Bulgaristan Krallığı Ivan Kolev
Bulgaristan Krallığı Panteley Kiselov
Alman İmparatorluğu August von Mackensen
Osmanlı İmparatorluğu Mustafa Hilmi Paşa
Güçler
Turtukaya Muharebesi:
19 tabur (başlangıçta):
39,000
36 tabur (sonda)
4 nehir monitörü
8 gambot
Bazargiç Muharebesi:
46 tabur
17 top bataryası
19 süvari taburu
Birinci Kobadin Muharebesi:
70+ tabur ve 41 :
4 nehir monitörü
İkinci Kobadin Muharebesi:
116 tabur ve 40 bölük		Turtukaya Muharebesi:
31 tabur:
55,000
Bazargiç Muharebesi:
23 tabur
10 top bataryası
17 süvari taburu
Birinci Kobadin Muharebesi:
62 tabur ve 27 bölük
İkinci Kobadin Muharebesi:
96 tabur ve 28 bölük:
71,581+ tüfekli er
Kayıplar
25,000+ 20,000–40,000

Dobruca Harekâtı, I. Dünya Savaşı'nın Romanya Harekâtı sırasında gerçekleşen büyük bir operasyondu. 2 Eylül ile 25 Ekim 1916 tarihleri arasında, çoğunluğu Bulgar Üçüncü Ordusu'ndan oluşan ortak bir Bulgar-Alman-Osmanlı kuvveti ile bir Rumen-Rus kuvveti arasında gerçekleşti. Savaş, 1916'nın sonlarına doğru Rumen Harekatı'nın bir parçasıydı. İttifak Devletleri'nin zaferiyle sona erdi.

Arkaplan

Ana madde: Romanya Harekâtı (1916)

Ağustos 1916'da İttifak Devletleri kendilerini giderek zorlaşan bir askeri durumun içinde buldular - Batı'da Verdun'daki Alman saldırısı maliyetli bir yıpratma savaşına dönüşmüştü, Doğu'da Brusilov Taarruzu Avusturya-Macaristan Ordusunu felç ediyordu ve Güney'de İtalyan Ordusu Avusturya-Macaristanlılar üzerindeki baskıyı artırıyordu, General Maurice Sarrail'in Kuzey Yunanistan'daki Müttefik seferi kuvvetleri ise Bulgar Ordusuna karşı büyük bir taarruza hazır görünüyordu.

Romanya hükûmeti, ülkenin ulusal hırslarını İtilaf Devletleri ile ittifak kurarak yerine getirmesi için doğru zamanın geldiğini ileri sürdü ve 27 Ağustos 1916'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na savaş ilan etti. Üç Rumen ordusu, Karpat Dağları üzerinden Transilvanya'yı işgal ederek çok daha küçük olan Avusturya-Macaristan Birinci Ordusunu geri püskürttü. Kısa bir süre içinde Rumen kuvvetleri Orșova, Petroșani ve Brașov'u işgal etti ve saldırının ana hedefi olan Mureș nehrine giderken Sibiu'ya ulaştı.

Buna karşılık Alman İmparatorluğu 27 Ağustos'ta Romanya Krallığı'na savaş ilan etti ve Bulgaristan Krallığı da 1 Eylül'de aynısını yaptı. Ertesi gün Bulgar Üçüncü Ordusu, Güney Dobruca'yı işgal ederek İttifak Devletleri harekâtın ilk büyük saldırısını başlattı.

Harekât

Turtukaya

Turtukaya Muharebesi sonuçları nedeniyle çok önemliydi. Güney cephesine gelince (Romanya-Bulgaristan sınırında), Bulgar-Alman birliklerinin Dobruca'ya (daha sonra işgal ettiler) saldırmasına izin verdi. Çok daha ciddi olanı ise kuzey cephesinde (Transilvanya'dan) Rumen birliklerinin Alman ve Avusturya-Macaristan birliklerine karşı yürüttüğü taarruzun durdurulması, bu sektörden yedi tümenin alınarak güney cephesine nakledilmesiydi. Daha sonra altısı kuzey cephesine geri dönse bile, Transilvanya'daki taarruzun durdurulması, bir yandan Alman ve Avusturya-Macaristan birliklerinin yoğunlaşmasına izin verdi ve bu da Rumen birliklerini Karpat hattına iten bir taarruz başlatabildi ve diğer yandan daha sonra Muntenia'nın işgaline izin verdi.

Bazargiç

Rumen süvarileri Bazargiç muharebesinde hücumda

Turtukaya kalesine yapılan saldırıyla eş zamanlı olarak, Bulgar Üçüncü Ordusu, sayısal üstünlüklerine rağmen, Birinci Sırp Gönüllü Tümeni de dahil olmak üzere Rumen-Rus kuvvetlerini Bazargiç Muharebesi'nde yendi.[1] İttifak Devletleri sayıca az olan kuvvetleri, Rumenleri ve Rusları kuzeye doğru itmeyi başardı, Sırp Gönüllü Tümeni ise 8.539 ölü ve yaralıyla ağır kayıplar verdi.[2]

Yoğun çatışmaların ardından 7 Eylül'de mağlup olan Rus general geri çekilme emri verdi.[3]

Kaynakça

  1. ^ Симеонов, Радослав, Величка Михайлова и Донка Василева. Добричката епопея. Историко-библиографски справочник, Добрич 2006
  2. ^ Ivo Banac 2015, s. 121–123.
  3. ^ Richard C. Hall 2010, s. 70-71.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">93 Harbi</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında 1877-1878 yılları arasında yapılmış savaş

93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit ve Rus çarı II. Aleksandr döneminde yapılmış olan bir Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir. Hem Osmanlı Devleti'nin batı sınırındaki Tuna (Balkan) Cephesi'nde, hem de doğu sınırındaki Kafkas Cephesi'nde savaşılmıştır. Savaşa hazırlıksız yakalanan Osmanlı Devleti, çok ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın başlıca sebepleri; Osmanlı Devleti'nde yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlardaki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavizm akımıdır. Avrupa'nın büyük güçleri savaşı önlemek için İstanbul'da Tersane Konferansı'nı toplamışlar, ancak Osmanlı Devleti'ne yaptıkları taleplerin reddedilmesi üzerine savaş patlak vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Krallığı</span>

Romanya Krallığı, 1881 ile 1947 yılları arası varlığını sürdürmüş eski bir parlamenter monarşik Rumen devletidir. Devlet 26 Mart 1881 tarihinde ilan edilmiştir. I. Carol da Romanya'nın ilk kralı olarak Sinaia Peleş Sarayında taç giymiştir. I. Carol ise Alman Hohenzollern Hanedanı'ndan gelmektedir ve önceki adı Prens Karl Eitel Friedrich Zephyrinus Ludwig 'dir. Romanya Krallığı, 1913 yılında Bulgaristan'a karşı diğer Balkan ülkeleriyle birleşerek II. Balkan Savaşı'na katılmıştır. Sonuç olarak Güney Dobruca'yı Bulgaristan'dan almıştır. Ancak I. Dünya Savaşı'nda Almanya'ya yenilmiş, Romanya toprakları işgal edilmiş ve Almanya ile barış imzalamak zorunda kalmıştır. Ancak savaşın sonunda Almanya, İtilaf Devletleri'ne yenilince Romanya'nın şansı tekrar değişmiş, Versailles Barış Antlaşması'nda Bukovina ve Transilvanya'yı elde etmiştir. II. Dünya Savaşı'nda Romanya, Ion Antonescu önderliğinde Mihverler'in yanında savaşa girdi. Bu seferki sonuç çok farklı oldu, Romanya savaşı kaybetti. Ion Antonescu'nun diktatörlüğü yıkıldı. 1947 yılında Sovyet güçlerinin de etkisiyle ve desteğiyle komünist yönetim başa geçti ve Romanya Halk Cumhuriyeti kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">2. Yaş-Kişinev Taarruzu</span>

2. Yaş-Kişinev Taarruzu ya da Yaş-Kişinev Stratejik Taarruz Harekâtı, Doğu Romanya'daki Yaş ve Moldova'daki Kişinev gibi iki önemli kente yönelen Sovyet genel taarruzudur. Harekât, 20-29 Ağustos 1944 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Sovyet 2. Ukrayna Cephesi ve 3. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, Alman ve Rumen kuvvetlerce gücü biçimde tutulan Kuzey Ukrayna Ordular Grubu mevzilerine taarruz ettiler. Kızıl Ordu'nun operatif hedefleri, bölgedeki Alman ve Rumen kuvvetlerini imha etmek, Moldavya'yı geri almak ve Romanya ile Balkanlar'a taarruz için uygun dayanaklar oluşturmaktı.

<span class="mw-page-title-main">1. Târgu Frumos Muharebesi</span>

1. Târgu Frumos Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi 'nde 1. Yaş-Kişinev Taarruzu'nun bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Taarruzu</span>

Belgrad Taarruzu ya da Belgrad Stratejik Taarruz Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Cephesi'nde, Kızıl Ordu ve Yugoslav Partizanlar'la Wehrmacht arasında gerçekleşen muharebelerdir. Esas olarak Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'a yönelik olan bu genel taarruz harekâtı, 14 Eylül - 24 Kasım 1944 tarihleri arasında devam etmiş ve sonunda Alman işgalindeki Yugoslavya bu işgalden çıkmıştır. Sovyet ve Yugoslav kuvvetleri ayrı ve yeterli eşgüdüm olmadan harekât yaptılar. Bu durum Alman birliklerinin Belgrad bölgesinden tahliyesi için fırsat yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Balaton Gölü Harekâtı</span> Harekât

Balaton Gölü Harekâtı, II. Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde gerçekleşen son Alman taarruz harekâtıdır. Harekât, Macaristan topraklarının güneybatı kesiminde 6 - 16 Mart 1945 tarihleri arasında icra edilmiştir. Harekât, Almancada Plattensee Taarruzu, Rusçada Balaton Savunma Harekâtı ve İngilizcede Balaton Gölü Taarruzu olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Debrecen Muharebesi</span> 1944 yılında SSCBnin Alman-Macar ordularına yaptığı taarruz

Debrecen Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi 'nde, Sovyet 2. Ukrayna Cephesi kuvvetlerince 6 - 28 Ekim 1944 tarihleri arasında gerçekleştirilen Debrecen Taarruz Harekâtı'dır. Sovyetler'in Macaristan'a yönelen genel taarruzu Debrecen bölgesini hedef almış, Mareşal Rodion Malinovski'nin 2. Ukrayna Cephesi, General Maximilian Fretter-Pico'nun Alman Güney Ukrayna Ordular Grubu cephesine yönelmiştir. Bu mevzilerde, müttefiki Macaristan'ın 7. Kolordusu da mevzi almıştı. Sovyet taarruzu, bu mevzileri atmış ve Alman - Macar kuvvetlerini yer yer 160 kilometre geri çekilmek zorunda bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Odessa Kuşatması (1941)</span>

Odessa Kuşatması, II. Dünya Savaşı'nın Doğu Cephesi'nde Odessa kentinin Mihver kuvvetlerince kuşatılmasıdır. Kuşatma, Romanya kuvvetleri ile Alman 11. Ordu'su tarafından yapılmıştır. Odessa'daki Sovyet Karadeniz Donanması unsurlarının, bölgedeki 9. Ordu'nun ve bu ordunun sahil grubu olarak hızla tertiplenen Bağımsız Sahil Ordusu'nun sert direnişi nedeniyle kentin kuşatılması Romanya birliklerinin 73 gününü almıştır. Rumen birlikleri hem kuşatma hem de kentin alınması için girişilen dört taarruzda toplam 93 bin zayiat verdiler.

<span class="mw-page-title-main">Bükreş Antlaşması (1918)</span> I. Dünya Savaşında Romanyanın imzaladığı barış antlaşması

Bükreş Antlaşması, I. Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri'ne yenilen Romanya'nın imzalamak zorunda kaldığı barış antlaşması.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Macaristan</span>

Macaristan I. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılan devletlerden birisi oldu. Savaştan sonra imzalanan Trianon Antlaşması ile hem toprak kaybedilmişti hem de silah konusunda sınırlandırılmalar mevcuttu. Ayrıca ekonomi konusunda da maddeler vardı. Antlaşmadan önce kaybedilen toprakları geri kazanmak için ülkede komünist devrim Béla Kun harekâtlar düzenlese de başarılı olamadı. Hatta komünist rejim yıkıldı. Bu durumda I. Dünya Savaşı'nda aynı kaderi yaşayan Almanya ile ittifak yapması işten bile değildi. Tabi hükûmet pek istemese de hem kralın isteği hem de Almanlar'ın baskısı sonucunda Anti-Komintern Paktı imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Margarethe Operasyonu</span>

Margarethe Operasyonu, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Macaristan Krallığı'nı işgal ettiği operasyonun adıdır. İşgal emri 12 Mart 1944 tarihinde Adolf Hitler tarafından verilmiştir. İşgalin ardından Romanya'nın işgali için II. Margarethe Operasyonu hazırlandı, ancak gerçekleşmedi.

<span class="mw-page-title-main">Güney Dobruca Harekatı</span> İkinci Balkan Savaşı sırasında meydana gelen askerî çatışma

Güney Dobruca Harekâtı İkinci Balkan Savaşında Romenlerin Bulgaristan'ı işgalindeki ilk taarruzudur. Güney Dobruca yanında Varna şehri de Romenlerin geçici olarak işgaline uğramış ve şehir Romen süvarilerince hiçbir Bulgar direnişi olmayacağının Bulgaristan'ın karşı müdahalede bulunmayacağının garantisi olarak işgal edilmiştir. Ancak Bulgar direnişine rastlanmayınca Varna'dan Romenler çekilmiştir. Netice olarak Varna yapılan barış antlaşması ile Romenlerce hak iddia edilmeyip Bulgaristan'a kalsa da Güney Dobruca Romenlerce ilhak edilerek kalıcı olarak Romanya topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Brusilov Taarruzu</span>

Brusilov Taarruzu I. Dünya Savaşı sırasında Çarlık Rusyası Ordusu tarafından 4 Haziran - 20 Eylül 1916 tarihleri arasında Doğu Cephesinde gerçekleştirilen saldırıdır. Dünya askerî tarihindeki en kanlı çarpışmalardan olan taarruz Avusturya-Macaristan İmparatorluğu birliklerini çöküşün eşiğine getirmiştir. Güneybatı Cephesi komutanı Orgeneral Aleksey Brusilov tarafından planlanan ve komuta edilen saldırı başarılı olsa da tüm cephe genelinde diğer komutanlardan beklenen koordineli saldırılar gerçekleşmeyince Çarlık Ordularında da oldukça yüksek asker kayıpları yaşanmıştır. Taarruzun başlamasıyla birlikte Romanya Krallığı, İtilaf Devletleri saflarında savaşa katılma kararı almıştır.

Sırp Birinci Ordusu, I. Dünya Savaşı sırasında savaşan bir Sırp sahra ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan, Arnavutluk ve Karadağ'ın Kurtuluşu (1918)</span>

Sırbistan, Arnavutluk ve Karadağ'ın Kurtuluşu, I. Dünya Savaşı'nın son haftalarında Balkanlar'da gerçekleştirilen bir askerî harekâttı. 29 Eylül ve 11 Kasım 1918 tarihleri arasında Doğu Müttefik Ordusu, bu üç ülkeyi İttifak Devletleri'nin işgalinden kurtardı.

<span class="mw-page-title-main">Kovel Muharebesi</span>

Kovel Muharebesi I. Dünya Savaşı sırasında 28 Temmuz - 8 Ağustos 1916 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Ukrayna'nın kuzeybatısındaki Volyn Oblastı'nda bulunan Kovel'in güneyinde Alexander von Linsingen tarafından gerçekleştirilen bir Avusturya karşı saldırısıyla başlamıştır. Linsingen, Aleksei Alekseevich Brusilov komutasındaki Rus taarruzunu durdurmayı amaçlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Romanya Harekâtı (1916)</span>

Romanya Harekâtı (1916) sayısal olarak aşırı güçlü Avusturya-Macaristan kuvvetlerine karşı Transilvanya'da kazanılan bir dizi hızlı taktiksel zaferden sonra, 1916 sonbaharında Romanya Ordusu bir dizi yıkıcı yenilgiye maruz kaldı ve bu da Romanya ordusunu ve idaresini Batı Moldavya'ya çekilmeye zorlayarak Merkezi Eyalet başkenti Bükreş de dahil olmak üzere ulusal toprakların üçte ikisini işgal etme yetkisi verdi.

<span class="mw-page-title-main">Transilvanya Muharebesi</span>

Transilvanya Muharebesi, 27 Ağustos 1916'da başlayan, I. Dünya Savaşı sırasında Romanya'nın ilk büyük operasyonuydu. Romanya Ordusu'nun Transilvanya'yı ele geçirme ve potansiyel olarak Avusturya-Macaristan'ı savaşın dışında bırakma girişimi olarak başladı. Başlangıçta başarılı olmasına rağmen, Bulgaristan'ın Dobruca'ya saldırmasının ardından saldırı durma noktasına geldi. Eylül ortasında başlayan başarılı bir Alman ve Avusturya-Macaristan karşı saldırısıyla birlikte, Romanya Ordusu sonunda Ekim ortasına kadar Karpatlar'a geri çekilmek zorunda kaldı. Ancak Rumen orduları İttifak Devletleri'ninonları tamamen yok etme girişimlerinden kaçmayı başardılar. Transilvanya Muharebesi aynı zamanda Alman Ordusu Genelkurmay Başkanının değiştirilmesine ve Almanların dikkatinin bölgeye kaymasına neden olarak Almanların Verdun'daki saldırı operasyonlarının durmasına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Nagyszeben Muharebesi (1916)</span>

Nagyszeben Muharebesi, Birinci Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri kuvvetlerinin bir tarafta, Romanya kuvvetlerinin ise diğer tarafta yer aldığı bir askeri çatışmaydı. Transilvanya Muharebesi sırasında belirleyici çatışmaydı ve aynı zamanda bölgedeki beş ordudan dördünün katıldığı en büyük çatışmaydı: iki Rumen, bir Alman ve bir Avusturya-Macaristan.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Brusilov Taarruzu</span>

İkinci Brusilov taarruzu, Birinci Dünya Savaşı sırasında Doğu Cephesinde Temmuz-Ağustos 1916'da gerçekleşti. Mayıs-Haziran 1916'daki Birinci Brusilov taarruzu sonucunda Rus İmparatorluk ordusu Avusturya-Macaristan birliklerini yenilgiye uğratmış ve çok sayıda esir ele geçirmişti. Ancak bir yandan da Alman ordusu destek de oluyordu. Temmuz 1916'da Avusturya-Macaristan birlikleri Paul von Hindenburg ve Erich Ludendorff'un komutası altına verildi ve Hindenburg, Doğu Cephesi'nin başkomutanı oldu. Avusturya-Macaristan cephesinin en zayıf yerleri Alman tümenleri tarafından takviye edildi ve en önemlisi, Rus Güneybatı Cephesi'nin yaklaşan ana taarruzu yönünde (Kovel'de) savunma esas olarak Alman birlikleri tarafından işgal edildi. Temmuz-Ağustos aylarındaki taarruz, Brusilov'un muazzam güç ve kaynak kullanmasına rağmen başarısızlıkla sonuçlandı. Rus ordusu Kovel'in doğusundaki Alman mevzilerine saldırdı ama sonuç alamadı. Rus Ordusu'nun Temmuz-Ağustos 1916'da Güneybatı Cephesi'nde verdiği muazzam kayıplar, Doğu Cephesi'nde tüm savaş boyunca verilen en yüksek rakamlar olup, Alman Ordusu'nun saldırıları altında 1915'teki Büyük Çekilme sırasında verilen Rus kayıpları şunlardı:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.