İçeriğe atla

Doğum Günü Partisi

Doğum Günü Partisi
The Birthday Party
YazarHarold Pinter
KarakterlerPetey
Meg
Stanley
Lulu
Goldberg
McCann
İlk gösterim28 Nisan 1958
Arts Tiyatrosu, Cambridge
Ülkeİngiltere İngiltere
Orijinal dilİngilizce
TürDram
Zaman ve mekânİngiltere'nin güneyinde bir tatil kasabası

Doğum Günü Partisi (Orijinal adı: The Birthday Party), Nobel ödüllü yazar, Harold Pinter'ın 1957'de yazdığı tiyatro oyunu. Oyun, ilk olarak 28 Nisan 1958 yılında Cambridge'de sahnelendi.

Konusu

Oyunun kahramanı otuzlu yaşlarındaki eski bir piyanist olan Stanley Webber'dir. Webber, Meg ve Petey Boyles tarafından bir İngiliz sahil kasabasında işletilen eski bir pansiyonda yaşamaktadır. Bu kasabanın büyük ihtimalle Londra'dan çok uzakta olmayan güney bölgesindedir. İki kötü niyetli yabancı olan Goldberg ve McCann'in Webber'in doğum gününde kasabaya gelir. İkili Webber'i arıyor gibi görünmektedir. Bu gelişme Stanley'nin Meg tarafından organize edilen doğum gününü bir kabusa çevirir.

Karakterler

  • Petey, 60'larında bir adam (Karısı Meg)
  • Meg, 60'larında bir kadın (Kocası Petey)
  • Stanley, 30'lu yaşların sonlarında bir adam
  • Lulu, 20'li yaşlarının başında bir kız
  • Goldberg, 50'li yaşlarda bir adam
  • McCann, 30 yaşında bir adam

(The Birthday Party, Grove Press ed., 8)

Özet

Sahne 1

Meg kocası Petey'e kahvaltısını hazırlarken, "otuzlu yaşlarının sonlarında" bir adam olarak tanımlanan Stanley (23), dağınık ve tıraşsız bir şekilde, merdivenlerden iner. Stanley'e karşı anaç ve flörtöz bir şefkat arasında gidip gelen Meg, ona "iki beyefendi", iki yeni "ziyaretçi" geleceğini söyler (30-31); Stanley bu bilgiyle birlikte endişelenmeye ve şüphelenmeye başlamıştır. Aniden ön kapı çaldığında, Meg sahneden çıkar, Stanley ise "mektup kutusundan" gelen sesleri "dinler" ama ses sadece Lulu'dan gelmektedir ve Meg'e verilmesi gereken bir paketi taşır. Meg ve Lulu'nun gidişinden hemen sonra Goldberg ve McCann gelirler, o sırada Stanley hemen kulak misafiri olmak için mutfak kapısından (arka kapıdan) çıkar (38), ancak iki adam bürokratik klişelerle yapmaları gereken şeyler hakkında belirsiz bir şekilde konuşuyorlardır. (41) Meg'in yeni "misafirleri" odalarına girdikten sonra Stanley sahneye girer ve Meg ona Lulu'nun Stanley için aldığı doğum günü hediyesini içeren paketi verir. Hediye oyuncak bir davuldur.

Sahne 2

Stanley McCann ile karşılaşır ve konuşmaya başlar. McCann, Stanley'in evden çıkmasını engellemeye kararlıdır. Stanley'nin davranışı ve konuşması düzensizleşmeye başlar. Stanley, doğum günü olduğu gerçeğini reddediyor, Meg'in bunu söylediği için deli olduğunu ısrar ediyor ve McCann'a Goldberg'in neden eve getirildiğini söyleyip söylemediğini soruyor. Goldberg içeri girip McCann'ı parti için sipariş ettiği Viski'yi almaya gönderir. McCann geri döndüğünde, o ve Goldberg, Stanley'i bir dizi belirsiz, retorik soru ile sorgulayarak çöküşünü tamamlamak için ona eziyet ediyorlardır. İçeriye Meg parti elbiseleriyle girer ve doğum gününe eşlik eder. Daha sonra Lulu gelir ve Goldberg ile romantik münakaşalarda bulunur. Parti, McCann'ın Stanley'in gözlüklerini kırarak ve ayağını oyuncak davulda sıkıştırarak Stanley ile alay ettiği bir körebe oyunu ile sona erer. Stanley daha sonra Meg'e saldırır ve hemen ardından gelen elektrik kesintisinde (sahne kararmasında) Lulu'ya saldırır ve ona tecavüz etmeye çalışır. Sahne Goldberg ve McCann'ın manyakça gülen Stanley'i bir duvara yaslamaları ile sona erer.

Sahne 3

Oyunun ilk sahnesine paralel olarak, Petey kahvaltı yapıyor ve Meg ona partinin ardından ortaya çıkan önemli farklılıklar ile ilgili zararsız sorular soruyor. Meg biraz alışveriş yapmak için ayrıldıktan sonra Petey, Stanley'in durumu hakkında ve Goldberg'in onu Monty adında görünmeyen bir karaktere götürme niyeti hakkında Goldberg'e karşı endişe duymaya başladı. Daha sonra Goldberg ve McCann arasında, Goldberg'in her zamanki kendine güvenen tarzının geçici olarak onu terk ettiği bir değişim izler, ancak McCann'dan ağzına üflemesini istedikten sonra iyileşir. Lulu daha sonra Goldberg ile önceki gece olduğu gibi (partiden sonra meydana gelen görünmeyen olaylar sırasında) karşı karşıya gelir, ancak McCann tarafından karakteri hakkında hoş olmayan yorumlar yapılarak ve günahlarını kendisine itiraf etmesini talep edilerek evden sürülür. McCann daha sonra Stanley'i kırık gözlükleriyle getirir ve Goldberg ile birlikte, hatalarına ve onların etkilerine boyun eğerek elde edeceği tüm faydaların bir listesi ile onu cümle yağmuruna tutar. Eline ne geçeceğine dair fikri sorulduğunda Stanley cevap veremez.

Sergilenişi

Oyun ilk kez 28 Nisan 1958'de Cambridge'deki Arts Tiyatrosu'nda sergilendi. Tiyatro çıktıkları turnede Oxford ve Wolverhampton'da da oyunu oynadılar. Eserin Londra'daki ilk sergileniş 19 Mayıs 1958'de Lyric Opera House'da oldu. Peter Wood'un yönettiği oyunda Richard Peason Stanley rolündeydi. Oyunun New York'taki ilk sergilenişi 1967 yılında Booth Tiyatrosu'nda oldu. Oyun bu kez Alan Schneider tarafından yönetilmişti. İstanbul'da İstanbul Şehir Tiyatroları 2010/2011 sezonunda Doğumgünü Partisi'ni Memet Fuat'ın çevirisiyle Yıldıray Şahinler yönetiminde sergiledi. Oyunda Jülide Kural, Cem Davran, Bahtiyar Engin, Yıldıray Şahinler, Özge Borak ve Mert Tanık rol aldı. Bu sergilenişin ilk gösterimi, 9 Şubat 2011 tarihinde, Üsküdar - Musahipzade Celâl Sahnesi'nde gerçekleştirildi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Julia Roberts</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Julia Roberts, Amerikalı oyuncudur. Betty Lou Bredemus ve Walter Grady Roberts'ın en küçük çocuğudur. Yıllık 62 milyon dolarlık kazancıyla da yılda en çok kazanan J. Roberts, Mona Lisa Smile Filmiyle aldığı 25 milyon dolarlık ücretle de sinema tarihinin en yüksek ücretli kadın oyuncusu olmaya hak kazanmıştır. Aynı zamanda Unfabulous dizisiyle ünlenen Emma Roberts'ın da halasıdır.

Yıldıray Şahinler, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yazar ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">John Adams</span> 2. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1797–1801)

John Adams, 1797'den 1801'e kadar Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. başkanı olarak görev yapan, Amerikalı devlet adamı, avukat, diplomat, yazar ve ABD'nin kurucu babalarındandır. ABD'nin ilk başkan yardımcısı olması ile de bilinir.

Belkıs Özener, Türk şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Euripides</span> Antik Yunan oyun yazarı

Euripides, Aiskhylos ve Sophokles'ten sonra Atina'nın yetiştirdiği üçüncü büyük tragedya ozanıdır.

<i>Operadaki Hayalet</i> (film, 2004) 2004 tarihli, Joel Schumacher filmi

Operadaki Hayalet, İngiliz besteci Andrew Lloyd Webber'in dünya çapında en popüler müzikal eserlerinden biri olan The Phantom of the Opera, ilk defa sahneye konuluşundan 20 yıl sonra yeniden beyaz perdeye uyarlandı.

<span class="mw-page-title-main">2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri</span> ABDnin 44. başkanını belirleyen seçim

2008 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 4 Kasım 2008 tarihinde yapılmış, Demokratik Parti'nin adayı Illinois senatörü Barack Obama ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiştir. 4 yılda bir yapılan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonucu seçiciler kurulu esasına göre belirlenmektedir. Bu sisteme göre ABD'nin her eyaleti başkanlık seçimlerinde nüfuslarıyla orantılı bir temsil hakkına sahiptir. 2008 yılındaki bu seçimlerde Obama Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olan Arizona senatörü John McCain'yle yarışmış, seçiciler kurulundaki 538 üyeden 365'ini kazanarak başkan seçilmiştir. Seçimi kazanan Barack Obama 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başladı.

<span class="mw-page-title-main">Barack Obama</span> 44. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (2009–2017)

Barack Hussein Obama, Amerika Birleşik Devletleri'nin 44. başkanı. İlk olarak 4 Kasım 2008'de yapılan 2008 ABD başkanlık seçimlerinde ABD'nin 44. devlet başkanı seçilmiş ve 20 Ocak 2009 tarihinde bu görevi George W. Bush'tan devralmıştır. 6 Kasım 2012'de yapılan 2012 ABD başkanlık seçimlerinde Mitt Romney karşısında seçimi kazanmış ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığına ikinci kez seçilmiştir. Demokrat Parti'nin adayı olan Obama, ABD tarihindeki ilk ve tek Afroamerikalı devlet başkanıdır. Başkanlık görevinden önce; 2005'ten 2008'e kadar Illinois senatörü ve 1997'den 2004'e kadar da Illinois eyalet senatörü olarak görev yaptı.

<i>Mirasyedi</i>

Mirasyedi, yönetmenliğini Tamra Davis'in yaptığı, başrollerini Adam Sandler ve Bridgette Wilson'ın oynadığı bir Amerikan komedi filmi.

<span class="mw-page-title-main">Luiz Inácio Lula da Silva</span> 35. ve 39. Brezilya devlet başkanı

Luiz Inácio Lula da Silva veya tanınan kısa adıyla Lula, Brezilyalı siyasetçi, sendikacı ve Brezilya devlet başkanıdır. Daha önce iki dönem üst üste devlet başkanlığı görevini yürütmüştü. Siyasi kariyeri boyunca gelir eşitsizliği, yoksullukla mücadele ve Amazon ormanlarını korumak konusunda çalıştı.

<i>İkili Oyun</i> (film, 1999) 1999 filmi

İkili Oyun 1999 yapımlı, devam filminin Türkiye'de çekilmesi düşünülen, 1968 yapımlı Kibar Soyguncu isimli filmin yeni çevrimidir. Aynı zamanda yapımcı olan Pierce Brosnan'ın başrolü Rene Russo ve Denis Leary ile paylaştığı gerilim filmidir. Komedyen Denis Leary bu güne kadar canlandırdığı dramatik performanslar arasından ilk defa bu film ile ödül kazanmayı başardı. Orijinal versiyonda başrolde oynayan Faye Dunaway, bu filmde yan rollerden biri olan psikiyatristi oynamaktadır.

Kız Tavlama Sanatı (İngilizce orijinal adı: Boy Gets Girl çağdaş Amerikan tiyatrosu yazarlarından Rebecca Gilman tarafından 2000 yılında yazılan oyundur. Eser, ilk kez 13 Mart 2000'de Chicago'daki Goodman Tiyatrosu'nda sergilendi.

Sosyalist Parti, Fransa'nın günümüzde ağırlıklı olarak merkez sol ve sol görüşlü siyasi partisi, 1969'da İşçi Enternasyonali Fransa Bölümü'nün Sosyalist Parti adını almasıyla kuruldu.

<i>Saygılı Yosma</i> Jean-Paul Sartreın 1946da kaleme aldığı tiyatro oyunu

Saygılı Yosma, Fransız yazar ve filozof Jean-Paul Sartre'ın 1946 yılında Fransızca olarak kaleme aldığı tiyatro oyunu. İki perde olarak yazılan eser 1930'ların Amerika Birleşik Devletleri'nde geçer. Seçkin bir güneyli ailenin, oğullarını, siyahi bir adamı öldürdüğü için ceza almaktan kurtarmaya çalışmasını anlatmaktadır. Aile, bunu beyaz bir hayat kadını olan Lizzie MacKay'i oğulları yerine masum bir siyahi adamı suçlaması için yalancı şahitlik yapmaya ikna ederek başarmaya çalışır.

<i>Askerliğim</i>

Orijinal adı, "Biloxi Blues" olan "Askerliğim" adli oyun, Amerika'li tiyatro oyunu yazarı Neil Simon'in 1985 yılında yazdığı tiyatro oyunudur.

<i>Esrarengiz Kasaba</i> Disney Channelın çizgi dizi serisi

Esrarengiz Kasaba, Alex Hirsch tarafından oluşturulmuş Disney Channel orijinal serisidir. Alex Hirsch'in yönetmeni olduğu ilk çizgi filmidir. Ayrıca Alex, bu seri ile adını dünyaya duyurmuştur. 15 Haziran 2012'de bir ön gösterim olarak ilk bölüm ABD'de yayınlanmıştır. ABD'de 1. sezon, 20. bölümle 2 Ağustos 2013'te bitmiş, 2. sezon 1 Ağustos 2014'te tekrar başlamıştır. Dizi Amerika'da 15 Şubat 2016'da, Türkiye'de ise 15 Mayıs 2016'da final bölümünü yayınlamıştır.

"Chitty Chitty Death Bang", komedi dizisi Family Guy'ın birinci sezonunun üçüncü bölümüdür. Bölümde Peter, oğlu Stewie'nin doğum günü partisi için Cheesie Charlie's lokantasında rezervasyon yapmayı unutur ve bunu telafi etmeye çalışır. O sırada Meg, Jennifer adındaki heyecanlı bir kızla arkadaş olur ancak Jennifer, Meg'i bir ölüm tarikatının üyesi yapar.

"The Story on Page One'", komedi dizisi Family Guy'ın ikinci sezonunun on dokuzuncu bölümü olup, Fox kanalında 18 Temmuz 2000'de yayımlandı. Bölümde Luke Perry, kendisini oynamıştır.

"A Very Special Family Guy Freakin' Christmas", komedi dizisi Family Guy'ın üçüncü sezonunun on altıncı bölümü olup, ilk olarak Fox kanalında 21 Aralık 2001'de yayımlandı. Aslında ikinci sezon için hazırlanan ancak üçüncü sezonda yayımlanan bu bölümde Peter, ailenin aldığı tüm noel hediyelerini kazara bir vakfa bağışlar. Peter'ın hediyeleri geri almayı başaramamasının ardından aile, Noel Arifesi'nde kendilerine yeni hediyeler almayı kafasına koyar ancak bunda başarılı olamaz. O sırada ailenin köpeği Brian evde tek başına bırakılmıştır. Evde yangın çıkar ve Brian, yangın söndürme tüpünü kullanmayı başaramaz. Son yaşanan bu olay, Peter'ın eşi Lois'in sınırlarını zorlar ve Lois, hıncını şehirdeki Noel ağacından çıkarır.

<span class="mw-page-title-main">Jair Bolsonaro</span> 38. Brezilya devlet başkanı

Jair Messias Bolsonaro, Brezilyalı subay ve siyasetçi. 2019 ile 2023 yılları arasında Brezilya devlet başkanı olarak görev yaptı.