İçeriğe atla

Doğu mazısı

Doğu mazısı
Korunma durumu

Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Pinopsida
Takım:Pinales
Familya:Cupressaceae
Cins:Platycladus
Tür: P. orientalis
İkili adlandırma
Platycladus orientalis
(L.) Franco, Portugaliae Acta Biol., Sér. B, Sist., Julio Henriques: 33 (1949).
Dağılımı
Erişkin Doğu Mazısı

Doğu mazısı (Platycladus orientalis), servigiller (Cupressaceae) familyasından Platycladus cinsinden süs bitkisi olarak yetiştirilen her dem yeşil bir ağaç türü.[1] En yaşlı örneği Çin'de bulunan 3000 yıllık ağaçtır.[2]

Anavatanı Kuzey Çin'dir, geniş ölçüde Güney ile Kuzey Hindistan, Kore, Japonya ile Batı ve Kuzey İran'da naturalize olmuştur.

Doğu mazısı botanikçiler tarafından çok farklı sınıflandırmalara dahil edilmiştir. Çok eski kaynaklarda Thuja cinsinin bir türü olduğu görüşü benimsenmiş ve Thuja orientalis olarak adlandırılmıştır. Kokusuz yaprakları, kanatsız tohumları ve mahmuzlu kozaklarıyla Thuja cinsinden farklı özelliklere sahiptir.

20 m'den daha fazla boylanan ve 1 m genişliğe ulaşabilen her dem yeşil bir evcikli ağaçtır. Ancak anavatanı dışında yetiştirildiğinde fazla boylanmayan küçük bir çalı görünümündedir. Kabuk kızıl kahverengi ile açık gri kahverenginde, ince, uzunlamasına soyularak dökülür. Tacı önceleri yumurtamsı-piramidal olgunlaşınca geniş yuvarlak veya düzensizdir. Bir düzlem üzerinde dizilen sürgünler yatay veya yükselmiş vaziyette yassıdır.

Yapraklar çaprazvari, 4 sıralı, pulsu, dip kısmı dekurrent, 1–3 mm uzunluğunda ucu biraz sivri alt yüzeyinde reçine bezeleri bulunur. Yanal yaprakların bir yüzü üst üste binmiş sandal (bot) şeklinde, çıkıntılı, ucu hafif kavisli, alt yüzeyi beyaz stoma bantlı fakat ortası olukludur. Yüzey yaprakları romboid, ince ve uzun (linear), alt yüzeyinin ortasında salgı bezi göze çarpar.Yaprakları kış aylarında bakırsı turuncu renge döner.[3]

Erkek çiçekler yumurtamsı, 2–3 cm uzunluğunda, sarımsı yeşil, 8-12 mikrosporofilli, her iki yanında 3-6 kadar polen kesesi bulunur. Kozalaklar tekli uçta yer alır bir yıl sonunda olgunlaşarak açılır, olgunlaşmadan önce rengi mavimsi yeşildir, olgunlaşınca kızıl-kahverenginde yuvarlak, 3 cm genişliğinde yumurtamsı, 1.5-2(-2.5) × 1-1.8 cm'dir. Kozalak pulları 6-8 kadar düz, kalın, odunsudur sadece ortada iki çift verimli pul bulunur.

Tohumlar 5-7 × 3–4 mm, kanatsız bazen dar kanatlı gri-kahverengi veya mor-kahverengi yumurtamsı veya eliptik hafif çıkıntılıdır.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Platycladus orientalis (Doğu Mazısı) – Akıllı Yeşil Kampüs". 14 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023. 
  2. ^ Chang, Ermei; Tian, Yuxin; Wang, Caiyun; Deng, Nan; Jiang, Zeping; Liu, Caixia (8 Ağustos 2019). "Exploring the Phylogeography of Ancient Platycladus orientalis in China by Specific-Locus Amplified Fragment Sequencing". International Journal of Molecular Sciences. 20 (16): 3871. doi:10.3390/ijms20163871. ISSN 1422-0067. PMC 6719015 $2. PMID 31398898. 
  3. ^ "Kocaeli Bitkileri | Platycladus orientalis (Doğu mazısı)". 14 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Platycladus orientalis ". www.conifers.org. 31 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Monteri çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Monteri çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından anavatanı ABD ve Kanada olan 15–30 m boy, 30–90 cm çap yapabilen çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Dere otu</span> bitki

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mazı (bitki)</span>

Mazı, servigiller (Cupressaceae) familyasının Thuja cinsinden ağaç türlerine verilen ad. Doğu Asya ve Kuzey Amerika'nın batı bölgerinde yetişen ve odunu için ya da süs ağacı olarak başka ülkelerde de yetiştirilen kozalaklı ağaçlardır. Türkiye'de doğal olarak bulunmazlar ancak süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı mazısı</span> bitki türü

Batı mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Kuzey Amerika'nın doğu kesimlerinde yaygın olan 20 m yüksekliğinde bir mazı türü.

<span class="mw-page-title-main">Servigiller</span>

Servigiller (Cupressaceae), Pinales takımından dünyada geniş yayılış gösteren kozalaklı ağaç türlerinden oluşan bitki familyası.

<span class="mw-page-title-main">Çamgiller</span>

Pinaceae (Çamgiller), Pinales takımından bazen çalı formunda kozalaklı ağaç türlerini içeren bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Halep çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Halep çamı, Pinaceae (çamgiller) familyasından Akdeniz bölgesine özgü bir çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Uludağ göknarı</span>

Uludağ göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından 30-40 metre boylanabilen, bir göknar alt türü. Yöresel olarak küner, verdinar (Bolu), iledenaz (Kastamonu) gibi isimlerle de bilinir. Doğal yayılım aralığı sadece Anadolu'da bulunan endemik bir alttürdür. Bolu Sülüklügöl tabiat parkı Ankara Çamkoru tabiat parkında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sitka ladini</span> bitki türü

Sitka ladini, çamgiller (Pinaceae) familyasından 80 m boy ve 5 m çap yapabilen ladin türü.

<span class="mw-page-title-main">Yalancı mazı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Yalıncı mazı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Japonya'da endemik olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Sekoya</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

"Sahil Sekoyası", servigiller (Cupressaceae) familyasının Sequoia cinsinden tek bir türle temsil edilen (monotipik) 120 m boy, 7 m çap yapabilen ana vatanı Kuzey Amerika olan büyük bir ağaç türü. Dünyanın en uzun ağacı bu türe aittir ve boyu 115 metredir. 2000 yıl veya daha fazla yaşayan, herdem yeşil, uzun ömürlü bir ağaçtır. En yaşlı örneği 2300 yaşındadır. Genellikle okyanustan gelen nemden kaynaklanan yağışın daha fazla olduğu dağlarda büyürler. En uzun ve en yaşlı ağaçlar, yıl boyunca akarsuların akabildiği ve sisin düzenli olarak düştüğü derin vadilerde ve oyuklarda bulunur. Sahil sekoyası kerestecilik sektöründeki en değerli kereste türlerinden biridir. Sahil sekoyası kerestesi, güzelliği, hafifliği ve çürümeye karşı direnci nedeniyle oldukça değerlidir. Reçine içermemesi suyu emmesini ve yangına dayanıklı olmasını sağlar.

<i>Larix laricina</i>

Larix laricina, Pinaceae familyasından yaprak döken doğal olarak Kuzey Amerika'da yayılış gösteren bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Karakavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından ana vatanı Avrupa, güneybatı ve Orta Asya olan ve Türkiye'de doğal olarak bulunan bir kavak türü.

<span class="mw-page-title-main">Kore göknarı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Kore göknarı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Güney Kore'nin yüksek dağlarında yetişen bir göknar türü. Yüksek yağış alan, yazları serin ve nemli, kışları bol kar yağışlı geçen bir iklimde 1.000-1.900 m. yükseltide yetişir.

Biota veya biyota:

<span class="mw-page-title-main">Japon çamı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Japon çamı, servigiller (Cupressaceae) familyasından anavatanı Japonya ve Çin olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Barut ağacı</span> Cehrigiller familyasından bir bitki türü

Barut ağacı, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından 4–5 m'ye kadar boylanan yaprak döken yavaş gelişen bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">David akçaağacı</span>

David akçaağacı, Sapindaceae familyasından bir akçaağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya meşesi</span> bitki türü

Makedonya meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir meşe türü.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan göknarı</span>

Tayvan göknarı, çamgiller familyasından bir göknar türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.