İçeriğe atla

Doğu kızılağacı

Doğu kızılağacı
Korunma durumu

Durumu belirsiz (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Fagales
Familya:Betulaceae
Cins:Alnus
Tür: A. orientalis
İkili adlandırma
Alnus orientalis
Decne., Ann. Sci. Nat., Bot., sér. 2, 4: 348 (1835).

Doğu kızılağacı (Alnus orientalis), huşgiller (Betulaceae) familyasından 5–6 m boya sahip ağaççık görünümünde bir kızılağaç türü.

Morfolojik özellikleri

Kökü zengin bir dallanma gösterir, ana kök bir kazık kök şeklindedir. Sığ bir kök sistemine sahip ve toprağıda ıslah eder. Köklerinde bulunan, havanın serbest azotunu bağlayan yumrular nedeniyle toprakları azotça zenginleştirir. Kökleri oksijen yetersizliğine oldukça dayanıklıdır.

8–10 m boy yuvarlak tepe ve kalın dallanma yapar. Sürgünleri kızıl kahve renginde, az köşeli üzerinde portakal renginde lentiseller bulunur. Esmer renkli kabuğu vardır.

Yaprakları uzunca oval ya da yürek şeklinde, kenarları düzensiz dişli, 7–15 cm uzun ve 4–6 cm geniş, üstü; koyu yeşil, tüysüz, altı; açık yeşil renktedir. Kozalakçıklar 2-2.5 cm uzun ve 1.5–2 cm geniş (fıçımsı) şekildedir. Tohumları kalın kanatsızdır.

Ekolojik istekleri

Sıcak bölgelerde yetişir. Nemli dere içlerinde görülür. İyi ışık alan güneşli yerlerde iyi gelşim gösterir. Kumlu, balçıklı toprakları sever. Asit ve alkalen topraklarda da yetişebilir.

Üretim ve yetiştirme

Üretim tohumla yapılır. Tohumlar 24 saat suda şişirilip kumla karıştırılıp ekilir. İlkbahar ekimi tercih edilir. Doğal ortamlarda da yetiştiğinden fazla sulama yapılmadanda yetiştirilebilir.

Dağılımı ve varyeteler

Dünya üzerinde Kıbrıs; İsrail; Lübnan; Suriye ve Türkiye'nin güney batıısnda yayılış yapar. İki varyetesi bilinmektedir.

  • var. orientalis
  • var. pubescens

Kaynakça

  • KAYACIK, H., Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği 2. Cilt Angiospermae, İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul, 1981
  • GÖKMEN, H., Kapalı Tohumlular, Angiospermae, Orman Genel Müdürlüğü, Ankara, 1977

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kızılağaç</span> huşgiller (Betulaceae) familyasının Alnus cinsinden ağaç türleri

Kızılağaç, huşgiller (Betulaceae) familyasının Alnus cinsinden ağaç türlerine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Fıstık çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Fıstık çamı, çamgiller (Pinaceae) familyasından Ege, Akdeniz sahilleri, Portekiz, İspanya, İtalya, Girit ve Türkiye'de yayılış gösteren çam türü. Kozalakları ve tohumu diğer çam türlerine göre çok daha büyüktür. Kozalaklarından çıkan çam fıstığı besin olarak tüketilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu çınarı</span>

Doğu çınarı, çınargiller (Platanaceae) familyasından 25–30 m boy, 5–6 m çap yapabilen bir çınar türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Karaçam</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Karaçam, çamgiller (Pinaceae) familyasından bir çam türüdür. Güney Avrupa, Kuzey İtalya, Avusturya İber yarım adasından Doğu Akdeniz'e kadar geniş bir alanda görülür.

<span class="mw-page-title-main">Doğu kayını</span> bitki türü

Doğu kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyasından 40 m'ye kadar boylanabilen düzgün gövdeli bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Dere otu</span> bitki

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu ladini</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Doğu ladini, çamgiller (Pinaceae) familyasından 40-50 metre, bazen de 60 metre boylara ulaşan, 1,5-2 metre çap yapabilen, dolgun ve düzgün gövdeli, sivri tepeli önemli bir orman ağacı türü.

<span class="mw-page-title-main">Büyük yapraklı ıhlamur</span> Ebegümecigiller familyasından bir bitki türü

Büyük yapraklı ıhlamur, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından 40 m kadar boylanan ağaç nadir olarak da çalı durumunda olan ıhlamur türü.

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılağaç yapraklı huş</span> bitki türü

Kızılağaç yapraklı huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 15 m'ye kadar boy yapabilen bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mavi ladin</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Mavi ladin, çamgiller (Pinaceae) familyasından ladin cinsinden 25–30 m'ye kadar boylanan ve 1,5 m'ye kadar çap yapabilen ladin türü. Türkiye'de karasal iklimin hakim olduğu bölgelerde peyzaj amaçlı sıkça kullanılmaktadır. Pungens, yapraklara atıfta bulunarak "keskin uçlu" anlamına gelir.

<i>Salix fragilis</i> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Salix fragilis, Salicaceae (söğütgiller) familyasından anavatanı Avrupa, Asya ve Türkiye olan olan bir söğüt türü.

<span class="mw-page-title-main">Dişbudak yapraklı akçaağaç</span> Akçaağaçgiller familyasından bir bitki türü

Dişbudak yapraklı akçaağaç, akçaağaçgiller (Aceraceae) familyasından anavatanı Kuzey Amerika olan iki evcikli bir akçaağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Bezelye</span> baklagiller familyasından bir bitki türü

Bezelye, baklagillerden (Fabaceae) taze, yeşil kabuğu ile taneleri ya da yalnız taneleri yenilen bir bitki türü. Ayrı taç yapraklı iki çenekli baklagiller familyasından tırmanıcı bir bitkidir. Bezelye adlı lezzetli ve çok besleyici sebzeyi ilkbaharda ve yazın verir. Gövdesi çok uzundur, bitkinin ağırlığını çekemeyecek inceliktedir. Beyaz çiçek açar. Yuvarlak tanelidir. Meyvesi bakla veya fasulyeye benzer, tohumları bir kılıf içerisinde dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu mazısı</span> Bitki türü

Doğu mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Platycladus cinsinden süs bitkisi olarak yetiştirilen her dem yeşil bir ağaç türü. En yaşlı örneği Çin'de bulunan 3000 yıllık ağaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa kayını</span> Kayıngiller familyasından bir bitki türü

Avrupa kayını, kayıngiller (Fagaceae) familyası üyelerinden belirli mevsimlerde yaprak döken bir kayın türü.

<span class="mw-page-title-main">Kermes meşesi</span>

Kermes meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından Akdeniz'e özgü bir meşe türü.

<span class="mw-page-title-main">Çan çiçeği</span>

Çan çiçeği (Campanula), çan çiçeğigiller (Campanulaceae) familyasından bir, iki ya da çok yıllık bitkilerin ortak adı. Adlarını çiçeklerinin çan şeklinde olmasından alır. Latince'de Campanula küçük çan anlamına gelir. Çiçekleri için bahçelerde ve saksılarda süs bitkisi olarak yetiştirilir.

<span class="mw-page-title-main">Barut ağacı</span> Cehrigiller familyasından bir bitki türü

Barut ağacı, cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından 4–5 m'ye kadar boylanan yaprak döken yavaş gelişen bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Çay (bitki)</span> Çaygiller familyasından bir bitki türü

Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.