Asya veya Asya Kıtası, Avrupa'nın doğusunda, Büyük Okyanus'un batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanus'un güneyinde bulunan kıta, yüz ölçümü olarak Dünya'nın en büyük kıtası, aynı zamanda nüfus açısından en kalabalık kıtasıdır. Sınırları değişkenlik gösterse de Avrupa ve Afrika kıtaları ile kara sınırı vardır. Avrupa ile birlikle Avrasya'yı, Avrupa ve Afrika kıtalarıyla birlikte Eski Dünya'yı oluşturur. İnsanlığın Afrika'dan çıktıktan sonra ayak bastığı ilk kıta olan Asya, aynı zamanda Dünya üzerindeki birçok dinin çıkış bölgesidir. Ortadoğu kökenli İslam, Hristiyanlık gibi İbrani dinler ile Hint Yarımadası kökenli Budizm ve Hinduizm gibi Dharmatik dinler buna örnektir. Kuzey Kutup Dairesi'nden Ekvator'a kadar uzanan Asya Kıtası, yeryüzünün en alçak noktası olan Lut Gölü ve en yüksek noktası olan Everest gibi çok farklı yeryüzü şekillerini içinde barındırır.
Avrupa, kuzeyde Arktik Okyanusu, batıda Atlantik Okyanusu, güneyde Akdeniz ve doğuda Asya ile çevrili bir kıtadır. Avrupa'nın Asya'dan Ural Dağları, Ural Nehri, Hazar Denizi, Büyük Kafkaslar, Karadeniz ve Türk Boğazlarının su yolları ile ayrıldığı kabul edilir.
Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.
Uzak Doğu, Avrupa merkezli yaklaşımda Asya'nın doğusu ve güneydoğusundaki ülkeler.
Teoman, Asya Hun İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan Hun devlet adamı Tuvu Tanhu'nun oğlu ve Mete Han'nin babası. MÖ 3. yüzyıl dolaylarında yaşayan Teoman, bilinen ilk Hun (Hiung-nu) hükümdarıdır. Oğuz Han'ın babası Kara Han ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir.
Türkistan, Orta Asya'da batıda Hazar Denizi ve Aşağı İdil'den başlamak üzere doğuda Moğolistan'daki Altay Dağları'na, güneyde Kopet-Hindukuş-Kunlun dağlarına, kuzeyde Aral ve Balkaş göllerinin ötesinde Kırgız bozkırına kadar uzanan yüzölçümü 6.000.000 km²'den geniş coğrafî ve tarihî bölge. Nüfusu 2001 yılı itibarıyla 43.210.802'dur.
İpek Yolu, Çin'den başlayarak Anadolu ve Akdeniz aracılığıyla Avrupa'ya kadar uzanan ve dünyaca ünlü ticaret yoludur.
Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.
Türk dünyası, 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılda tüm Türk halkları için kullanılan coğrafi ve kültürel bir kavramdır. Oldukça geniş bir coğrafya alanını kapsayan Türk dünyası içinde en batıda Kosova, Karadağ, en doğuda Moğolistan yer alır. Bu coğrafyayı Avrasya coğrafyası olarak belirtmek mümkündür.
Orta Doğu, Afrika-Avrasya'da genellikle Batı Asya'yı, tüm Mısır'ı ve Türkiye'yi kapsayan kıtalararası bir bölgedir. Terim, 20. yüzyılın başlarında başlayan Yakın Doğu teriminin yerini almak üzere daha geniş bir kullanıma girmiştir. Daha geniş "Büyük Orta Doğu" kavramı aynı zamanda Mağrip, Sudan, Cibuti, Somali, Komorlar, Afganistan, Pakistan ve bazen Transkafkasya ve Orta Asya'yı da bölgeye dahil etmektedir. "Orta Doğu" terimi, değişen tanımları konusunda bazı karışıklıklara yol açtı.
Astrahan Hanlığı, Altın Orda'nın yıkılmasından sonra başkenti Astrahan olmak üzere Cengiz Han'ın oğlu Cuci'nin ulusuna bağlı Toka Temür sülalesinden Kasım Han tarafından kurulmuş ve 1466-1554 yılları arasında hüküm sürmüş bir Türk hanlığıdır. Zaman zaman Kırım Hanlığı vasıtasıyla Osmanlı Devleti'nin nüfuz alanına girmiştir. Astrahan Hanlığı'nın arazisi batıda Kuban ve Don nehrine, doğuda Nogay Orda'sı ile sınırdı. Güneyde Terek Nehri'ne, kuzeyde ise Volga ile Don nehrinin arasında uzanmaktaydı.
Sâmânîler (819-999), Orta Asya ve doğu İran'da kurulmuş, adını kurucusu Sâmân Hüdâ'dan alan bir Fars hanedanlıktır. İslâm ordularının İran'ı ele geçirmesinin ve Seferî egemenliğinin yıkılmasının ardından İran'da iktidarı ele geçiren ilk yerli yönetimdir.
Avrafrasya, Avrasika, Afrika-Avrasya ya da Afro-Avrasya Afrika ve Avrasya'yı tek bir kıta olarak tanımlayan terimlerdir. Bütünü oluşturan kıtalar Dünya nüfusunun yaklaşık %85'ini kapsar. Ayrıca bu kıta Eski Dünya olarak bilinir. Bazı akademisyenler Avrafrasya olarak bahsederler, buna rağmen bu terimler genel kullanıma geçmedi. Jeopolitikada, Afrika-Avrasya'nın anakarası Dünya Adası olarak bahsedilir. Bu gezegenin en büyük kıtasıdır.
Batı Asya, Asya'nın en batıdaki bölgesidir. Anadolu, Arap Yarımadası, İran, Mezopotamya, Levant bölgesi, Kıbrıs adası, Sina Yarımadası ve Transkafkasya'yı (kısmen) kapsamaktadır. Bölgenin Mısır'da bulunan Süveyş Kanalı ile Afrika'dan, Türk Boğazları'nın su yolları ve Büyük Kafkas Dağları ile Avrupa'dan ayrıldığı düşünülmektedir. Doğusunda Güney Asya, kuzeydoğusunda Orta Asya bulunmaktadır. Bölgeyi sekiz deniz çevrelemekte : Ege Denizi, Karadeniz, Hazar Denizi, Basra Körfezi, Umman Denizi, Aden Körfezi, Kızıldeniz ve Akdeniz.
Batı dünyası, Batı medeniyeti ya da kısaca Batı, dünyanın diğer medeniyetlerine kıyasla Avrupa ve Kuzey Amerika ile Avustralya ve Yeni Zelanda'yı kastetmek için kullanılan siyasal kavram. Soğuk Savaş esnasında Batı kavramı Batı Bloku olarak Avrupa'daki ve Kuzey Amerika'daki komünist olmayan ülkeleri kastetmek için kullanılmıştır.
Ajura İmparatorluğu, bugünkü Afrika Boynuzu denilen ve Eritre, Etiyopya, Cibuti ve Somali'yi kapsayan bölgede 14. yüzyıl ila 17. yüzyıl arasında hüküm sürmüş ve Afrika'da oldukça güçlü olmuş bir imparatorluktur. Ajura I tarafından kurulmuştur, ardından gelen lider ise Ajurao I 'dir. Yöneticiler hakkında bilinen başka bir şey yoktur. Teokrasi ile yönetilmiştir ve dini inancı Müslümanlıktır. Doğu Afrika'nın en güçlü imparatorluğu olmuş ve neredeyse bölgedeki tüm kabilelerin kontrolünü ele geçirmiştir. İlk başkenti Mareeg, Somali, ikincisi ise Kelafo, Etiyopya olmuştur. Diğer büyük ve önemli şehirleri ise, Merka, Hobyo, Afgoyé, Mogadişu Gondershe ve Barawa'dır. Zamanında, Osmanlı İmparatorluğu ile de ticaret yapmıştır. Tüfek ve savaş topu ithal etmiş ve karşılığında kumaş ihraç etmiştir.
Asya mutfağı, Asya kıtasına özgü yiyeceklerin genel adı. Bulundukları bölgenin adını alan bu mutfak türleri, geleneksel Çin İmparatorluğu mutfağıyla çağdaş Japon ve Kore Yarımadası mutfaklarının birleşiminden oluşan Doğu Asya; Kamboçya, Laos, Tayland, Vietnam, Brunei, Endonezya, Malezya, Singapur ve Filipinler mutfaklarını barındıran Güneydoğu Asya; bir zamanlar Britanya Hindistanı'nı oluşturan Myanmar, Hindistan, Sri Lanka ve Pakistan başta olmak üzere bölgede bulunan diğer ülkeleri içine alan Güney Asya, Orta Asya ve Orta Doğu mutfaklarıdır.
Orta Doğu mutfağı ya da Batı Asya mutfağı, Orta Doğu veya bir başka adıyla Batı Asya ülkelerinde yaygın olarak tüketilen yiyeceklerden oluşmaktadır. Hazırlanan yemeklerin başlıca hammaddeleri zeytin, zeytinyağı, pita, bal, susam ve hurmadır. İçli köfte ve şavurma mutfağın bilinen yemeklerindendir.
Sinosfer veya Doğu Asya kültürel alanı, Doğu ve Güneydoğu Asya'daki edebi gelenekler ve dinler de dahil olmak üzere tarihsel olarak Çin kültüründen etkilenen uluslardır. Konsept için diğer isimler arasında Sinik / Sinitik dünyası, Konfüçyüs dünyası, Tao dünyası ve özellikle Sinofon topluluğunu belirtmek için Çin kültür alanını bulunmaktadır.
Don Nehri Savaşı, Hunlar ve Alanlar arasında Asya ve Avrupa'nın geleneksel sınırları arasında 373'te yapıldı. Hunlar galip geldi.
