İçeriğe atla

Doğu Rumeli

Rumeli-i Şarkî Vilayeti
Източна Румелия
Doğu Rumeli
1878-1908
Osmanlı İmparatorluğu sınırları dahilinde Doğu Rumeli Vilayeti (kırmızı)
Osmanlı İmparatorluğu sınırları dahilinde Doğu Rumeli Vilayeti (kırmızı)
BaşkentFilibe
Yaygın dil(ler)Türkçe, Bulgarca, Yunanca
HükûmetMonarşi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1878
• Dağılışı
1908
Nüfus
• Sayılan
975030
Öncüller
Ardıllar
Osmanlı İmparatorluğu
Bulgaristan Krallığı

Doğu Rumeli Vilayeti veya Rumeli-i Şarkî Vilayeti (Bulgarca: Източна Румелия, trl: Iztočna Rumelija okunușu İztoçna Rumeliya; Osmanlı Türkçesi: Rumeli-i Şarkî; Yunanca Ανατολική Ρωμυλία, Anatoliki Romylia), 1878 ile 1908 yılları arasında hüküm sürmüş bir Osmanlı İmparatorluğu vilayetidir.[1] Doğu Rumeli veya Rumeli-i Şarkî olarak da anılır.

Başkenti Filibe olmuştur.[1] 1878'de Berlin Antlaşması ile Osmanlı İmparatorluğu ile özerk bölge haline getirilmiştir, fakat 18 Kasım 1885 tarihinde savaşsız bir ihtilalden sonra Bulgaristan Prensliği'yle bütünleşti. Nüfusu 2,5 milyondur.[] Eski Doğu Rumeli vilayeti topraklarının büyük kısmı günümüzde Bulgaristan sınırları içinde yer alır.

İdari birimleri

1. Burgaz (Бургас)
2. Hasköy (Хасково)
3. Kırcaali (Кърджали)
4. Tatar Pazarcığı (Пазарджик)
5. Filibe (Пловдив)
6. İslimiye (Сливен)
7. Eski Zağra (Стара Загора)
8. Yanbolu (Ямбол)

Kaynakça

  1. ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rumeli</span>

Rumeli, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 15. yüzyıldan itibaren Balkanlar’ın güneyine verilen addır. Aslı Rum İli olan coğrafik terim zamanla Rum Eli olarak dile otursa da 19. asra kadar evrakta Rum İli olarak yazımı devam etmiştir. Rumeli, sözündeki "Rum" kelimesi "Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde olan toprak, halklar" anlamıyla kelimenin yapısına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burgaz</span> Bulgaristanda liman kenti

Burgaz, Bulgaristan'ın Karadeniz kıyı şeridinin güneyinde yer alan ve Türkiye sınırında Kırklareli ile komşu olan Burgaz ilinin idari merkezi olan şehirdir. Etimolojik kökeni EYun pýrgos: burç, burgaz'dan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Köstendil</span> Batı Bulgaristanda şehir

Köstendil, Bulgaristan'ın en batısında bulunan Köstendil ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Vilayet</span> Osmanlı Devletinin son dönemlerindeki birinci derece mülki yönetim birimi

Vilâyet, 1864 yılında Teşkil-i Vilayet Nizamnamesi ile tanımlanan birinci dereceden bir yönetim birimidir. 19 ve 20. yüzyıllarda önce Osmanlı Devleti, ardından 1960'a kadar Türkiye Cumhuriyeti'nde, bir valinin yönetimi altındaki birimdir. Bugün Türkiye'de vilayet, il anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Antlaşması (1878)</span> 13 Temmuz 1878de imzalanan barış antlaşması

Berlin Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu, Rus İmparatorluğu, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında 13 Temmuz 1878 tarihinde Berlin'de imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar İsyanları</span> Bulgarların, 1876 yıllı içerisinde Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı ayaklanma olayı

Bulgar İsyanları, Nisan-Mayıs 1876 tarihleri arasında Osmanlı Devletinin Bulgar vatandaşlarının Osmanlı Devleti'ne isyan ederek bağımsızlığını kazanmaları olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan tarihi</span>

Bulgaristan tarihi günümüzdeki Bulgaristan'ın topraklarında tarih öncesi zamanlardan bu yana gerçekleşmiş tarihsel olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Vilayeti</span>

Kosova Vilayeti 1877 yılında kurulan Osmanlı İmparatorluğu vilayeti. Vilayetin merkezi önce Priştine sonra Üsküp olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Rumeli'nin posta tarihi ve posta pulları</span>

Doğu Rumeli 1878 yılından 1908 yılına kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir otonom vilayetiydi. 6 Eylül 1885 yılında Türk hükümdarına karsı ayaklandı ve bölge bu tarihten itibaren Bulgaristan kontrolü altına girdi.

<span class="mw-page-title-main">Aleko Paşa</span>

Aleko Paşa ya da Bulgarca adıyla Aleksandır Stefanov Bogoridi Bulgar asıllı Osmanlı devlet adamı ve Bulgaristan'ın özerklik kazanması sonucu kurulan Şarki Rumeli Vilayeti'nin ilk valisiydi.

Yannis Sava Paşa Rum kökenli bir Osmanlı devlet adamı, yazar ve doktor.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Prensliği</span>

Bulgaristan Prensliği, Berlin Antlaşması'ndan (1878) sonra kurulan, Osmanlı Devleti'ne bağlı vasal devlet.

Silistre Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. Merkezi, günümüzde Bulgaristan sınırlarında bulunan Silistre idi.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Pazar Sancağı</span>

Yeni Pazar Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Yeni Pazar idi.

Sofya Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Sofya idi.

<span class="mw-page-title-main">Taşlıca Sancağı</span>

Taşlıca Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi (1880-1913). Sancağın merkezi Taşlıca idi.

Rumeli Demiryolları (Fransızca: Chemins de fer Orientaux, romanize: Oryantal Demiryolları; rapor işareti: CO) ya da İstanbul – Viyana Demiryolu, 1870-1937 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun Rumeli ve daha sonra Türkiye'nin Doğu Trakya topraklarında faaliyet gösteren bir demiryolu şirketidir. Şirketin inşa ettiği ve işlettiği demiryolu hattı, Osmanlı İmparatorluğu sınırlarındaki beş ana demiryolundan birisi olup Balkanlar'daki ana demiryolu hattıdır. 1889–1937 yılları arasında da ünlü Şark Ekspresi'ne de ev sahipliği yapmıştır.

Osmanlı döneminde Bulgaristan tarihi, Osmanlı İmparatorluğu'nun, 14. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu'nun dağılmasıyla birlikte ortaya çıkan daha küçük krallıkların fethinden başlayıp, 1878'de Bulgaristan'ın bağımsızlığına kadar yaklaşık 500 yıllık bir zamanı kapsamaktadır. 93 Harbi'nin sonuçları ile beraber, işlevsel olarak bağımsızlığını kazanan yarı bağımsız bir Bulgaristan Prensliği kurulmuştur. 1885'te Doğu Rumeli'yi içerisine alan özerk Bulgaristan Prensliği, 1908 senesinde bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Bulgaristan</span>

Büyük Bulgaristan, tarihi bir ulusal devlet ve Makedonya, Trakya, Dobruca ve Mezya'nın çoğunu içerecek modern bir Bulgar irredentist milliyetçi hareketle ilişkili bölgeyi tanımlamak için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Sırp-Bulgar Savaşı</span>

Sırp-Bulgar Savaşı, Berlin Antlaşması (1878)'nın Balkanlar'da barışı sağlayamaması sonucunda Bulgaristan Prensliği ile Sırbistan arasında çıkan savaştır.