İçeriğe atla

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi (Rusça: Коммунистический университет трудящихся Востока имени Сунь Ятсена), Nail Çakırhan, Nâzım Hikmet, Şevket Süreyya Aydemir, Vala Nurettin gibi çoğu TKP üyesi aydının da öğrenim gördüğü Sovyet eğitim kurumu. Sun Yat-sen Üniversitesi de denir. Sıkça Rusça kısaltması olan KUTV olarak da adlandırılır.[1]

Kuruluşu ve yapısı

Komintern tarafından dünyanın çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren komünist parti kadrolarını eğitmek için kurulan bir dizi eğitim kurumundan biri olarak Sun Yat-sen Üniversitesi 14 Nisan 1921'de Moskova'da kuruldu.[2] Resmi açılışı ise aynı yılın 21 Ekim günü yapıldı. İlk yıllarda yöneticiliğini SBKP üyesi Karl Radek üstlendi.

Bakü, İrkutsk ve Taşkent olmak üzere üç şehirde eğitim birimlerine sahipti. Üniversitenin Devrimci Doğu (Rusça: Революционный Восток) adında bir de yayını bulunuyordu.

Komintern bünyesinde eğitim veren 4 üniversiteden diğer üçü şunlardı: Bolşevizm Pratiği Üniversitesi (Rusça: Университет практического большинства); Batı Ulusal Azınlıklar Üniversitesi (Rusça: Коммунистический университет национальных меньшинств Запада имени Мархлевского); Çin Emekçileri Komünist Üniversitesi (Rusça: Коммунистический университет трудящихся китайцев).

Eğitim programı

Üniversitede verilen dersler hem teoriye hem de pratiğe yönelikti: Marksist teori, parti örgütlenmesi ve propaganda, yasama ve yürütme, proleter devrim teorisi ve taktiği, sosyalist inşanın sorunları ve sendika örgütlenmesi.

Kaynakça

  1. ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578. 
  2. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kominform</span>

Kominform, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin ve Doğu Avrupa ülkelerinin, 5 Ekim 1947'de "Amerikan emperyalizminin bir aleti" olarak tanımladığı Marshall Planı'na karşıt bir girişim olarak; SSCB, Polonya, Bulgaristan, Çekoslovakya, Romanya, Macaristan, Yugoslavya, Fransa, İtalya komünist partileri liderlerini bir araya getiren Kominform'u kurmuştur. Kominform, görünüşte Marshall Planı'na mukabele amacına yönelik bir adım olarak takdim edilmişse de, gerçekte amacı, dünya ve özellikle Avrupa Komünist hareketinin koordinasyonu ve Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı ertesinde lağvedilen 3. Enternasyonal'in fonksiyonlarını üstlenmekteydi. Bu nedenle Kominform bir nevi 3. Enternasyonal'in ardılı olarak nitelendirilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Avrupa Radyosu</span> ABD hükümeti tarafından finanse edilen yayın kuruluşu

Özgür Avrupa Radyosu ABD Kongresi tarafından desteklenen radyo yayımı ve iletişim kurumunun adıdır. Özgür Avrupa için Ulusal Komite tarafından 1950'de kurulmuş ve John Foster Dulles başkanlığındaki kurum CIA tarafından anti-komünist propaganda yapmak amacıyla özellikle Soğuk Savaş döneminde yoğun şekilde kullanılmıştır. Bugün 28 farklı dilde kısa dalga, AM, FM ve internet üzerinden yayınlanan Özgür Avrupa Radyosu haftada 100 saat yayın yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Samizdat</span>

Samizdat Sovyet bloğunu oluşturan ülkelerdeki kaçak yayınları ve bu yayınların el altından dağıtılmasını kapsayan terimdir. Komünist rejim tarafından sansürlenen yayınların kopyaları kısa bir sürede basılır ve bu kopyaları alanlar da kopyalayarak dağıtmaya devam ederdi. Bu kopyalar çoğunlukla el yazısı ya da daktilo yazısı olurdu.

Eski Bolşevikler, 1917'de Ekim Devrimi'nin gerçekleşmesinin öncesindeki Bolşevik Parti üyelerini belirtmek için kullanılan, resmî olmayan ad.

<span class="mw-page-title-main">Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısa süreli bir Sovyet cumhuriyetidir. 1940'ta Karelo-Fin SSC adını alarak Sovyetlerde bağlı kalmıştır. 1956'ya kadar Sovyetlerin yönetiminde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komzet</span>

Komzet Sovyetler Birliği'nde Yahudi Çalışanları Yerleştirme Komitesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sergo Orconikidze</span>

Grigol Orconikidze, Sergo Orconikidze olarak da tanınır. Politbüro üyesi. "Koba" lakaplı Stalin'in yakın dostu. Orconikidze, Stalin ve Mikoyan ile birlikte yarı şaka maksatlı "Kafkasya hizbi" olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Buryat ÖSSC, Rusya SFSC içindeki bir Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Tolbuhin</span>

Fyodor Ivanoviç Tolbuhin, Rus asıllı SSCB'li asker, Sovyetler Birliği Mareşali. II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan'a giren Sovyet Ordusunun başındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Jenő Landler</span>

Jenő Landler, Macar komünist siyasetçi ve önder. Kısa ömürlü olan Macaristan Sovyet Cumhuriyeti yönetiminde yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Zaharov</span>

Matvey Zaharov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birlliği Mareşali.

Almanya Komünist İşçi Partisi, 1920 yılında kurulan, parlamento karşıtı ve konsey komünizmi taraftarı siyasi parti. AKİP, 1920 yılının nisan ayında Heidelberg'te, Almanya Komünist Partisi'nden ayrılan kadrolarca kurulmuştur. Parti gazetesinin ismi Komünist İşçi'dir.

Gürcistan Komünist Partisi Gürcistan'da Komünist partidir. Parti, Sosyalist İşçi Partisi ismi ile 23 Şubat 1992 tarihinde kurulmuştur. Adalet Bakanlığı'na 27 Şubat 1998 tarihinde kaydettirilmiştir. 1992 seçimlerinde, 4 milletvekilliği kazanmıştır. 1994–1995 döneminde parlamentoda grubunu korumuştur. 1995 seçimlerinde % 3 oy almıştır.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 21. Kongresi 27 Ocak ile 5 Şubat 1959 tarihleri arasında Moskova'da toplanmıştır. Nikita Kruşçev'in, 1957 yılında "Karşı Parti Hareketi" darbe teşebbüsü sonrası rakiplerine karşı gücü elinde toplamaya çalıştığı, dönem arası ya da "olağanüstü" kongredir. Yedi yıllık ekonomik kalkınma planı kabul edilmiştir.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi, Rusça kısaltması ile ЦК ("Tse-ka"), Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) de jure olarak en yüksek yönetim organıydı. Merkez Komite, parti tüzüğüne göre partinin iki kurultayı arasındaki dönemde tüm parti ve hükûmet etkinliklerini yönetmekteydi. Komite üyeleri, parti kurultayında seçilmekteydi.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkezi Denetim Komisyonu,, Centralnaya revizionnaya komissiya) Sovyetler Birliği Komünist Partisi bünyesindeki bir denetleyici organdı. Benzer organlar, SBKP'ninkine benzer diğer komünist partilerde de var oldu.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi Parti Kontrol Komisyonu Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi bünyesinde yüksek bir disiplin kuruluydu. Üyeleri Merkez Komitesinin genel oturumlarında seçildi.

Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği, kısaltılışı IUSY, 24-27 Ağustos 1907'de 13 ülkeden 20 farklı genç vekilin Almanya'nın Stuttgart kentinde buluşmasıyla oluşan organizasyon. İkinci Enternasyonal'ın gençlik örgütü olarak "Uluslararası Sosyalist Gençlik" kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Balkarların sürgün edilmesinden sonra Kabardey-Balkarya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne verilen isimdir. 1957 yılında tekrar eski ismini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1948 Çekoslovakya darbesi</span> Çekoslovakya Komünist partisinin Sovyetler birliğinin desteğiyle ülke yönetimine el koyması

1948 Çekoslovakya darbesi veya Prag darbesi, Şubat 1948'de Çekoslovakya Komünist Partisi'nin Sovyetler Birliği'nin desteği ile Çekoslovakya'nın kontrolü ele geçirerek ülkedeki 40 yıllık sosyalist yönetimin başlangıcı olan olaydı.