İçeriğe atla

Doğu Cermen dilleri

Doğu Cermen
Coğrafi dağılımZamana göre çeşitli, günümüzde hepsi tükendi

4. yüzyıl sonlarına kadar:[1]
Orta ve Doğu Avrupa (Kırım'a kadar)
4. yüzyıl sonu—10. yüzyıl başları:[2]
Güney, Batı, Güneydoğu ve Doğu Avrupa'nın çoğu (Kırım'a kadar) ve Kuzey Afrika
10. yüzyıl başı—18. yüzyıl sonları:[3]
Doğu Avrupa'da izole bölgeler (Kırım'a kadar)
SınıflandırmaHint-Avrupa dil ailesi
Alt bölümler
Avrupa'da milattan sonraki ilk yıllarda Cermen lehçe gruplarının yaklaşık dağılımı için önerilen teorilerden biri:
  Kuzey Cermen
  Kuzey Deniz Cermen, ya da İngvaeonca
  Weser-Ren Cermen, or İstvaeonca
  Elbe Cermen or İrminonca
  Doğu Cermen

Doğu Cermen dilleri, Hint-Avrupa dil ailesi'nin Cermen dilleri kategorisine mensup ölü bir dil grubudur. Doğu Cermen Dilleri ile ilgili bilinen yazılar sadece Gotça ile sınırlıdır; Vandalca, Burgundiyaca ve Kırım Gotçası'nın da, Doğu Cermen Dilleri grubundan olduğu sanılmaktadır. Kırım Gotçası'nın 18. yüzyıl'a kadar yaşadığı sanılmaktadır.

Gruplar

Muhtemel Doğu Cermen dilleri konuşan gruplar:

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Ortaya çıkıştan Kavimler Göçü'nün başına kadar.
  2. ^ Kavimler Göçü esnasından sonuncusu 10. yüzyıl başlarında olmak üzere ana Doğu Cermen dillerinin yok olmasına kadar.
  3. ^ Son ana yok oluştan Kırım Gotçası'nın 18. yüzyılda yok olmasına kadar.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarları</span> Türklerin kıpçak kolundaki topluluk

Kırım Tatarları ya da Kırımlılar, anayurtları Karadeniz'in kuzeyindeki Kırım yarımadası olan Türkî halktır. 1783'te Kırım Hanlığı'nın Rusya tarafından ilhak edilmesiyle birlikte Osmanlı Devleti'ne zorunlu göçe tabi tutulmuşlar ve kendi vatanlarında azınlığa düşmüşlerdir. SSCB döneminde Stalin'in emriyle 18 Mayıs 1944'te sürgüne uğrayarak nüfuslarının yarısını yitirmişlerdir. SSCB'nin yıkılmasıyla sürüldükleri topraklardan Kırım'a geri dönmeye başlayan halk, Ukrayna'nın ana Müslüman unsurunu oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Vandallar</span>

Vandallar, Doğu Cermen kavimlerindendir. Kavimler Göçü sırasında 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun değişik eyaletlerini yağmalamalarıyla tanınırlar. Bu eyaletler sırasıyla Galya (Gallia), Galiçya, Endülüs, Kuzey Afrika ve Akdeniz adalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Roma İmparatorluğu</span> Roma İmparatorluğunun bağımsız yönetilmiş batı yarısı

Batı Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395 yılında İmparator I. Theodosius tarafından ikiye bölünmesiyle ortaya çıkan bir devlettir. Diğer yarısı ise Doğu Roma İmparatorluğu olan devlet, MS 3. ile 5. yüzyıllar arasında var olmuştur. Batı Roma İmparatorluğu, ayrı bir bağımsız İmparatorluk mahkemesi tarafından yönetildikleri herhangi bir zamanda Roma İmparatorluğu'nun batı eyaletlerinden oluşuyordu. Batı Roma İmparatorluğu ve Doğu Roma İmparatorluğu terimleri modern zamanlarda fiilen bağımsız olan siyasi varlıkları tanımlamak için icat edildi; Çağdaş Romalılar İmparatorluğun iki ayrı imparatorluğa bölündüğünü düşünmediler, ancak onu iki ayrı imparatorluk mahkemesi tarafından yönetilen tek bir yönetim olarak idari bir çare olarak gördüler.

<span class="mw-page-title-main">İspanyollar</span> İspanyanın herhangi bir yerinde yerli olan veya İspanyol vatandaşlığına sahip kişiler

İspanyollar, Güneybatı Avrupa'nın İber Yarımadası'nda yer almakta olan İspanya'nın yerli halkına verilen isimdir. Bunun yanı sıra, en büyük kısmı Latin Amerika'da olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde İspanyol kolonizasyoncuları soyundan gelen önemli sayıda İspanyol yaşamaktadır.

Barbar akınları, "Barbarlar" toplulukların, devletlere ya da şehir devletlerine düzenledikleri saldırılara verilen addır. Burada barbar kavramı, günlük kullanımdaki anlamından farklı bir bağlamda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gotlar</span>

Gotlar, Güney İskandinavya'nın Gotland bölgesinde oturan eski bir Cermen kavmi. Gotlar 2. yüzyıldan itibaren İskitya, Dacia ve Pannonia'da yaşamışlar 3. ve 4. yüzyıllarda Bizans'ı yağma etmişler ve Aryanizmi benimsemişlerdir. 5. ve 6. yüzyıllarda Vizigotlar ve Ostrogotlar şeklinde ikiye bölünmüşler ve İberya ile İtalya'yı istila etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü</span>

MS 5. yüzyılda Akdeniz'de meydana gelen büyük değişiklik genelde Roma'nın çöküşü olarak adlandırılır. Yüzyılın başında Roma İmparatorluğu hâlâ Büyük Britanya'dan Büyük Sahra'ya, İspanya'dan Orta Doğu'ya kadar uzanmaktaydı.

Gotça, Gotlar tarafından konuşulmuş ölü bir Doğu Cermen dilidir. Dil büyük oranda Codex Argenteus adlı, 6. yüzyılda yazılmış kopyaları vasıtasıyla bilinen ancak 4. yüzyılda yazıldığı düşünülen İncil çevirisi sayesinde bilinmekte olup, büyük miktarda yazılı kaynak içeren tek Doğu Cermen dili olma özelliği taşımaktadır. Dil, 4. yüzyılda Ulfilas tarafından yaratılan Got alfabesiyle yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Latin dilleri</span>

Latin veya Romen dilleri, kökeni Roma İmparatorluğu'nda konuşulmuş Latince lehçelerine dayanan, Hint-Avrupa dil ailesinin İtalik koluna mensup bir dil grubudur. Dünya çapında Latin dillerini anadil olarak konuşan 600 milyondan fazladır. Dil grubunun modern dağılımı Amerika, Avrupa ve Afrika kıtalarında yoğunlaşmakla birlikte, genel olarak dünyada geniş bir yayılıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Cermenler</span> bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanyada MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk

Cermenler, bugünkü Almanya, Avusturya, Bohemya ve Cermanya'da MÖ 3. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar yaşayan halk veya bu halktan olan kimse.

<span class="mw-page-title-main">Kavimler Göçü</span> İlk XIX. yüzyıl Alman tarihyazımında ortaya atılan ve Avrupada 375-568 arasındaki büyük istilalar ve göçlerin tümüne verilen isim

Kavimler Göçü, MS 350-800 yılları arasında Avrupa'ya yapılan şiddetli insan göçüdür. İlk dönem ve ikinci dönem olarak ikiye ayrılmaktadır. İlk dönemki kavimler göçü Batı Roma İmparatorluğu ve Hunlar arasındaki yoğun sınır değişikliklerini kapsar. İkinci dönem kavimler göçüyse ilk dönemkinin devamı niteliğindedir. İlk gelen göçmenler Hunlar, Slavlar, Ön Bulgarlar, Alanlar tarafından Batı'ya doğru sürülen Gotlar, Anglo-Saksonlar, Vandallar ve Franklar gibi Cermen kabileleriydi. İkinci dönem göçleri de Kuzey Afrika, Anadolu ve Avrupa'da derin değişimlere sebep olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bulgar İmparatorluğu</span> MS 7. ve 11. yüzyıllar arasında Güneydoğu Avrupada var olan Ortaçağ Ön Bulgar-Slav ve sonraki Bulgar devleti

Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ostrogotlar</span>

Ostrogotlar (Ostrogoth), Roma İmparatorluğu'nun son dönemlerinde ortaya çıkmış bir Cermen kabilesiydi. Ostrogotlar, Gotların doğu koluydu. Gotların batı koluna ise Vizigotlar deniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osetler</span> Kafkasyada Yaşayan İrani etnik grup

Osetler, Osetya'nın yerli bir etnik grubu olan İranî bir ulustur. Oset, Gürcülerin bu halka verdiği isimdir. Osetlerse kendilerine İron, ülkelerineyse İrişton derler. Osetlerin çoğunluğu Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya'da ve Gürcistan'la yaşanan savaştan sonra Rusya tarafından bağımsızlığı tanınan Güney Osetya'da yaşamaktadır. Dilleri Hint-Avrupa dil ailesinin İrani Diller koluna bağlı Osetçedir.

<span class="mw-page-title-main">Roma Yunanistanı</span>

Roma Yunanistanı, Yunan Tarihi'nin, Roma Cumhuriyeti'ne ait orduların MÖ 146 yılında Korint Muharebesi'nde Yunanlarla çarpışmasının sonrasında Yunan topraklarının Roma hâkimiyetine girmesi ve MS 330 yılında bugünkü İstanbul kentinin I. Konstantin tarafından Konstantinopolis adı ile yeniden kurulmasına kadar geçen dönemine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Proto Cermen dili</span>

Proto Cermen dili veya Proto Cermence, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı tüm Cermen dillerinin türediği varsayılan bir proto dildir. Proto Cermen dili, diğer proto dillerde olduğu gibi herhangi bir yazılı tarihî kaynakta yer almamakta olup, kaydedilmiş modern veya tarîhi Cermen dillerinin incelenerek karşılaştırması vasıtasıyla akademisyenler tarafından yeniden oluşturulmuştur.

Greko-Romen, İlk Çağ sonlarında Akdeniz havzasına egemen olan kültürdür.

<span class="mw-page-title-main">Galyalılar</span> Kelt kökenli antik bir halk

Galyalılar, günümüzde genel olarak Fransa, Belçika, İsviçre ve İtalya’nın kuzey bölgelerini içeren Galya olarak tanımlanan bölgede Demir Çağından Roma Cumhuriyeti dönemine kadar yaşayan Kelt kökenli bir halktır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Gotçası</span>

Kırım Gotçası, Kırım Gotları tarafından Kırım yarımadasının bazı kısımlarında 18. yüzyıla kadar konuşulmuş olduğu düşünülen bir Cermen dilidir. Stearns ve Grønvik gibi akademisyenler arasındaki genel görüş, Kırım Gotçasının tarihi Got dilinin devamını oluşturmak yerine başka bir Cermen dilinden türediğidir.

<span class="mw-page-title-main">Fiesole Muharebesi (406)</span> muharebe

Fiesole Muharebesi, Batı Roma İmparatorluğu'nun Gotlar tarafından istilasının bir parçası olarak MS 406'da yapıldı. General Flavius Stilicho, Pollentia ve Verona savaşlarında Vizigotları püskürttükten sonra, Radagais liderliğinde Floransa'ya saldıran yeni bir Vandal ve Got saldırısıyla karşılaştı. Stilicho nihayetinde Hunlu Uldız ve Goth Sarus'un desteğiyle Fiesole'deki işgalcileri yendi. Radagaisus savaştan sonra idam edildi ve ordusundan sağ kalanlar I. Alarik'e kaçtı.