Doğu Afrika Savaşı (II. Dünya Savaşı)
| Doğu Afrika Savaşı (İkinci Dünya Savaşı) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Akdeniz ve Orta Doğu Savaşları, II. Dünya Savaşı | |||||||
 Yakalanan İtalyan bayrağını taşıyan Güney Afrikalı askerler, 1941 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Özgür Fransa |  İtalya | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Alan Cunningham |
Pietro Gazzera | ||||||
| Güçler | |||||||
~115.000 asker | ~250.000 asker | ||||||
| Kayıplar | |||||||
Britanya İmparatorluğu: | 16.966 kişi öldü, 250 uçak ele geçirildi | ||||||
Doğu Afrika Savaşı, İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalya'nın silahlı kuvvetleri ile Britanya İmparatorluğu (ve onun Dominyonları ve Müttefikleri) arasında Doğu Afrika'da gerçekleşen bir dizi savaştı. Bu savaş İkinci Dünya Savaşı'nın Akdeniz ve Orta Doğu cephelerinin bir parçasıydı.
1935 - 1936 İkinci İtalyan-Habeş Savaşı'ndan sonra İtalya, Habeş İmparatorluğu'nun tamamını ele geçirdi ve onu, İtalyan Doğu Afrika genel adını alan bu bölgedeki kolonilerine dahil etti. Böylece İtalyan Krallığının denizaşırı toprakları önemli ölçüde genişletildi. Aynı zamanda, bu savaşın arka planında, Habeşistan'ın sömürge olan diğer Afrika bölgelerinin aksine egemen bir devlet olması ve Milletler Cemiyeti'nin bir parçası olması nedeniyle İtalya'nın Fransa ve özellikle Büyük Britanya ile ilişkileri kötüleşti. Büyük Britanya ve Fransa, faşist rejimi ile bir askeri tehdit oluşturan İtalya'nın Doğu Afrika'daki artan varlığından memnun değildi ve İtalyanların 1938'de Hitler ile ittifakı bu tehdidi önemli ölçüde artırdı. Yeni bir savaş durumunda, İtalya'nın daha sonra İtalyanların yapmaya çalıştığı komşu İngiliz kolonilerini (İngiliz Somali, Kenya ve Sudan) ele geçirmesi yönünde bir tehdit oluşturdu.
Aynı zamanda, İtalyan metropolünden onlara giden en kısa deniz yolu yalnızca İngilizlerin kontrolü altındaki Mısır'daki Süveyş Kanalı'ndan geçtiği için, İtalyan Doğu Afrika kendisini izole edilmiş halde buldu. Gelecekteki çatışmada, bu bölgedeki İtalyan birliklerinin oldukça hızlı bir şekilde yenilgiye uğratılmasında anahtar rol oynayan şey tam da buydu.
10 Haziran 1940'ta İtalya, zaten alevlenen İkinci Dünya Savaşı'na Hitler Almanyası'nın yanında girdi. Aynı zamanda İtalyanlar, Fransa'nın teslim olmasının ardından Doğu Afrika'daki önemli bir sömürge Fransız limanı olan Cibuti'ye ve en önemlisi Addis Ababa'ya giden yerel demiryoluna erişim elde etti. Aynı zamanda Mihver Devletlerinin Süveyş Kanalı'na erişimi de engellendi. Bu nedenle kanalın kontrolünü ele geçirip İngiliz Filistin'ine geçmek için İtalya'nın Libya'sından Mısır'ı işgal etme kararı alındı. Ancak İtalyanlar Mısır'ı ele geçirmeyi başaramadı ve kısa süre sonra Libya'da gerçekleşecek olan İngiliz karşı saldırısı, tüm İtalyan planlarını tamamen alt üst etti. Süveyş Kanalı savaşın sonuna kadar İngiliz kontrolünde kaldı ve İtalyan Doğu Afrika'ya yiyecek, cephane, teçhizat ve taze birlik tedariki neredeyse tamamen kesildi. Çok geçmeden bu bölgedeki İtalyanlar teslim olmak zorunda kaldı.
İngiliz, Özgür Fransız ve Belçika Kongo kuvvetlerinin Kuzey ve Kuzeydoğu Afrika'da İtalyan kuvvetlerine karşı kazandığı zaferler, İkinci Dünya Savaşı'nın bu aşamasında ilk ve tek zaferlerdi. Müttefik kuvvetlerin Kuzey-Doğu Afrika'daki operasyonunun operasyonel-stratejik ve politik sonuçları, İngiliz komutanlığının beklediğinden daha önemli olduğu ortaya çıktı. Etiyopya kuvvetlerinin batı Etiyopya üzerinden yaptığı yardımcı saldırı ve İtalyan birliklerinin arkasındaki partizanların aktif eylemleri sayesinde Müttefikler, İtalyan grubunu çok taraflı olarak derinlemesine kapsamayı ve onu az kayıpla yenmeyi başardılar.[1][2]
Kaynakça
- ^ "World War II - East Africa, Axis, Allies | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
- ^ "East Africa campaign | National Army Museum". www.nam.ac.uk (İngilizce). 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
