İçeriğe atla

Doğu-Batı Divanı

Carl Ermer tarafından bakıra oyulmuş ilk baskının başlık sayfası ve ön parçası. Arapça metin şöyledir: Batılı yazar için Doğu Divanı
İlk baskının yazı tipi ve sayfa tasarımı

Doğu-Batı Divanı, Johann Wolfgang von Goethe'nin en kapsamlı şiir koleksiyonudur.

Eserde Goethe, Acem şairi Hâfız-ı Şirâzî'nin eserlerinden esinlenmiştir. 2001 yılında Weimar Klasik Koleksiyonu’nun Goethe-Schiller Arşivi'nin dahil edilmesiyle Goethe'nin eserin orijinal kopyası UNESCO Dünya Belge Mirası'nın bir parçasıdır.[1]

Genel

Şiir koleksiyonu on iki kitaba bölünmüştür. Şiirlerin büyük bir kısmı, Goethe'nin, Divan'ın şiirlerinden bazılarının da yer aldığı Marianne von Willemer ile karşılıklı mektup yazışmalarına dayanır. Goethe İslam’la bir edebiyatçı nazarıyla seneler boyunca ilgilenmiş bir batılıdır.

1814'te Goethe, 1812'de oryantalist Joseph von Hammer-Purgstall tarafından Almancaya çevrilen Dīwān des Hafis'i okudu. Bu kitap, Farsça dilinin en büyük şairlerinden kabul edilen Hafız-ı Şirazi'nin eseridir. Bu eserden esinlenerek

Şair Rudyard Kipling'in aksine ("Doğu Doğu, Batı Batı'dır, asla bir araya gelmeyecekler"), Goethe'nin lirik benliği bu Fars şiirine teslimiyetle yaklaşır ve Doğu ile Batıya eşdeğer bir nazarla yaklaşır:

Her kim kendisini ve başkasını tanır
Buralarda da özüyle tanınan olur:
(Böylelikle) Doğu ve Batı
Daha fazla ayrılmazlar.

İçerik ve Yapısı

İlk baskıda ("Stuttgard, in der Cottaische Buchhandlung 1819") koleksiyon aşağıdaki kitap ve bölümlerden oluşuyordu:

  1. Moganni Nameh - Şarkıcının Kitabı
  2. Hafis Nameh - Hafis Kitabı
  3. Usch Nameh - Aşk Kitabı
  4. Tefkir Nameh - Düşünce Kitabı
  5. Rendsch Nameh - Hoşnutsuzluk Kitabı
  6. Hikmet Nameh - Bilgelik Kitabı
  7. Timur Nameh - Timur Kitabı
  8. Suleika Nameh - Züleyha Kitabı
  9. Saki Nameh - Şarap Sunucunun Kitabı
  10. Mathal Nameh - Meseller Kitabı
  11. Parsi Nameh - Parseler Kitabı
  12. Chuld Nameh - Cennet Kitabı
  13. Notlar ve İncelemeler

Goethe'nin İslam hakkındaki duruşu

Goethe'nin İslam'a olan ilgisi, Batı'da dini ve inançsal yanından çok felsefi olarak ele alınan bir fenomendir. Batı-Doğu Divanı'nın lirik benliği (şiirde okuyucuya seslenen) bir Müslümandır ve eserde Müslüman öğretiler açıkça yer almaktadır. Örneğin:

İsa dupduru bir şekilde düşündü ve muhakeme etti ki;
Sükunette var olan yalnızca tek olan Allah'tır.
Her kim ki kendisine onu (İsa'yı) tanrı edindi,
Onun (İsa'nın) kutsal olan azim ve uğraşını incitti
Hakikat bu şekilde yansımak zorunda
Muhammed'in de başardığı
Yalnızca tevhid kavramı vesilesiyle
Tüm alemleri aşmasıydı.

Edebiyat

Birincil literatür

  • İlk baskı: JW Goethe: Batı-Doğu Divanı. Cottaische Buchhandlung, Stuttgard 1819. (Digitalisat und Volltext)
  • Johann Wolfgang Goethe: Batı-Doğu Divanı. Reclam, Frankfurt am Main 1999, ISBN 3-15-006785-5.

Çeviriler

İngilizce

  • J. W. Goethe. Goethe’s West-easterly Divan. Tercüme, Önsöz ve John Weiss'in Düşünceleri. Boston: Roberts Brothers, 1877.
  • J. W. Goethe. Goethe’s Works Illustrated by the Best German Artists. Bd. 1. H. H. Boyesen tarafından Biyografik bir Giriş. Philadelphia: George Barrie, 1885.
  • J. W. Goethe. West-eastern Divan in Twelve Books. Übersetzung von Edward Dowden. London, Toronto: J.M. Dent & Sons Ltd., 1914.
  • J. W. Goethe. The West-east Divan: Poems, with “Notes and Essays”: Martin Bidney ve Peter Anton von Arnim. Albany, New York: State University of New York Press, 2010.

Fransızca

  • JW Goethe. Le Divan. Henri Lichtenberger, Claude David'in önsözü ve notlarının tercümesi. Paris: Gallimard, 1984.

İtalyanca

  • JW Goethe. Il Divano occidentale-orientale. Ed. Ludovica Koch, Ida Porena ve Filiberto Borio. İki dilli Almanca-İtalyanca baskısı. Milano: Rizzoli, 1990.

İspanyolca

  • J. W. Goethe. Obras completas. Cilt 1. Özet, Tercüme,Rafael Cansinos önsöz ve düşünceleri Assens. Madrid: Aguilar, 1987 [„Divan de Occidente y Oriente“: S. 1645–1866].

Brezilya Portekizcesi

  1. ^ UNESCO-Mitteilungen, 2001: The literary estate of Goethe in the Goethe and Schiller Archives. 30 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Johann Wolfgang von Goethe</span> 18. ve 19. yüzyılda yaşamış Alman yazar, siyasetçi, ressam ve doğabilimci

Johann Wolfgang Von Goethe, Alman hezarfen; edebiyatçı, siyasetçi, ressam ve doğabilimcidir. 1776 yılından itibaren, Weimar dukalığının bakanı olarak çeşitli idari ve siyasi görevlerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Romantizm</span> sanat akımı

Romantizm veya Coşumculuk, 1800 ve 1850 yılları arasında Avrupa'da edebiyatı, müziği, felsefeyi ve sanatı etkileyen entelektüel bir akımdı. Bir ölçüde Sanayi Devrimi'ne, Aydınlanma Çağı'na aristokratik sosyal ve siyasi düzenine, doğanın bilimsel rasyonalizasyonuna ve klasisizme tepki olarak doğan, doğaya ve duygulara verdiği önemle bilinen bir akımdır. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız İhtilali sonrasındaki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Fuzûlî</span> 15. ve 16. yüzyılda yaşamış Türk şair

Fuzûlî, Azerbaycan Türkçesi, Arapça ve Farsça eser veren Osmanlı dönemi Türk divan şâiridir. Asıl adı Mehmed bin Süleyman'dır. Oğuzlar'ın Bayat boyuna mensuptur. Arapça ve Farsça eserleri de bulunmakla birlikte Azerbaycanca'nın en önemli lirik şairi olarak kabul görmüştür. Mehmed Fuzûlî Alevî Müslümanların Yedi Ulu Ozanlarından birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmedî</span> Türk divan şairi ve hekim (1334–1413)

Ahmedî divan şairi ve hekim.

<span class="mw-page-title-main">Bâkî</span> Türk divan edebiyatı şairi

Bâkî ya da asıl adıyla Mahmud Abdülbâkî, Türk divan şairi.

Alman edebiyatı, Orta Avrupa'da yaşayan Almanca konuşan toplulukların edebi yaratısıdır. Almanya, Avusturya, İsviçre ve bunların yanındaki Alsas (Fransa), Bohemya (Çekya) ve Silezya (Polonya) gibi bölgelerdeki çalışmaları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Schiller</span> Alman şair, filozof, tarihçi ve piyes yazarı (1759-1805)

Johann Christoph Friedrich von Schiller, 1802 yılında soyluluk unvanı almış bir şair, filozof, tarihçi ve en önemli Alman dram yazarıdır. Yazdığı çoğu tiyatro eseri Alman tiyatrosunda başyapıt niteliğindedir. Schiller doğa tasvirli şiirlerin şairi olarak da gayet başarılı olmuştur, ancak asıl alanı düşünsel/didaktik şiirdir, çoğu yazara ilham olmuştur ve dramatik şiirleri en sevilen Alman balatları arasındadır.

Harâbat, Ziya Paşa'nın 1874-1875'te yayınlanan, içerisinde Türk, Arap, İran ve Çağatay sahasında yazılmış şiirlerden seçmeler bulunan 3 ciltlik divan edebiyatı antolojisidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Batı Divanı Orkestrası</span>

Doğu Batı Divanı Orkestrası; 1999 yılında İspanya'nın Sevilla şehrinde kurulmuş olan bir senfoni orkestrasıdır. Böyle bir orkestra kurma fikri, piyanist Daniel Barenboim ve Filistinli düşünür Edward Said tarafından "Orta Doğu'ya barış getirmek ve toplumlar arası anlayışı geliştirmek" amacıyla ortaya atılmıştır. Orkestra üyeleri; Hollanda, İspanya, İsrail, Lübnan, Mısır, Suriye, Tunus, Türkiye ve Ürdün gibi 17 farklı ülkeden katılan 14-25 yaş aralığındaki 110 müzisyenden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Hâfız-ı Şirâzî</span> İranlı şair

Hâfız-ı Şirâzî, gerçek adıyla Hoca Şemseddin Muhammed, on dördüncü yüzyılda yaşamış İranlı şair.

<span class="mw-page-title-main">Almanak</span>

Almanak takvime göre düzenlenmiş, özel bir alan veya alanlarda bilgiler içeren yıllık bir yayındır. Ayrıca almanaklarda güneşin ve ayın doğuş ve batış zamanları, güneş ve ay tutulmaları, gelgit saatleri, belirli kilise festivalleri, adli yıllar, tüm çeşitli zaman çizelgelerinin listesi gibi astronomik bilgiler de bulunmaktadır. "Almanak" kelimesi Arapça "iklim" anlamına gelen المناخ el-menaakh kelimesinden gelmektedir.

Senail Özkan, Türk yazar ve araştırmacı.

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi, Osmanlı tıp bilgini, bestekâr ve şairdir. Osmanlı Devleti'nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekâr yetiştiren bir aileye mensuptur.

Založba Sanje, 1997 senesinde Ljubljana’da kurulmuş olan Sloven yayınevi. Erişkin ve çocuk edebiyatı, teknik bilgi içeren yayınlar ve müzik alanlarında faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lâmiî Çelebi</span>

Lâmiî Çelebi (1472-1532), divan şairi ve mürit. Asıl adı Mahmut'tur.

<i>Cavidname</i>

Cavidname, Muhammed İkbal'in özelde oğlu Cavid için yazmış olduğu, mesnevi tarzında kaleme aldığı şiir kitabıdır.

Adolf Hitler'in özel kütüphanesi, Alman devlet kütüphanesi için satın aldığı kitaplar hariç Adolf Hitler'in özel kitap koleksiyonuydu. Hitlerjugend'in lideri olan Baldur von Schirach, Hitler'in yaklaşık 6.000 cilt kitabı bulunduğunu ve her birini okuduğunu iddia etti. Diğer tahminler ise 16.000 cildi buldu. Tarihçiler, koleksiyonunun 2/3'üne dokunmadığını ve kalan kalemlerin kendi notlarını ve işaretlerini içerdiğini söylemektedirler. Müttefikler tarafından birkaç kitap imha edildiği için, bu tutarı teyit edecek kayıt bulunmamaktadır.

Platen Olayı, Heinrich Heine ve August Graf von Platen arasında gelişen bir tartışma. Alman edebiyatı tarihinin en şiddetli tartışmalarından biri sayılır.

Ümmî Îsâ, Azerbaycan Türkçesiyle yazılan ilk eserlerden birinin ve Türk edebiyatının ilk "Mehri ve Vefa" hikâyesinin yazarıdır. Bazı araştırmacılara göre Ümmî Îsâ, Azerbaycan Türkçesiyle yazan ilk şairdir.