Doğanşehir
Doğanşehir | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Malatya |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Hasan Musab Okatan[1] |
• Belediye başkanı | Memet BAYRAM (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1245 km² |
Rakım | 1210 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 39.454 |
• Kır | - |
• Şehir | 38.605 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 422 |
İl plaka kodu | 44 |
Doğanşehir, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Malatya iline bağlı bir ilçe. Malatya'ya 58 km uzaklıkta, deniz seviyesinden yüksekliği 1290 metre olup, ova ve dağlık bir kısımda kurulmuştur, İlçenin doğusunda Adıyaman ilinin Çelikhan ilçesi, güneyinde Adıyaman ili Besni ve Gölbaşı ilçeleri, batısında Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi, kuzey doğusunda Akçadağ ve Yeşilyurt ilçeleri bulunur.
2023 kahramanmaraş depremlerinde ilçe ağır hasar almıştır.[5]
Tarih
İlçe tarihi ve mesire yerleri açısından zengindir. İlçe merkezinde tarihi sur kalıntıları MÖ 66 yılında Bizans döneminde yapılmıştır. Mesire yeri olarak Erkenek vadisinde bulunan şelale ile tabii yerleri, Sürgü kasabası içinde yer alan Pınarbaşı, Takaz, Göğtepe Yaylası sayılabilir.
İlçenin ilk yerleşiminin MÖ 66 yılında Romalılar tarafından oluşturulduğu sanılmaktadır. Kısa el değiştirmelerle 758 yılına kadar Bizanslıların elinde kalan Zipetra adlı ilçe, bu tarihte Abbasi halifesi Harun Reşit tarafından ele geçirilmiş ve imar edilmiştir. 857 yılına kadar Arapların elinde kalan ilçe, daha sonra Bizanslılar'ın eline geçmiş, 1399 yılında Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmış, 1401 yılında ise Timur tarafından yağmalanmıştır. 1515 yılında tekrar Osmanlı topraklarına katılan ilçe 1877'den önceki adı Viranşehir veya Harapşehir olan ilçe, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Posof, Ardahan, Şavşat, Artvin ve Trabzon'dan getirilerek yöreye yerleştirilen halkından dolayı Muhacir Köyü diye adlandırıldı. Besni'ye bağlı bir köy iken aynı yılda nahiye merkezi olmuştur. 1929'da bucak merkezi oldu. 1933'te Doğanşehir adını alan ilçe, 1 Nisan 1946'da Akçadağ ilçesinden ayrılarak bağımsız bir ilçe durumuna getirilerek Malatya'ya bağlanmıştır.
Coğrafya
İlçenin yüzölçümü 1.290 km²'dir.
Ekonomi
İlçenin en önemli gelir kaynağı tarımdır. Son yıllarda önemli gelişme gösteren meyvecilik önemli bir geçim kaynağını oluşturmaktadır. Bunlardan Kayısı ve Elma en önemlileridir. Elmacılıkta son yıllarda önemli bir artış olmaktadır. Hayvancılık genel olarak köylerde yapılmaktadır. İlçe merkezi ve köylerinde geleneksel değerlere, mahalli örf ve adetlere önem verilmektedir.
Son yıllarda tütün yetiştiriciliği bir hayli önem kazanmıştır. İlçeye önemli bir sermaye girişi sağlayan tütün bitkisi artık neredeyse tek ürün haline gelmiştir. Bir zamanlar en popüler sanayi bitkisi olan şeker pancarının üretimi ise son 10 yıl içerisinde giderek azalmış ve artık günümüzde bitme noktasına yaklaşmıştır. Bir zamanlar meyvecilikte elmaya bir yönelme olsa da maliyetin yüksek olması, pazar sorunu gibi sorunlardan ötürü ilçede en çok yetiştirilen ve ilçeye en yüksek girdi sağlayan tarımsal bitki 2015 yılı itibarıyla tütündür.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1950[6] | 24.421 | 1.479 | 22.942 |
1955[7] | 26.122 | 2.238 | 23.884 |
1960[8] | 30.257 | 3.284 | 26.973 |
1965[9] | 37.021 | 4.944 | 32.077 |
1970[10] | 39.487 | 5.974 | 33.513 |
1975[11] | 46.713 | 10.280 | 36.433 |
1980[12] | 48.556 | 10.172 | 38.384 |
1985[13] | 52.648 | 11.242 | 41.406 |
1990[14] | 48.196 | 11.046 | 37.150 |
2000[15] | 60.708 | 13.517 | 47.191 |
2007[16] | 40.688 | 10.176 | 30.512 |
2008[17] | 43.856 | 11.015 | 32.841 |
2009[18] | 42.113 | 10.800 | 31.313 |
2010[19] | 41.464 | 10.891 | 30.573 |
2011[20] | 41.325 | 10.902 | 30.423 |
2012[21] | 40.832 | 11.077 | 29.755 |
2013[22] | 41.006 | 41.006 | veri yok |
2014[23] | 40.064 | 40.064 | veri yok |
2015[24] | 39.391 | 39.391 | veri yok |
2016[24] | 38.972 | 38.972 | veri yok |
2017[24] | 38.637 | 38.637 | veri yok |
2018[24] | 39.454 | 39.454 | veri yok |
2019[24] | 38.690 | 38.690 | veri yok |
2020[24] | 38.605 | 38.605 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
İdari yapı
İlçenin 5 bucağı, 6 belediyesiyle 31 mahallesi vardır.
Reşadiye mahallesi 1986 yılındaki deprem afeti sonucu ikiye ayrılmıştır. Mahallenin yarısı Çelikhan yolu üzerindeki kısma taşınmıştır. Böylece iki tane Reşadiye Köyü oluşmuştur. Yakın dönemde taşınan köye resmi olarak Güzel Köy ismi verilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2009.
- ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ Haber, Malatya Derin (1 Nisan 2024). "Doğanşehir'de CHP'li Mehmet Bayram Dönemi". https://www.malatyaderinhaber.com/dogansehir-de-chp-li-mehmet-bayram-donemi/10576/. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
|çalışma=
dış bağlantı (yardım) - ^ "Doğanşehir'de 12 bin yapıdan 6 bini yıkıldı veya ağır hasar aldı". Anadolu Ajansı. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Doğanşehir Nüfusu - Malatya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Malatya Doğanşehir Nüfusu". nufusune.com.
Türkiye coğrafya kitabı, Kültür Bakanlığı. Cilt no: 27
Dış bağlantılar
- Doğanşehir Kaymakamlığı 4 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.