İçeriğe atla

Doğanşehir

Koordinatlar: 38°05′45″N 37°52′45″E / 38.0958°K 37.8792°D / 38.0958; 37.8792
Doğanşehir
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlMalatya
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamHasan Musab Okatan[1]
 • Belediye başkanıMemet BAYRAM (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1245 km²
Rakım1210 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam39.454
 • Kır
-
 • Şehir
38.605
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu422
İl plaka kodu44

[4]

Doğanşehir, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Malatya iline bağlı bir ilçe. Malatya'ya 58 km uzaklıkta, deniz seviyesinden yüksekliği 1290 metre olup, ova ve dağlık bir kısımda kurulmuştur, İlçenin doğusunda Adıyaman ilinin Çelikhan ilçesi, güneyinde Adıyaman ili Besni ve Gölbaşı ilçeleri, batısında Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi, kuzey doğusunda Akçadağ ve Yeşilyurt ilçeleri bulunur.

2023 kahramanmaraş depremlerinde ilçe ağır hasar almıştır.[5]

Tarih

İlçe tarihi ve mesire yerleri açısından zengindir. İlçe merkezinde tarihi sur kalıntıları MÖ 66 yılında Bizans döneminde yapılmıştır. Mesire yeri olarak Erkenek vadisinde bulunan şelale ile tabii yerleri, Sürgü kasabası içinde yer alan Pınarbaşı, Takaz, Göğtepe Yaylası sayılabilir.

İlçenin ilk yerleşiminin MÖ 66 yılında Romalılar tarafından oluşturulduğu sanılmaktadır. Kısa el değiştirmelerle 758 yılına kadar Bizanslıların elinde kalan Zipetra adlı ilçe, bu tarihte Abbasi halifesi Harun Reşit tarafından ele geçirilmiş ve imar edilmiştir. 857 yılına kadar Arapların elinde kalan ilçe, daha sonra Bizanslılar'ın eline geçmiş, 1399 yılında Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmış, 1401 yılında ise Timur tarafından yağmalanmıştır. 1515 yılında tekrar Osmanlı topraklarına katılan ilçe 1877'den önceki adı Viranşehir veya Harapşehir olan ilçe, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Posof, Ardahan, Şavşat, Artvin ve Trabzon'dan getirilerek yöreye yerleştirilen halkından dolayı Muhacir Köyü diye adlandırıldı. Besni'ye bağlı bir köy iken aynı yılda nahiye merkezi olmuştur. 1929'da bucak merkezi oldu. 1933'te Doğanşehir adını alan ilçe, 1 Nisan 1946'da Akçadağ ilçesinden ayrılarak bağımsız bir ilçe durumuna getirilerek Malatya'ya bağlanmıştır.

Coğrafya

İlçenin yüzölçümü 1.290 km²'dir.

Ekonomi

İlçenin en önemli gelir kaynağı tarımdır. Son yıllarda önemli gelişme gösteren meyvecilik önemli bir geçim kaynağını oluşturmaktadır. Bunlardan Kayısı ve Elma en önemlileridir. Elmacılıkta son yıllarda önemli bir artış olmaktadır. Hayvancılık genel olarak köylerde yapılmaktadır. İlçe merkezi ve köylerinde geleneksel değerlere, mahalli örf ve adetlere önem verilmektedir.

Son yıllarda tütün yetiştiriciliği bir hayli önem kazanmıştır. İlçeye önemli bir sermaye girişi sağlayan tütün bitkisi artık neredeyse tek ürün haline gelmiştir. Bir zamanlar en popüler sanayi bitkisi olan şeker pancarının üretimi ise son 10 yıl içerisinde giderek azalmış ve artık günümüzde bitme noktasına yaklaşmıştır. Bir zamanlar meyvecilikte elmaya bir yönelme olsa da maliyetin yüksek olması, pazar sorunu gibi sorunlardan ötürü ilçede en çok yetiştirilen ve ilçeye en yüksek girdi sağlayan tarımsal bitki 2015 yılı itibarıyla tütündür.

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1950[6]24.4211.47922.942
1955[7]26.1222.23823.884
1960[8]30.2573.28426.973
1965[9]37.0214.94432.077
1970[10]39.4875.97433.513
1975[11]46.71310.28036.433
1980[12]48.55610.17238.384
1985[13]52.64811.24241.406
1990[14]48.19611.04637.150
2000[15]60.70813.51747.191
2007[16]40.68810.17630.512
2008[17]43.85611.01532.841
2009[18]42.11310.80031.313
2010[19]41.46410.89130.573
2011[20]41.32510.90230.423
2012[21]40.83211.07729.755
2013[22]41.00641.006veri yok
2014[23]40.06440.064veri yok
2015[24]39.39139.391veri yok
2016[24]38.97238.972veri yok
2017[24]38.63738.637veri yok
2018[24]39.45439.454veri yok
2019[24]38.69038.690veri yok
2020[24]38.60538.605veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İdari yapı

İlçenin 5 bucağı, 6 belediyesiyle 31 mahallesi vardır.

Reşadiye mahallesi 1986 yılındaki deprem afeti sonucu ikiye ayrılmıştır. Mahallenin yarısı Çelikhan yolu üzerindeki kısma taşınmıştır. Böylece iki tane Reşadiye Köyü oluşmuştur. Yakın dönemde taşınan köye resmi olarak Güzel Köy ismi verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2009. 
  2. ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  4. ^ Haber, Malatya Derin (1 Nisan 2024). "Doğanşehir'de CHP'li Mehmet Bayram Dönemi". https://www.malatyaderinhaber.com/dogansehir-de-chp-li-mehmet-bayram-donemi/10576/. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.  |çalışma= dış bağlantı (yardım)
  5. ^ "Doğanşehir'de 12 bin yapıdan 6 bini yıkıldı veya ağır hasar aldı". Anadolu Ajansı. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f

Türkiye coğrafya kitabı, Kültür Bakanlığı. Cilt no: 27

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malatya</span> Malatya ilinin merkezi olan şehir

Malatya, Türkiye'nin Malatya ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Acıpayam</span> Denizlinin ilçesi

Acıpayam, Denizli iline bağlı bir ilçedir. İlçe nüfusu, TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2021 tarihi itibari ile 55.141 kişidir. 1628 km² yüzölçümü ile Denizli'nin en büyük ilçesidir.Bu bölgede tütün tarımı çoğunluklu olmakla beraber ismindeki "payam" sözcüğünü badem üretiminden de almaktadır. Ayrıca yöre "goku" isimli yemeği ile de ismini duyurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kiraz, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Kiraz, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında Ödemiş, güneybatısında Beydağ ilçeleri, güneydoğusunda Aydın, doğusunda ve kuzeyinde Manisa illeri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Menderes, İzmir</span> İzmirin ilçesi

Menderes, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında Seferihisar, kuzeyinde Gaziemir ve Karabağlar, kuzeydoğusunda Buca, doğusunda Torbalı, güneydoğusunda Selçuk ilçeleri, güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Nüfusu 2022 yılı itibarıyla 106.173 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Arguvan</span> Malatya ilçesi

Arguvan, Malatya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Pınarbaşı, Kayseri</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Pınarbaşı, Kayseri'nin 16 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çelikhan</span> Adıyamanın ilçesi

Çelikhan, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kâhta</span> Adıyaman ilinin bir ilçesi

Kâhta, Adıyaman’ın il merkezinden sonra en büyük 2. ilçesidir. Nüfusu 195.534 kişidir. İlçenin 41 km kuzeyinde bulunan Nemrut Dağı tarihi ve kültürel eserlere ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gerger</span> Adıyamanın ilçesi

Gerger, Adıyaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Battalgazi</span> Malatyanın ilçesi

Battalgazi, Malatya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğanyol</span> Malatyanın ilçesi

Doğanyol, Malatya'nın bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hekimhan</span> Malatyanın ilçesi

Hekimhan, Malatya ilinin bir ilçesidir. "Hekimin Hanı" olarak anılmış, adı zamanla değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kale, Malatya</span> Malatyanın ilçesi

Kale, Malatya ilinin bir ilçesidir

<span class="mw-page-title-main">Kuluncak</span> Malatyanın ilçesi

Kuluncak, Malatya iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Pütürge</span> Malatyanın ilçesi

Pütürge, Malatya ilinin bir ilçesidir. Malatya il merkezine 74 km mesafededir. Denizden yüksekliği 1.250 metredir. İlçenin 67 mahallesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yazıhan</span> Malatyanın ilçesi

Yazıhan, Malatya iline bağlı bir ilçedir. Yazıhan Malatya'ya 40 km uzaklıkta 900 rakımında, doğusunda Fırat Nehri'nin kolu (Kuruçay) ve Elazığ il sınırı, batısında Hekimhan, kuzeyinde Arguvan-Hekimhan, güneyinde Malatya il merkezi ile Akçadağ bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilyurt, Malatya</span> Malatyanın ilçesi

Yeşilyurt, Doğu Anadolu Bölgesi’nin batısında Malatya iline bağlı bir merkez ilçedir. Doğuda Battalgazi, batıda Akçadağ ve Doğanşehir, güneyde Çelikhan ve Adıyaman ili, kuzeyde ise Yazıhan ilçesi ile çevrilidir. 2012 yılı Kasım ayında büyükşehir yasasında yapılan değişiklikle Malatya'nın büyükşehir olmasıyla Yeşilyurt merkez ilçe olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Baskil</span> Elazığ ilçesi

Baskil, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Elazığ iline bağlı bir ilçe ve ilçenin merkezi olan şehirdir. Elazığ ilinden karayolu ile Malatya ilinden ise düzenli aralıklarla feribot seferleri ile ulaşım sağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Akçadağ</span> Malatyanın ilçesi

Akçadağ, Malatya'nın bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Malatya'nın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Malatya'nın ilçeleri 13 tanedir.