İçeriğe atla

Doğan

Doğan
 
Ulu doğan (Falco cherrug)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Falconiformes
Familya:Falconidae
Alt familya:Falconinae
Cins:Falco
Linnaeus, 1758
Türler
37 tür; metne bakınız.
Bayağı kerkenez (Falco tinnunculus)
Kahverengi doğan (Falco berigora)

Doğan, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından Falconidae (doğangiller) familyasından Falco cinsini oluşturan yırtıcı kuş türlerinin ortak adı. Bazı türlerine kerkenez adı verilir.

Üreme

Doğanlar yuvalarını genellikle sarp kayalıkların kenarına, nadir olarak da terk edilmiş yuvalara kurarlar. Her kuluçka döneminde dişi kuş, kabuğu kirli beyaz üstüne kızılımsı kahverengi benek ve lekelerle süslü dört ya da beş yumurta bırakır. Kuluçka süresi yaklaşık 28-35 gündür ve yumurtadan çıkan yavrular, 35 gün kadar yuvada kalarak ebeveyni tarafından beslenir.

Yaşam şekli

Doğanlar, güçlü kanatlarıyla havayı yararak hızla ve düz bir çizgi boyunca uçarlar. Bazı türler, yerdeki avın üstüne atlamak için uygun zamanı kollarken kanatlarını hızla çarparak havada daireler çizebilir.

Beslenme

Avların niteliği, boyutları ve avlanma yöntemi türlere göre değişir; kimisi kendi boyutlarındaki ya da daha küçük kuşları havada avlarken bir bölümü de tavşan, fare, kertenkele ve böcek gibi hayvanlarla beslenir.

Türler

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğangiller</span>

Doğangiller (Falconidae), gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından yırtıcı kuş türlerini oluşturan kuş familyası.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı doğan</span> Yırtıcı bir kuş türü ve dünyanın en hızlı hayvanı

Bayağı doğan, gökdoğan, alaca doğan ya da yalnızca doğan doğangiller (Falconidae) familyasından oldukça yaygın bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Büyük bir kuş olan gökdoğanın sırtı kül grisi, başı kara ve alt kısımları beyaz üzerine çubukludur. Kuşlarla beslenen yırtıcı kuşlarda görüldüğü üzere, gökdoğan eşeysel dimorfizm sergiler ve dişileri erkek bireylerden biraz daha büyüktür. Gökdoğan hızıyla tanınır; avına doğru yaptığı kendine özgü dalış sırasında maksimum hızının anlık olarak saatte 360 km'nin üzerine çıkabildiği tahmin edilmektedir. Bu hız, gökdoğanı hayvanlar âleminin en hızlı türü yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki kuşlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye faunasına ait kuşları içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ak sungur</span>

Ak sungur veya akdoğan, doğangiller (Falconidae) familyasından Doğan (Falco) cinsinin, çok büyük, iri ve geniş gövdeli yırtıcı bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Bıyıklı doğan</span>

Bıyıklı doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından iri bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Ulu doğan</span>

Ulu doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından oldukça iri bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">İsli doğan</span>

İsli doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından orta büyüklükte bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kerkenez</span>

Küçük kerkenez, doğangiller (Falconidae) familyasından küçük bir doğan türü. Bilimsel adı Alman doğa bilimci Johann Andreas Naumann'dan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl enseli doğan</span>

Kızıl enseli doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından orta büyüklükte bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Delice doğan</span>

Delice doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından yaklaşık 30 cm boyunda ince bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Bayağı kerkenez</span> doğangiller (Falconidae) familyasından kerkenez grubuna ait ince bir doğan türü

Bayağı kerkenez, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımının doğangiller (Falconidae) familyasından kerkenez grubuna ait ince bir doğan türü. Çoğu kez yalnızca kerkenez olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ala doğan</span>

Ala doğan, doğangiller (Falconidae) familyasından bir doğan türü.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi doğan</span> kuş türü

Kahverengi doğan, doğan cinsinin bir üyesidir. En büyük doğanlardan biridir. Uzunluğu 45 cm kadardır. Ana yaşam alanı Avustralya'dır. Genellikle diğer kuşların yaptığı yuvalara yerleşirler. Genellikle daha küçük etçillerle beslenirler.

<span class="mw-page-title-main">Kerkenez</span>

Kerkenez, gündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından Doğangiller (Falconidae) familyasına ait Doğan (Falco) cinsi kuş türlerinden bazılarını kapsayan kuşlara verilen ortak isim. Bazen Bayağı kerkenez ya da sadece kerkenez olarak isimlendirilir. Kerkes veya kerkez kelimeleri de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kerkenez</span> Kuş türü

Büyük kerkenez ya da ak gözlü kerkenez doğangiller (Falconidae) familyasından bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Kerkenezler içinde en büyüklerindendir. Afrika'nın güneyinde ve doğusunda açık alanlarda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar kerkenezi</span>

Madagaskar kerkenezi doğangiller (Falconidae) familyasından küçük bir gündüz yırtıcı kuş türüdür. Bilimsel adı İngiliz ornitolog Edward Newton'dan gelmektedir. Madagaskar ve Aldabra'da yaşayan iki alt türü vardır. Aldabra'da bulunan ırkına Aldabra kerkenezi de denir. En yakın yaşayan akrabası Seyşeller kerkenezidir. Ortak atalarının yakın bir zamanda, yaklaşık bir milyon önce erken Pleistosen ve Çibanyen dönemlerinde ayrıldıkları düşünülmektedir. Mauritius kerkenezi ile daha uzak akrabadır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl kuyruklu şahin</span> Şahin Türü

Kızıl kuyruklu şahin, atmacagiller (Accipitridae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın yırtıcı kuş türü. Batı Alaska'dan kuzey Kanada'ya, güneyde Panama'ya ve Karayipler'e kadar Kuzey Amerika'nın büyük bölümünde ürer ve bu bölgede en yaygın Buteo türlerinden biridir. Kızıl kuyruklu şahin yaşadığı bölgede tüm biyomlara uyum sağlayabilir. Görünüşleri ve yaşadıkları yerler ile birbirlerinden ayrılan on dört alt türü kabul edilmiştir. Boyları 45–65 cm, kanat açıklıkları 110–145 cm ve ağırlıkları 690-1600 gram arasında değişir. Bu boyutlarıyla, Kuzey Amerika'da yaşayan Buteo cinsi kuşların en büyük üyelerinden biridir. Eşeysel dimorfizm gösteren kızıl kuyruklu şahinin dişileri erkeklerinden daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Doğancılık</span> evcilleştirilmiş ve eğitilmiş doğanların kullanıldığı bir avcılık şekli

Doğancılık, evcilleştirilmiş ve eğitilmiş doğanların kullanıldığı bir avcılık şeklidir. Avcılıkta doğanların seçiminde avlanma alanının türü etkilidir. Genellikle sincap ve tavşan gibi küçük hayvanlar avlanır.

Réunion kerkenezi, gündüz yırtıcı kuşları (falconiformes) takımının doğangiller (falconidae) familyasının 1700'lerde soyu tükenen bir doğan türüdür. Bu yırtıcı kuşun kafasının üst tarafı ve kanatları kırmızı, bıyığı mavi ve diğer tarafları ise beyazdır. Kertenkele ve yarasa muhtemel gıdalarıdır.

Alem: Animalia (hayvanlar)
Şube: Chordata (kordalılar)
Sınıf: Aves (kuşlar)
Takım: Falconiformes
Familya: Falconidae (doğangiller)
Alt familya: Falconinae (doğanlar)
Binominal adı: F.duboisi
Nesil tükenme zamanı: 1702
<span class="mw-page-title-main">Dickinson kerkenezi</span>

Dickinson kerkenezi gündüz yırtıcı kuşları (falconiformes) takımının doğangiller (falconidae) familyasının üyesidir. Kaya kerkenezi, şeritli kestrel ve boz kerkenez gibi bu kerkenez de çok gizemli bir doğan türüdür.